ANDRZEJKOWE WRÓŻBY

(scenariusz zajęcia otwartego dla rodziców-spotkanie andrzejkowe w grupie sześciolatków)

Przygotowała: mgr Katarzyna Kutyła

Cele ogólne:

- poznanie ludowych zwyczajów i obrzędów związanych ze świętem andrzejkowym;

- uwrażliwienie na piękno tradycji i jej podtrzymywanie;

-integracja najbliższego otoczenia dziecka (przedszkole i rodzina);

- pogłębianie wartości społecznych i pielęgnowanie uczuć intelektualnych, estetycznych, społecznych w kontaktach z rodzicami.

Cele operacyjne (dziecko):

- zna zwyczaje i tradycje andrzejkowe;

- umie wyrażać uczucia i przeżywać radość zabawy z rodzicami;

- potrafi współpracować w grupie;

- umie odczuwać radość z własnej twórczości.

Środki dydaktyczne:

Świeczki, srebrne klucze, nietoperze pozawieszane przy lampach, cienie wróżek i kota, zamek z papieru, kadzidełka, napis na drzwiach umieszczony po obu stronach, 3 koperty z kolorowymi nietoperzami , monety dla każdego dziecka, kapelusz, karteczki z zawodami, piosenka „Labada”, kostki do gry, puzzle, miska z wodą, wosk, koperta z kluczem, flamastry, balony, listy od czarodziejki.

Przebieg:

• Wstęp:

sala przygotowana na przybycie gości; w sali panuje półmrok, w niedostępnych a zarazem bezpiecznych miejscach ustawione są zapalone świece, sala przystrojona jest w złote , srebrne i czarne wiszące klucze, nietoperze, papierowy zamek, na stołach palą się kadzidełka.

Na drzwiach wejściowych wisi napis:

Zanim wejdziesz na spotkanie,

Powiedz coś na powitanie.

Oraz:

W naszym zamku

Pełnym czarów

Dziś otrzymasz morze darów

Zajrzyj, powróż sobie z nami

Przedszkolnymi czarodziejami.

• Powitanie wszystkich zgromadzonych w sali: rodziców i dzieci.

14. zaprasza rodziców i dzieci do ustawienia się w kole. Wszyscy witamy się słowami piosenki:

Wszyscy są, witam Was, zaczynamy już czas.

Jestem Ja, jesteś Wy, raz, dwa, trzy.

Rodzice siadają przy stolikach, N. z dziećmi siada na dywanie.

• N. recytuje wiersz:

Listopad, gdy juz kończy dzień i gwiazdka sie pokaże,

spotkamy się przy blasku świec tak, jak tradycja każe.

Zaszczeka pies, gęś złapie ser i buty staną w rzędzie

na wodę wosk poleje się i tajemniczo będzie.

Niech wieczór ten obieca nam dni piękne i los nowy,

niech spełnią się najlepsze z wróżb w ten wieczór andrzejkowy.

• Wyjaśnienie przyczyny dla której się spotkaliśmy - opowiadanie nauczycielki:

Są różne sposoby, żeby się dowiedzieć, co nas czeka w przyszłości. Można pójść do wróżki, która ma czarnego kota i szklaną kulę. Można zapytać Cyganki, która wróży z kart i ręki. Można też wróżyć sobie samemu, ale trzeba to robić w czasie niezwykłym.

Dawno, dawno temu w przedostatni dzień listopada, w przeddzień św. Andrzeja wszystkie panny wróżyły sobie, aby dowiedzieć się, co czeka je w przyszłości. „Andrzejki” to tradycja ludowa wieczoru wróżb, pielęgnowana od najdawniejszych czasów i przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Wróżb było dużo, ale ja opowiem wam o tych najweselszych. I tak, dziewczęta wkładały sobie pod poduszkę kartki z napisanymi imionami chłopców. Rano wkładały rękę pod poduszkę i wyciągały kartkę. To imię, które było na kartce, to imię przyszłego męża. Wróżyły także ze sztachet w płocie. Szły koło płotu, dotykały sztachet i powtarzały na przemian: kawaler, wdowiec. Ważne było, co wypadało na ostatniej sztachecie, bo to przyszły mąż. Zdarzało się, że chłopcy dla kawału malowali płot smołą.

Bardzo często dziewczyny zaglądały do studni, aby tam ujrzeć twarz ukochanego.

Dzisiaj wróżby stały się okazją do spotkań i zabaw andrzejkowych często przy muzyce. Do dziewcząt dołączyli chłopcy, którzy też chcą się dowiedzieć, jaka czeka ich przyszłość.

My także przeniesiemy się w świat wróżb, marzeń i fantazji. Lecz zanim to zrobimy, zaśpiewamy wspólnie piosenkę „Czarowanie”:

Czary - mary, Czary - mary, Czary - mary, huuu….. (2x)

Czary - mary (oburącz zakreślamy koła od środka na zewnątrz)

Huuu... (wyrzut dłońmi do przodu z rozpostartymi palcami)

Hokus - pokus, ksz, ksz (2x)

Hokus - pokus (dwukrotne klaśnięcie w ręce)

Ksz, ksz (wyrzut dłońmi do przodu, raz w prawą raz w lewą stronę

Abrakadabra, abrakadabra, abrakadabra

Abrakadabra (trzykrotnie zataczamy krąg rękami przed sobą, coraz wyżej)

Hokus - pokus, ksz, ksz (2x)

Abrakadabra, abrakadabra, abrakadabra

• Zaproszenie wszystkich zebranych do czynnego udziału w zajęciach.

N. wskazuje zwraca uwagę dzieci na listy przyniesione przez nietoperze , których adresatem jest czarodziejka.

N. zdejmuje pierwszy list od czarodziejki i odczytuje go dzieciom

Kochane Dzieci z grupy pszedszkolaków!!!

Witam Was bardzo serdecznie. Przepraszam, że nie mogę dzisiaj wróżyć razem z Wami, ale niestety zachorowałam. Jak wiecie panuje teraz grypa żołądkowa, która dopadła i mnie. Cały czas więc siedzę w domu na Łysej Górze. Ale nie martwcie się przygotowałam dla Was kilka wróżb, które przynieśli moi pomocnicy - małe nietoperze. Mam nadzieję, że spodobają się Wam. Życzę wesołej zabawy i oczywiście pozdrowienia dla Waszych dzisiejszych gości. Cieszę się, że też chcecie powróżyć razem z nami. Ale najpierw ułożycie puzzle - cienie, aby dowiedzieć się czegoś o czarownicach. Potem zajrzyjcie do koperty nr 2 , w której zawarta jest wasza pierwsza wróżba.

Pozdrawiam i pilnie Was obserwuję.

Czarodziejka z Łysej Góry

PS. Przygotowałam dla waszej Pani specjalną na taką okazję czapkę. Nie mogę jej oddać mojego kapelusza bo z powodu choroby pokręciłam zaklęcia i teraz ciągle wyskakują z niego króliki.

Aha i oczywiście - czarodziejska kula przez którą będę Was cały czas obserwowała.

• Składanie darów, aby wróżby się spełniły

Jednak, aby sprawdzić czy wróżby się spełniają, musimy trochę sami poczarować. Na środku sali stoi kolorowe pudełko lub miska z wodą. Każde dziecko otrzymuje monetę i wypowiadając zaklęcie wrzuca je do otworu (rzut odbywa się przez lewe ramię). Kto trafi do środka temu życzenia się spełnią.

Hokus - Pokus, mary - dary,

Niech się spełnią andrzejkowe czary.

Czary - mary, czary - mary,

Aby wróżby się spełniły złóżmy dary.

Rodzice również mogą przyłączyć się do zabawy.

N. czyta list od czarodziejki.

Witam Was po raz drugi!!

Oto pierwsza wróżba. Rozejrzyjcie się dookoła , na pewno zauważycie czarny kapelusz, ale nie dotykajcie Go, bo wróżba się nie uda. Może go dotknąć tylko jedna osoba. Wybierzcie teraz wspólnie tą właśnie osobę spośród zaproszonych gości. Jeśli już wybraliście, to niech ta osoba podejdzie do kapelusza i go weźmie. Dzięki tej wróżbie dowiecie się kim zostaniecie w przyszłości.

W środku znajdują się karteczki na których są narysowane przedmioty, które służą ludziom w wykonywaniu określonych zawodów. Aby było Wam łatwiej odgadnąć poprosiłam wcześniej Panią Magdę by włożyła tam karteczki z waszej gry . Dzięki temu od razy odgadniecie kim w przyszłości będziecie

Powodzenia Czarodziejka z Łysej Góry

• I Wróżba z kapelusza

Wybrany rodzic chodzi z kapeluszem, w którym są obrazki z napisem zawodu. Dzieci wybierają karteczki i odgadują kim będą w przyszłości.

• Taniec „Labada”

Dzieci z rodzicami ustawieni w kole śpiewają znaną piosenkę i tańczą.

„ Tańczymy Labada, labada, labada,

Tańczymy labado małego walczyka.

Tańczą go harcerze, harcerze, harcerze,

Tańczą go harcerze i małe zuchy też.”

N. odczepia kolejny list i czyta go dzieciom i zgromadzonym gościom.

Witam Was Przedszkolaki!

Widzę, że świetnie się bawicie - oto kolejna wróżba. Wybierzcie spośród gości jedną osobę…Widzę, że jesteście już gotowi. Niech teraz Wasz wybraniec odnajdzie w Sali kopertę z niebieskim nietoperzem. Brawo! Nie spodziewałam się, że można znaleźć coś tak szybko! W środku koperty znajdują się kolorowe nietoperze. Każdy kolor oznacza co innego. Każda karteczka niesie ze sobą bądź to wróżbę na przyszłość, bądź jakąś przestrogę. A więc do losowania przedszkolaki i pamiętajcie, że Wróżka wie o Was wszystko!

Pozdrawiam!

• II Wróżba „Losowanie kolorów”

Dzieci losują karteczki w sześciu kolorach. Następnie wstają ci, którzy wylosowali dany kolor, a N. czyta o jakich przestrogach na przyszłość dane kolory mówią.

Czerwony - jesz za dużo słodyczy. Musisz je ograniczyć, bo inaczej będziesz częstym gościem u dentysty.

Czarny - nie niszcz zabawek i zostawiaj po sobie zawsze porządek.

Zielony - bądź ostrożny w drodze do przedszkola. Patrz uważnie pod nogi i bacznie się rozglądaj na przejściu dla pieszych. Uważaj bo wkrótce możesz wdepnąć w coś brzydko pachnącego.

Niebieski - pilnuj swoich rzeczy bo wkrótce możesz coś zgubić. Nie bądź taki roztargniony.

Biały - pijesz za mało mleka, bez niego twoje zęby i kości są coraz słabsze. Jedz więcej nabiału a nie tylko cukierki i chrupki.

Żółty - bardziej dbaj o swoje zdrowie. Cieplej się ubieraj. Pamiętaj szczególnie teraz żeby zabierać ze sobą na spacer czapkę, szalik i rękawiczki.. Nie pij zimnych napojów gdy jesteś spocony.

N. odczytuje kolejne instrukcje przekazane przez czarodziejkę.

Witam Was kochani!!

Jejku, a teraz czeka na Was jedna z moich ulubionych wróżb - wróżenie z butów.

Proszę wybierzcie dwoje gości, jeśli już są wybrani to teraz zadanie dla Was kochane dzieci - od razu dowiemy się kto wie która to lewa strona. Zdejmujemy lewe ciapy. Jedna z osób przez Was wybranych zbiera buty od dziewczynek a druga od chłopców. Buty należy ustawić w dwóch rzędach. Na hasło start podane przez Was dzieci zacznie się wyścig butów w kierunku drzwi. Czyj but pierwszy przekroczy próg temu na pewno spełnią się wszystkie dzisiejsze wróżby, a ponadto ma on szansę na szybki ożenek albo zamążpójście. Kochani rodzice zaczynajcie oszczędzać na weselisko - mam nadzieję że znajdę się na liście gości.

Wasza Czarodziejka

• III Wróżenie z butów - „Kto pierwszy na mecie”

Wszystkie dzieci zdejmują po jednym bucie i ustawiają je w dwóch rzędach - chłopcy i dziewczynki. Nad zabawą czuwa dwoje rodziców - mama i tata. Po kolei przenoszą ostatni but na pierwsze miejsce itd. Czyj but pierwszy wyjdzie za próg ten pierwszy w przyszłości wyjdzie za mąż (dziewczynki), lub się ożeni (chłopcy). Bądź kogo but pierwszy przekroczy próg tego życzenie najszybciej się spełni.

• IV Wróżba rzucanie bucików za siebie

Każde dziecko rzuca poza siebie przez głowę swój lewy bucik, stojąc tyłem do drzwi. Czubek buta skierowany do drzwi oznacza, że właściciel otrzyma w najbliższej przyszłości ciekawy prezent.

• Zabawa ruchowa „Głowa - ramiona- kolana- pięty”

Wszyscy ustawiają się w jednym rzędzie. Nad zabawą czuwa Wróżka. Kto się pomyli odpada z zabawy. Wygrany w przyszłości zostanie cyrkowym człowiekiem gumą.

N. czyta kolejne instrukcje:

Ahoj przedszkolaki!

Kochani a teraz wróżba dla tych, którzy lubią Świętego Mikołaja. Kto czeka na prezent? Wszyscy! Ja też mam nadzieję, że coś dostanę, byłam grzeczna cały rok a Wy czy byliście grzeczni? I w przedszkolu na zajęciach też? I nikt nie marudził, że nie chce już pisać? I wszyscy jedli surówki ? Jeśli tak to posłuchajcie : pani Magda zdradziła mi, że znacie już 6 cyfr czy to prawda? Jeśli tak to powiedzcie jakie? (zabawa paluszkami) Bardzo dobrze! Poszukajcie teraz w Sali koperty z pomarańczowym nietoperzem. Jak znajdziecie oddajcie kopertę swojej Pani. Niech teraz Pani Magda rozłoży na dywanie karteczki. Od wewnętrznej strony znajdują się na nich cyfry a każda z nich powie Wam ile a może i jakie prezenty przygotował dla Was w tym roku Święty Mikołaj.

Czarodziejka z Łysej Góry

• V Wróżba „Losowanie liczb”.

W tej zabawie udział biorą Ci, którzy chcą się dowiedzieć ile prezentów i jakie przyniesie im w tym roku Święty Mikołaj.

Każde dziecko losuje cyfrę, a N. odczytuje znaczenie liczb.

1 - kto ma liczbę 1, dostanie prezentów 7;

2 - kto ma liczbę 2, dostanie pluszowego lwa;

3 - kto ma liczbę 3, dostanie 3 planszowe gry;

4 - kto ma liczbę 4, dostanie 2 mini komputery;

5 - kto ma liczbę 5, dostanie album do zdjęć;

6 - kto ma liczbę 6, dostanie coś co można zjeść.

• VI Wróżba "Rzucanie kości" - dzieci rzucają dwiema kostkami:

2 - miłe spotkanie,

3 - będziesz szczęśliwa,

4 - czeka cię niespodzianka,

5 - wyjedziesz w podróż,

6 - znajdziesz coś cennego,

7 - kłótnia,

8 - czeka cię kariera muzyczna,

9 - graj w toto lotka, bo czeka cię wygrana,

10 - będziesz zdrów jak ryba,

11 - czeka cię dużo pracy,

12 - osiągniesz sukces,

• Zabawa ruchowa „Taniec z balonami”

Wszyscy dobierają się w pary, każda z par wybiera jeden balon, którego trzymają między sobą. Każda para tańczy w rytm muzyki , ale tak, aby balon nie wypadł na podłogę. Wygrywa ta para, która utrzyma balon jak najdłużej.

• VII Wróżba „Lanie wosku”

Nauczycielka wychodzi na środek sali aby odczytać list od wróżki:

„Kochane Dzieci!

A teraz moja najukochańsza wróżba, jakże żałuję, że nie może mnie być z Wami!! Za chwilę bowiem odbędzie się lanie wosku. W kopercie, która leży przed Wami znajduje się klucz, który ma magiczną moc i przez który będziecie lać wosk do wody. Klucz ten można wyciągnąć dopiero po zaklęciu, które należy powiedzieć głośno i razem aż trzy razy!!

Zaklęcie to brzmi:

Czary - mary, czary - mary, czarne koty chcę zobaczyć klucz ten złoty!

A ja Was pozdrawiam i do zobaczenia za rok!

Wróżka Czarodziejka

PS. Przepraszam, że klucz jest srebrny, ale złoty klucz jest mi potrzebny, żeby dostać się do swojego domku na kurzej nóżce, zaś srebrny był od klatki, w której trzymałam Jasia i Małgosię, ale wolałam zjeść domek z pierników niż dzieci, ponieważ słodyczy są o wiele smaczniejsze.

Nauczycielka wyciąga klucz, przez który dzieci będą lać wosk.

Przed każdym laniem należy wypowiedzieć zdanie:

Oj darze, oj babarze

Niechaj przyszłość się ukarze,

Czary - mary, wosku lanie

Co ma stać się niechaj stanie.

Od północy wiatr wieje

Coś się staje, coś dziej

„Święty Andrzeju daj nam znać co się z nami będzie dziać”

Zanim dzieci zaczną lać wosk razem z rodzicami i nauczycielem mówią wiersz:

„Świeca marszczy złoty nos,

z każdej strony kapie wosk,

Cienie tu i cienie tam,

Pewnie przyszły wróżyć nam.

Już się pchają na firanki,

Cienie czarne wycinanki.

Czarny król przed bramą staje,

Piękną różę nam podaje.

Kto ją weźmie - Ja czy Ty?

Komu z nas się spełnią sny?”

Teraz dzieci przy pomocy rodziców leją wosk przez czarodziejski klucz i odczytują z cienia na ekranie swoją przyszłość.

• Mój nastrój

Na zakończenie dzieci rodzice dzielą się z innymi swoimi wrażeniami. Rodzice pomagają dzieciom nadmuchać balony i wspólnie rysują flamastrami swój nastrój w jakim znajdują się po zakończeniu zabawy. (uśmiechnięte lub smutne buźki czarodziejek i czarodziejów)

• Wspólny pląs na pożegnanie

Zabawa skończona

i chce nam się jeść

Jesteśmy zmęczeni

Adieu, bye - bye, cześć!

Wróżby i przepowiednie są nierozerwalnie związane z postaciami, które profesjonalnie zajmują się wróżeniem, czyli: cygankami, czarownicami, czarownikami, wróżkami i magami.

Jest wiele legend na temat tych tajemniczych postaci. Jedna z nich głosi, że dawno, dawno temu Ziemię pokrywały tysiące wulkanów. Całe niebo było zasnute kłębami czarnego dymu. Wtedy to, na długo przed pojawieniem się człowieka, pośród gorącej lawy żyły straszliwe potwory. Wiele milionów lat później wulkany uspokoiły się, a Ziemię pokryły zielone lasy i ukwiecone łąki. Olbrzymie potwory zamieniły się w czarownice, czarowników i wróżki.

Utarło się przekonanie, że czarownice, wiedźmy, jędze, baby jagi są bardzo stare i brzydkie. Mają długie haczykowate nosy, brodawki na nosie i podbródku, paznokcie niczym szpony i ubierają się w łachmany. Nie dajcie się zwieść, bo jędzami mogę być też młode, piękne kobiety, a także małe dziewczynki.

W Polsce miejscem, gdzie raz do roku - w listopadzie spotykają się czarownice jest Łysa Góra w Górach Świętokrzyskich. Czarownice zaś mieszkają w starych zamczyskach lub chatkach na kurzych nóżkach.

Czarownica nigdy nie mieszka sama, lecz ze smokami, nietoperzami, pająkami, wężami, krukami, sowami i oczywiście czarnym kotem.

Najczęściej spotykanym pojazdem czarownic jest miotła. Producenci mioteł co roku polecają nowe modele.

• „Łódeczki”

Na brzegu miski z wodą umieszczone są symbole:

KORONA - w przyszłości będziesz ważną osobą, obejmiesz ważne stanowisko,

KSIĄŻKA - przed tobą kariera naukowa,

SERCE - czeka cię wielka miłość i szczęście rodzinne,

GWIAZDA - przed tobą kariera aktorska, będziesz gwiazdą,

PALMA - czekają cię wspaniałe przygody, będziesz podróżnikiem.

Dzieci kolejno puszczają słomki na wodę i delikatnie w nie dmuchają patrząc do jakiego portu - symbolu dopłynie.

• „Wróżba ze sznurkiem”

Kto najwięcej zawiąże supełków na sznurku, ten najmniej w życiu stłucze talerzy i szklanek. Dzieci tak długo wiążą supełki, jak długo trwa melodia z płyty.

• „Mydlane bańki”

Kto wydmucha największą bańkę, ten w najbliższej przyszłości otrzyma wspaniały prezent.

• "Magiczne liczby" -dzieci losują liczby z pudełka, wylosowana liczba powie, jakimi jesteśmy osobami.

Rodzice dodają do siebie liczby z daty urodzenia

0+2+0+6+1+9+8+0=24 następnie dodają cyfry z sumy 2+4=6 i wychodzi im szczęśliwa cyfra, którą układają z zapałek a N. odczytuje ich znaczenie.

JEDYNKA - jest symbolem Słońca, urodzeni pod tą cyfrą są ambitni i pewni siebie, są to osoby uparte, godne zaufania, ale lubiące dominować. Szczęśliwy kamień - bursztyn.

DWÓJKA - jest symbolem Księżyca, są to osoby łagodne i wrażliwe, mają wiele fantazji, są uzdolnione artystycznie. Szczęśliwy kamień - perła.

TRÓJKA - symbol Jowisza, są to osoby godne zaufania, bardzo ambitne i odpowiedzialne. Kamień - ametyst.

CZWÓRKA - związana jest z Uranem, są to osoby uparte mające duże poczucie humoru, są wiernymi przyjaciółmi. Kamień - szafir.

PIĄTKA - symbol Merkurego, są to ludzie pogodni, impulsywni, inteligentni, towarzyscy. Kamień - diament.

SZÓSTKA - sybol planety Wenus, planety miłości, są to osoby serdeczne, spokojne, towarzyskie. Kamień - turkus.

SIÓDEMKA - symbol Neptuna, są to osoby romantyczne, tęskniące za przygodą, niespokojne duchy. Kamień - agat.

ÓSEMKA - symbol Saturna, są to osoby zamknięte w sobie, często niedocenione. Kamień - szafir.

DZIEWIĄTKA - symbol Marsa, są to osoby pełne pasji, wojownicze. Kamień - rubin, koral.

1 - Twoje ulubione kolory to żółty, złoty i pomarańczowy. Jesteś osobą upartą i wytrwałą w dążeniu do celu. Niedługo spełni się twoje marzenie.

2 - Twoje ulubione kolory to odcienie zieleni. Jesteś osobą łagodną i wrażliwą, ale bardzo wytrzymałą. Masz zdolności plastyczne. Gwiazdy mówią, że będziesz miał wspaniałe wakacje.

3 - Twoje ulubione kolory to błękit i szary. Jesteś osobą godną zaufania i potrafisz być dobrym przyjacielem. Czasem jednak zachowujesz się zbyt gwałtownie i trudno z tobą wytrzymać. Czeka cię wspaniała podróż.

4 - Twoje ulubione kolory to czarny i czerwony. Jesteś osobą dynamiczną i lubisz ruch na świeżym powietrzu. Można powierzyć ci swoje tajemnice, nikomu nie wygadasz. Będziesz miał bardzo pracowity rok.

5 - Twoje ulubione kolory to biały i różowy. Jesteś osobą impulsywną, ale bardzo inteligentną. Posiadasz dar oceniania nowych ludzi. Zawsze sprawdzasz się w trudnych sytuacjach. Poznasz prawdziwego przyjaciela.

6 - Twoje ulubione kolory to niebieski i fioletowy. Jesteś osobą serdeczną, towarzyską i bardzo uczciwą. Unikasz spięć i sytuacji konfliktowych. Czasem trudno ci podjąć ważną decyzję. Musisz bardziej dbać o swoje zdrowie, bo czeka cię dużo przeziębień.

7 - Twoje ulubione kolory to brązowy i czerwony. Jesteś osobą romantyczną, uwielbiasz spacery. Czasami jesteś roztargniony i gubisz różne drobiazgi. Niedługo pójdziesz na wspaniałe przyjęcie urodzinowe.

8 - Twoje ulubione kolory to bordo i biały. Jesteś osobą bardzo wrażliwą i trochę zamkniętą w sobie. Nie lubisz pokonywać trudności, ale radzisz sobie z nimi doskonale. Masz kilku wypróbowanych przyjaciół. Czeka cię wspaniała niespodzianka.

---