PYT 27 Krzywa PHILIPSA - WYMIENNOŚĆ MIĘDZY BEZROBOCIEM A INFLACJĄ.

Wg teorii Philipsa (Nowa Zelandia) istnieje stały związek między bezrobociem a inflacją. Bezrobocie jest tym wyższe im niższa jest inflacja, i na odwrót, jest ono tym niższe im wzrost cen jest wyższy. Dlatego też polityka gospodarcza może albo starać się zwalczać bezrobocie, ale wówczas wzrośnie inflacja, albo starać się zwalczać inflację, ale wówczas wzrośnie bezrobocie. Wg tej teorii oba cele są do siebie przeciwstawne.

Założenia były takie: gdy wzrasta popyt na dobra, przedsiębiorstwa zwiększając podaż dóbr zwiększają też zatrudnienie. Jednak nie zawsze znajdą odpowiednich ludzi do pracy na stanowiska, na które szukają pracowników. Jeśli będą zmuszeni do zwiększenia zatrudnienia a natrafią na związki zawodowe, to często będą one walczyły o podwyżki płacowe. W odpowiedzi na wzrost kosztów płac, producenci podwyższają również ceny swoich wyrobów. W miarę, gdy maleje bezrobocie presja na wzrost płac nasila się, a co za tym idzie dalej rosną ceny. Wzrastającemu zatrudnieniu towarzyszy wyższa stopa inflacji. Sytuacja odwrotna ma miejsce, gdy popyt na produkcje spada.

płace

0 i. bezrobocie

Philips skonstruował krzywą o nachyleniu ujemnym, z której wynika iż można zmniejszyć inflację, ale jedynie kosztem wzrostu bezrobocia i odwrotnie. Krzywa ta wskazuje, iż cele takie jak: zmniejszenie inflacji i ograniczenie bezrobocia są dla siebie przeciwstawne. W realnym świcie można osiągną albo to, albo to. Jedno kosztem drugiego. Jeśli państwo stara się ograniczyć bezrobocie, wówczas musi zmniejszyć wydatki i zwiększyć skłonność do inwestowania. Takie działania jednak sprzyjają nakręcaniu inflacji. Chcąc zaś ograniczyć inflację, państwo zwiększa dyscyplinę wydatków budżetowych, zaś BC., a za nim banki komercyjne zaczynają prowadzić restrykcyjną politykę pieniężną. To z kolei prowadzi do recesji gospodarczej i wzrostu bezrobocia koniunkturalnego.

Monetaryści krytykowali krzywą Plilipsa a tym samym zakwestionowali keysowską zasadę wymienności pomiędzy stopą inflacji i stopą bezrobocia. Uważali iż takie zjawisko może mieć miejsce jedynie w krótkim okresie. W długim zaś okresie nie występuje jednak żaden bezpośredni związek pomiędzy wielkością bezrobocia a stopą inflacji.

Badania związku bezrobocia z inflacją nie dały jednak jednoznacznej odpowiedzi na poparcie lub odrzucenie teorii Philipsa. Np. w latach 60-tych można było zauważyć współzależność pomiędzy bezrobociem a cenami i płacami, zaś w latach 70-tych nie miało to już miejsca. Wysokiej Inflacji towarzyszyło wysokie bezrobocie w krajach kapitalistycznych.

---