Maria Jaroch 15.04.2003r.
Magdalena Suchowolec
DZS-PK1 pl.I
grupa B
ĆWICZENIE C1 Wyznaczanie współczynnika przewodności cieplnej materiałów izolacyjnych
Wstęp teoretyczny.
Ciepło to ilość energii przekazywana samorzutnie od ciała o temperaturze wyższej do ciała o temperaturze niższej.
Rozróżniamy dwa stany ruchu ciepła:
ustalony; gdy pole temperatur jest funkcją współrzędnych położenia
nieustalony; gdy pole temperatur jest funkcją współrzędnych położenia i czasu
Istnieją trzy mechanizmy przenoszenia ciepła:
promieniowanie
konwekcja
przewodzenie
Podstawowe równanie opisujące zjawisko przewodzenia nosi nazwę równania Fouriera i dla przewodzenia jednokierunkowego ma ono postać:
gdzie:
q - strumień ciepła przewodzonego w kierunku osi x
A - pole przekroju poprzecznego w kierunku prostopadłym do osi x
λ - współczynnik przewodności cieplnej
Współczynnik przewodności cieplnej określa zdolność przewodzenia ciepła. Jest to ilość ciepła jaka przepływa pod wpływem różnicy temperatur 1K na drodze 1m przez powierzchnię 1m2 w ciągu 1s.
Ciepło przechodzi od ciała o temperaturze wyższej do ciała o temperaturze niższej więc ΔT<0. W związku z tym aby współczynnik był dodatni przyjęto w równaniu Fouriera znak minus.
2.Opis ćwiczenia.
Zasada wyznaczania współczynnika przewodności cieplnej oparta jest na zjawisku przewodzenia ciepła w stanie ustalonym. Ciepło przewodzone jest przez płytkę o powierzchni A i grubości d przy czym różnica temperatur od strony grzejnika i chłodnicy jest stała i wynosi ΔT. Znając moc grzejnika i korzystając z otrzymanych pomiarów z równania Fouriera możemy wyznaczyć współczynnik przewodności cieplnej.
Próbkę umieszczamy między grzejnikiem a chłodnicą (układ termopar). Zakładamy, że całe ciepło wytwarzane w grzejniku jest odbierane w układzie chłodzącym, a straty ciepła przenikającego na boki są pomijane ze względu na niewielką grubość próbki w stosunku do jej powierzchni. Grzejnik płytowy zapewnia równomierne wydzielanie się ciepła na całej powierzchni po obu jego stronach. Powierzchnia grzejna jest równa powierzchni blach po obu stronach grzejnika. Układ zasilany jest prądem stałym z zasilacza o stabilizowanym napięciu.
3. Wyniki.
Wyniki pomiarów przedstawia tabela:
Długość blachy a [mm] |
Szerokość blachy b [mm] |
Grubość próbki d [mm] |
|||
|
|
|
|||
aśr [mm] |
227 |
bśr [mm] |
226 |
dśr [mm] |
3,9 |
aśr [m] |
0,227 |
bśr [m] |
0,226 |
dśr [m] |
0,0039 |
Δaśr [m] |
0,002 |
Δbśr [m] |
0,002 |
Δdśr [m] |
0,001 |
notujemy co 1min Napięcia termoelektryczne w procesie nagrzewania dla obu płyt. Pomiary kończymy w momencie ustalenia wymiany ciepła.
Czas [min] |
|
||||||||||
Napięcie termoelektryczne na płycie (między termoparami) |
Górne |
0,11 |
0,24 |
0,33 |
0,40 |
0,46 |
0,52 |
0,56 |
0,60 |
0,63 |
0,66 |
|
Dolne |
0,11 |
1,20 |
0,29 |
0,37 |
0,43 |
0,49 |
0.53 |
0,57 |
0,60 |
0,63 |
Czas [min] |
|
||||||||||
Napięcie termoelektryczne na płycie (między termoparami) |
Górne |
0,68 |
0,70 |
0,72 |
0,73 |
0,75 |
0,76 |
0,76 |
0,77 |
0,78 |
0,78 |
|
Dolne |
0,65 |
0,67 |
0,68 |
0,70 |
0,71 |
0,72 |
0,73 |
0,73 |
0,74 |
0,74 |
Czas [min] |
|
||||||||||
Napięcie termoelektryczne na płycie (między termoparami) |
Górne |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
0,78 |
|
Dolne |
0,74 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
0,75 |
Czas [min] |
|
||
Napięcie termoelektryczne na płycie (między termoparami) |
Górne |
0,78 |
0,78 |
|
Dolne |
0,75 |
0,75 |
4. Obliczenia.
Nazwa materiału próbki |
płyta pilśniowa |
Błąd bezwzględny |
Błąd względny |
|||
Średnia różnica temperatur |
|
19,125 |
|
0,25 |
|
0,013 |
Natężenie prądu
|
I [A] |
0,73 |
|
0,01 |
|
0,137 |
Napięcie
|
U [V] |
56,3 |
|
0,1 |
|
0,001 |
Współczynnik przewodności cieplnej |
|
0,096 |
|
0,007 |
|
0,0742 |
5. Rachunek błędów.
Wnioski.
Badana próbka z płyty pilśniowej ma niewielki współczynnik przewodności cieplnej z czego wynika że jest ona dobrym izolatorem. Użyta w doświadczeniu metoda to jedna z najprostszych metod pomiaru przewodności cieplnej materiałów izolacyjnych. Jej wadą jest jednak zbyt długi czas oczekiwania na ustalenie się równowagi cieplnej.