Czterostopniowa ocena uszkodzenia stawu


CZTEROSTOPNIOWA OCENA USZKODZENIA STAWU:

I st - ruch czynny w zachowanym zakresie (zakres ruchu biernego) z obciążeniem nieco mniejszym od normalnego.

Badany w pozycji siedzącej, obciążenie podudzia ciężarem. Ruch prostowania kolana płynny. Przy obustronnych zmianach w st kolanowych trudno jest określić wielkość obciążenia testowego. Można jednak przyjąć, że obciążenie podudzia ciężarem 5-10 kg, zmniejsza płynność ruchu.

II st - badany może wykonać tylko ruch wolny, bez obciążenia w zachowanym zakresie ruchu.

Badany w pozycji siedzącej wykonuje płynnie ruch prostowania kolana. Obciążenie dodatkowe ciężarem 1-2 kg zaburza czynność ruchu względnie nasila objawy bólowe z ograniczeniem zakresu ruchu.

III st - badany może wykonać ruch tylko w pozycji odciążenia w zachowanym zakresie ruchu.

Pacjent leży na boku przeciwnym badanej kd. Kd podwieszona, punkt zaczepienia linek nad st kolanowym. Ruch w stawie płynny w zakresie zachowanego biernego ruchu. W pozycji siedzącej badany nie może wykonać czynnie prostowania kończyny albo ruch ten jest przerywany (objawy koła zębatego) z dużym bólem.

IV st - badany może wykona ruch tylko w odciążeniu w niepełnym zachowanym zakresie ruchu.

Metody oceny stopnia uszkodzenia stawu mają zastosowanie gł w ocenie uszkodzenia dużych st kkd i kkg. Pozwalają one na ustalenie:

-taktyki postępowania leczniczego, leczenie zachowawcze (I° i II°) lub operacyjne (III° i IV°);

-doboru met ćw w usprawnieniu (ćwiczenia z oporem, wolne, w odciążeniu, samowspomagane);

-rodz i wielkości odciążenia stawów w obrębie kkd.

ST BIODROWY ma 3 st swobody. Ograniczenie jednego stopnia ogranicza częściowo pozostałe. Wartość statyczna i dynamiczna tego stawu zależy gł od wartości mięśni.

Zgodność kształtu główki i panewki warunkuje tylko ruch poślizgu powierzchni stawowych. Staw biodrowy jest mocno obciążony w chodzie. W fazie dwunożnego podparcia obciążenie stawów jest równe połowie masy tułowia.

W cyklu jednego kroku staw biodrowy przenosi obciążenie równe:

0 kg (faza lotu kończyny);

1/3 masy ciała (faza podporu dwunożnego);

4 x masa ciała (faza podporu jednonożnego).

Wytrzymałość zdrowej chrząstki stawowej na zmienne obciążenie jest duża. Destrukcja uszkodzonej chrząstki przy tak dużych obciążeniach zmiennych w chodzie szybko narasta. Przesunięcie środka ciężkości tułowia na obciążony staw zmniejsza obciążenie czterokrotnie. Dlatego też pacjent z dysfunkcją stawu biodrowego pochyla się w chodzie w stronę bolącego biodra. Pochylenie tułowia ku przodowi przesuwa środek ciężkości przed linię łączącą stawy biodrowe. Masa tułowia jest wtedy równoważona w układzie dźwigniowym przez mięsień pośladkowy duży, co zwiększa obciążenie stawu.

Przy wchodzeniu po schodach T pochylony jest ku przodowi. Zwiększenie bólu przy wchodzeniu po schodach świadczy o dysfunkcji biodra. Przy schodzeniu środek ciężkości pada na linię łączącą st biodrowe, co zmniejsza obciążenie stawów, i zmniejsza ból.

Laska w ręce po stronie przeciwnej odciąża biodro. Układ dźwigniowy w fazie podporu jednonożnego zmieniony jest na układ zbliżony do fazy obunożnego podparcia. Obciążenie jest przenoszone kolejno przez kulę, rękę, staw nadgarstkowy, łokciowy, barkowy, połączenie łopatki z T oraz mm brzucha, na których „zawieszona” jest miednica. Wielkość odciążenia biodra zależy od wielkości obciążenia laski. Laskę można stosować tylko w przypadkach, gdy cały wyżej wymieniony łańcuch dynamiczny jest prawidłowy. Uchwyt laski powinien być na wysokości krętarza dużego.

Kulę łokciową stosuje się przy współistniejących zmianach w st nadgarstkowym, kule pachowe przy zmianach w st łokciowym i barkowym. Kula pachowa oparta o napięte mięśnie łączące R z T nie obciąża st barkowego. W przypadkach przykurczu w st łokciowych stosuje się kule specjalne.

Zapobieganie deformacjom:

Pierwszym objawem zmian w stawie jest ograniczenie przeprostu i rotacji. Stosuje się wówczas ćw wolne przeprostu i rotacji.

W st biodr występ najczęściej przykurcz zgięciowy, przywiedzeniowy i rotacyjny. Do lecz zachowawczego kwalifikuje się przykurcz nie przekraczający 30° w II° i II° zniszczenia chrząstki. W pozostałych przypadkach należy rozpatrzyć możliwość leczenia operacyjnego.

Wartość statyczna i dynamiczna st biodr zależy od siły mm, gł pośladkowego dużego i śred. Często błędem jest ćw gł mięśni zginających biodro. W poz leż zgięcie w biodrze kd, przy wyprostowanym st kolanowym, rozwija b duże obciążenie głowy k udowej i panewki. Obciążenie to jest największe na początku ruchu i równe jest w przybliżeniu masie ciała. W miarę zgięcia, wartość obciążenia zmniejsza się i w pozycji 90° równa jest masie kd.

Chód z 1kulą 2x mniej obciąża biodro niż zgięcie w biodrze w poz leżącej. Takie zgięcie z równoczesnym zgięciem kolana i stopą opartą o podłoże nie jest obciążające dla st biodrowego.

Przykurcz zgięciowy st biodrowego jest kompensowany w poz stojącej przez zgięcie w st kolanowym i zgięcie grzbietowe w st skokowym. Wyprostowanie st kolanowego pochyla miednicę ku przodowi i zwiększa lordozę L.

Przykurcz przywiedzeniowy skraca funkcjonalnie kd, a przykurcz odwiedzeniowy wydłuża. W przypadku zniszczenia stawu II i III° należy nauczyć pacjenta chodu z usztywnieniem biodra w fazie podporu (zmniejszenie tarcia powierzchni stawowych).

Ograniczenie zgięcia w st biodrowym jest kompensowane w poz siedzącej przez kifozę odcL. Obciążenie kręgosłupa w tej poz można zmniejszyć przez zastos specjalnego krzesła.

Pacjenci z koksartrozą mogą po terenie płaskim jeździć na rowerze i na nartach (kijki i dwunożne podparcie).

ST KOLANOWYma 2 stopnie swobody (zgięcie - wyprost, rotacja zewnętrzna - wewnętrzna). Powierzchnie stawowe przemieszczają się ruchem poślizgu i przetaczania (15-20°).

W ruchu zgięcia rzepka przemieszcza się dystalnie, rozciągając zachyłek górny torebki stawowej. W zgięciu rzepka zagłębia się w rów międzykłykciowy, co znacznie skraca tor jej przebiegu.

Silne ww boczne zabezpieczają kolano przed ruchami bocznymi, a ww krzyżowe zwierają staw. W zgięciu w krzyżowe przednie ulega niewielkiemu rozluźnieniu. W przykurczu zgięciowym kolana w także może ulec przykurczowi, blokując wyprost. Przykurcz w krzyżowego przedniego utrwala deformację rotacji zewn podudzia w stos do uda - podwichnięcie zewn nadkłykcia piszczeli ku tyłowi. Prowadzi to do rzekomej koślawości kolana.

Przykurcz zgięciowy kolana może być spowodowany wysiękiem, przykurczem tyl cz torebki stawowej, w krzyżowego przedniego oraz przykurczem mm zginaczy kolana. W poz leżącej kolano nie wykazuje przykurczu a przy uniesieniu kd nie ma pełnego wyprostu i kolano ulega zgięciu do 15-20°. Przyczyny to: osłabienie głowy przyśrodkowej mięśnia 4głowego, zrost rzepki, które hamują ruch rzepki w kierunku dogłowowym.

Ograniczenie zgięcia kolana może być spowodowane wysiękiem, obkurczeniem gór zachyłka torebki stawowej, wypełnieniem dołu międzykłykciowego ziarniną, co wydłuża tor ruchu rzepki (rzekomy przykurcz aparatu wyprostnego).

W III i IV° uszkodzenia stawu ograniczenie zgięcia i wyprostu może być spowodowane zrostami wewnątrzstawowymi, nierównością powierzchni stawowych i wyroślami.

Zmiany w stawie rzepkowo-udowym są przyczyną dużych dolegliwości bólowych. Obciążenie stawu rzepkowo-kolanowego jest uzależnione od rzutu środka ciężkości ciała w stosunku do osi obrotu stawu kolanowego.

Przykurcz zgięciowy - rzut środka ciężkości ciała przesuwa się ku tyłowi w stosunku do osi obrotu kolana - znacznie zwiększa to obciążenie st rzepkowo-kolanowego. Aby zmniejszyć obciążenie tego st pacjent pochyla T ku przodowi.

Przykurcz zgięciowy kompensowany jest przez zgięcie w st biodr i skokowym. Przykurcz st kolanowego powyżej 20° zwiększa znacznie obciążenie st kolanowych i kręgosłupa. Odciążenie st kolanowych i kręgosłupa jest możliwe tylko przez 2 kule.

Uszkodzenie aparatu więzadłowego zaburza funkcje statyczną i dynamiczna st kolanowego. Aparat stabilizujący oraz odciążenie stawu poprzez kulę może częściowo zmniejszyć tę dysfunkcję.

Zapobieganie deformacjom:

Przykurcz zgięciowy - poz leżąca na plecach, kd wyprostowana stopa zgięta grzbietowo, napięcie mm uda, docisk dołem podkolanowym do podłoża.

Przykurcz wyprostny - ułożenie na brzuchu, kolano zgięte do 90°, dwa swobodne ruchy zgięcia, trzeci z zaakcentowaniem zgięcia.

OBRĘCZ BARKOWA

Sferyczny zakres ruchu R uwarunkowany jest prawidłową ruchomością łopatki i st ramienno-łopatkowego. Wartość dynamiczna ruchów R zależy od siły mm pasa barkowego. Bierne połączenie obojczyka z mostkiem i łopatką oraz ramienia z łopatką jest zbyt słabe do przenoszenia dużych obciążeń. W warunkach fizjologicz ruch zgięcia i odwodzenia ma charakter ruchu skojarzonego stawu ramienno-łopatkowego z ruchem obrotowym łopatki. Ruch ten nosi nazwę ruchu łopatkowo-ramiennego. W zalod stopnia zgięcia lub odwiedzenia współudział ruchu łopatki jest większy lub mniejszy. Rytm ten ulega zmianom przy dużych obciążeniach zewn i w war patologicznych.

Można przyjąć, że zakres ruchu zgięcia i odwodzenia w 90° odbywa się w st ramienno-łopatkowym, pozostałe 90° w połączeniu z T.

Płaska mała panewka i duża okrągła głowa k ramieniowej oraz luźna torebka i ww zapewniają duży zakres ruchu, ale zmniejszają znacznie bierną stabilizacje stawu. Silne mm obręczy barkowej częściowo wrastają w torebkę, zwiększając stabilizację stawu. W stawie ramienno-łopatkowym w ruchach odwodzenia i rotacji występuje ruch poślizgu i przetaczania. W ruchu zginania przeważa ruch obrotowy jednopunktowy. Staw ramienno-łopatkowy ma 3 stopnie swobody. Ograniczenie jednego stopnia ogranicza częściowo pozostałe. Jeśli zegniemy ramię do kąta 90°, po czym wykonamy ruch odwiedzenia i kolejno przywiedzenia, to kg ustawia się w maks rotacji zewn. Ograniczenie rotacji ogranicza ruch odwodzenia i jest przyczyną ograniczenia ruchów barku.

Przykurcz torebki stawowej i mm. -1szy objaw dysf-cji.

Met badania przykurczu: poz stojąca, tyłem do ściany, ze splecionymi rękami na wys odcinka L. Pacjent wysuwa oba łokcie do przodu. Po str chorej jest wyraźne ograniczenie ruchu, połączone z bólem na tyl ścianie st.

Kompensacja dysfunkcji st barkowego.

Ograniczenie ruchomości ramienia spowodowane jest przeważnie ograniczeniem ruchu w stawie łopatkowo-ramiennym. Stosunkowo rzadko spotyka się ograniczenia ruchów łopatki na skutek zmian w stawie mostkowo-obojczykowym lub w stawie obojczykowo-łopatkowym. Niewielkie obciążenie zewnętrzne ręki zwiększa wielokrotnie obciążenie wewnętrzne w stawie ramienno-łopatkowym. Małe zmiany patologiczne w tym stawie powodują duże zaburzenia rytmu łopatkowo-ramiennego, co prowadzi do czynnościowego ograniczenia zakresu ruchu. Mięśnie łopatkowo-ramienne usztywniają staw ramienno-łopatkowy (artrodeza mięśniowa) i tylko ruch łopatki przemieszcza ramię. Od zakresu ruchu łopatki zależy wielkość ruchu ramienia. Ruchy tułowia we wszystkich płaszczyznach mogą również kompensować ograniczenie ruchu ramienia. W IIIº uszkodzenia stawu pacjent nie jest w stanie wykonać czynnie ruchu odwiedzenia i zgięcia, co bardzo ogranicza zakres zasięgu ręki.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CZTEROSTOPNIOWA OCENA USZKODZENIA STAWU, Ortopedia
CZTEROSTOPNIOWA OCENA USZKODZENIA STAWU
Uszkodzenia stawu łokciowego 2
Uszkodzenia stawu łokciowego
Uszkodzenia stawu łokciowego ppt
Uszkodzenie stawu barkowego(1)
Uszkodzenie stawu barkowego
Pierwsza pomoc i rehabilitacja w przypadku uszkodzenia stawu kolanowego, Zdrowie
Uszkodzenia stawu łokciowego 2
Ocena uszkodzeń bulw ziemniaka (2)
Ocena uszkodzeń bulw ziemniaka Szymon Milewski
Ocena wpływu alloplastyki stawu biodrowego na jakość życia
rehabilitacja w uszkodzeniech stozka rotatorow stawu?rkowego
Badanie radiologiczne w uszkodzeniach więzadeł krzyżoweych stawu kolanowego
Ocena jakości zycia pacjentów po endoprptezie stawu biodrowego
Uszkodzenie więzadeł stawu kolanowego
2006 01 Nowoczesna ocena postepow usprawniania chorych po urazach stawu kolanowego
Ocena częstości występowania uszkodzeń struktur wewnątrzstawowych kolana u chorych z czynną chrząstk
Uszkodzenia stożka rotatorów stawu ramiennego Niestabilność stawu ramiennego

więcej podobnych podstron