Usuwanie metali ze sciekow


Miłej zabawy ;)

Usuwanie metali ze ścieków

W związku z bezustannym rozwojem przemysłu i ekspansywną gospodarką powstał problem zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi. Metale te trafiają do gleb, wód i atmosfery a do ich odzysku najczęściej wykorzystuje się metody fizykochemiczne, takie jak ekstrakcja, strącanie, wymiana jonowa i procesy membranowe.

Procesy biologiczne, które wykorzystują naturalny proces obiegu metali w przyrodzie wykorzystywane są w niewielkim stopniu.

Metale można podzielić na: niezbędne i toksyczne, żeliwne i nieżeliwne, lekkie i ciężkie oraz metale szlachetne. Za metale ciężkie uznaje się te, których gęstość jest większa od 4,5 g/cm3. Często należą do grupy pierwiastków śladowych i dzieli się je na 4 grupy:

- pierwiastki o bardzo wysokim stopniu potencjalnego zagrożenia dla środowiska (Cd, Hg, Cr, Ag, Zn, Au, Sb, Sn, Tl)

- pierwiastki o wysokim stopniu potencjalnego zagrożenia dla środowiska (Mo, Mn, Fe, Se)

- pierwiastki o średnim stopniu potencjalnego zagrożenia dla środowiska (V, Ni, Co, W)

- pierwiastki o niskim stopniu potencjalnego zagrożenia dla środowiska (Zr, Ta, La, Nb)

Od rozpuszczalności metali ciężkich zależy ich obecność w wodzie. Rozpuszczalność jest zależna od domieszek i zanieczyszczeń wody, pH, potencjału redox i potencjału tworzenia rozpuszczalnych kompleksów. Wody zanieczyszczane są metalami ciężkimi pochodzącymi głównie ze ścieków przemysłowych, z hut, przemysłu galwanizerskiego, garbarskiego, produkcji nawozów sztucznych i farb oraz środków ochrony roślin, z zakładów włókienniczych, elektrochemicznych, motoryzacyjnych, energetycznych i zakładów produkujących baterie, akumulatory i katalizatory. Stężenie metali ciężkich w ściekach może wzrastać także w przypadku korodujących rurociągów. Produktem oczyszczania takich ścieków są osady ściekowe, w których stężenie metali ciężkich jest wielokrotnie wyższe niż w ściekach.

W zależności od stężenia i stopnia utlenienia oraz łatwości tworzenia kompleksów metale mogą być stymulatorami procesów życiowych lub substancjami toksycznymi. Ich toksyczność wynika nie tylko ze stężenia w środowisku, ale także z ich roli w procesach metabolicznych i ze stopnia ich wchłaniania i wydalania przez organizmy żywe. Za szczególnie niebezpieczne uznaje się kadm, ołów, rtęć, cynk, miedź, chrom i arsen.

Podstawą procesów biotechnologicznych służących ochronie środowiska jest zdolność mikroorganizmów do pobierania zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich, która związana jest z bardzo korzystnym stosunkiem powierzchni komórek do ich objętości, a więc dużą powierzchnią czynną.

Usuwanie metali ciężkich przez mikroorganizmy można podzielić na 3 mechanizmy:

a) biosorpcja (wiązanie metali przez reaktywne polimery i makrocząsteczki występujące na powierzchni komórek bakteryjnych).

Proces ten polega na:

- wiązaniu jonów metali przez reaktywne biopolimery w osłonach komórkowych mikroorganizmów

- zatrzymaniu na powierzchni nierozpuszczalnych związków metali

- reakcji chemicznych z wydzielanymi metabolitami

- tworzeniu nierozpuszczalnych związków metali i gromadzeniu ich lub krystalizacji w obrębie osłon komórkowych.

b) procesy związane z metabolizmem komórkowym drobnoustrojów:

- pozakomórkowe wydzielanie substancji organicznych i nieorganicznych, które reagują z metalami co powoduje zmianę pH i tworzenie się związków nierozpuszczalnych

- biotransformacja oparta na biologicznym utlenianiu lub redukcji metali, która powoduje przejście tych pierwiastków z form rozpuszczalnych w mniej rozpuszczalne

- biotransformacja rozpuszczalnych związków metali do związków lotnych lub czystego pierwiastka, które są uwalniane do atmosfery.

c) bioakumulacja (wewnątrzkomórkowe pobieranie i wytrącanie metali) - odbywa się przez systemy transportowe. Metale ciężkie indukują syntezę metalotionein, które są politiolowymi polipeptydami zawierającymi znaczne ilości cysteiny. Metalotioneina jest zdolna do wiązania takich metali jak: Zn, Cu, Ag, Sn, Hg, Cd. Reakcja ta uniemożliwia jonom metali związanie się z innymi ważnymi funkcjonalnie białkami, co obniża ich toksyczność dla organizmu. Metale mogą być wiązane także w formie granul polifosforanowych.

Usuwanie metali ze ścieków:

Do 3 zlewek odmierzono po 38 ml wody destylowanej, do 6 odmierzono po 38 ml osadu czynnego.

Do zlewek z wodą i osadem czynnym dodano po 2 ml roztworów metali według schematu:

woda destylowana + Cu

woda destylowana + Al

woda destylowana + Fe

osad czynny + Cu (x2)

osad czynny + Al (x2)

osad czynny + Fe (x2)

Zlewki z zawartością inkubowano pół godziny w temperaturze pokojowej na wytrząsarce. Po inkubacji zwirowano osad czynny (5 minut, 10 000 obrotów), supernatant przelano do czystych zlewek i wykonano reflektometryczne pomiary stężeń metali. Odwirowany osad zawieszono w 40 ml buforu octanowego według schematu:

osad czynny

Cu

bufor pH 4

osad czynny

Al

bufor pH 4

osad czynny

Fe

bufor pH 4

osad czynny

Cu

bufor pH 5

osad czynny

Al

bufor pH 5

osad czynny

Fe

bufor pH 5

Osad zawieszony w buforach inkubowano pół godziny w temperaturze pokojowej na wytrząsarce.

Po upływie czasu inkubacji zwirowano osad czynny zawieszony w buforach (5 minut, 10 000 obrotów) a supernatant przelano do czystych zlewek i wykonano oznaczenie stężenia odpowiednich metali metodą reflektometryczną.

Wyniki pomiarów stężeń metali (w mg/l) są następujące:

metal

woda + metal

osad czynny + metal

osad czynny + bufor pH 4

osad czynny + bufor pH 5

Cu

74

5

5

46

35

Al

37,5

<5

<5

22,7

<5

Fe

144

59

51

<5

<20

Obserwacje i wnioski:

Osad czynny podczas inkubacji z roztworami metali spowodował obniżenie stężenia tych metali w supernatancie. Odniesieniem były pomiary wykonane w zlewkach, które nie zawierały osadu czynnego a sam roztwór metalu oraz wodę destylowaną. Największy spadek stężenia metalu zauważono w przypadku miedzi.

Po dodaniu buforu do osadu, który uprzednio związał metal następowało uwolnienie jonów metali do roztworu. W przypadku buforu o pH 4 stężenie miedzi oraz glinu w supernatancie wzrosło, natomiast w przypadku żelaza spadło i było praktycznie nieoznaczalne (<5 mg/l) co oznacza, że mimo dodania buforu wciąż następowało wiązanie Fe przez osad czynny.

W próbach, do których dodano bufor o pH 5, w przypadku miedzi zaobserwowano wzrost stężenia tego metalu w supernatancie, ale był on mniejszy od tego widocznego w próbie z buforem o pH 4. W przypadku glinu, w próbie z buforem o pH 5 metal nie był uwalniany z osadu, natomiast w próbie z żelazem otrzymano większe stężenie tego metalu, niż w analogicznej próbie z buforem o niższym pH. Zmiana pH wywoływana dodaniem buforu pozwalała na odzyskanie części jonów metali z osadu czynnego.

Wpływ metali ciężkich na aktywność hydrolaz wytwarzanych przez mikroorganizmy osadu czynnego:

Do 4 probówek wirówkowych odmierzono po 70 ml osadu czynnego i zwirowano przy 10 000 obr./min przez 10 minut w temperaturze 4°C.

Supernatant ze wszystkich probówek wirówkowych zlano do jednej zlewki i użyto do oznaczenia aktywności hydrolaz.

Przygotowano 15 probówek, dodano do nich po 5 ml supernatantu i ogrzewano w temperaturze 30°C przez 10 minut.

Do wszystkich probówek dodano metale (Cu, Al, Fe):

Objętość dodawanego metalu (μl)

0

10

50

100

250

Końcowe stężenie (mg/l)

0

1

5

10

25

Do probówek z próbą badaną dodano po 50 μl dwuoctanu fluoresceiny (1 mg/ml).

Wszystkie probówki inkubowano w łaźni wodnej w temperaturze 30°C przez 10 minut a następnie zmierzono intensywność fluorescencji prób z użyciem spektrofluorymetru przy długości fali wzbudzania 280 nm i długości fali emisji 505 nm.

objętość dodanego metalu

próba kontrolna

Fe

Al

Cu

0

0

0,141

0,087

0,099

10

0

0,127

0,083

0,089

50

0

0,107

0,06

0,065

100

0

0,068

0,058

0,04

250

0

0,043

0,028

0,028

Wraz ze wzrostem stężenia metali w próbach wyniki pomiaru fluorescencji spadają co oznacza malejącą aktywność enzymów. Wysokie stężenia metali ciężkich są dla mikroorganizmów osadu czynnego toksyczne.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ćw 7 usuwanie fosforu ze ścieków
CHEMICZNE USUWANIE FOSFORU ZE ŚCIEKÓW
Usuwanie fosforu ze ścieków przemysłowych, Studia, Studia II-stopień, Ochrona środowiska, Laboratori
CHEMICZNE USUWANIE FOSFORU ZE ŚCIEKÓW
Usuwanie i odzysk?noli ze ścieków przemysłowych w procesie ekstrakcji
Usuwanie fosforu ze ścieków metodą osadu czynnego polega na pobieraniu fosforanów z wody osadowej pr
USUWANIE Z WODY I ZE ŚCIEKÓW ZWIĄZKÓW AZOTOWYCH
Metody biologiczne usuwania zanieczyszczenazotowych ze sciekow1
ZWIĄZKI REFRAKCYJNE I METODY ICH USUWANIA ZE ŚCIEKÓW, Technologia Wody i Ścieków
Usuwanie Cr(III) ze ścieków metodą biosorpcji, Studia, Studia II-stopień, Ochrona środowiska, Labora
Biologiczne usuwanie azotu mineralnego ze ścieków
Biologiczne usuwanie azotu mineralnego ze ścieków
Biologiczne metody usuwania związków biogennych ze ścieków, Inżynieria Środowiska, Oczyszczanie Wody
Zaawansowane metody usuwania azotu mineralnego ze ścieków
ZWIĄZKI REFRAKCYJNE I METODY ICH USUWANIA ZE ŚCIEKÓW, Technologia Wody i Ścieków
Usuwanie metali ciezkich ze srodowiska przez drobnoustroje teoria
„Usuwanie i odzysk?noli ze ścieków przemysłowych w procesie sorpcji statycznej”

więcej podobnych podstron