USÓWANIE Z WODY I ZE ŚCIEKÓW
USÓWANIE Z WODY I ZE ŚCIEKÓW
ZWIĄZKÓW AZOTOWYCH
ZWIĄZKÓW AZOTOWYCH
Pracę wykonał:
Pracę wykonał:
Marcin Kozdrój
Marcin Kozdrój
Stanisław Jacek Kozieł
Stanisław Jacek Kozieł
Romuald Dolęba
Romuald Dolęba
Usuwanie ze ścieków związków
Usuwanie ze ścieków związków
biogennych, tj. azotowych jest od wielu
biogennych, tj. azotowych jest od wielu
lat obiektem zainteresowania zarówno
lat obiektem zainteresowania zarówno
badaczy, jak i praktyków. Uregulowania
badaczy, jak i praktyków. Uregulowania
prawne wymuszają stosowanie technik
prawne wymuszają stosowanie technik
oczyszczania
ścieków
nie
tylko
z
oczyszczania
ścieków
nie
tylko
z
substancji
organicznych,
ale
także
substancji
organicznych,
ale
także
związków azotu. Związki te stanowią
związków azotu. Związki te stanowią
pożywkę dla flory i fauny wodnej. Jednak
pożywkę dla flory i fauny wodnej. Jednak
ich nadmiar nie jest w wodach
ich nadmiar nie jest w wodach
pożądany.
Związki
azotu
ulegają
pożądany.
Związki
azotu
ulegają
biochemicznym
i
fizykochemicznym
biochemicznym
i
fizykochemicznym
przemianom, w wyniku których powstaje
przemianom, w wyniku których powstaje
amoniak. Związek ten jest toksyczny dla
amoniak. Związek ten jest toksyczny dla
żywych organizmów.
żywych organizmów.
PREMIANY BIOCHEMICZNE PODCZAS
PREMIANY BIOCHEMICZNE PODCZAS
OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
NITRYFIKACJA
NITRYFIKACJA
Nitryfikacja
Nitryfikacja
jest dwustopniowym procesem
jest dwustopniowym procesem
utleniania jonów amonowych do azotanów (V)
utleniania jonów amonowych do azotanów (V)
poprzez azotany (III), prowadzonym przez grupę
poprzez azotany (III), prowadzonym przez grupę
bakterii chemolitotroficznych, jakimi są bakterie
bakterii chemolitotroficznych, jakimi są bakterie
nitryfikujące. Podczas pierwszego etapu bakterie
nitryfikujące. Podczas pierwszego etapu bakterie
rodzaju
rodzaju
Nitrosomonas
Nitrosomonas
przeprowadzają
jony
przeprowadzają
jony
amonowe w azotyny, które w drugim etapie
amonowe w azotyny, które w drugim etapie
utleniane są do azotanów przez bakterie grupy
utleniane są do azotanów przez bakterie grupy
Nitrobacter
Nitrobacter
DENITRYFIKACJA
DENITRYFIKACJA
Proces denitryfikacji to biochemiczna redukcja
azotanów do azotu gazowego:
NO3- → NO2- → NO → N2O → N2
Redukcja azotanów do azotu gazowego
przebiega wieloetapowo. Większość bakterii
denitryfikacyjnych występujących w przyrodzie
jest heterotroficzna i zdolna do wykorzystania
różnorodnych związków węgla (węglowodany,
kwasy organiczne, aminokwasy i in.) jako źródła
elektronów. Bakterie Pseudomonas występują
powszechnie i mogą być uważane za
najaktywniejsze denitryfikanty w środowisku
naturalnym. Inne grupy denitryfikantów
heterotroficznych to: Micrococus, Achromobacter,
Bacillus, Alcaligenes i Flavobacterium. Typowym
autotroficznym gatunkiem denitryfikującym jest:
Thiobacillus denitryficans.
BAKTERIE DENITRYFIKACYJNE
BAKTERIE DENITRYFIKACYJNE
Pseudomonas
Flavobacterium
Thiobacillus denitryficans
AMONIFIKACJA
AMONIFIKACJA
Amonifikacja jest procesem
polegającym
na
przemianie
organicznych związków azotowych
oraz białek do azotu amonowego pod
wpływem
mikroorganizmów
heterotroficznych. Przemiana ta nie
wymaga udziału tlenu i może
przebiegać zarówno w warunkach
tlenowych, jak i beztlenowych.
WARTOŚCI NORMATYWNE ORAZ
WARTOŚCI NORMATYWNE ORAZ
TOKSYCZNOŚĆ AZOTANÓW
TOKSYCZNOŚĆ AZOTANÓW
Najwyższe dopuszczalne stężenia składników
występujących w wodzie do picia i na potrzeby
gospodarcze w Polsce określa załącznik nr 2 do
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19
listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących
jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi. Dziennik Ustaw Nr 203, poz. 1718.
Dopuszczalne stężenie azotanów w wodzie do
picia wynosi 50 mg NO3-/l (11,3 mg N/l), azotynów
0,5 mg NO2-/l (0,152 mg N/l), amoniaku 0,5 mg
NH4+/l (0,64 mg N/l)
TOKSYCZNOŚĆ AZOTANÓW I
TOKSYCZNOŚĆ AZOTANÓW I
AZOTYNÓW
AZOTYNÓW
ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ
ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ
AZOTANAMI
AZOTANAMI
Związki azotowe, występujące w wodach
podziemnych, pochodzą z różnych źródeł. Źródła te
można podzielić na dwie grupy:
punktowe, lokalne źródła związków azotowych:
• infiltracja ścieków bytowo - gospodarczych i
przemysłowych,
• odcieki z niewłaściwie zorganizowanych
składowisk odpadów.
obszarowe źródła pochodzenia azotanów:
• spływy z intensywnie nawożonych terenów
wykorzystywanych rolniczo,
• suche i mokre opady atmosferyczne,
• infiltracja zanieczyszczonych wód
powierzchniowych.
DENITRYFIKACJA W ZAKŁADACH
DENITRYFIKACJA W ZAKŁADACH
OCZYSZCZANIA WODY
OCZYSZCZANIA WODY
Biologiczna denitryfikacja stanowi
efektywną i stosunkowo tanią metodę
usuwania azotanów z zanieczyszczonych
wód. W celu osiągnięcia wysokiej wydajności
procesu konieczne jest zapewnienie
odpowiedniego stężenia biodegradowalnego
węgla organicznego (AOC) i fosforanów.
Związki te muszą być dodawane do wody ze
źródeł obcych. W praktyce stosuje się metody
uzdatniania wody z wykorzystaniem
biologicznej denitryfikacji prowadzonej w
zakładach oczyszczania wody.
SCHEMAT PROCESU BIOLOGICZNEJ
SCHEMAT PROCESU BIOLOGICZNEJ
DENITRYFIKACJI
DENITRYFIKACJI
DENITRYFIKACJA BIOLOGICZNA
DENITRYFIKACJA BIOLOGICZNA
Proces uzdatniania wody z udziałem biologicznej denitryfikacji
prowadzonej w złożu kontaktowym, w zakładzie oczyszczania wody,
składa się z następujących etapów:
• Wzbogacanie odtlenionej wody podziemnej w łatwo rozkładalne
związki organiczne i fosforany,
• Denitryfikacja w złożu kontaktowym - w celu uruchomienia procesu,
materiał kontaktowy (granulat z tworzywa, węgiel aktywny) należy
zaszczepić denitryfikantami lub wpracować bez zaszczepiania,
• Oczyszczanie wody po procesie denitryfikacji. Zdenitryfikowana
woda zawiera pewne ilości wypłukanej biomasy, azotynów oraz
związków organicznych.Do wody dodaje się tlenu w celu usunięciia
dwutlenku węgla. Następnie, po ewentualnym dodaniu flokulantu
(mineralnego lub organicznego), filtracji na pospiesznym filtrze,
potem sorpcji na filtrze z węgla aktywnego. Filtracja pospieszna
prowadzi do usunięcia żelaza i manganu oraz zawiesin, a węgiel
aktywny sorbuje pozostałe zanieczyszczenia. Oczyszczona woda jest
dezynfekowana, czasami stosuje się również korektę pH.