Beata Kisiel
Karolina Firlej
Administracyjna kara pieniężna w prawie ochrony środowiska.
Każdy podmiot korzystający ze środowiska z przekroczeniem lub naruszeniem warunków określonych w pozwoleniu lub innej decyzji ponosi oprócz opłat, administracyjne kary pieniężne.
Nałożona kara może wiązać się z przekroczeniem lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska w zakresie:
ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza określonych w pozwoleniu zintegrowanym lub pozwoleniu na wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza;
ilości ścieków, ich stanu, składu minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu określonych w pozwoleniu zintegrowanym lub pozwoleniu wodnoprawnym na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
ilości pobranej wody określonych w pozwoleniu zintegrowanym lub pozwoleniu na pobór wód;
rodzaju i sposobu składowania lub magazynowania odpadów określonych w decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów lub w decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów;
poziomów hałasu określonych w decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu lub pozwoleniu zintegrowanym.
Do wymierzenia kary w drodze wydania decyzji uprawniony jest wojewódzki inspektor ochrony środowiska, który może stwierdzić przekroczenie lub naruszenie na podstawie:
1. kontroli, a w szczególności dokonanych w ich trakcie pomiarów lub za pomocą innych środków dowodowych;
2. pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do dokonania takich pomiarów.
O stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia na podstawie kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska, w terminie 21 dni od wykonania pomiarów, zawiadamia podmiot korzystający ze środowiska, przekazując mu wyniki pomiarów.
1. Po stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia, na podstawie kontroli, lub w przypadku gdy podmiot nie prowadzi wymaganych pomiarów wielkości emisji lub prowadzi je jedynie okresowo (a nie przez cały rok kalendarzowy, niepełny wymiar czasowy prowadzonych pomiarów może budzić zastrzeżenia co do wiarygodności pomiarów) wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje decyzję ustalającą wymiar kary biegnącej.
Na podstawie decyzji określających wymiar kary biegnącej, wojewódzki inspektor ochrony środowiska podejmuje decyzję o wymierzeniu kary:
za okres do ustania przekroczenia lub naruszenia - po stwierdzeniu z urzędu lub na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska, że przekroczenie lub naruszenie ustało, albo
za okres do dnia 31 grudnia każdego roku - jeżeli do tego dnia przekroczenie lub naruszenie nie zostało usunięte.
2. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może również stwierdzić przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska w sytuacji kiedy uzna przedłożone przez podmiot korzystający ze środowiska pomiary wielkości emisji, do dokonania których jest obowiązany za budzące zastrzeżenia.
Wyniki pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska mogą nasuwać zastrzeżenia w szczególności gdy:
jest oczywiste, że środki techniczne mające na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji ze względu na ich rodzaj nie mogą zapewnić redukcji stężeń substancji dokumentowanej tymi wynikami;
przyrządy użyte do pomiarów nie spełniają wymagań prawnej kontroli metrologicznej w rozumieniu ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach;
nie były przestrzegane zasady pobierania próbek, przez co wyniki analiz nie są miarodajne dla ustalenia wielkości emisji;
w pracach laboratoryjnych nie były spełnione wymagania metodyk referencyjnych.
W wyżej opisanym przypadku wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza karę za przekroczenie stwierdzone w roku kalendarzowym, uwzględniając zmiany stawek opłat i kar w okresie objętym karą.
Administracyjne kary pieniężne podmiot korzystający ze środowiska wnosi na rachunek wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, który wydał decyzję o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej.
Wysokość kar administracyjnych określa się jako wielokrotność jednostkowych stawek opłat, lub w oparciu o jednostkowe stawki kar.
Kary w wysokości 10-krotnej wielkości jednostkowej stawki opłat wyznacza się:
za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
za pobór wód;
za składowanie odpadów z naruszeniem warunków dotyczących rodzaju i sposobów składowania odpadów, określonych w decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska, lub magazynowanie odpadów z naruszeniem decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów wymierza się karę w wysokości 0,1 jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę składowania.
Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia jednostkowe stawki kar za:
przekroczenie ilości ścieków, ich stanu, składu minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu;
przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu.
Organem właściwym w sprawach odraczania terminu płatności administracyjnej kary pieniężnej jest Marszałek województwa.
Termin płatności kary może zostać odroczony na wniosek przedsiębiorcy, jeżeli realizuje on terminowo przedsięwzięcie mające na celu usunięcie przyczyn ponoszenia podwyższonych opłat. Odroczenie terminu płatności może dotyczyć części lub całości kary, a sam termin może być odroczony wyłącznie na okres niezbędny do realizowania przedsięwzięcia mającego na celu usunięcie przyczyn ponoszenia kary.
Wojewódzki inspektor ochrony środowiska nie wszczyna postępowania w sprawie wymierzenia kary, jeżeli przewidywana jej wysokość nie przekroczy 800 zł.