Najczęstsze zaburzenia u dzieci w poszczególnych okresach rozwojowych

„Psychiatria dzieci i młodzieży” M. Orwid, K. Pietruszewska

1. okres wczesnodziecięcy:

• problem wczesnej separacji/indywidualizacji:

• reakcja przystosowawcza - patologiczny zespół zachowań regresywnych u dziecka spowodowany naturalnymi sytuacjami, które mogą stymulować lęk separacyjny (wyjście matki z domu),

• reakcja nerwicowa utrwalona - dłuższe utrzymywanie się objawów reakcji przystosowawczej,

• psychoza symbiotyczna - skrajnie nasilony lęk i niepokój, z napadami paniki... podczas prób oddzielenia matki od dziecka,

• wczesna derywacja uczuciowa - pozbawienie dziecka dopływu podstawowych pozytywnych uczuć ze strony matki, koniecznych dla prawidłowego rozwoju psychicznego:

• depresja analityczna,

• autyzm - zaburzenie wywołane głównie czynnikami natury biologicznej:

• autyzm wczesnodziecięcy - przed 36 miesiącem życia, brak odpowiedzi na obecność innych,

• zespół Aspergera - tylko u chłopców, nie występuje upośledzenie rozwoju mowy, rozwoju poznawczego,

• zespół Retta - 7 - 24 miesiąc życia, u dziewcząt, po okresie normalnego rozwoju występuje częściowa lub całkowita utrata mowy i umiejętności lokomocyjnych i manipulacyjnych, zahamowanie wzrostu głowy,

• identyfikacja płci - ustalenie do około 3 r. ż.:

• zaburzenie identyfikacji płciowej okresu dzieciństwa - 2 - 4 r.ż., przyczyny - nieakceptacja płci przez matkę, utrata rodzica.

2. okres przedszkolny:

• mutyzm wybiórczy - 5 -6 r.ż., odmawianie mówienia przy posiadaniu poprawnego aparatu mowy,

• moczenie się mimowolne - >5 r.ż., <>4 rok wieku umysłowego,

• mimowolne lub intencjonalne nie trzymanie kału - >4 r.ż. i 4 r. wieku umysłowego.

3. okres szkolny:

• specyficzne zaburzenia rozwojowe umiejętności szkolnych - istotą są cząstkowe deficyty inteligencji dziecka:

• dysleksja - niemożność opanowania umiejętności czytania,

• dysortografia - niemożność opanowania umiejętności pisania ortograficznego,

• dyskalkulia - niemożność opanowania umiejętności matematycznych,

• zespół hiperkinetyczny - ADHD,

• tiki - nagłe, zrywne, mimowolne, nierytmiczne, stereotypowe, bezcelowe ruchy motoryczne lub produkcje wokalne:

• tiki przejściowe - 2 tygodnie do 12 miesięcy, wielokrotne w ciągu dnia, pojedyncze lub mnogie, motoryczne lub wokalne,

• chroniczne tiki motoryczne lub wokalne - ponad 12 miesięcy, wielokrotne w ciągu dnia, pojedyncze lub mnogie tiki motoryczne lub wokalne,

• zespół Touretta - >12 miesięcy, wielokrotne w ciągu dnia, pojedyncze lub mnogie tiki motoryczne łącznie z tikami wokalnymi, występuje zmienność tików,

• jąkanie.

4. okres adolescencji:

• kryzys adolescencji:

• obszar biologiczny - dojrzewanie,

• obszar psychologiczny - potrzeba autoanalizy, przeciwstawianie własnych poglądów dorosłym…,

• obszar społeczny - silny wpływ grupy rówieśniczej,

• kontrowersje teoretyczne wokół pojęcia kryzysu adolescencji,

• problem normy i patologii:

• zaburzenia psychiczne zaczynające się we wczesnym dzieciństwie, zaostrzające się w okresie dojrzewania, trwające nadal w okresie dorosłości (przewlekłe nerwice, psychozy, niedorozwoje umysłowe, zaburzenia związane z wczesnym uszkodzeniem mózgu),

• zaburzenia psychiczne zaczynające się we wczesnym dzieciństwie, które kończą się w okresie adolescencji (zespoły lękowe),

• zaburzenia psychiczne, które mają początek w okresie adolescencji, ale nie są swoiste dla tego okresu życia (psychozy schizofreniczne, choroby afektywne, utrwalone uzależnienie od leków i alkoholu),

• zaburzenia psychiczne swoiste dla okresu adolescencji,

• zaburzenia jedzenia:

• anoreksja,

• bulimia,

• zaburzenia zachowania - narkotyki, labilność nastroju…,

• depresja młodzieńcza - różny obraz.

---