WSTĘP
Już w XIX wieku, podczas intensywnego rozwoju kapitalizmu, kapitał nie natrafiał na spore ograniczenia. Można było inwestować na całym świecie, co wykorzystywano, chcąc osiągnąć najwyższy poziom produkcji, przy minimalnych kosztach. Handel międzynarodowy został zahamowany konsekwencjami "wielkiego kryzysu" z lat 30-tych XX wieku. Duże straty przyniosła również II Wojna Światowa. Wydarzenia te skłoniły rządy państw do ingerencji w gospodarkę i jej sterowania (etatyzmu).
Rozwój międzynarodowej wymiany gospodarczej wiąże się z przepływem pieniądza oraz udzielaniem kredytów krajom posiadającym deficyt płatniczy i gromadzeniem rezerw w krajach mających nadwyżki płatnicze. Wymiana i inwestowanie w ramach współpracy gospodarczej doprowadziły do powstania instytucji finansowych i bankowych mających statut organizacji międzynarodowych. Rozwój tych organizacji zapoczątkowano po II Wojnie Światowej. Od tego czasu obserwujemy zmiany w ekonomii w skali globalnej. Nie można w jednoznaczny sposób określić, kiedy rozpoczęły się procesy globalizacyjne "z prawdziwego zdarzenia". Niewątpliwie jednak na procesy te istotny wpływ miały i mają organizacje międzynarodowe, takie jak:
Bank Światowy (World Bank, WB) - którego celem jest udzielanie pomocy w odbudowie i rozwoju krajów członkowskich,
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Money Fund, IMF) - którego przedmiotem działalności jest koordynowanie polityki finansowej państw członkowskich,
Światowa Organizacja Handlu (World Trade Organisation, WTO) - której zadaniem jest zniesienie wszelkich barier stojących na przeszkodzie wolnemu handlowi, przepływowi kapitału i dóbr,
Bank Światowy oraz Międzynarodowy Fundusz Walutowy w trakcie swej ponad pięćdziesięcioletniej historii odegrały znaczącą rolę w światowym systemie finansowym. Obie te instytucje stały się centralnymi filarami światowej ekonomii lat powojennych. Możemy je zaliczyć do najważniejszych instytucji służących stabilności międzynarodowego systemu finansowego. „Kluczowym celem tego systemu była liberalizacja strumieni handlu i zapewnienie wymienialności płatności bieżących. Stałym kursom walutowym przypisywano ułatwianie rozwoju światowego handlu a wszelkie zmiany tych kursów podlegały wielostronnym uzgodnieniom. Gdy import i eksport nie były zbilansowane, różnica miała odbicie w zmianach rezerw walutowych (…). W miarę potrzeb zasoby MFW były dostępne dla wspierania tego procesu”.
Założeniem wstępnym obu instytucji było umożliwienie efektywnej alokacji zasobów finansowych do krajów odbudowujących się po II wojnie światowej i krajów o niskim dochodzie narodowym. Misja Banku Światowego - pomoc najsłabszym krajom - nadal jest aktualna, mimo że w miarę rozwoju Bank powiększał się o kolejne instytucje i rozszerzał zakres swojego działania. Większość państw stało się członkami obu tych ściśle ze sobą współpracujących organizacji. Zadaniem BŚ oraz MFW jest wspieranie rozwoju ekonomicznego i społecznego w krajach członkowskich poprzez udzielanie długotrwałych pożyczek na cele rozwojowych projektów i programów. Zniesienie wszelkich barier stojących na przeszkodzie wolnemu handlowi, przepływowi kapitału i dóbr stało się natomiast naczelnym zadaniem Światowej Organizacji Handlu.
W niniejszej pracy zamierzam dokonać prezentacji oraz oceny działalności ww. organizacji, biorąc pod uwagę głosy międzynarodowej opinii publicznej.
Szpringer W., Bezpieczeństwo systemu bankowego, konkurencja, czy współpraca, TWIGGER (Biblioteka Bankowca), Warszawa, 2001, s.43