TECHNIKI ZACHOWAŃ ASERTYWNYCH.
ZDARTA PŁYTA - konsekwentne powtarzanie tego samego argumentu.
ZASŁONA DYMNA - broni przed agresją werbalną, pozorne akceptowanie kierowanej krytyki, absurdalność.
ASERTYWNE UZNANIE BŁĘDU - uznanie bez nadmiaru poczucia winy - postąpiłem źle, lecz to naprawię, 4. KOMPROMIS - wypracowanie obustronnych ustępstw.
WYPYTYWANIE O STRONY UJEMNE - Dlaczego sądzisz. ze to co robię jest złe''6
WYPYTYWANIE O STRONY DODATNIE - Co dobrego jest w paleniu'' Co dobrego jest w wagarach'' asertywne odmawianie- stwierdzenie czvtelne , bezpośrednie, uczciwe i stanowcze. - zaczynamy od „nie”,- nie tłumaczvmv się a wyjaśniamv - komunikujemv się niewerbalnie- odmawiamy jasno: krótko i stanowczo np. ..tak postanowiłem”. ..taka jest moja decyzja” mletoda odmawiania bez zrywania.
Etap I - sprawdź czy ta propozycja jest dla ciebie.
Etap II - jeżeli pomysł jest Zły. powiedz najpierw sobie -.,NIE. TEGO NIE Bede ROBIC”. przekonaj sam siebie, że potrarafisz odmówić.
Etap III - powiedz NIE i ewentualnie zaproponuj coś innego .
ASERTYWNOSĆ JAKO SPOSÓB KOMUNIKOWANIA się ludzi.Komunikujac się w asertvwnv sposób. mówimy to co mamy na myśli i przekazujemy to w sposób jasny i prosty ,stanowczo bez lęku.
BĄDŹ BEZPOŚREDNI: mówienie ..bez owijania w bawełnę-efektywniejsze jest mówienie wprost tego co chcemy powiedzieć.
BĄDŹ PLASTYCZNY: nadawca wczuwa się w sytuację odbiorcy. Jest to pewien rodzaj wrażliwości na naszego rozmówcę ( jego wiek, pozycję. statusus). a także miejsce. czas i okoliczności prowadzonej rozmowy.
MÓW W SWOIM IMIENIU - komunikaty typu ..Ja” ..Moim zdaniem ...”. ..Myślę. że ...”. ..Uważam ... -to przvkładv znacznie efektywniejszych komunikatów i sposobów przekazwania poglądów'. niż: .,Jesteś ..”. ..Postępujesz ...”. .,Powinieneś ...”.Komunikat typu .,Ja” informuje wprost jakie są moje odczucia tu i teraz, dokładnie w związku z tą sytuacją.
BĄDŹ OPANOWANY: Trudno o asertvwność gdy jesteś napięty. Głębszv oddech pozwoli pozbvć się n napięcia, kontrolować własne emocje.
KOMUNIKUJEMY SIE: Werbalnie- uczucia wyrażone tonem głosu odbieramy w 38%, słowami w 7% NIEWRBALNIE: - uczucia wyrażone językiem ciała / gesty, pozy / oraz mimiką twarzy odbieramy w 55%AGRESJAKatharsis - agresja może występować w roli oczyszczenia , prowadzone badania nad skazanymi za morderstwo ujawniły że byli oni nadmiernie socjalizowani ,zbyt duża samokontrola. Koncepcja socjologiczna Konrada LORENZ kierunek starający się wyjaśnić działania społeczne prze czynniki biologiczne. Jest w człowieku i w zwierzętach gotowość do walki ( wrodzona)Ludzie zachowują się agresywnie reagując na wspomnienia lub przewidując zdarzenia w przyszłości. U zwierząt ten osobnik który przegrywa walkę sygnalizuje że się poddaje, u człowieka okazywanie uległości zwiększa agresję. Człowiek w odróżnieniu od zwierząt wypracował instrumenty bezpośredniej interakcji. Fizjologiczne podłoże agresji. Obszarów mózgu odpowiedzialnych za agresję : ciało migdałowate , podwzgórze. Można agresję kierować zdalnie , sygnały radiowe wysyłane do ciała migdałowatego zatrzymywały atak byka . Wstrzykiwanie środków farmakologicznych do podwzgórza powodowało wzrost lub spadek agresji. Płat skroniowy odpowiada za zdolności kontroli własnego zachowania , opanowania agresji. Chromosomy: Płciowe- wśród więźniów skazanych za działania agresywne występuje często układ chromosomów XYY, mężczyźni częściej stosują agresją czynną kobiety natomiast agresję werbalną. Agresja jako popęd nabyty: Według koncepcji DOLLARD-MILLER Popęd- napięcie, energia. Frustracja- stan gdy pewna aktywność ukierunkowana na cel zostaje zablokowana , siła frustracji zależy od siły motywacji, stopnia zakłócenia i liczby zakłóconych sekwencji aktywności. Frustracja - czynnik przeszkadzający , stwierdzono że agresja spowodowana przez frustrację może być przemieszczona na obiekt słabszy . Źródła tkwią w innych czynnikach niż te które spowodowały agresję. Aby pojawiło się agresywne zachowanie musi istnieć wewnętrzna gotowość do agresji lub też pewne sygnały agrgresji ( bodźce wyzwalające) , takim czynnikiem może być nie lubianych osób lub broń. Agresja jako zachowanie wyuczone społecznie Teoria społecznego uczenia się ALBERTA BANDURA -Agresja jest czynnikiem awersyjnych doświadczeń i przewidywanych korzyści. Model - pewna , pewna osoba z którą można się identyfikować w celu osiągnięcia korzyści. Jeżeli agresja modela przynosi korzyści to zaczynamy naśladować działania modela .Jeśli model zostaje ukarany to agresja u obserwatora spada ponieważ przewiduje że zostanie również ukarany. Jak redukować agresję Logiczna argumentacja rozumowa Stosowanie kar- nie stosować kar i nagród skrajnych, należy stosować nagrody i kary niewystarczające. Karanie agresywnych modeli Nagradzanie alternatywnych zachowań Rozwijanie empatii w stosunku do innych Wobec innych możemy prezentować takie cztery różne postawy.
Postawa bierna: ja nie jestem Ok., ty jesteś Ok. [odrzucam siebie akceptuje innych]
Postawa manipulująca: ja nie jestem OK., Ty nie jesteś Ok. Osoba taka ma negatywne zdanie o sobie oraz o innych.
Postawa agresywna - [Ja jestem OK., Ty nie jesteś OK. ] Akceptuje siebie lecz odrzucam innych. dominowanie nad innymi ludźmi, nie słuchanie, nie dopuszczanie innych do głosu. 4. Postawa asertywna- [Ja jestem OK., Ty jesteś OK. ] Akceptuje siebie i akceptuje innych Zachowania- stanowcza obrona własnych praw, z jednoczesnym uznaniem praw innych otwarte wyrażanie swoich potrzeb, poglądów i odczuć, stosunki z ludźmi cechuje wiara w siebie. Komunikaty z poziomu werbalnego- Takie jest t moje zdanie. Tak to odczuwam. Tak oto widzę tę sytuację Komunikaty z poziomu niewerbalnego- kontakt wzrokowy, postawa swobodna, zachowanie bezpiecznego dystansu/odlegl/Komunikacja niewerbalna - około 40% znaczenia interakcji społecznej jest przekazywana za pomocą języka. Pozostałe 60% przekazywane jest za pomocą komunikacji niewerbalnej Przekazujemy informacje nie tylko słowami ale także przez wygląd, sposób ubierania się postawę fizyczne napięcie, wyraz twarzy, kontakt wzrokowy, ruchy rąk i ciała, ton głosu, rytm wypowiedzi tempo, czas trwania, zacięcia, pauzy), odległość w przestrzeni i dotyk. Przykład- Kontakt fizyczny z rozmówcą Odległość między rozmówcami Wzajemne położenie - pozycja, jaką zajmują wobec siebie rozmówcy Kontakt wzrokowy Wyraz twarzy Gestykulacja Pozycja ciała Ruchy głową TECHNIKI ZACHOWAŃ INGRACJA. .Ingerencja - schlebianie komuś, często osobie o wyższym statusie społecznym, żeby uzyskać jej względy jest to skuteczna technika zdobywania i wkradania się w łaski innych ludzi. Promowanie siebie - p próbujemy wywrzeć korzystne wrażenie na innych eksponując zalety własnej osoby, manifestując wiedzę i mówiąc o sobie w kategoriach pozytywnych. Pławienie się w cudzej chwale - poprawianie własnego wizerunku przez wiązanie się z ludźmi, którzy odnieśli sukces. Kreowanie usprawiedliwień dla możliwej porażki wysyłamy gotowe usprawiedliwienia na wypadek porażki. Typy postawasocjacje afektywne- oceniająco- emocjonalny rozwinięty na szczątkowej wiedzy i braku programu zachowania się .Postawy poznawcze- wiedza o obieiekcie , słabo rozwinięty program zachowań. Postawy behawioralne - emocjonalno- oceniające, rozwinięty program działania. Postawy pełne- występują w nich wszystkie trzy komponenty tzn. emocjonalno oceniający, wiedza o obiekcie i rozwinięty program działania Konformizm - to zmiana zachowania spowodowana rzeczywistym lub wyobrażonym naciskiem ze strony osoby lub grupy dostosowanie zachowania i sposobu myślenia do grupy niezależnie od tego czy dopasowanie ma negatywny czy pozytywny charakter Dwa rodzaje konformizmu -Konformizm informacyjny - obserwacja zachowania innych i zachowywanie się jak one Konformizm normatywny -pragnienie pozostania w grupie , posiadanie przyjaciół cechy grup ULEGAJACYCH KONFORM. cechy grup-Wielkość grupy (najbardziej wpływowa 3-4 osoby )jednomyślność Skład grupowy - pozycje i kompetencje innych członków grupy im wyżej tym wpływ jest większy. Spójność grupy cechy sprawy której dotyczy presja -stopień trudności-jasność zadania -stopień nowości zadania-cechy y osób na które wywierana jest presjA płeć-samoocena kompetencje, pewność i stabilność pozycja w grupie -pozycja w strukturze władzy BADANIE POSTAW -Obserwacyja analiza archiwalna, ciagi zach. Motor., galwanometr/odruch skorno-galwan./-test apercepcji tematycznej Sondaż ankietowy-metody werbalne-styl autokratyczny Kierownik autokrata wydaje rozkazy, upiera się aby je wykonywano, określa działalność poszczególnych grup bez pytania ich o zdanie, samodzielnie udziela nagan i pochwał, utrzymuje dystans w stosunkach z z pracownikami; Styl autokratyczny charakteryzuje centralizacja władzy, przewaga decyzji jednoosobowych i poleceń służbowych, duży dystans w kontaktach z podwładnymi itp. Styl autokratyczny polega na tym, że szef sam dokonuje podziału pracy, nikogo nie pyta o zdanie, działa głównie przez polecenia i kary, Styl demokratyczny charakteryzuje zaś decentralizacja władzy, partycypacja w zarządzaniu, brak dystansu w układzie przełożony-podwładny itp Styl demokratyczny: szef demokrata zachęca grupę do podejmowania d decyzji, otyczących celów i zadań oraz ich przydzielania poszczególnym pracownikom. Koordynuje działania pracowników i deleguje swoje uprawnienia. Dba o dobre stosunki w grupie i uczestniczy w ich pracach. Dwa style przywództwa: zorientowany na zadania - zorientowany na podwładnych Styl nieingerujący Szef daje dużą swobodę w planowaniu i organizowaniu zadań członkom grupy, którą kieruje. Stara się nie podejmować żadnych decyzji. Jest niezdolny do sprawowania władzy i kontroli. Tradycyjny Podstawą stylu tradycyjnjnego był paradygmat 3K, co oznacza komenderowanie, koordynowanie i kontrolowanie, nowy styl zasadza się natomiast na regule 3W, która oznacza wymaganie, wspomaganie i wiązanie działań na zasadzie sprzężenia zwrotnego. W starym stylu dominują takie elementy jak: polecenie, władza, autorytet, szczegółowe instrukcje. Nowoczesny Podstawą nowego są: partycypacja, informowanie, tworzenie wizji, wspieranie, konsultowanie oraz delegowanie uprawnień i odpowiedzialności. Zachowanie asertywne to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, uczucia, przekonania, nie lekceważąc uczuć, poglądów,. przekonań swoich rozmówców. Teoria asertywności oparta jest na założeniu, że każda jednostka posiada pewne podstawowe prawa . W sytuacjach konfliktowych, umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcania własnej godności i rezygnacji uznanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć : NIE”, bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku. Komunikacja interper. wymiana informacji i …Komunikacja doskonała -obserwować swoich współrozmówców- Poznanie samego siebie silne i słabe str.- formułowanie ocen- selektywności uwagi- korzyści płynące z różnicy zdań- aktywny słuchacz i obserwator Zmieni się rola ze swoim rozmówcą-krytyka- Okazuj szacunek dla partnera - to buduje partnerstwo, motywuje- wrażliwy na uczucia innych Socjometria Układ stosunków społecznych w klasie można badać za pomocą techniki J.L MORENO /jest pomiarem stosunków „przyciągania”, czyli sympatii, przyjaźni, zaufaninia oraz stosunków „odpychania” tj. opartych na uczuciach antypatii, wrogości, uprzedzeń./ Technika szeregowania rangowego polega na ustalaniu kolejności danych według ważności.--te 2 tech do bad. Str nieform.--Pytanie przykładowe: Uszereguj wg ważności wszystkie przedmioty w klasie - od najbardziej do najmniej lubianych. Przedmiotowi, który zajął najwyższe miejsce na liście przyznajemy największą możliwą do przyznania liczbę punktów ( 11 przedmiotów - 11pkt.). „ZGADNIJ KTO譩/ polega na wypisywaniu przez poszczególnych członków grupy, tych dzieci, które pasują do konkretnego pytania/ Plebiscyt życzliwości i niechęci. Umożliwia wgląd w całokształt stosunków społecznych w klasie2.Polega na wypisaniu przez uczniów nazwisk członków grupy, a następnie dopisaniu do nich postawa jest względnie trwałym stosunkiem emocjonalnym lub ocen. Do przedmiotu bądź dyspozycja do wyst. takiego stosunku, wyrażająca się w kategoriach pozytywnych, negatywnych lub neutralnych /Obuchowski,/ W 1920 roku Florian ZNANIECKI i THOMAS uznali że pojęcie postawa jest naturalną kategorią pojęciową w psychologii społecznej.//Spencer i bainJoko pierwsi uzyli terminu// ZMIANA P.- Kompetencja i wiarygodność nadawcy - wiedza eksperta i umiejętność jej przekazania.Stopień podobieństwa postaw miedzy nadawca a odbiorcą. ogólna atrakcyjność osoby nadawcy Ocena intencji nadawcy ale również cel komunikatu.Ulegamy komunikatom które mogą nam pomóc . Komunikat - rodzaj , sposób doboru treści czy kończy się wnioioskiem.-kolejność argumentacji- efekt świeżości.-jedno lub dwustronny przekaz-.poziom wykształcenia odbiorcy.-znak pierwotnej postawy odbiorcy-efekt uodpornienia- zmiana postaw wobec sytuacji uodparnia na pozostałe kontrargumenty -stopień rozbieżności w stosunku do postawy odbiorcy. Charakterystyka odbiorcy -zm. Postawy wykształcenie odbiorcy stopień zaangażowaniaznaczenie płci ogólna podatność na perswazje( np. w związku z niską samooceną) aktywny lub bierny odbiór treści przekazu ( aktywny tzn. skłaniającycy do zmiany postawy) Psychologia społeczna to nauka zajmująca się badaniem sposobu, w jaki rzeczywista bądź obecność innych ludzi wpływa na ludzkie myślenie, odczuwanie i zachowanie.Bada, w jaki sposób ludzie spostrzegają (deformacje) i myślą o świecie społecznym i o sobie (schematy poznawcze); jakimi metodami posługują się przy wydawaniu sądów o sytuacji społecznej (heurystyki).Bada też wpływ takich struktur psychicznych człowieka jak postawy i wartości na jegospołeczne funkcjonowanie. Dysonans pozn. niezgogodność między dwoma elementami poznawczymi. Element poznawczy to myśl, uczucie, przekonanie lub o czymś. Likwidowanie dys.przez a/ zmianę naszego zachowania, tak aby było zgodne z dysonansowym elementem poznawczym; b/ uzasadnienie naszego zachowania, zmieniając jeden z elementów poznawczych tak, aby był on mniej sprzeczny z zachowaniem; c/ uzasadnienie naszego zachowania, dodając nowe elementy poznawcze, które są zgodne z zachowaniem i je wspierają. Mała grupa społeczna jest to /1/zbiorowość od kilku do kilklkudziesięciu osób złączonych względnie trwałą więzią na tle określonych wspólnych im wartości, zadań, przyjaźni, pomocy, stykających się ze sobą i oddziałujących mniej lub bardziej bezpośrednio wzajemnie na siebie, a przy tym świadomie wyodrębniających się z otoczenia./2/ to min, 2 os. Utrzymujące interakcje w wyn. której wystep. Wzajemne wpływy każdego członka na każdego innego. Norma- Określa co jedn. w grupie lub grupa jako całość powinny wykonywać lub czego nie powinny realizować.// Norma jest to przepipis mówiący jak powinni zachowywać się członkowie grupy .Przepisy te pełnią funkcje: sprzyjają osiągnięciu celu-członkowie grupy sami wypracowują normy-tworzy strukturę grupy. STRUKTURA GR. -4 rodz. Struktur o charakterze hierarch. struktura awansu-struktura władzy -struktura komunikowania-struktura atrakcyjności interpersonalnej-Struktura władzy jako cel kontroli zachowania członków grupy.-s. socjometr.