FINANSOWANIE ROZWOJU TURYSTYKI WIEJSKIEJ Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH UNII EUROPEJSKIEJ
Wstęp
Istotą polityki strukturalnej jest interwencja państwa w działanie rynku w celu usunięcia barier blokujących rozwój danego regionu czy gałęzi gospodarki narodowej.
Interwencja ta polega na stworzeniu możliwości uzyskiwania wsparcia (pokrycie części kosztów z pieniędzy publicznych) na inicjatywy jednostkowe podejmowane przez samorządy, firmy prywatne, rolników i inne organizacje oraz instytucje.
Polska po akcesji z Unią Europejską stanie się odbiorcą instrumentów funduszy strukturalnych stosowanych w UE podobnie jak czynią to Państwa członkowskie Wspólnot Europejskich..
Od 2000 roku Polska ma możliwość korzystania z funduszy przedakcesyjnych, które poza celami ekonomicznymi spełniają rolę edukacyjną w zakresie przygotowania się np. rolników, przedsiębiorców, samorządy, instytucje, organizacje do przyszłego wykorzystywania środków finansowych z funduszy strukturalnych.
Przedsiębiorcy, rolnicy działający w turystyce wiejskiej poza obszarami wsparcia na jaki mogą liczyć przedsiębiorstwa turystyczne otrzymają dodatkowe instrumenty interwencji zawarte i realizowane w ramach polityki strukturalnej obszarów wiejskich.
W niniejszym opracowaniu przedstawiamy programy i ich możliwości finansowania projektów turystyki wiejskiej w dwóch okresach:
przedakcesyjnym
funduszy dostępnych po akcesji Polski ze strukturami UE (w latach 2004-2006)
DZIAŁANIE FUNDUSZY STRUKTURALNYCH
Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej są to instrumenty finansowe polityki regionalnej i polityki spójności realizowanej na terenie UE. Są to wyodrębnione pule środków finansowych w budżecie Unii zarządzane przez odpowiednie struktury Komisji Europejskiej. Z funduszy tych udziela się dotacji lub kredytów inwestycyjnych.
Wyróżnia się cztery Fundusze Strukturalne (pule środków):
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) służący wyrównywaniu różnic rozwojowych pomiędzy regionami Wspólnoty poprzez tworzenie zachęt do inwestowania i tworzenia nowych miejsc pracy. inwestycje zmierzające do tworzenia lub utrzymania stałych miejsc pracy; w zakresie rozwoju turystyki:
działania na rzecz wzrostu atrakcyjności regionów poprzez poprawę standardu infrastruktury,
rozwoju turystyki i inwestycji w dziedzinie dziedzictwa kulturowego i naturalnego.
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) przeznaczony jest na poprawę możliwości zatrudnienia we Wspólnocie. Fundusz swoje zadanie realizuje głównie poprzez:
ułatwianie dostępu do rynku pracy,
podnoszenie kwalifikacji i kompetencji zawodowych,
promowanie równych szans dla kobiet i mężczyzn na rynku pracy,
zachęcanie do tworzenia nowych miejsc pracy.
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnych, sekcja "Orientacji" (FEOGA) uczestniczy z jednej strony we wspieraniu krajowych programów pomocy a z drugiej w rozwoju i zróżnicowaniu rejonów rolniczych Wspólnoty. Sekcja Orientacji dba o promocję wsi i dostosowanie strukturalne regionów zacofanych pod względem rozwoju, poprzez finansowanie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.
Instrument Finansowy Wspierania Rybołówstwa (IFOP), wspierający restrukturyzację sektora rybołówstwa.
ZASADY POLITYKI STRUKTURALNEJ W UE
Polityka strukturalna jest realizowana poprzez obowiązkowe zachowanie czterech głównych zasad:
Programowanie - Podstawą otrzymania wsparcia jest planowanie wieloletnie (strategie, programy i plany rozwojowe na szczeblu krajowym i regionalnym jak i w ujęciu sektorowym).
Współfinansowanie - określa się udział środków krajowych w w finansowaniu planowanych przedsięwzięć. Działania Komisji Europejskiej polegają na dodawaniu na konkretne zadnia jej środków do środków krajowych (publicznych i/lub prywatnych) w ściśle określonych proporcjach.
Koncentracja - nakłada obowiązek określania głównych priorytetów rozwojowych koncentrację środków na realizację ich celów i wskazaniu obszaru geograficznego jakiego mają dotyczyć.
Partnerstwo - Zasada ta zakłada współpracę Komisji z władzami krajowymi, lokalnymi i regionalnymi oraz innymi kompetentnymi ciałami w zakresie przygotowania i realizacji działań w ramach funduszy strukturalnych.
Subsydiarność - oznacza podejmowanie działań na możliwie najniższym poziomie
CELE POLITYKI STRUKTURALNEJ
CEL 1 - wspieranie rozwoju i strukturalnego dostosowania regionów opóźnionych w rozwoju
Podstawowym kryterium jest dochód PKB na mieszkańca poniżej 75%; dodatkowo: tym celem objęte są tereny słabo zaludnione (poniżej 8 mieszk. na jeden km. kwadratowy) oraz obszary peryferyjne (najbardziej oddalone)
Polska jako cały kraj (wszystkie regiony) została zakwalifikowana do celu 1
CEL 2 - w jego ramach prowadzone są działania prowadzące do odbudowy terenów silnie uzależnionych od upadających gałęzi gospodarki
CEL 3 - udzielana pomoc w ramach w jego ramach ma służyć modernizacji rynku pracy poprzez szkolenia zawodowe, lokalne inicjatywy w zakresie zatrudnienia oraz poprawę dostępu do miejsc pracy.
FUNDUSZE PRZEDAKCESYJNE
Działania przygotowujące Polskę do absorpcji środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej
Fundusze przedakcesyjne mające znaczenie dla rozwoju przedsięwzięć w zakresie turystyki wiejskiej:
SAPARD
PHARE
SAPARD
Instrument wsparcia przedakcesyjnego dla rolnictwa i obszarów wiejskich. Inwestycje wpływające na rozwój turystyki wiejskiej nogą być realizowane w obrębie następujących działań:
DZIAŁANIE 3 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY OBSZARÓW WIEJSKICH
Celem działania jest poprawa konkurencyjności obszarów wiejskich jako miejsca zamieszkania i prowadzenia działalności gospodarczej.
Inwestycje które mogą być wspierane w ramach działania dotyczą np. budowy dróg, poprawy zaopatrzenia w energię, odprowadzenia ścieków, poprawy dostępności i jakości wody, utylizacji odpadów.
Wymienione obszary wsparcia mają kluczowe znaczenie dla tworzenia warunków rozwoju turystyki wiejskiej lecz nie są związane z realizacją przedsięwzięć turystycznych.
Wsparcie mogą otrzymać samorządy gmin.
DZIAŁANIE 4: RÓŻNICOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH
W ramach Działania 4 realizowane mogą być zadania bezpośrednio wspierające przedsięwzięcia w zakresie turystyki wiejskiej
CELE OGÓLNE DZIAŁANIA 4:
rozwój pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich;
tworzenie warunków dla rozwoju turystyki na obszarach wiejskich.
SCHEMAT 4.1.: TWORZENIE ŹRÓDEŁ DODATKOWEGO DOCHODU W GOSPODARSTWACH ROLNYCH
Zakres działalności wspieranych w ramach Schematu 4.1.:
Usługi dla gospodarstw rolnych;
Drobna wytwórczość, usługi dla ludności, rzemiosło i rękodzielnictwo;
Roboty i usługi budowlane oraz instalacyjne;
Usługi turystyczne (w tym agroturystyka);
Usługi transportowe (przewóz osób lub towarów);
Magazynowanie i przechowywanie towarów;
Usługi komunalne;
Rachunkowość, doradztwo lub usługi informatyczne.
Zakres pomocy finansowej w ramach Schematu 4.1.:
Budowa lub remont obiektów budowlanych;
zakup maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia;
zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania;
zakup wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego niezbędnego do świadczenia usług turystycznych, a także zwierząt służących do celów terapeutycznych, sportowych lub rekreacyjnych;
zakup środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej z wyjątkiem potrzeb świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, a kwalifikowany koszt zakupu środków transportu nie może stanowić więcej niż 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia);
adaptacja środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej;
zagospodarowanie terenu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej;
zakup środków transportu na potrzeby świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą).
Beneficjenci Schematu 4.1.:
Pomoc finansową może otrzymać osoba fizyczna: rolnik lub domownik. Poziom pomocy w ramach Schematu 4.1.
Pomoc finansowa stanowić będzie do 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu, lecz nie więcej niż 40 000 PLN. Beneficjent może uzyskać pomoc w ramach tego działania jeden raz w okresie realizacji programu.
SCHEMAT 4.2.: TWORZENIE MIEJSC PRACY NA OBSZARACH WIEJSKICH
Zakres działalności wspieranych w ramach Schematu 4.2.:
Usługi dla gospodarstw rolnych;
Drobna wytwórczość, usługi dla ludności, rzemiosło i rękodzielnictwo;
Roboty i usługi budowlane oraz instalacyjne;
Usługi turystyczne (w tym agroturystyka);
Usługi transportowe (przewóz osób lub towarów);
Magazynowanie i przechowywanie towarów;
Usługi komunalne;
Rachunkowość, doradztwo lub usługi informatyczne.
Zakres pomocy finansowej w ramach Schematu 4.2.:
budowa lub remont obiektów budowlanych;
zakup maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia;
zakup sprzętu komputerowego i oprogramowania;
zakup wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego niezbędnego do świadczenia usług turystycznych, a także zwierząt służących do celów terapeutycznych, sportowych lub rekreacyjnych;
zakup środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej z wyjątkiem potrzeb świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z kierowcą, a kwalifikowany koszt zakupu środków transportu nie może stanowić więcej niż 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia);
adaptacja środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej;
zagospodarowanie terenu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej;
zakup środków transportu na potrzeby świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej 8 osób wraz z kierowcą).
Beneficjenci Schematu 4.2.:
Pomoc finansowa przeznaczona jest dla przedsiębiorców.
Poziom pomocy w ramach Schematu 4.2.
Pomoc finansowa stanowić będzie do 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu. Pomoc finansowa może wynosić nie więcej niż 35 000 PLN na jedno utworzone miejsce pracy. Jeden beneficjent może uzyskać pomoc w ramach tego działania w wysokości nie przekraczającej 210 000 PLN jeden raz w okresie realizacji programu SAPARD.
SCHEMAT 4.3. PUBLICZNA INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA NA OBSZARACH WIEJSKICH
Zakres przedsięwzięć wspieranych w ramach Schematu 4.3.
Budowa lub remont elementów publicznej infrastruktury turystycznej.
Organizacja i tworzenie infrastruktury komunikacji lokalnej na potrzeby ruchu turystycznego.
Tworzenie systemów informacji turystycznej w gminach lub związkach międzygminnych oraz promocja walorów gmin w celu zwiększenia ich atrakcyjności turystycznej.
Zakres pomocy finansowej w ramach Schematu 4.3.
zagospodarowanie terenu (ścieżki rowerowe, szlaki piesze, parkingi, urządzenia sanitarne, urządzenia służące bezpieczeństwu i estetyce, wiaty, ogrodzenia, urządzanie terenów zielonych i inne);
urządzenia rekreacyjno-sportowe;
obiekty kultury i dziedzictwa narodowego;
obiekty kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku;
pomosty i mola, tarasy widokowe lub inne elementy małej infrastruktury turystycznej;
tablice dydaktyczne, informacyjne lub regulaminowe związane z oznakowaniem terenów atrakcyjnych turystycznie, szlaków, ścieżek dydaktycznych lub linii komunikacyjnych;
przygotowanie i druk materiałów informacyjnych lub promocyjnych na rzecz interesu zbiorowego.
Beneficjenci Schematu 4.3.:
Pomoc finansową może otrzymać: gmina, związek międzygminny lub organizacja pozarządowa.
Poziom pomocy w ramach Schematu 4.3.
Pomoc finansowa stanowić będzie do 50% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu, lecz nie więcej niż 130 000 PLN. W przypadku związków międzygminnych, górny pułap pomocy finansowej na przedsięwzięcie w ramach Schematu 4.3. oblicza się mnożąc liczbę gmin uczestniczących w przedsięwzięciu przez 130 000 PLN.
Zasięg geograficzny Działania 4
Przedsięwzięcia wspierane w ramach niniejszego działania mogą być realizowane na obszarach z wyłączeniem miast liczących powyżej 7 tysięcy mieszkańców.
PHARE SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNO-GOSPODARCZA (2000, 2001 ORAZ 2002-2003)
- instrument wsparcia przedakcesyjnego realizowany w celu zmniejszenia różnic rozwoju regionów i podnoszenia ich konkurencyjności
Zadania realizowane w ramach Phare SSG znaczące dla rozwoju turystyki wiejskiej:
Wsparcie sektora produkcyjnego małych i średnich przedsiębiorstw (dotacje dla przedsiębiorców udzielane przez Regionalną Instytucję Finansująca)
Wsparcie zasobów ludzkich (realizowane projekty dotyczą edukacji dla bezrobotnych, przedsiębiorców i pracowników MŚP w tym w zakresie rozwoju turystyki i agroturystyki)
FUNDUSZE STRUKTURALNE dostępne w latach 2004-2006
Wybrane obszary projektów programów operacyjnych istotne dla planowania i realizacji przedsięwzięć w zakresie rozwoju turystyki wiejskiej:
ZINTEGROWANY PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU REGIONALNEGO 2004-2006
(wybrane elementy)
Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów
- współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i ukierunkowanego na wsparcie regionalnej infrastruktury technicznej (w tym infrastruktury społeczeństwa informacyjnego) i społecznej mającej decydujące znaczenie dla perspektyw rozwojowych polskich regionów w Unii Europejskiej
Działanie 1.4 Zachowanie i odbudowa dziedzictwa kulturowego
Rodzaje kwalifikujących się projektów
projekty polegające na restauracji i rewitalizacji zabytkowych budynków i ich otoczenia (m.in. zespoły zabudowy i przestrzenie publiczne w historycznych układach urbanistycznych i ruralistycznych, zespoły dworsko i pałacowo-parkowe, zabytki architektury, przemysłu i techniki, etnografii, rezerwaty archeologiczne, parki kulturowe, miejsca pamięci i martyrologii - w tym byłe obozy zagłady, obiekty architektury sakralnej)
projekty mające na celu remonty i konserwacje zabytkowych budowli
projekty mające na celu modernizację infrastruktury i zagospodarowanie otoczenia obiektów zabytkowych
projekty mające na celu rewaloryzację przestrzeni publicznych zabytkowych układów urbanistycznych i ruralistycznych (w tym m.in. w zakresie elewacji, infrastruktury, nawierzchni, małej architektury, zieleni itp.)
projekty dotyczące odbudowy (w oparciu o ustalenia badawczo-naukowe, zachowane relikty) historycznych elementów zabudowy kształtujących w przeszłości historyczne układy urbanistyczne, ruralistyczne i założenia przestrzenne (np. muzea, galerie, ośrodki turystyki)
projekty ukierunkowane na systemowe zabezpieczenie obiektów dziedzictwa kulturowego na wypadek zagrożeń (w tym przed pożarami i włamaniami)
poprawy infrastruktury służącej działaniom kulturalnym w obiektach użyteczności publicznej i turystyki kulturowej - wyposażenie i modernizacje sal widowiskowych, konferencyjnych muzealnych, wystawowych itp.
rozpowszechniania - z wykorzystaniem nowoczesnych technologii (w szczególności z wykorzystaniem sieci komputerowych i Internetu) - informacji o kulturze i o możliwościach zapoznania się z dorobkiem kultury regionalnej, dostępności do zbiorów spuścizny kulturowej
W ramach ww. typów projektów do współfinansowania kwalifikują się:
prace budowlano-montażowe, prace ziemne, prace hydrauliczne, prace wykończeniowe, prace konserwatorskie itp.
zakup wyposażenia i instalacji niezbędnych dla właściwego funkcjonowania obiektów i zainstalowanych w nim na stałe
nadzór inżynierski
przygotowanie dokumentacji technicznej
wykup gruntów (maksymalnie 10% wartości projektu)
Rodzaje beneficjentów
jednostki samorządu terytorialnego (samorządy województwa, powiatowe i gminne), stowarzyszenia i związki jednostek samorządu terytorialnego (gmin i powiatów)
instytucje państwowe i samorządowe
organizacje pozarządowe, w tym stowarzyszenia, fundacje, kościoły i inne związki wyznaniowe
Poziom dofinansowania projektów
Dofinansowanie z ERDF:
75% kwalifikującego się kosztu
Priorytet 2. Wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich finansowany ze środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego.
W ramach działania pomoc będzie udzielona w formie dotacji między innymi na dofinansowanie szkoleń, staży, kursów, pomocy doradczej w zakresie marketingu, zarządzania oraz specjalistyczne kursy związane z prowadzoną działalnością.
Pomoc dla kadr zarządzających i pracowników będzie adresowana do między innymi następujących grup odbiorców:
przedsiębiorstw przemysłowych decydujących o strukturze i perspektywach rozwojowych regionów,
nowych przedsiębiorstw lokalizujących swoją działalność w regionie,
przedsiębiorstw usługowych i instytucji działających na rzecz rozwoju usług w szczególności w sferze turystyki, rekreacji, kultury, ochrony środowiska i zdrowia.
Działanie 2.6 Rozwój turystyki
Celem niniejszego działania jest zwiększenie udziału sektora turystyki w tworzeniu dochodu narodowego i zatrudnienia na poziomie krajowym, w oparciu o wykorzystanie regionalnych warunków.
W ramach tego działania wsparcie z zasobów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i towarzyszącego mu współfinansowania krajowego, będzie udzielane w formie systemu dotacji głównie na:
Opracowanie i utworzenie systemu informacji turystycznej, w tym nowoczesnej, interaktywnej sieci informacji internetowej umożliwiającej np. rezerwację lub zakup usług turystycznych
Działania promocyjno-informacyjne, w tym wykorzystujące nowoczesne techniki informowania
Przygotowanie i realizacja programów rozwoju i promocji lokalnych i regionalnych markowych produktów turystycznych
Badania marketingowe umożliwiające optymalne zaprojektowanie strategii promocji produktów turystycznych w regionie (określenie celów promocji, wybór form i środków promocji, wybór grup docelowych, itd.)
Organizacja masowych imprez promocyjnych w kraju i zagranicą
Organizacja imprez /wydarzeń turystycznych umożliwiających przyciągnięcie turystów z innych regionów lub turystów zagranicznych
Udział w wyselekcjonowanych imprezach targowych
Projekty w zakresie budowy systemu zarządzania turystyką tj. budowy struktur regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych
Analizy i ekspertyzy dotyczące regionalnego rynku turystycznego
Specjalistyczne szkolenia dla pracowników i kadr zarządzających MŚP w sektorze usług turystycznych z zakresu marketingu, tworzenia produktu turystycznego i jego promocji, informacji turystycznej, reklamy, public relations, doskonalenia techniki sprzedaży oferty w turystyce biznesowej.
Przygotowanie niezbędnej w procesie inwestycyjnym dokumentacji tj. biznes plany, studia wykonalności w ramach projektów realizowanych na podstawie opracowanych strategii i programów rozwoju turystyki
Infrastruktura służąca rozwojowi aktywnych form wypoczynku, w tym baza sportowo-rekreacyjna (np. kryte kąpieliska z basenami termalnymi, ścieżki zdrowia, szlaki turystyczne, edukacyjne, tematyczne, narciarskie trasy zjazdowe i biegowe, ośrodki jeździeckie, pola golfowe, kluby rekreacyjne, ścieżki rowerowe, przystanie jachtowe, itd.)
Adaptacja zabytków techniki i architektury na cele związane z promocją turystyczną regionu (np. wykorzystanie taboru i tras zabytkowych kolei wąskotorowych w celu promocji atrakcji kulturowo-przyrodniczych regionu)
Infrastruktura informacyjno-recepcyjna (np. centra i punkty informacji turystycznej, punkty informacji o regionie wraz z ekspozycją i sprzedażą wydawnictw, map i folderów, lokalnych wyrobów, pamiątek, itp. zlokalizowane w zajazdach, barach przydrożnych, a także w obiektach wolnostojących, zabytkach techniki, np. młynach wodnych, kuźniach, itp.)
Infrastruktura noclegowa (m.in. rozbudowa, adaptacja i modernizacja istniejących obiektów noclegowych, wprowadzenie funkcji hotelowej do pałaców, dworów, obiektów podworskich, folwarcznych, itp.), z wyłączeniem kosztów bieżącego utrzymania
Infrastruktura gastronomiczna, m.in. w powiązaniu z obiektami noclegowymi, wykorzystująca specyfikę regionalną lub lokalną, itp.
Inna infrastruktura turystyczna (z wyłączeniem infrastruktury pośrednio wpływającej na rozwój turystyki, a także infrastruktury kwalifikującej się do dofinansowania w ramach innych działań ZPORR)
W ramach ww. typów projektów do kwalifikujących się wydatków mogą być zaliczone:
Przygotowanie i dystrybucja materiałów informacyjnych
Koszt wykonania analiz, ekspertyz, badań marketingowych
Realizacja imprez i kampanii promocyjnych (w tym koszt opracowania i publikacji reklam, materiały promocyjne)
Zakup usług niezbędnych do utworzenia internetowej sieci informacji turystycznej
Roboty budowlane, montażowe, instalacyjne
Zakup wyposażenia
Przygotowanie dokumentacji technicznej
Nadzór inżynierski
Beneficjenci ostateczni
jednostki samorządu terytorialnego,
związki i stowarzyszenia jst,
regionalne i lokalne organizacje turystyczne,
samorządy zawodowe sektora turystyki,
organizacje pozarządowe o charakterze non-profit, działające w sektorze turystyki (w tym stowarzyszenia, fundacje),
przedsiębiorstwa,
Parki Narodowe, parki krajobrazowe,
nadleśnictwa,
uzdrowiska, zakłady lecznictwa uzdrowiskowego.
Poziom dofinansowania projektów
Dofinansowanie ze środków ERDF:
75% kwalifikującego się kosztu - jeśli beneficjent nie jest przedsiębiorcą (organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, Parki Narodowe)
50% kwalifikującego się kosztu - w przypadku, gdy beneficjent nie jest przedsiębiorcą, a inwestycje infrastrukturalne generują znaczący zysk netto
35% kwalifikującego się kosztu - jeśli beneficjent jest przedsiębiorcą
Powiązanie z krajową pomocą publiczną
usługi doradcze - 50% kosztów tych usług
część kosztów uzyskania certyfikatu, w tym w zakresie zarządzania jakością, środowiskiem, bezpieczeństwem pracy
inne sposoby wsparcia MŚP
Priorytet 3. Rozwój lokalny
3.1 Infrastruktura lokalna
Rodzaje kwalifikujących się projektów
W ramach działania wspierane będą następujące typy projektów inwestycyjnych:
Budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
sieci kanalizacyjne, w tym podłączenie do sieci indywidualnych użytkowników
oczyszczalnie ścieków
inne urządzenia do oczyszczania, gromadzenia, odprowadzania i przesyłania ścieków
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę
sieci wodociągowe,
ujęcia wody (w tym ochrona ujęć i źródeł wody pitnej)
urządzenia służące do gromadzenia, przechowywania i uzdatniania wody
urządzenia regulujące ciśnienie wody
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w energię
urządzenia zaopatrzenia w energię,
lokalne systemy pozyskiwania energii z alternatywnych źródeł (energia, wiatrowa, wodna, słoneczna, energia uzyskiwana z wykorzystania biomasy),
lokalne sieci elektroenergetyczne (reelektryfikacja)
gminne systemy oświetlenia ulic
Budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym
drogi powiatowe i gminne,
lokalne obiekty mostowe (mosty i wiadukty) na drogach gminnych i powiatowych
Gospodarka odpadami stałymi
budowa, modernizacja i rekultywacja składowisk odpadów stałych
budowa lub modernizacja miejsc utylizacji opakowań i nieużytych środków ochrony roślin
likwidacja dzikich wysypisk
kompleksowe systemy zagospodarowania odpadów na poziomie lokalnym, obejmujące m.in. odbiór posegregowanych odpadów od mieszkańców, odzyskiwanie surowców wtórnych, recykling, kompostowanie odpadów organicznych, itp.
Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje
projekty kompleksowego uzbrojenia terenu przeznaczonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod inwestycje - uzbrojenie związane z dostarczeniem podstawowych mediów - kanalizacji, wodociągu, instalacji elektrycznych, gazowych itp.
Modernizacja i remonty podstawowej infrastruktury społecznej
lokalne ośrodki zdrowia
szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie
domy pomocy społecznej
publiczne przedszkola
inne obiekty publiczne świadczące podstawowe usługi dla społeczności lokalnych
budowa, modernizacja i remonty sal gimnastycznych w szkołach
modernizacja infrastruktury ciepłowniczej i gazowniczej w lokalnych instytucjach publicznych
Rodzaje beneficjentów
jednostki samorządu terytorialnego: gminy, powiaty lub działające w ich imieniu jednostki organizacyjne
związki, porozumienia i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego
inne instytucje publiczne zgłaszające swoje projekty za pośrednictwem jednostek samorządu lokalnego
Poziom dofinansowania projektów
75% z zasobów ERDF oraz dodatkowo 10% z zasobów budżetu państwa na projekty realizowane w gminach o najniższych dochodach własnych.
SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJN RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO I ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH
Główne instrumenty służące rozwojowi turystyki wiejskiej znajdują się w następujących obszarach:
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów
Zakres interwencji
Inwestycje przeprowadzone w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności dodatkowej w zakresie:
agroturystyki,
usług związanych z turystyką i wypoczynkiem,
edukacji przyrodniczej oraz promocji tradycji i dziedzictwa kulturowego wsi,
usług na rzecz rolnictwa i gospodarki leśnej,
wstępnego przetwórstwa i przygotowania produktów rolnych do sprzedaży,
sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzących z gospodarstwa własnego lub ze stowarzyszenia gospodarstw,
rzemiosła i rękodzielnictwa,
drobnych usług na rzecz mieszkańców wsi,
e-commerce.
Pomocą finansową mogą zostać objęte koszty:
rozbudowy i adaptacji istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych na cele agroturystyczne oraz ich wyposażenie (do 5 pokoi gościnnych, pomieszczeń wspólnych dla gości, łazienek i aneksów kuchennych),
urządzania miejsc do wypoczynku, zakup wyposażenia i sprzętu turystycznego lub rekreacyjnego dla działalności agroturystycznej a także zwierząt służących do celów terapeutycznych, sportowych i rekreacyjnych,
remontu, budowy lub adaptacji obiektów budowlanych,
zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia,
zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania,
zakupu środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej,
zagospodarowania terenu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej,.
Wysokość pomocy:
Poziom pomocy publicznej udzielanej beneficjentowi wynosi maksymalnie 50%. W okresie realizacji niniejszego programu i w ramach niniejszego działania jeden beneficjent może otrzymać łącznie nie więcej niż 100 000 PLN.
Beneficjenci
Prowadzący gospodarstwo rolne właściciele lub posiadacze zależni tego gospodarstwa oraz osoby prawne, których statutowym celem jest działalność w rolnictwie i które prowadzą gospodarstwo rolne oraz domownicy (wyłącznie w przypadku następujących inwestycji:rzemiosła i rękodzielnictwa, drobnych usług na rzecz mieszkańców wsi).
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego
Cele działania
Wsparcie odnowy wsi oraz zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego wpisuje się w
Pomocą finansową w ramach tego działania mogą zostać objęte koszty:
Prac przygotowawczych inicjatywy mieszkańców wsi programu odnowy wsi oraz zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego
Realizacji zadań wynikających z opracowanego programu odnowy wsi oraz zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego, w tym:
remontu, budowy lub adaptacji oraz wyposażenia obiektów komunalnych pełniących funkcje kulturalne (świetlice, domy kultury),
remontu, budowy, urządzania placów zabaw, boisk sportowych, ścieżek rowerowych, szlaków pieszych służących do użytku publicznego,
projekty związane z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych oraz tradycyjnych zawodów,
kształtowanie centrów wsi poprzez remont lub budowę placów, parkingów, itp.,
urządzania terenów zielonych, parków i innych miejsc wypoczynku,
remontu lub budowy elementów małej infrastruktury turystycznej oraz rekreacyjnej w tym systemów informacji wizualnej,
zagospodarowania zbiorników i cieków wodnych w obrębie miejscowości,
remontu obiektów zabytkowych użytkowanych na cele publiczne oraz miejscowych pomników historycznych,
zakupu i remontu nie użytkowanych obiektów zabytkowych charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptacji na cele publiczne,
wyburzenia i rozbiórki zdewastowanych budynków i budowli publicznych, jeżeli niemożliwy jest ich remont i dalsze użytkowanie,
nadzoru architektów, konserwatorów zabytków (przy remoncie obiektów zabytkowych) i inżynierów nad realizowanymi w ramach programu pracami inwestycyjnymi i konserwatorskimi.
Wysokość pomocy:
Poziom pomocy publicznej UE wynosi do 80% kosztów kwalifikowanych i minimum 20% - wkład samorządu, który stanowi krajowy wkład publiczny.
Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji prac przygotowawczych wymienionych wynosi - 50 000 zł.
Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji prac przygotowawczych wymienionych w pkt. 1. i wybranych zadań wymienionych w pkt. 2. wynosi - 400 000 zł.
Beneficjenci
Samorządy gmin.
Kryteria dostępu
Finansowaniu podlegają projekty powstałe z inicjatywy mieszkańców obejmujące swym zasięgiem miejscowości, należące do gmin wiejskich lub miejsko - wiejskich, liczące nie więcej niż 5 tys. mieszkańców.
Wymagane jest przygotowanie, akceptowanego przez Radę gminy, Programu Odnowy Wsi.
Projekty zgłaszane są przez gminy i Lokalne Grupy Działania. Zadania inwestycyjne, wchodzące w zakres projektu, mogą być przyjęte do realizacji pod warunkiem, że są zgodne z przyjętą przez samorząd gminy strategią rozwoju.
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem (działanie kluczowe dla tworzenia warunków rozwoju turystyki wiejskiej)
W ramach tego działania wspierane będą następujące typy projektów:
1. Budowa lub modernizacja dróg wewnętrznych
Rodzaje wspieranych inwestycji
Budowa lub modernizacja dróg wewnętrznych, nie zaliczanych do żadnej z kategorii dróg publicznych.
Utwardzanie placów manewrowych, podjazdów, na terenie gospodarstwa lub podmiotu gospodarczego prowadzącego działalność rolniczą lub gospodarczą powiązaną z rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich.
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę
Budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w energię, w tym ze źródeł skojarzonych i odnawialnych
Beneficjenci
Osoby fizyczne, które zamieszkują bądź prowadzą działalność gospodarczą lub rolniczą na terenach wiejskich.
Osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą lub rolniczą na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich.
W przypadku dróg wewnętrznych zarządcy terenu, po którym przebiegają drogi.
Informacje zawarte w materiale zostały opracowane na podstawie informacji Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich - według aktualnego stanu przygotowań Polski (projektów dokumentów i opracowań przygotowanych w okresie do I kw. 2003 roku tj. Programu operacyjnego SAPARD, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacji i Modernizacji Sektora Żywnościowego i Rozwoju Obszarów Wiejskich).
WYKAZ LUBELSKICH INSTYTUCJI UCZESTNICZĄCYCH W PROCESIE INTEGRACJI
Program SAPARD
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Oddział Regionalny; ul. Budowlana 26; 20-469 Lublin;
tel.: 745 45 80
Program PHARE 2000 (program dla MŚP)
Regionalna Instytucja Finansujaca
Lubelska Fundacja Rozwoju; ul. Rynek 7; 20-111 Lublin;
tel..: 743 65 43
Program PHARE (rozwój zasobów ludzkich)
Wojewódzki Urząd Pracy
ul. M Curie Skłodowskiej 5; 20-029 Lublin
tel.: 532 04 94
Nabór projektów w zakresie Funduszy Strukturalnych z ZPORR na lata 2004-2006
Lubelski Urząd Marszałkowski
ul. Spokojna 4; 20-074 Lublin;
tel:742 42 77
Inne ważne informacje
Agencja Restrulturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Ul. Jana Pawła II 70
00-175 Warszawa
www.arimr.gov.pl
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Al. Jerozolimskie 125/127
02-017 Waszawa
www.parp.gov.pl
Adresy internetowe
Ministerstwo Gospodarki - www.mg.gov.pl
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich - www.minrol.gov.pl
Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce - www.europa.delpol.pl
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej - www.ukie.gov.pl
Centrum Informacji Europejskiej - www.cie.gov.pl