Architektura średniowiecza
podręcznik, str. 78-83
1. Style architektoniczne epoki średniowiecza:
Zagadnienie |
Styl romański |
Styl gotycki |
Datowanie |
X-XIII w. |
XIII- XV w. |
Nazwa |
romanus- rzymski |
gothique- gocki, barbarzyński |
Typ budowli |
kościoły z absydami ( niewielkie kamienne pomieszczenia w kształcie półkola lub wieloboku przylegające do głównej bryły kościoła), rotundy, charakter obronny, liczne kolumny podtrzymywały sklepienie |
kościoły, katedry, strzeliste, wysokie wieże, lekkie konstrukcje, liczne przypory i filary, zamki, barbakany |
Budulec |
Bloki kamienne |
Cegła, piaskowiec |
Sklepienia |
Kolebkowe, krzyżowe |
krzyżowo- żebrowe, gwiaździste |
okna |
Małe, wąskie, w pomieszczeniach półmrok |
Duże, kolorowe witraże w kształcie rozet, jasne wnętrza |
zdobienia |
Rzeźby i płaskorzeźby na portalach ( ozdobne obramowanie drzwi wejściowych o tematyce religijnej - mozaiki z kolorowych kostek ceramicznych |
- rzeźbione i malowane ołtarze, - kolorowe witraże, Wit Stwosz - płyty nagrobne władców, biskupów, możnych, - obrazy świętych Giotto, Hans Memling, |
|
|
|
Najważniejsze zabytki |
Katedra Notre Dame la Grande, Opactwo benedyktyńskie Cluny, katedra św. Jakuba w Santiago de Compostella, katedra w Moguncji |
Katedra w Chartres, Opactwo benedyktynów w Westminster, Katedra Notce Dame w Paryżu, Katedra w Kolonii, Katedra w Mediolanie |
2. Średniowieczne zdobnictwo:
manuskrypty- ręcznie przepisywane księgi na pergaminie ( wyprawione skóry cielęce, owcze, kozie, skórę moczono w zaprawie wapiennej, zeskrobywało sierść, moczono, garbowano, suszono i bielono, wygładzano pumeksem) przez mnichów ( benedyktyńska praca)
- inicjał- pierwsza litera każdego rozdziału, ozdabiana malowidłem, podobnie jak brzegi kart ( str. 83)
- inkaust- atrament, wytwarzany z kwasu garbnikowego ( narośla dębu), guma arabska, siarczan miedzi
- miniatury- barwne ilustracje przedstawiające sceny biblijne, postacie władców, świętych
średniowieczne księgi miały skórzane oprawy, były dekorowane klejnotami lub emalią, zamykane złoconymi lub srebrnymi klamrami
Biblia papuperum- Biblia dla ubogich- większość ludzi w okresie średniowiecza analfabetami- zbiór obrazów przedstawiający sceny Starego i Nowego Testamentu, namalowany na ścianach świątyń
® Michał Motała