Kwestie do przemyślenia!
1.Dlaczego życie Rica tak bardzo różni się od życia Enrica?
2. Czy nowoczesne społeczeństwa mogłoby funkcjonować bez podziały pracy?
3. Dlaczego jedne czynności uznaje się za prace, a inne nie?
4. Skoro tayloryzm i fordyzm były tak wydajne, dlaczego zaczyna się od nich odchodzić?
5. Na czym polega problem z godzeniem obowiązków rodzinnych i zawodowych i jak można go rozwiązać?
6. Gdybyś była „pracownikiem z portfolio”, czy twoje kwalifikacje wystarczyłyby żeby mieć pracę?
Ad.1
Enrico włoski emigrant przez całe życie pracował jako dozorca biurowca w centrum miasta. Nie był zadowolony ze swojej pracy, ale dawała mu ona poczucie satysfakcji, wartości i uczciwego zarabiania na rodzinę. Codzienne mył toalety i podłogi. Dopiero po 15latach stać było go na kupno domku na przedmieściu. Jego praca nie była zachwycająca, ale bezpieczna. Chroniły ja związki zawodowe, więc Enrico bez przeszkód mógł planować przyszłość swoją i swojej rodziny. Z góry wiedział ile zarobi pieniędzy i kiedy przejdzie na emeryturę. Mimo, że Enrico był dumny z uczciwego sposobu zarabiania pieniędzy nie chciał by dzieci poszły w jego ślady. Zależało mu na stworzeniu im warunków do awansu społecznego.
Syn Enrica Ric rzeczywiście awansował. Po ukończeniu szkoły technicznej rozpoczął studia w szkole biznesu w NY. Po 14latach od uzyskania dyplomu był na szczycie kariery zawodowej i zaliczał się do kategorii 5% najlepiej zarabiających. Razem z żoną 4razy zmieniali miejsce zamieszkania ze względu na pracę. Podejmując ryzyko i nie bojąc się zmian, Rico i jego żona okazali się dobrze przystosowani do niespokojnych czasów i w efekcie stali się ludźmi zamożnymi. Jednak Rico i współmałżonka boją się, że mogą stracić „kontrolę nad swoim życiem”. Ricko pracuje jako konsultant, czuje, że nie panuje nad czasem ani nad tym co robi. Jego kontakty są ulotne i wciąż się zmieniają. Przez częste zmiany miejsca zamieszkania Rico stracił kontakt ze starymi znajomymi, nowi sądzie i znajomi nie wiedzą nic o jego przeszłości, o tym skąd pochodzą i jacy są.
Ad.2
Nie. Podział pracy przede wszystkim powoduje szybszą pracę. Praca dzieli się na olbrzymią liczbę wyspecjalizowanych czynności, w których specjalizują się poszczególne jednostki. Podstawą rozwoju przemysłu stały się fabryki, będące własnością przedsiębiorców. Znajdują się w nich maszyny i urządzenia oraz produkcja masowa, które zaczęły wypierać drobne rzemiosło oparte na pracy w domu. Podział pracy w wymiarze ekonomicznym jest jak najbardziej uzasadniony jednak w wymiarze społecznym odnosi przeciwny skutek. Postęp industrializacji prowadzi do alienacji robotników. Człowiek zatrudniony w fabryce traci kontrolę nad swoją pracą. Monotonia i rutyna pozbawiają pracę właściwego pierwiastka twórczego. Durkheim uważał podział pracy za bardzo funkcjonalne rozwiązanie, ale miał też świadomość, że zbyt gwałtowna zmiana mogłaby ją łatwo zburzyć. Odczuwalny w takich okolicznościach brak systemu normatywnego nazwał anomią. Przypominam anomia - poczucie bezcelowości i rozpaczy wynikające ze zmian zachodzących w nowoczesnym świecie. Społeczeństwo w stanie anomii nie potrafi wytworzyć spójnego systemu norm i wartości, który stanowiłby dla jednostek klarowne wytyczne działań.
Ad.3
Moim zdaniem nie ma czegoś takiego. Ludzie często uważającą, że jeśli nie otrzymują za cos wynagrodzenia to nie jest to praca. Jednak jak wiemy mam dwa rodzaje pracy: płatną i nie płatną. Praca niepłatna jak prowadzenie gospodarstwa domowego albo naprawianie własnego samochodu zajmuje ludziom bardzo wiele czasu. Prace domowe, tradycyjnie wykonywane przez kobiety, nie są opłacane. Nie zmienia to jednak faktu, że jest to praca - często bardzo ciężka i męcząca. Prace płatną, bądź nie można zdefiniować jako zajęcia wymagające wysiłku umysłowego i fizycznego, których celem jest wytwarzanie dóbr i świadczenie usług służących zaspokojeniu ludzkich potrzeb.
Ad.4
Fordyzm i tayloryzm zaliczając się do systemów małego zaufania, które przyczyniają się do alienacji pracowników. Praca jest ściśle kontrolowana i pracownicy mają bardzo małą swobodę działania. Problem z fordyzmem i tayloryzmem to przede wszystkim wysokie koszty oprzyrządowania. W zakładach, w których jest wiele stanowisk niskiego zaufania, panuje duże niezadowolenie z pracy, wysoka absencja i często dochodzi do konfliktów.
Ad.5
Zanik tradycyjnej rodziny z mężczyzną-żywicielem idzie w parze z większym równouprawnieniem kobiet w domu i pracy. Praca pochłania coraz więcej czasu: oznacza to, szczególnie w przypadku rodzin z dwojgiem zarobkujących rodziców i osób samotnie wychowujących dzieci, że pozostaje mniej czasu dla rodziny i na kontakty z dziećmi. Dla wielu rodzin głównym problemem jest dziś brak czasu, bo po prostu „mają za dużo pracy”.
Ad.6
„Pracownik z portfolio” to osoba posiadająca szereg umiejętności zawodowych i rekomendacji z poprzednich miejsc pracy, którymi będzie posługiwać się w swoim życiu zawodowym, wykonując kilka różnych zawodów i pracując na różnych stanowiskach. „Kariera zawodowa” w dzisiejszym znaczeniu w przyszłości będzie rzadkością. Uważa się, że coś takiego jak „stała posada” należy do przeszłości…
Tym oto optymistycznym akcentem zakończę te „moje” przemyślenia. Zachęcam do głębszej refleksji, gdyż podrzuciłam tylko istotne dla pytań wyjaśnia. Większość z pytań jest ukierunkowana na jednostkę i skłania do autorefleksji ;)
Swoja drogą wydaje mi się, że podobna formę będzie miał egzamin…
Rozdział 13 Praca i życie gospodarcze.
Zawód to praca wykonywana w zamian za regularne wynagrodzenie. We wszystkich kulturach praca stanowi podstawę systemu gospodarczego.
W ostatnim stuleciu w systemie zatrudnienia zaszły ogromne zmiany. Szczególnie istotny jest względny wzrost stanowisk pracy w zawodach umysłowych i spadek stanowiska fizycznych. Zdaniem wielu autorów gospodarka przemysłowa ustępuję dziś miejsca nowej ekonomii, której wzrost zależy od idei, informacji i wiedzy.
Cechą wyróżniającą systemu gospodarczego nowoczesnych społeczeństw jest bardzo skomplikowany i zróżnicowany podział pracy. Podział pracy oznacza, że praca jest wykonywana na różnych, wymagających odmiennych kwalifikacji stanowiskach. Jednym ze skutków podziału pracy jest współzależności gospodarcza: wszyscy jesteśmy we wszystkim uzależnieni od siebie.
Wydajność produkcji przemysłowej wzrosła po wprowadzeniu zasad tayloryzmu, czyli zarządzania naukowego, zgodnie z którym proces przemysłowy można podzielić na szereg prostych, zgranych w czasie i zorganizowanych czynności.
Fordyzm polegał na wykorzystywaniu zasad naukowego zarządzania w masowej produkcji na masowe rynki konsumenckie.
W ostatnich latach w wielu krajach uprzemysłowionych model fordyzmu ustępuję miejsca bardziej elastycznym technikom organizacji pracy. Niektórzy autorzy chętnie określają współczesny okres produkcji gospodarczej, cechujący się maksymalizacją elastyczności i innowacyjności w celu zaspokojenia popytu na zróżnicowanie, dostosowanie do indywidualnych upodobań klientów dobra, mianem postfordyzmu. Rozwiązaniami powszechnie stosowanymi również w ramach postfordyzmu są elastyczności specjalizacji, praca zespołowa i wszechstronność kwalifikacji.
Oddzielenie miejsca pracy od domu znacząco zmieniło charakter pracy kobiet. Świat pracy tradycyjnie kojarzy się z mężczyznami ( To jest seksizm ! ! ! ! No tak facet pisał tą książkę), chociaż obecnie zarobkowo pracuje znaczenie więcej kobiet niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Mimo to sytuacja kobiet na rynku pracy jest wciąż gorsza niż mężczyzn ( No ma szczęście, że to zauważył.) Segregacja zawodowa ze względu na płeć oznacza, że mężczyźni i kobiety są skupione na innych zawodach, przy czym wiele kobiecych zawodów należy do najniżej płytach kategorii. Znacznie więcej kobiet niż mężczyzn pracuje w niepełnym wymiarze godzin, chociaż różnie tłumaczy się przyczyny tego zjawiska. Zróżnicowanie zarobków ze względu na płeć oznacza, że kobiety przeciętnie zarabiają w ciągu swojego życia mniej niż mężczyźni o identycznych kwalifikacjach.
Podział pracy w domu dotyczy sposobu, w jaki członkowie gospodarstwa domowego dzielą się obowiązkami. Niezależnie od liczby kobiet pracujących zarobkowo wciąż wykonują one większość niepłatnych prac związanych z prowadzeniem domu i opieki nad dziećmi. Struktura ta ulega jednak zmianie. Szczególnie w młodych parach mężczyźni bardziej niż kiedyś uczestniczą w pracach domowych.
W krajach uprzemysłowionych wciąż powracającym problemem jest bezrobocie. Praca jest ważnym strukturalnym elementem życia jednostki i dlatego jej utrata może być poważnym dramatem.
Charakter organizacji pracy bardzo się zmienia i będzie się nadal zmieniał. Dla wielu ludzi jednakże płatna praca pozostaje głównym źródłem środków materialnych pozwalających na urozmaicone życie.
Niepewność zatrudnienia bywa doświadczeniem równie dotkliwym jak brak pracy. Niepewność zatrudnienia to obawa pracownika o swoją pracę i swoją rolę w zakładzie pracy. Niepewność zatrudnienia znacznie wzrosła w klasie średniej, chociaż zdaniem niektórych autorów zaniepokojenie niepewnością zatrudnienia jest znacznie przesadzone.