Komunistyczna Partia Stanów Zjednoczonych (Communist Party of the United States of America) - założona w 1919 roku marksistowsko-leninowska partia neokomunistyczna w Stanach Zjednoczonych. Została wyeliminowana z życia politycznego w ramach polityki makkartyzmu.
W latach 30. i 40. angażowała się w walkę o prawa Afroamerykanów.
Ujawnione radzieckie dokumenty i depesze rozszyfrowane w ramach projektu Venona potwierdziły powiązania partii z radzieckim wywiadem przed 1950.
Istnieje do dzisiaj pod przewodnictwem Sama Webba. Swoją siedzibę ma w Nowym Jorku. Angażuje się w obronę praw mniejszości.
Tymczasem założona w 1919 r. partia istnieje do dnia dzisiejszego, choć liczba jej członków wynosi około 1000 (1996), wydaje oświadczenia, prasę, ma swoją stronę w Internecie, przedstawicieli we wszystkich stanach, a nawet prowadzi akcje rekrutacyjne, bez żadnego zresztą skutku. Jest reliktem poprzedniej epoki, nie chcąc ujawnić ani liczby swych członków, ani archiwów, ani żadnych konkretniejszych danych nas swój temat. Nawet wśród amerykańskiej lewicy i kręgów marksistowskich stanowi rodzaj niedostępnej sekty, pozostającej do niedawna w ścisłej zależności od Związku Radzieckiego.
Działalność:
-zakładana przez dwa niezależne i walczące ze sobą środowiska, nękana inwigilacją i aresztowaniami przybrała metodę obrony właściwą swemu wzorowi - bolszewikom - początkowo pozostając w konspiracji, a następnie stopniowo wychodząc na powierzchnię i angażując się w wydarzenia polityczne(lata 1919-1929),
-partia ma szanse na rozbudowanie przyjaznego oblicza wśród Amerykanów, Stanowisko USA wobec drugiej wojny światowej, odzwierciedlające pozycję Związku Radzieckiego, zaprzepaściło tę okazję. Po raz drugi nadarzyła się ona w 1941 r.,kiedy atak na ZSRR postawił komunistów amerykańskich w pozycji naturalnego sojusznika Stanów Zjednoczonych. (do roku 1945)
-okres zimnej wojny- Powróciły więc stare zarzuty o agenturalności, wywrotowości czy antyamerykańskim charakterze organizacji. Kongres, szczególnie Komisja Izby Reprezentantów ds. Badania Działalności Antyamerykańskiej (House Committee on Un-American ActMtłes, HUAC; dalej także jako: Komisja ds. Badania Działalności Antyamerykańskiej), rozpoczął dochodzenia, których celem było ujawnienie prawdziwej natury radykalnej lewicy. Komunistom ponownie wytoczono sprawy sądowe i dość duża ich liczba trafiła do więzienia. Zaostrzająca się sytuacja międzynarodowa i przypadki autentycznej działalności szpiegowskiej przeciw Stanom Zjednoczonym prowadzone przez ludzi wywodzących się z kręgów lewicowych lub bliskich komunistom dały solidne podstawy do powstania popularnego antykomunizmu, doszukującego się "szpiegów" we wszystkich dziedzinach życia.
Protesty komunistów przeciwko takiej ocenie partii nie miały większego znaczenia, gdyż opinia publiczna zdecydowanie je odrzucała, uważając za tendencyjne i pozbawione bezstronności, ale zaangażowanie się po ich stronie jeszcze w latach trzydziestych znacznej grupy intelektualistów, pisarzy czy ludzi Hollywood i ich publiczny głos w obronie KP USA (a jednocześnie własnych przekonań) powodowało, że ocena radykalnej lewicy stała się problemem trudnym do jednoznacznej oceny. Początkowo, w latach pięćdziesiątych, przedstawiano ją jako organizację lojalną i podporządkowaną interesom ZSRR. Pogląd ten reprezentowali Irving Howe i Lewis Coser, Theodore Draper, Max Kampelman, a potem w latach osiemdziesiątych i współcześnie przede wszystkim Harvey Klehr, John E. Haynes i James G. Ryan. Dopiero otwarcie archiwów w Moskwie, a w zwłaszcza archiwum Międzynarodówki Komunistycznej z ogromną liczbą materiałów poświęconych partii amerykańskiej (głównie za lata 1919-1941, gdyż wojna utrudniła ich przekazywanie, a w 1943 r. Komintern przestał istnieć) wykazało słabość argumentów tej grupy. Ich ważnym wkładem pozostaje jednak odejście od czysto politycznego traktowania partii i zwrócenie uwagi na kontekst społeczny czasów, w których komuniści mieli największe wpływy.
Istnieją też dowody na to, że istotnie Komunistyczna Partia USA była bezpośrednio finansowana przez ZSRR, ok. 3 mln dolarów rocznie
Makkartyzm- ogólna nazwa na zespół działań politycznych zainicjowanych przez specjalną komisję Senatu USA, Senacki Podkomitet Bezpieczeństwa Wewnętrznego powstałą 21 grudnia 1950 roku, której przewodniczącym i inicjatorem był senator Patrick McCarran, wspierany bezpośrednio przez prezydenta Harry'ego Trumana, natomiast sekretarzem Joseph Raymond McCarthy, od którego nazwiska pochodzi nazwa tego ruchu. Pierwotnie celem powołania komisji było przeciwstawienie się infiltracji instytucji rządowych przez członków Komunistycznej Partii Stanów Zjednoczonych oraz agentów NKWD. Działania te jednak szybko wymknęły się spod kontroli i zostały rozszerzone przez grupę senatorów skupionych wokół McCarthy'ego na inwigilację wszelkich środowisk opiniotwórczych - aktorów, reżyserów, dziennikarzy, naukowców.
Działania te polegały na przesłuchiwaniu osób z listy sporządzonej na podstawie osobistych i zazwyczaj niczym nie uzasadnionych podejrzeń McCarthy'ego i w przypadku odmowy współpracy, w postaci podawania nazwisk kolejnych osób podejrzanych o sprzyjanie lub związki z członkami partii komunistycznej, łamanie ich kariery. Łamanie to polegało w przypadku osób zatrudnionych w prywatnych przedsiębiorstwach na wysyłaniu donosu do ich pracodawców, zaś w przypadku pracowników rządowych na wydawaniu negatywnych opinii o dopuszczeniu ich do tajemnic państwowych. Jakkolwiek większość oskarżeń McCarthy'ego nie miała wiarygodnych podstaw, to jednak obecnie otwierane archiwa NKWD oraz amerykańskiego Projektu Venona potwierdzają, że skala infiltracji ZSRR instytucji rządowych USA była istotnie w tym czasie dość wysoka.
Początek makkartyzmu to 23 września 1950, Kongres Stanów Zjednoczonych uchwala ustawę o zakazie działalności antyamerykańskiej.