Periodyzacja według J. Pelca
RENESANS
I FAZA
1510-1512
Do Polski przybywa Buonacorsi
Debiuty : Andrzej Krzycki, Klemens Janicjusz, Jan Długosz
dominacja języka łacińskiego
tworzą poeci nowołacińscy
nawiązywanie i wzorowanie się na antyku
powstawanie nowych gatunków literackich
literatury różnicuje się - powolne odchodzenie od myśli teocentrycznej
emblematy (gat.) - ikona (obraz) + motto (inskrypcja do ryciny) + opis / 1531 r.
twórcy:
artystów utrzymuje Zygmunt I Stary
II FAZA
1543
Do Polski przybywa Conrad Celtis ( był Niemcem) i zasłynął on u nas utworzeniem Stowarzyszenia Literackiego „Nadwiślańskiego”
debiut Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, Mikołaja Reja i Stanisława Orzechowskiego. Był to również rok wydania O obrotach sfer niebieskich Mikołaja Kopernika.
dominują utwory dialogowe, polemiczne i traktaty
okres szczytowego rozwoju reformacji w Polsce
IIIFAZA
1565-1590(apogeum renesansu)
Dzieło Bellum Prudenum Jana z Wiślic
Hussowczyk- Pieśń o żubrze ( była ona pisana dla papieża)
Pojawiała się twórczość plebejska, a tymi twórcami byli : Jan z Koszyczek i Biernat z Lublina ( Żywot Ezopa Fryga) ( tworzyli oni w języku polskim)
maleje znaczenie literatury publicystycznej
faza rozkwity klasycyzmu renesansowego
twórcy:
Jan Kochanowski
Łukasz Górnicki
Mikołaj Sęp-Szarzyński
1590 - ukazanie się całej spuścizny Jana Kochanowskiego
IV FAZA
to późny renesans - 1590
XVI/XVII w. to rozkwit literatury sowizdrzalskiej. W tym czasie współistnieją renesans, manieryzm i barok.
BAROK
I FAZA
1590- 1614 ( Sielanki Szymonowica)
literatura sowizdrzalska
narastanie tendencji metafizycznych
1590 JEST DO DATA NAKŁADANIA SIĘ DWÓCH EPOK!!! OSTATNIEJ FAZY RENESANSU I PIERWSZEJ FAZY BAROKU O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ, WAŻNE JEST TEŻ TO, ŻE WŁASNIE W TYM MOMENCIE MOŻEMY POWIEDZIEĆ O NARODZINACH LITERATURY SOWIZDRZALSKIEJ, PONIEWAŻ DATA 1590 WYZNACZA WYDANIE WYPRAWY PLEBAŃSKIEJ !
- Mikołaj Sęp Szarzyński jako prekursor baroku
- ważny utwór, który wiąże się z barokiem to Rymy Duchowne Sebastiana Grabowieckiego
Twórcy: Daniel Naborowski, Samuel Twardowski , bracia Opalińscy
II FAZA
to lata 20/30 VII wieku i był to potop szwedzki
łacińska poezja Macieja Kazimierza Sarbiewskiego
twórcy:
Daniel Naborowi
Samuel Twardowski
Jan Andrzej Morsztyn
Krzysztof Opaliński
III FAZA (barok dojrzały)
trwała do roku 1700 i tworzyli w niej tacy poeci jak :
-Wacław Potocki
- Stanisław Herakliusz
- Maksymilian Fredro
-Pasek
poezja stała się bardziej pesymistyczna
jest to okres po potopie szwedzkim: kraj został zniszczony, pogłębiało się zróżnicowanie wśród społeczeństwa
twórcy:
Wacław Potocki
Stanisław Herakliusz Lubomirski
Wespazjan Kochowski
Zbigniew Morsztyn
Samuel Twardowski
Jan Chryzostom Pasek
narasta zjawisko rękopiśmiennictwa
autorzy odwracają się od życia codziennego (muza domowa)
IV FAZA
przypada na lata 30/40 1700r .
1700 r. - umierają wszyscy znaczący twórcy baroku
współistnienie późnego baroku i oświecenia od 1730/40
nawiązywanie do tekstów ludowych, stylizacje ludowe