T: Azjatyckie tygrysy
Podręcznik, str. 256-258
Azjatyckie tygrysy- określenie używana początkowo wobec Korei Południowej, Tajwanu, Singapuru i Hongkongu ( od 1997 r. formalnie część Chin), gdzie następował szybki wzrost PKB od lat 60-tych. Na przełomie lat 80-90 do grona „azjatyckich tygrysów” zalicza się także Chiny, Malezję, Tajlandię, Wietnam, Indonezję, Makau. Na przełomie 1997-1998 gospodarki tych krajów odczuły silne spowolnienie - tzw. azjatycki kryzys finansowy
Kraje azjatyckie- przegląd wydarzeń:
Japonia- kraj kwitnącej wiśni
Ustrój |
Monarchia parlamentarna- cesarz Akihito |
Dzieje polityczne |
Utrzymanie władzy przez cesarza Hirohito Demokratyzacja kraju- liberalna konstytucja Okupacja amerykańska- bazy wojskowe Do dnie dzisiejszego brak traktatu pokojowego z Rosją- konflikt o Wyspy Kurylskie
|
Gospodarka |
Wsparcie finansowe poprzez plan Marshalla Gospodarka rynkowa i interwencjonizm państwowy Keiretsu- powiązane ze sobą finansowo i biznesowo koncerny różnych branż ( Mitsubishi, Fuji, Edukacja i badania naukowe - cybernetyka, biotechnologia, astronautyka Nacisk na nowe technologie- tzw. high- tech ( przemysł elektroniczny, elektrotechniczny- Sony, Hitachi, Olympus, Panasonic, JVC, NEC, Toshiba, Jasio, Citizen, Nintendo, ), motoryzacyjny ( Toyota, Nissan, Kawasaki, Honda, Mazda, Yamaha,) informatyczny - Wg niektórych wskaźników największa potęga gospodarcza świata, 15 % handlu i produkcji, największe rezerwy finansowe na świecie |
Ciekawostki |
Działalność Yakuzy ( słynne tatuaże)- mafii japońskiej- przemyt, hazard, narkotyki, prostytucja, mafia w „białych kołnierzykach”- przestępstwa gospodarcze 20 III 1995- zamach terrorystyczny w tokajskim metrze- sekta Aum ( Shoko Asahara) rozpylił trujący gaz- sarin- śmierć 12 osób, 5 tys,. zatrutych |
Chiny - Państwo Środka
Ustrój |
Formalnie kraj socjalistyczny- nomenklatura Komunistycznej Partii Chin- prezydent- Hu Jintao |
Dzieje polityczne |
1 X 1949- proklamowanie ChRL- Chińskiej Republiki Ludowej - dyktatura totalitarna Mao Zedonga - maoizm ( kult jednostki), indoktrynacja 1950-1951- aneksja zbrojna Tybetu- do dni dzisiejszego XIV Dalajlama na emigracji, łamanie praw człowieka w Tybecie, zamieszki w Tybecie w roku 2008 ( olimpiada w Pekinie) Rewolucja kulturalna- 1966-1976- czystki polityczne, mordy młodzieżowej organizacji Czerwonej Gwardii ( tzw. hunwejbini- czerwonogwardziści), wychowanej na „czerwonej książeczce” Mao, kampania przeciw starym zwyczajom, kulturze, religii, inteligencji, śmierć kilku milionów osób, po 1968 roku wojsko spacyfikowało hunwejbinów, 20 mln trafiło karnie do obozów pracy. Rządy Deng Xioapinga - otwarcie Chin na świat, stopniowa liberalizacja gospodarki ( specjalne strefy ekonomiczne, kapitał zagraniczny), słynne: „nieważne, czy kot jest biały czy czarny, ważne by łapał myszy”, zachowanie komunistycznego modelu rządów- tzw. socjalizm o chińskiej charakterystyce 4 VI 1989- masakra studentów ( żądania reform politycznych, demokratyzacji kraju) na placu Tiananmen ( plac Niebiańskiego spokoju)- śmierć około 5 tys. osób, 10 tys. rannych
|
Gospodarka |
Reformy gospodarcze Deng Xiaopinga - otwarcie Chin na świat, stopniowa liberalizacja gospodarki ( specjalne strefy ekonomiczne, kapitał zagraniczny), słynne: „nieważne, czy kot jest biały czy czarny, ważne by łapał myszy”, zachowanie komunistycznego modelu rządów- tzw. socjalizm o chińskiej charakterystyce Przemysł włókienniczy, Szanghaj, Kanton- tzw. metropolie postępu, Olimpiada w Pekinie 2008- inwestycje w infrastrukturę, obecnie w związku z ogólnoświatowym kryzysem spowolnienie gospodarcze Ogromny rynek inwestycji kapitałowych ( tania siła robocza), potężny rynek zbytu ( 1,3 mld mieszkańców), największy eksporter na świecie- trudno czegokolwiek nie kupić z napisem Made in China)
|
Ciekawostki |
85 % Chińczyków to tylko 100 nazwisk, najpopularniejsze to Wang ( krół)- około 100 mln Chiny walczą z pustynnieniem kraju- od 1980 roku zasadził około 50 mld drzew |
Dodatkowy materiał
Korea Południowa
Ustrój |
republika demokratyczna - prezydent Lee Myung - bak , konstytucja od 1988 r. |
Dzieje polityczne |
Po wojnie w Korei wsparcie USA - doktryna Trumana ( powstrzymywania komunizmu), bazy wojskowe USA 1963-1979 dyktatura wojskowa gen. Park Czung Hee- łamanie praw obywatelskich, walki z opozycją 1980-1987- dyktatura wojskowa gen. Czun Du Hwana przełom lat 80-90 - protesty studentów, opozycji- demokratyzacja kraju 2000- spotkanie prezydentów obydwu Korei- rozmowy na temat zjednoczenia kraju
|
Gospodarka |
Szybki wzrost gospodarczy od lat 70- tych Stworzenie 30 tzw. czeboli- gigantycznych korporacji wielorodzinnych, powiązanych z władzą ( korupcja) Ochrona rynku- protekcjonizm, cła, nacisk na eksport, Przemysł elektrotechniczny, elektroniczny, stoczniowy |
Ciekawostki |
Jeden z najlepszych systemów edukacji na świecie |