DALEKI WSCHÓD PO ZAKOŃCZENIU II WOJNY
Japonia
- od 1945 okupacja przez USA;
- utrzymano władzę cesarza Hirohito;
- ogłoszono konstytucję i Kartę Praw gwarantujące swobody obywatelskie;
- demilitaryzacja armii i floty;
- ukarano zbrodniarzy wojennych;
- reforma rolnictwa i systemu oświaty;
- pomoc gospodarcza USA;
- traktat pokojowy podpisano w San Francisco w 1951: Japonia uznała niepodległość Korei, zrzekła się Tajwanu, Wysp Kurylskich, południowego Sachalinu, prawo do własnej armii; koniec okupacji.
Chiny
- rywalizacja między Kuomintangiem z Czang Kaj-szekiem a Komunistyczną Partią Chin z Mao Tse-tungiem;
- wojna domowa od 1946 wspierane przez ZSRR i USA;
- utworzenie Chińskiej Republiki Ludowej (X1949);
- ewakuacja Czang Kaj-szeka na Tajwan;
- wprowadzenie w Chinach terroru;
- nacjonalizacja;
- likwidacja misji katolickich;
- zbrojenie armii;
- represje wśród inteligencji;
- obozy pracy.
Wietnam w obliczu klęski Japonii Wietnam zajęły wojska komunistyczne Vietminhu z Ho Chi Minhem - powstanie Demokratycznej Republiki Wietnamu
- Francja uznała niezależność Wietnamu, Kambodży i Laosu, ale w ramach Unii Francuskiej;
- w XII 1946 Francja rozpoczęła zbrojna interwencję o dawną kolonię, atak na Hanoi; wojska francuskie wyparły komunistów (popartych przez ZSRR) i ustanowiła rząd w Sajgonie, który zawarł układ z Francją; długa wojna francusko-wietnamska, +w 1954 Francja poniosła klęskę pod Dien Bien Phu; układ w Genewie w 1954: podział Wietnamu wzdłuż 17 równoleżnika - północ komunistyczna, południe demokratyczne; Francja przyznała pełną niepodległość Wietnamowi Południowemu, Laosowi, Kambodży i wycofała się
z Indochin;
- 1957-1975 wojna wietnamska; powstanie w Wietnamie Południowym wywołane przez Vietkong (armia wyzwoleńcza, poparta przez ZSRR); 2 VIII 1964 flota północnowietnamska zaatakowała flotę amerykańską w Zatoce Tonkińskiej, dlatego w II 1965 USA przystąpiły do wojny po stronie Wietnamu Południowego; krytykowanie udziału USA w wojnie („brudna wojna”, w której zginęło ok. 56 tys. żołnierzy USA); w I 1973 w Paryżu podpisano układ o zawieszeniu broni;
- 1975- koniec wojny; cały Wietnam znalazł się pod rządami komunistów, który łamiąc układ paryski, proklamował Socjalistyczną Republikę Wietnamu.
Korea
- po wojnie miała być niepodległa pod kontrolą ZSRR (na płn. od 38 równoleżnika) i USA - powstanie dwóch państw Koreańskich;
- atak Korei Płn. na Płd. (VI 1950); pomoc ONZ (dowódca gen Douglas MacArthur); pomoc Chin dla komunistów; walki 1951 wokół Seulu; powstanie dwóch państw Koreańskich wzdłuż 38 rówol. (rozejm
w 1953 w Phanmundżon);
- wojna w Korei wywołała powszechny strach przed kolejną wojną światową, przekształciła się
w wojnę, w której możliwe jest użycie broni atomowej (we IX 1950 podczas koncentracji wojsk chińskich pod rzeką Julu).
Dekolonizacja
- 1946 - USA niepodległość Filipin;
- 1947 - WB niepodległość Indii, Pakistanu, Nepalu, później Birmy i Cejlonu, Singapuru, Federacji Malajskiej;
- 1949 - Holendrzy uznali niepodległość Indonezji;
- 1960 „rok Afryki”, niepodległość większości państw Afryki.