Metody organizacji i zarządzania
Podstawowe błędy menadżerów:
Niewykorzystywanie możliwości - myślenie w kategoriach zagrożeń a nie szans
Syndrom warsztatu - Brak ekspansji firmy, trwanie przy nieaktualnych formach zarządzania,.
Finansowa smycz - brak planów finansowo - rozwojowych
Spóźnione reakcje w sytuacjach kryzysowych
Zaniedbana informacja
Metoda - sposób wykonywania czegoś; ma charakter powtarzalny systemowy
Technika - metoda recepta postępowania; sposób bardziej konkretny, szczegółowy rutynowy.
Metody / techniki zarządzania - (definicja):
procedury realizacji lub doskonalenia określonego obszaru lub procesu zarządzania.
Środki wspomagające realizację procesu zarządzania
Instrumenty umożliwiające rozwiązywanie problemów
Typologia metod zarządzania:
Według kryterium funkcji zarządzania:
planistyczne
organizatorskie
motywacyjne
kontrolne
Propozycja K. Ziemniewicza:
systematyzujące i upraszczające pracę kierowniczą
motywacyjne
ukierunkowane na kreatywność
kompleksowe
Propozycja J. Teczkego:
ukierunkowane na wzrost produkcji
ukierunkowane na poprawę stosunków międzyludzkich
kompleksowe
Zarządzanie przez wartości
Filary organizacji: KLIENT ZATRUDNIENI WŁAŚCICIELE INNI
Trzy główne wartości:
Postępować moralnie.
Być odpowiedzialnym.
Przynosić zyski
Proces Zarządzanie przez wartości:
faza - sprecyzowanie swojej misji celów i wartości
faza - przygotowanie misji i wartości
faza - dostosowanie codziennych działań do misji i wartości
Zarządzanie przez cele
Powstanie metody jeszcze w latach 50-tych; możliwość wykorzystania kreatywności i inwencji
Istota Zarządzanie przez cele:
Wspólne (przełożeni i podwładni) określanie negocjowanie celów
Wspólne określanie mierników
Wspólne poglądy i ocena uzyskanych wyników
„Jeżeli nie wiesz dokąd zmierzasz, prawdopodobnie wylądujesz gdzie indziej”
Ogólne etapy Zarządzanie przez cele:
Określenie środków Pomiar skuteczności |
Planowanie strategiczne (misja cele długo i krótkookresowe) Rozczłonkowane celów głównych Ustalenie celów dla komórek organizacji Zatwierdzenie |
Zestawienie głównych obszarów kluczowych wyników rentowność koszty wydajność jakość
|
Cechy metody Zarządzanie przez cele:
kwantyfikacja celów (określenie wymierne - ilościowe)
wybór obszarów kluczowych wyników
Zastosowanie głownie w przedsiębiorstwach dużych i średnich np. w szpitalach.
Składniki Zarządzanie przez cele - sztuk cztery:
Zbiór celów głównych i cząstkowych.
Przejrzysta struktura organizacyjna.
System kontroli - informatyczno - kontrolny.
Demokratyczny styl kierowania.
Stosuje się kartę zadań kluczowych: - karta zadań dla stanowiska:
Ogólny cel stanowiska pracy.
Miejsce w strukturze organizacyjnej.
Zakres odpowiedzialności
Zadania kluczowe:
opis zadań kluczowych
wyniki pracy
dane na podstawie których można mierzyć wyniki
Szczegółowa procedura Zarządzanie przez cele:
przygotowanie naczelnego kierownictwa.
Seminaria robocze
Sformułowanie obszarów kluczowych wyników
Formułowanie celów na najwyższych szczeblach
Negocjacje i zatwierdzanie celów
Opracowanie karty zadań pracownika
Plan usprawnień - indywidualny
Zakładany plan usprawnień.
Przeglądy okresowe co 100tys kilometrów
Analiza i ocena osiągniętych wyników.
Jeszcze raz to samo od początku!! (ponowne rozpoczęcie procedury Zarządzanie przez cele)
Zarządzanie przez wyjątki
Istota Zarządzanie przez wyjątki:
upraszcza zadania kierownicze
pozwala się koncentrować na najważniejszych zadaniach - problemach
opiera się na informacji i kontroli
delegowanie uprawnień i odpowiedzialności z zachowanie prawa kierownika do ingerencji w sprawach wyjątkowych
Etapy Zarządzanie przez wyjątki:
analiza i pomiar (obliczenie wartości oczekiwanych)
wybór kryterium oceny (granice tolerancji)
obserwacja i porównanie
decyzja szanse i okazje
(+)
Standardy planu Cele firmy
(-)
Zagrożenia
Obszary zastosowania:
działalność kontrolna
gospodarka magazynowa
koszty
identyfikacja sytuacji kryzysowych
Zalety metody Zarządzanie przez wyjątki:
upraszcza pracę kierownika i oszczędza jego czas
daje szansę identyfikacji sytuacji kryzysowych
zmusza do zastosowania systemów …
równomierne rozłożenie uprawnień decyzyjnych na poszczególnych szczeblach struktury
Wady Zarządzanie przez wyjątki:
trudności z przekazywaniem kompetencji
kontakt z przełożonym prawie tylko w sytuacjach kryzysowych
Zarządzanie przez wyniki: by Peter Drucker
„Przedsiębiorstwa tworzą koszty zyski zaś leżą poza nim”
Metoda doraźnego koncentrowania się na wyróżnionych punktach / usługach które przynoszą przedsiębiorstwu największe zyski. Znajduje zastosowanie głównie w dużych firmach które produkują różnego rodzaju produkty.
Etapy Zarządzanie przez wyniki:
Analiza potencjału przedsiębiorstwa.
Wytypowanie produktów rokujących szansę na uzyskanie najlepszych wyników
Koncentracja działań na tych produktach tworzenie centrów zysku.
Kontrola osiąganych wyników
Centrami kosztów mogą być dowolne komórki przedsiębiorstwa pod warunkiem że możliwe jest bezpośrednie naliczenie kosztów. Centrum zysku może być dowolna komórka organizacji pod mająca kontakt z rynkiem - może sprzedawać; możliwe też jest rozliczanie kosztów.
CENTRUM ZYSKU (KOSZTÓW) - utworzone na bazie komórek organizacji ośrodki odpowiedzialne za koszty i zyski.
CEL: poprawa poziomu gospodarowania; wzrost efektywności i elastyczności, konkurencyjności danej firmy.
SPOSÓB REALIZACJI: zwiększenie samodzielności komórek; powiązanie wyników ich pracy z systemem wynagrodzeń pracowników i kierowników danych komórek.
Procedura Zarządzanie przez wyniki - tworzenie celów dla komórek:
wyodrębnienie organizacyjne centrów
określenie celów i zadań centrów
określenie zakresów odpowiedzialności i samodzielności
określenie zasad i trybu oceny centrum
ustalenie zasad powiązania wyników centrów z systemem wynagrodzeń
Zalet Zarządzanie przez wyniki:
proste narzędzia kontroli z punktu widzenia zarządu
wzrost osobistej odpowiedzialności kierowników
lepsze powiązania między wynikami a wynagrodzeniem
Wady Zarządzanie przez wyniki:
problemy z koordynacją
może mieć charakter konfliktowy
możliwość rozprzestrzeniania się stylu autokratycznego zarządzania
INNE
Zarządzanie przez delegowanie uprawnień
Typy kierowników niechętnych delegowaniu uprawnień:
egoiści
„konie robocze”
niedoświadczeni
niepewni
Zarządzanie przez delegowanie uprawnień:
Przeszkody w skutecznym delegowaniu:
związane z kierownikiem:
niechęć, brak poczucia bezpieczeństwa, brak uzdolnień kierowniczych.
związane z podwładnymi:
brak poczucia bezpieczeństwa, niechęć do podejmowania dodatkowych obowiązków.
zewnętrzne (warunki i klimat pracy).
brak lub niejasny podział obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności.
Procedura Zarządzanie przez delegowanie uprawnień:
Kierownik musi wiedzieć komu przekazać uprawnienia i jaki będzie zakres odpowiedzialności i uprawnień.
Obowiązuje zasada podwójnej odpowiedzialności - szef jest dalej odpowiedzialny za wykonanie delegowanego zadania.
Jest sześć stopni delegowania uprawnień.
Etapy Zarządzanie przez delegowanie uprawnień:
Uświadomienie potrzeby delegowania Analiza obecnych zadań i uprawnień Czy mogą być delegowane? Tak! Skalkulowanie kosztów i korzyści delegowania Wybór pracownika (na piśmie) przekazanie mu nowych zadań, uprawnień, zakresu obowiązków.
Zalety Zarządzanie przez delegowanie uprawnień:
odciążeni kierownika od zadań rutynowych, dając mu czas na wykonywanie działań strategicznych
lepsza jakość podejmowanych decyzji
przyspieszenie podejmowania decyzji
daje szansę zaspakajania potrzeb wyższego rzędu, dowartościowanie pracownika - charakter motywacyjny.
Bardziej równomierny i racjonalny rozkład odpowiedzialności na różnych szczeblach organizacji
Wady Zarządzanie przez delegowanie uprawnień:
metoda może sprzyjać biurokracji
zbytnie sformalizowanie - nadmierna stabilizacja
Zarządzanie prze partycypacje
Włączani podwładnych w proces zarządzania przedsiębiorstwem procesy podejmowania ważnych decyzji, strategii.
Zarządzanie prze partycypacje występuje zwykle w trzech postaciach:
bezpośredni udział pracowników w zarządzaniu - prze głosowanie
wpływ pośredni przez przedstawicieli - rada pracownicze
zapewnienie pracownikom informacji i aktywnych form komunikacji
Zarządzanie prze partycypacje: partycypacja:
formalna a)` bezpośrednia a)`` bierna
nieformalna b)` pośrednia b)`` czynna
Modele Zarządzanie prze partycypacje:
Amerykański
niesformalizowane konsultacje
dominacja menadżerów
zaufanie i tolerancja
Niemiecki
współdecydowanie
negocjacje
regulacje prawne
Zalety Zarządzanie prze partycypacje:
charakter motywacyjny
daje szansę rozwoju pracownikowi
antidotum na powstawanie niepokojów społecznych
Wady Zarządzanie prze partycypacje:
swoboda podejmowania decyzji trudność wymagania odpowiedzialności i ociężałość decyzyjna
bariera w postaci nieprzygotowania pracowników i kadry kierowniczej
Benchmarking
Metoda porównań własnych rozwiązań z najlepszymi oraz ich doskonalenie poprzez uczenie się od innych i wykorzystywanie ich doświadczeń.; jest działaniem systematycznym, procesem porównywania swoich produktów, metod i procesów z ich odpowiednikami w firmach lepiej zarządzanych; proces ciągłego uczenia się.
„lepiej uczyć się na cudzych sukcesach niż na własnych błędach”; w ramach Benchmarking można stosować wywiad gospodarczy (nie mylić ze szpiegostwem przemysłowym).
Przedmiot Benchmarking - praktycznie każdy aspekt funkcjonowania firmy:
organizacja funkcjonowania firmy
procesy produkcyjne
sposoby projektowania
właściwości produktów
inne aspekty np. marketing
Typy Benchmarking:
wewnętrzny
konkurencyjny - zewnętrzny
funkcjonalny
ogólny
Benchmarking wewnętrzny - dotyczy przedsiębiorstw wielozakładowych; jedne zakłady korzystają z doświadczeń innych.
Benchmarking konkurencyjny - porównanie z firmami konkurencyjnymi
Benchmarking funkcjonalny - dotyczy analiz porównania funkcji; zwykle ten typ Benchmarking ma charakter pozabranżowy.
Najczęściej przedmiotami Benchmarking są: procesy przetwarzania danych (banki); techniczna obsługa klienta (firmy serwisowe).
Etapy i metody Benchmarking;
wybór przedmiot Benchmarking
wybór przedsiębiorstw do porównywania Faza przygotowawcza
wybór metod zbierania danych
określenie odchyleń w stosunku do wzorców
określenie przyczyn tych odchyleń faz analizy
określenie poziomów przyszłych wyników
wprowadzenie udoskonaleń
kontrola rezultatów Faz wdrożenia
Źródła informacji o procesach realizowanych w innych przedsiębiorstwach:
Bezpośrednie:
własna baza danych
raporty wewnętrzne
publikacje wewnętrzne
prace badawczo rozwojowe
ogłoszenia prasowe
prospekty reklamowe
salony wystawowe
kontakty osobiste
biografie wybitnych menadżerów
dystrybutorzy sprzętu
Pośrednie
stowarzyszenia zawodowe
czasopisma profesjonalne
wyższe uczelnie
instytuty naukowo badawcze
badania opinii klientów
seminaria szkoleniowe
materiały z konferencji
izby przemysłowo-handlowe
Zalet Benchmarking:
poprawa innowacyjności przez podpatrywanie, zmniejszanie kosztów
zwiększanie konkurencyjności
precyzyjne formułowanie celów
jest podstawą organizacji uczącej się
Wady Benchmarking:
koszt dostępu do informacji, trudności w zdobywaniu informacji
żmudne i czasochłonne analizy
błędny wybór Benchmarka
Reengineering
Metoda gruntownego przekształcania całościowych procesów przedsiębiorstwa. Odejście od tradycyjnych struktur funkcjonalnych na rzecz zespołów realizujących dane proces od początku do końca „Case Managment”. Reengineering jest metodą wielce elastyczną, daje możliwość wykorzystywania wielu innych metod np. Benchmarking.
Cechy i zasady Reengineering :
wychodzić od potrzeb klienta
zorientowanie na procesy, ich analiza
zaprojektowanie ponownie w radykalnie nowy sposób po to , aby osiągnąć skokową poprawę wskaźników
Etapy Reengineering:
wybór procesu do rekonstrukcji
utworzenie zespołu
zrozumienie procesu
rekonstrukcja procesu
odrzucenie utartych zasad i procesów
wychodzenie od potrzeb klienta
myślenie kreatywne
wykorzystanie postępu techniczno informatycznego.
wdrożenie rekonstrukcji procesu (kontrola)
pozyskiwanie informacji: klienci; konsumenci, uczenie siędostawcy, Benchmarking, kadra.
Wersje Reengineering:
rewolucyjny - zburzenie starego porządku i budowanie od podstaw
systematyczny - systematyczne reorganizowanie procesów
Metoda ruchomych celów
Efekty Reengineering:
tradycyjne komórki funkcjonalne zastępowane są przez zespoły
proste zadania złożona praca wielowymiarowa, preferuje się uniwersalizację
stanowiska kontrolne stanowiska z odpowiedzialnością i kontrolą
zmiana kryteriów wynagrodzenia, odnoszą się do osiągniętych efektów
eliminacja wielu zbędnych przepływów informacji lepsze wykorzystanie technologii informatycznej.
Zalety Reengineering:
szeroki zakres oferowanych celów i korzyści
wzrost satysfakcji klientów, wzrost pozycji na rynku
radykalizm jako zaleta
elastyczność, różnorodność stosowanych równocześnie metod
Wady Reengineering:
wzrost kosztów zatrudnienia
możliwość wystąpienia niepokojów społecznych nieprzygotowanie pracowników i kadry do zmian
Eliminacja poprzez: zmiany powinny zaczynać się od najwyższych szczebli
Lean Management by japoński przemysł samochodowy TOYOTA
Istotą tej metody jest uzyskanie wysokiej produktywności produkcji i pracy; sprawnej organizacji i zarządzania, wysokiej jakości oferowanych usług i produktów, oraz zadowalających wyników ekonomicznych. Lean Management to proce powolny i ciągły; kompleksowy; obejmuje: projektowanie, wytwarzanie, inwestowanie, usługi pomocnicze.
Lean Managementkoncepcja zarządzania odchudzającego „wszystkiego potrzebujesz połowę” obejmuje:
stworzenie prostych i przejrzystych struktur organizacyjnych
spłaszczenie hierarchii
nadanie najwyższego znaczenia zasobom ludzkim
cele szczegółowe
dążenie do perfekcji
stałe obniżanie kosztów i cen
eliminowanie zapasów
najwyższa jakość - bez potrzeby utrzymywania dużej liczby pracowników w sferze kontroli
Lean Management - składniki:
praca zespołowa
totalny Quality Control - usuwanie błędów już w trakcie produkcji
rynkowy charakter produkcji - delegowanie pracowników do punktów sprzedaży
bezpośredni kontakt z dostawcami
symultaniczny enginering - równoległe przeprojektowywanie
Zarządzania zasobami ludzkimi
Sposoby realizacji Lean Management:
decentralizacja zarządzania
wdrażanie przedsięwzięć modernizacyjnych i restrukturyzacyjnych
optymalizacja procesów
wdrażanie innowacyjności
troska o wysoką jakość
podnoszenie kwalifikacji
stymulowanie motywacji
stworzenie odpowiedniego klimatu w firmie
Outsourcing dotyczy głównie usług
Outsourcing jest narzędziem Lean Management, cechuje się: rezygnacją przez przedsiębiorstwo z realizacji niektórych funkcji; korzystanie z usług zewnętrznych oferentów.
Odmiany Outsourcing: 1. Stosowany przez małe firmy nowo założone rezygnujące z założenia pewnych funkcji; 2. Stosowany przez duże firmy dokonujące restrukturyzacji - wyłączają.
Zalety obniżenie kosztów, racjonalne wykorzystanie zasobów, podwyższenia ekonomiczności
Wady zagrożenie spadkiem jakości, zatarcie się wizerunku firmy, koszty społeczne - zwolnienia.
Zarządzane przez konflikty
Konflikt - sytuacja społeczna w której zachodzi sprzeczność interesów, poglądów, lub postaw, jednostek lub grup społecznych współistniejących i współdziałających w określony miejscu i czasie.
Dynamika konfliktów:
Prywatny pojedynczy przedmiot sporu.
Naruszenie równowagi stosunków.
Ujawnienie się innych spornych zagadnień
Pogłębianie się nieporozumień
Druga strona wydaje się z gruntu zła
Wysuwa się osobiste zrzuty wobec drugiej strony
Konflikt uniezależnia się od pierwotnej przyczyny
Podział konfliktów:
pod względem uczestników konfliktu
o charakterze jednostkowym - osobisty konflikt ról; wewnętrzne sprzeczności
między ludzkie:
jednostka - jednostka
jednostka - grupa
gruda - grupa
ze względu na przedsiębiorstwo
komórek liniowych
komórek sztabowych
Etapy Zarządzane przez konflikty:
organizowanie i stymulowanie konfliktu - zastosowanie różnych technik
redukowani konfliktu - techniki ograniczania konfliktów - mediatorzy
rozwiązywanie konfliktu - techniki: dominacja, kompromis, negocjacje
Zalety Zarządzane przez konflikty
wykorzystywanie twórczej inicjatywy stron konfliktu
wyzwala drzemiący potencjał produkcyjny
zapobiega stagnacji
istnieje możliwość wyeliminowania podsystemu który celowo opóźnia rozwój firmy
Wady Zarządzane przez konflikty
brak harmonii i współpracy
długotrwały konflikt wyczerpuje strony
konflikt może wydostać się spod kontroli
możliwość samounicestwienia się całego systemu
Techniki:
Metody stymulowania konfliktu:
wprowadzanie ludzi z zewnątrz
postępowanie wbrew regułom
zmiana struktury organizacji
zachęcanie do współzawodnictwa
wybór odpowiednich kierowników
metody ograniczania konfliktu:
zastąpienie celów konkurencyjnych celami wspólnymi ważnymi dla obu stron
wskazanie wspólnego zagrożenia wroga
metody rozwiązywania konfliktów:
dominacja tłumienie (zasada większości)
kompromis: arbitraż, rozstrzygnięcie losowe, przekupienie, odniesienie się do przepisów itp.
Integrujące rozwiązane problemu
Poglądy na konflikty:
Tradycyjny pogląd |
Współczesny |
konfliktów można uniknąć powodami są błędy kierownictw przy projektowaniu organizacji konflikt rozdziela organizację, przeszkadza w osiąganiu celów. Zadaniem kierownictwa jest tłumienie konfliktów Optymalna działalność organizacji wymaga likwidacji konfliktów |
konflikt jest nieunikniony powstaje z wielu przyczyn przyczynia się do wzrostu efektywności organizacji konflikty są potrzebne jednak na umiarkowanym poziomie |
Zarządzanie przez komunikowanie
Cele komunikowania się:
ma umożliwić osobie odbierającej zrozumienie tego co chcemy jej przekazać mówiąc lub pisząc
sprawić że odbiorca odpowie na nasz komunikat
utrzymać dobre stosunki z odbiorcami
Proces komunikowania się: Nadawca wiadomość kodowanie (szum) przesyłanie (szum) odbiór dekodowanie odebranie wiadomości reakcja odbiorcy.
Komunikacja zapewnia:
zrozumienie między ludźmi
skłonność do pracy zespołowej
identyfikacja z organizacja
realizacja celów strategicznych
oddziaływanie przełożonych na podwładnych
efektywność organizacji
podniesienie stopnia spójności organizacji
zapobiega konfliktom
kierownik oddziałowywuje w poziomie na swoich kolegów, w górę na przełożonych, w dół na podwładnych i niższe stanowiska.
Zarządzanie prze komunikację
1 płaszczyzna - komunikowanie interpersonalnedoskonalenie umiejętności komunikowania się; 2 płaszczyzna budowa sprawnych systemów informtycznych; zaspokajanie potrzeb informacyjnych kierowników.
Fazy:
ustaleni stopnia i zakresu zaptrzebowania na informację
zapewnienie harmonijnego i terminowego dopływu informacji
ustalenie podmiotów i komórek odpowiedzialnych za przekaz informacji
wybór i zakup sprzętu informatycznego
sprecyzowanie kierunków i odbiorców informacji
okresowy pomiar sprawności systemu.
Formy komunikowania się:
działanie
werbalne i niewerbalne
formalne i nieformalne
wewnętrzne i zewnętrzne
ustne, pisemne, inne
Zasady skutecznego komunikowania się:
przygotowanie planu kontaktu
nastawienie na odbiorcę
pokonanie nieufności
zapewnienie drożności kanałów informacyjnych
zgodność słów i czynów
regularność kontaktów
uważne słuchanie
Bariery porozumiewania się:
różnice w postrzeganiu
stereotypy i uprzedzenia
różnice językowe
emocje
nieumiejętność słuchania
nieufność
inne
Metoda Shigeo-Shingo
etap przygotowawczy
obserwować i myśleć analitycznie
klasyfikować
szukać związków
etap - identyfikacja problemu
nie akceptować status quo
odkryć marnotrawstwo
praca to coś więcej niż tylko ludzie w ruchu
Etap - koncepcyjne przygotowanie ulepszeń
Rozumienie obecnego stanu
Wyznaczenie celów
Etap - opracowanie projektu ulepszeń
Obserwacja i krytyczna analiza
Brainstorming - generowanie twórczych pomysłów
Etap - wprowadzanie projektu do praktyki
Przekonywanie
Aktywne pilotowanie
Zarządzanie przez Motywację
Konieczność wiedzy o psychologicznych mechanizmach motywowania,
Różne ujęcia motywacji - mechanizmy motywacyjne:
potrzeby (Maslowa, Herzberga, McClelland)
oczekiwania
Skutki poprzedniego działania - procesuczenia się: bodziecreakcjakonsekwencjeprzeszłe wyniki
Poczucie sprawiedliwego traktowania.
Dwuczynnikowa teoria Herzberga:
czynniki warunkujące satysfakcję z pracy- czynniki zadowolenia:
osiągnięcia w pracy
uznanie
treść pracy
możliwość rozwoju
zakres odpowiedzialności
Czynniki higieny - ich brak powoduje niezadowolenie
Warunki pracy w tym płaca
Pewność pracy
Stosunki międzyludzkie
Status (zajmowana pozycja)
Teoria potrzeb McClellanda:
potrzeba osiągnięć ludzie
lubią brać na siebie odpowiedzialność za wykonanie zadań
podejmują rozsądne ryzyko
cenią informację o uzyskiwanych wynikach
potrzeba władzy
Narzędzia motywacyjne:
tradycyjny podział na:
materialne - płace premie, nagrody
niematerialne - pochwały wyróżnienia, badania okresowe, itp.
Mieszane
Ujęcie socjologiczne:
Środki przymusu - rozkazy polecenia
Środki zachęty - pozytywne wzmocnienia
Środki perswazji - przekonywanie, negocjowanie, uzgadnianie (prośby porady, negocjacje, informacje o misji i oczekiwaniach
Przykłady nowych narzędzi - restrukturyzacja pracy, partycypacja w zarządzaniu i inne
Instrumenty tkwiące w:
strukturze i metodach zarządzania:
stylu zarządzania
typ struktury
ISO 9000 - certyfikaty jakości
Środowisku:
Stosunki międzyludzkie
Kultura organizacji
Czas pracy
Lokalizacja firmy
Rozszerzanie pracy następuje poprzez wykonywanie większej liczby czynności; wzbogacanie pracy następuje poprzez włączanie do dotychczasowych zadań czynności nowych np. planistycznych lub kontrolnych. Nie należy jednak naruszać następujących zasad: należy tworzyć naturalne jednostki pracy; ustanowić bezpośrednie stosunki z klientami; zapewnić sprzężenie zwrotne.
Managment by walking around
Koncepcja dynamicznego zarządzania personelem. Oznacza: maksymalne zbliżenie się do pracownika, likwidacja nadmiernego dystansu, menadżer jest członkiem załogi a sukces zależy od działań całego zespołu.
Zarządzanie przez budowanie zespołu
Zespół nie jest równoznaczny z grupą, zespół - grupa ludzi mająca takie same cele, mająca świadomość bycia zespołem,.
Budowanie zespołu - sztuka polegająca na umiejętności traktowaniu zespołu jako całości, oraz na wykorzystaniu energii członków zespołu do osiągnięcia celów zespołu, oraz odwrócenia ich uwagi od małostkowych nieporozumień.
Etapy budowania zespołu:
określenie misji firmy i celów szczegółowych dla ludzi tworzących zespół.
Wybór członków i stworzenie zespołu
Szkolenie ukierunkowane na rozwój umiejętności zespołowych
Przekazywanie zasobów i uprawnień
Systematyczne śledzenie dynamiki procesów wewnątrzgrupowych i kontrola wyników
Rozwiązywanie bieżących konfliktów
Przegląd osiągnięć
Zespoły warto tworzyć gdy zadania są trudne, złożone, duże znaczenie ma współpraca, współudział ludzi mających różne umiejętności
Cechy dobrego zespołu:
ma wspólne cele, zdaje sobie sprawę, że do osiągnięcia ich potrzebna jest praca zespołowa
wzajemne zrozumienie i współodpowiedzialność
współpraca zamiast rywalizacji
skłonność do uczestnictwa i wspierania się
wzajemne zaufanie
Organizacja Wirtualna
Forma kooperacji prawie niezależnych organizacji, które dostarczają usługi lub produkty na zasadzie wspólnego stosunku gospodarczego.
Cechy:
wiedza fachowa
absolutne zaufanie
brak rywalizacji (współdziałanie)
najnowsza technologia informatyczna
Zasady funkcjonowania przedsiębiorstw wirtualnego:
orientacja na klienta
jednoznaczne określenie celów; podporządkowanie im działań
zdolność do postrzegania szans rynkowych i szybkość ich wykorzystania
wzajemne zaufanie - decyduje o sprawności tej metody
Etapy tworzeni organizacji wirtualnej:
uzyskanie zamówienia
koncepcja wyrobu dostosowana do potrzeb klienta
przyjęcie, że każdy partner robi to co umie najlepiej
wytworzenie konkurencyjnego wyrobu
Narzędzia budowy Przedsiębiorstwa wirtualnego: System elektronicznej wymiany danych; programy do pracy grupowej; rozległa sieć komputerowa
Zalety PW
szybkość rekcji na zlecenie klienta
wzrost produktywności poprzez oszczędność czasu
elastyczność wykorzystanie efektu synergicznego
wykorzystanie know-how
możliwość wykorzystania wartości
Wady PW
problemy z zaufaniem
problemy z podziałem zysku
problemy z identyfikacją pracownika z firmą
Telepraca by Ameryka i Kanada
Wykonywanie pracy umysłowej poza tradycyjnym miejscem pracy; efekty pracy przekazywane są drogę elektroniczną. Elementy biura wirtualnego: technologia informatyczna; przynależność do firmy; delokalizacja miejsca pracy.
Technologia informatyczna - kontakt z przełożonym, rozwiązywanie problemów zespołowo, przesyłanie efektów pracy, wirtualna sekretarka.
Zastosowanie telepracy - sprzedaż osobista, programiści, sieci komputerowe, doradztwo finansowe.
Zalety
w aspekcie indywidualnym:
możliwość pracy w warunkach domowych
większa możliwość koncentracji
elastyczność godzin pracy
planowanie wypoczynku
możliwa poprawa życia rodzinnego
z punktu widzenia firmy
zmniejszenie kosztów
większa efektywność
lepsze wykorzystanie sprzętu
szansa pracy dla osób niepełnosprawnych
większa elastyczność przedsiębiorstwa
z punktu widzenia społeczeństwa
mniejsze zanieczyszczenia środowiska
poprawa stosunków międzyludzkich
Wady telepracy
brak bezpośredniej kontroli telepracowników
wolniejszy rozwój organizacji
bariera - trudne warunki domowe telepracowników
poczucie izolacji pracowników, trudności w promocji własnej osoby
Metoda diagnostyczna i prognostyczna
Metoda diagnostyczna badanie aktualnego stanu rzeczy; porównani stanu z pewnymi wzorcami; zbadanie odchyleń od wzorca; podjęcie działań dla wyeliminowania odchyleń.
Etapy metody diagnostycznej;
faza wstępna określenie celu i przedmiotu badań
faza podstawowa:
rejestracja stanu obecnego
krytyczna ocena (analiza zebranych informacji)
opracowanie projektu
faza końcowa:
przygotowanie warunków do wdrożenia
wdrożenie projektu
kontrola i ocena efektów
Metody zbierania informacji
obserwacja ciągła lub migawkowa
wywiad bezpośredni lub analiza Karta procesu, przebiegu materiału, przebiegu zadań, obiegu
analiza istniejącej dokumentacji dokumentu
metoda fotofilmowa
Umowne symbole graficzne:
— operacja; — kontrola; — oczekiwanie;
— przemieszczenie, transport; — magazynowanie
Schematy krytycznej oceny (analizy):
Czynniki: Cel Tworzywo Wzór wytworu Kolejność Miejsce Wyposażenie Sposób Wykonawca |
Etapy: Charakterystyka stanu istniejącego Uzasadnienie tego stanu Zestawienie wariantów Wybór wariantu optymalnego Jego uzasadnienie |
Sposoby usprawniania organizacji:
eliminacja
zmiana zastąpienie
łączenie
dzielenie
upraszczanie - modyfikacja
Zalety Diagnostycznej
dostarcza wnikliwej precyzyjnej informacji o istniejącym stanie rzeczy
bogaty zespół technik umożliwiający zebranie informacji
Wady Diagnostycznej
duża pracochłonność i czasochłonność
nadmiar informacji niemożliwych do przeanalizowania
wzbudza opory, potęguje opory wobec zmian
projekt zmian opiera się na krytyce stanu istniejącego
Metoda prognostyczna
Opiera się na abstrahowaniu od stanu istniejącego, na wyobraźni. Przykładowo metoda wzorców idealnych Nadlera.
Etapy metody prognostycznej:
określenie celu (zadania)
zaprojektowanie systemu idealnego
zebranie informacji
opracowanie wariantów
wybór rozwiązania
opracowanie projektu
weryfikacja i korekta projektu
testowanie projektu
wdrożenie
kontrola (ocena efektów)
Zalety Metody prognostycznej
zastosowanie do tworzenia dopiero co powstających lub już funkcjonujących systemów
wyższy pod względem organizacyjnym poziom projektów
mniejsza pracochłonność i czasochłonność od metody diagnostycznej
dostarcza pomysłów i rozwiązań o charakterze przyszłościowym
program nie wiąże się z krytyką obecnej sytuacji
Słabości metody prognostycznej
projektowanie prognostyczne wymaga wysoko wykwalifikowanych projektantów
wymaga stałego szkolenia i przygotowania zespołu
Wybrane metody rozwiązywania problemów decyzyjnych.
Modele podejmowania decyzji:
Model racjonalny.
Model ograniczonej racjonalności - model organizacyjny (H. Simon)
Decydent zadowala się pierwszym odkrytym i pozytywnie ocenionym wariantem
Niemożliwość percepcji i przetwarzania dużej ilości danych, informacji, wariantów
Decyzja jest uzależniona od wielu ludzi
Model polityczny - przedsiębiorstwo jest polem różnego rodzaju gier, zmagań o wpływy; jest polem ścierania się różnych grup i interesów
Model kosza na śmieci - często decyzje są dziełem przypadku, mniej lub bardziej zainteresowanych decydentów
Metody i techniki pomocne w podejmowaniu decyzji:
recepcyjne
asocjacyjne
zbierania i porządkowania
dedukcyjne (logicznego myślenia)
modelowania (badania operacyjne)
indukcyjne (empiryczne testowanie)
kombinacji metod
Techniki asocjacyjne przykłady:
Techniki kreatywne:
Burza mózgów - grupowe poszukiwanie pomysłów; duża liczba pomysłów; oddzielenie fazy przygotowania pomysłów od fazy ich oceny. Etapy:
Wybór osoby moderatora dyskusji.
Powołanie zespołu (specjaliści z różnych dziedzin a także osoby nie mające wiedzy na dany temat, zespół powinien być jednolity pod względem wieku i szczebla.
Przebieg dyskusji - sesja pomysłów: prezentowanie i zapisywanie wszystkich pomysłów.
Zamknięcie sesji i ocena pomysłów - zachowanie najlepszych
Metoda 6-osoby; 3-pomysły: 5-minut
Metoda Synektyczna (Gordona) - poszukiwanie jednego pomysłu; zespół nie zna dokładnie istoty problemu; wykorzystanie analogii.
Rodzaje analogii:
personalne - identyfikowanie się uczestników dyskusji z projektowaną rzeczą lub projektem
proste - poszukiwanie rzeczy podobnych
symboliczne - mają wyzwolić najgłębsze podświadome skojarzenia
fantastyczne - zawieszani słuszności pewników i praw
Metody rozwiązywania problemów:
Wykres Ishikawy diagram rybich ości; pozwala wykryć istotę problemu, jego przyczyny; określa powiązania przyczyn i skutków. Budowa wykresu przebiega stopniowo.
LUDZIE
Brak stałego kontaktu z klientami; Inż. serwisu nie ma w pełni kompetencji |
METODY
Dokumentacja nie jest kompletna |
Wzrost liczby |
MASZYNY |
Brak części zamiennych, zła jakość części zamiennych, brak narzędzi serw.
MATERIAŁY |
reklamacji |
Diagram Pareto metoda poszukiwania przyczyny problemów zasada 20/80 (20% zdarzeń decyduje o 80% efektów) => większość niekorzystnych zjawisk jest spowodowana przez niewielką grupę ale istotnych przyczyn.
Kompleksowe metody zarządzania
Analiza systemowa - przedsiębiorstwo jako system.
Zasilenia
Wyjścia
Informacje
Zasady podejścia systemowego:
Całościowe ujmowanie zagadnień i wszechstronne ich wyjaśnianie
Dostrzeganie i uwzględnianie wielkie złożoności systemu (rozpatrywanie podsystemów i powiązań między nimi i otoczeniem)
Dostrzeganie i uwzględnianie:
Bogactwa cech rzeczy i uwarunkowań
Zmienności rozwoju
Dążenie do bardziej adekwatnych i ściślejszych opisów i analiz
Docenianie i wartościowanie…………
dążenie do usprawnienia organizacji
relacje, elementy, atrybuty poszczególnych obiektów rozpatrywane są w ich wzajemnych związkach przyczynowo skutkowych, z uwzględnieniem współzależności zewnętrznych i wewnętrznych.
Metoda o charakterze interdyscyplinarnym
Bazująca na modelowaniu
Celem jej jest doskonalenie i zmiana systemów zarządzania
Technika Harcburska
Założeniem jest kooperacyjny styl kierowania; decyzje podejmowane są na poziomie na którym powstaje problem;. Istotą tej techniki jest kompleksowy i ścisły podział zadań, i odpowiedzialności Delegowanie uprawnień.
Instrumenty zarządzania techniką Harcburska
opis stanowisk pracy
ogólne zasady kierowania
techniczne środki pomocnicze (procedury kontroli, kontakt z pracownikiem)
Zadania przełożonego:
obsada stanowisk pracy
obowiązek informowania podwładnych o zdarzeniach mających wpływ na ich pracę
koordynacja
prowadzenie rozmów i krytyka
nagradzanie
przełożony ponosi odpowiedzialność tylko za swoje zadania a nie podwładnych!
Zadania podwładnego:
twórczość kreatywność
informowanie współpracowników i przełożonych w odpowiednim zakresie
szukanie porad u przełożonego, a także doradzanie mu
ponoszenie odpowiedzialności za powierzone zadania
Metoda doskonalenia organizacji (OD)
(rozwoju organizacji)
nastawienie się na zmianę kultury organizacyjnej
poparcie naczelnego kierownictwa
zmierzanie do polepszenia sposobów rozwiązywania problemów, odnowy organizacji
nastawienie na skuteczniejszą i opartą na współpracy diagnozę oraz na kierowanie kulturą organizacji.
Długoletnie programy szkoleniowe 2-5 lat
Realizowanie zmian przy pomocy z zewnątrz (agent zmian)
Wykorzystywanie teorii i technik stosowanych nauk behawiorystycznych
Badanie w działaniu - zamiast angażować agenta zmian tworzy się zespół w przedsiębiorstwie.
Szczególne techniki stosowane w OD:
trening wrażliwości
lepsze zrozumienie siebie i innych
wgląd w procesy grupowe
postrzeganie kultury organizacji
rozwijanie konkretnych umiejętność
analiza transakcyjna nastawienie na dwie do trzech osób - koncentracja na stylach i treściach komunikowania się
metoda informowania o sondażach
nastawienie na całą organizację
prowadzenie sondaży dotyczących postaw i innych zagadnieniach, a następnie systematyczne przekazywanie ich wyników członkom organizacji.
Zarządzanie inteligentną organizacją
Organizacja ucząca się występuje w ujęci instytucjonalnym i funkcjonalnym. Jest koncepcją, będącą bazą dla wszystkich strategii zarządzania. Opiera się na pewnej sumie wiedzy, którą dysponują pracownicy, która ciągle jest wzbogacana i rozwijana, a następnie „udostępniana” firmie.
Kultura organizacji uczącej się:
otwarta na nowe doświadczenia i eksperymenty
zachęca do odpowiedzialnego podejmowania ryzyka
gotowa do akceptacji błędów i ciągłego uczenia się czyli:
Metody organizacji i zarządzania
Zadania
uprawnienia
Odpowiedzialność.
środki
Efekty
w 80 %
w 20%
Koszty
System Transformacja
12