Jak przygotować swój organizm do ciąży?
Ciąża to wyjątkowy okres w życiu kobiety. W jej trakcie w organizmie rozwija się nowe życie, które potrzebuje odpowiedniej ilości energii oraz składników odżywczych.
Nie od dziś wiadomo, że w czasie trwania ciąży konieczne jest zadbanie zarówno o dietę jak i swój organizm, warto jednak pamiętać, że dobre przygotowanie ustroju przed poczęciem pozwala lepiej przejść ciążę, utrzymać dobre samopoczucie, a tym samym zachować dobry stan zdrowia przyszłej mamy oraz dziecka.
Od czego zacząć?
O przygotowaniu się do ciąży warto pomyśleć już około 12 miesięcy przed planowanym poczęciem. Okres ten pozwala na wyrównanie wszelkich niedoborów witaminowo-mineralnych, zaleczenie wszelkich infekcji, wyleczenie zębów, doprowadzenie przewlekłych chorób do stanu stabilnego. Aby więc dobrze przygotować ustrój warto zbadać się i wykluczyć bądź zaleczyć wszelkie nawet drobne niedomagania.
Co należy zrobić:
ogólne badanie moczu oraz krwi,
badanie poziomu glukozy oraz żelaza,
badanie hormonalne tarczycy,
ogólne badanie poziomu hormonów,
badanie na obecność przeciwciał toksoplazmozy (jeśli wynik negatywny, należy powtarzać badanie co miesiąc po zajściu w ciążę),
badanie na obecność przeciwciał wirusa cytomegalii,
badanie na obecność wirusa HIV,
USG narządów rodnych oraz piersi,
udać się do dentysty,
udać się do ginekologa - przeprowadzić cytologię (wymaz z szyjki macicy), biocenozę (czystość pochwy),
przeprowadzić szczepienie na różyczkę, odrę, wirusowe zapalenie wątroby typu B (3 etapy szczepienia: 2 etap miesiąc po 1, 3 etap 5 miesięcy po 2).
Jeśli kobieta do tej pory stosowała antykoncepcję w formie tabletek, plastrów, wkładek domacicznych itp. należy jej zaprzestać przynajmniej na 3 miesiące przed planowanym poczęciem.
W przypadku przewlekłych chorób takich jak cukrzyca, padaczka, niedokrwistość, nadciśnienie, astma czy choroby nerek, chęć posiadania dziecka należy skonsultować z lekarzem prowadzącym. Gdy uda się chorobę doprowadzić do stanu stabilnego można podjąć próbę zajścia w ciążę. Konieczna może być w tym czasie zmiana leków, zmniejszenie dawek tak, aby nie szkodziły rozwijającemu się maleństwu.
Aktywność fizyczna
Dobrze przygotowane ciało to także dobra kondycja fizyczna. Pomoże ona zarówno dobrze znosić ciążę jak i ułatwi kobiecie funkcjonowanie w jej trakcie, ale także odpowiednio mocne mięśnie ułatwią poród. Warto tutaj zwrócić szczególną uwagę na takie partie mięśni jak:
mięśnie pleców (mięśnie przykręgosłupowe),
mięśnie brzucha,
mięśnie pośladków,
mięśnie szyi.
Dobrze także poświęcać czas na spacery, gimnastykę, pływanie, które to rodzaje ruchu można także kontynuować podczas ciąży polepszając kondycję i ułatwiając powrót do sylwetki sprzed ciąży.
Dieta
Warto przyjrzeć się bardziej krytycznie swojej masie ciała i sprawdzić swoje BMI. Najlepiej jeśli masa ciała jest prawidłowa (BMI 19-25). Nadwaga sprzyja gorszemu samopoczuciu w czasie ciąży, pojawieniu się dolegliwości, trudnościom w czasie porodu. Niedowaga zaś może być przyczyną niskiej masy urodzeniowej u dziecka, a niedożywienie w czasie ciąży sprzyja pojawieniu się choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego u dziecka.
Jeśli decydujemy się na kurację odchudzającą musi to być kuracja racjonalna, przebiegająca w spokojnym tempie. Drastyczne diety mogą wywołać niedobory witamin czy składników mineralnych. Minimum na 3 miesiące przed poczęciem powinno zacząć się stabilizację masy ciała.
Sposób żywienia podczas przygotowań powinien być zgodny z zasadami prawidłowego żywienia. Istotne jest wykluczenie z żywienia używek takich jak alkohol, kawa, mocna herbata, papierosy. Powinno się zastąpić dania gotowe samodzielnie przygotowywanymi z podstawowych produktów. Warzywa i owoce należy dokładnie myć, mięsa i mleka nie spożywać w stanie surowym (ochrona przed toksoplazmozą, listeriozą).
W okresie tym dla organizmu duże znaczenia ma odpowiednia podaż zarówno witamin jak i minerałów. Należy jednak zachować umiar w przyjmowaniu ich suplementów. Zarówno bowiem niedobór jak i nadmiar jest niebezpieczny dla zdrowia. Szczególnie nadmiar witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K) jest niebezpieczny, gdyż trudniej je usunąć z organizmu niż te rozpuszczalne w wodzie np. C.
Suplementem, po który powinna każda kobieta sięgać zarówno na 3 miesiące przed ciążą jak i w pierwszym trymestrze jest kwas foliowy w ilości 0,4 mg/dobę. Istotna jest także odpowiednia podaż:
wapnia (niedobór wywołuje skurcze mięśni),
cynku (zbyt mała ilość upośledza czynność narządów rodnych kobiety),
jodu (niedobór sprzyja niedoczynności tarczycy, ta zaś upośledzeniu umysłowemu u dziecka),
żelaza (jego małe ilości sprzyjają obniżeniu płodności, pojawieniu się niedokrwistości w czasie ciąży).
Z tego też powodu w diecie nie powinno zabraknąć mleka i produktów mlecznych, wszelkiego rodzaju warzyw zwracając szczególną uwagę na ciemnozielone, owoców, chudego mięsa, ryb, pełnoziarnistych produktów - pieczywa, kasz, brązowego ryżu, makaronu razowego.
Rozkład poszczególnych grup żywnościowych powinien być zgodny z piramidą żywieniową, czyli:
produkty zbożowe (5 porcji),
warzywa (4 porcji) i owoce (3 porcje),
nabiał (w ilości około 2 szklanek mleka lub jego zastępników),
mięso, orzechy, rośliny strączkowe, ryby (1 porcja).
Należy ograniczyć ilość słodyczy, które poza kaloriami nie dostarczają żadnych wartościowych składników. Dodatkowo sprzyjają utracie cynku.