Oznakowanie opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych 09 53 439

Dziennik Ustaw Nr 53 4751 Poz. 439
439
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 5 marca 2009 r.
w sprawie oznakowania opakował substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych
oraz niektórych preparatów chemicznych2)
Na podstawie art. 26 ustawy z dnia 11 stycznia ż 3. 1. Wzory znaków ostrzegawczych oraz napisy
2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych okreĘlające ich znaczenie i symbole okreĘla za"ącznik
(Dz. U. Nr 11, poz. 84, z póęn. zm.3)) zarządza si�, co nr 1 do rozporządzenia.
nast�puje:
2. Brzmienie zwrotów okreĘlających warunki
bezpiecznego stosowania substancji niebezpiecznej
ż 1. Rozporządzenie reguluje:
lub preparatu niebezpiecznego, zwanych dalej zwro-
1) sposób oznakowania opakował substancji nie- tami S , wraz z ich numerami i brzmienie dodatko-
bezpiecznych i preparatów niebezpiecznych; wych zwrotów okreĘlających warunki bezpiecznego
stosowania Ęrodków ochrony roĘlin wraz z ich nume-
2) szczególny sposób oznakowania niektórych pre-
rami okreĘla za"ącznik nr 2 do rozporządzenia.
paratów chemicznych;
3. Kryteria doboru zwrotów S okreĘlających wa-
3) informacje, które powinien zawiera� wniosek do
runki bezpiecznego stosowania substancji niebez-
Inspektora do Spraw Substancji i Preparatów Che-
piecznej lub preparatu niebezpiecznego oraz kryteria
micznych, zwanego dalej Inspektorem , o uzy-
doboru dodatkowych zwrotów okreĘlających warunki
skanie zgody na zastosowanie alternatywnej na-
bezpiecznego stosowania Ęrodków ochrony roĘlin
zwy rodzajowej.
okreĘla za"ącznik nr 3 do rozporządzenia.
ż 2. Oznakowanie moŻe by� umieszczone na ety- 4. Szczególny sposób oznakowania niektórych
kiecie lub bezpoĘrednio na opakowaniu substancji preparatów chemicznych okreĘla za"ącznik nr 4 do
niebezpiecznej lub preparatu niebezpiecznego. rozporządzenia.

1)
Minister Zdrowia kieruje dzia"em administracji rządowej zdrowie, na podstawie ż 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Ra-
dy Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó"owego zakresu dzia"ania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216,
poz. 1607).
2)
Niniejsze rozporządzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdroŻenia nast�pujących dyrektyw Wspólnot Europej-
skich:
1) dyrektywy Rady 92/32/EWG z dnia 30 kwietnia 1992 r. zmieniającej po raz siódmy dyrektyw� 67/548/EWG w sprawie
zbliŻenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących si� do klasyfikacji, pakowania i ety-
kietowania substancji niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 154 z 05.06.1992, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 13, t. 11, str. 155),
2) dyrektywy 1999/45/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 maja 1999 r. w sprawie zbliŻenia przepisów usta-
wowych, wykonawczych i administracyjnych Pałstw Cz"onkowskich odnoszących si� do klasyfikacji, pakowania i ety-
kietowania preparatów niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 200 z 30.07.1999, str. 1, corr. Dz. Urz. WE L 006 z 10.01.2002;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 24, str. 109),
3) dyrektywy Komisji 2001/59/WE z dnia 6 sierpnia 2001 r. dostosowującej do post�pu technicznego po raz dwudziesty
ósmy dyrektyw� Rady 67/548/EWG w sprawie zbliŻenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
dotyczących klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 225 z 21.08.2001, str. 1;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 28, str. 3),
4) dyrektywy Komisji 2001/60/WE z dnia 7 sierpnia 2001 r. dostosowującej do post�pu technicznego dyrektyw� Parlamen-
tu Europejskiego i Rady 1999/45/WE w sprawie zbliŻenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
Pałstw Cz"onkowskich dotyczących klasyfikacji, pakowania i etykietowania preparatów niebezpiecznych (Dz. Urz.
WE L 226 z 22.08.2001, str. 5; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 26, str. 419),
5) dyrektywy Komisji 2003/82/WE z dnia 11 wrzeĘnia 2003 r. zmieniającej dyrektyw� 91/414/EWG w odniesieniu do stan-
dardowych zwrotów okreĘlających szczególne zagroŻenia i Ęrodki ostroŻnoĘci dla Ęrodków ochrony roĘlin (Dz. Urz. UE
L 228 z 12.09.2003, str. 28; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 40, str. 18),
6) dyrektywy Rady 2004/66/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. dostosowującej dyrektywy 1999/45/WE, 2002/83/WE,
2003/37/WE, 2003/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz dyrektywy 77/388/EWG, 91/414/EWG, 96/26/EWG,
2003/48/WE i 2003/49/WE Rady w zakresie swobodnego przep"ywu towarów, swobody Ęwiadczenia us"ug, rolnictwa,
polityki transportowej, opodatkowania, w nast�pstwie przystąpienia Republiki Czeskiej, Estonii, Cypru, �otwy, Litwy,
W�gier, Malty, Polski, S"owenii i S"owacji (Dz. Urz. UE L 168 z 01.05.2004, str. 35) (dyrektywa transponowana cz�Ęcio-
wo cz�Ę� III za"ącznika dotycząca rolnictwa),
7) dyrektywy Komisji 2006/8/WE z dnia 23 stycznia 2006 r. zmieniającej, w celu dostosowania do post�pu technicznego,
za"ączniki II, III i V do dyrektywy 1999/45/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącej si� do zbliŻenia przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Pałstw Cz"onkowskich odnoszących si� do klasyfikacji, pakowania
i etykietowania preparatów niebezpiecznych (Dz. Urz. UE L 19 z 24.01.2006, str. 12, corr. Dz. Urz. UE L 43 z 15.02.2007).
3)
Zmiany wymienionej ustawy zosta"y og"oszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1085, Nr 123, poz. 1350 i Nr 125, poz. 1367,
z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 142, poz. 1187, z 2003 r. Nr 189, poz. 1852, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 121, poz. 1263,
z 2005 r. Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 171, poz. 1225, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 157, poz. 976 i Nr 227,
poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 20, poz. 106.
Dziennik Ustaw Nr 53 4752 Poz. 439
5. Sposób ustalania alternatywnej nazwy rodzajo- liczby zwrotów; wyboru zwrotów R naleŻy doko-
wej substancji chemicznej na podstawie podzia"u nywa� zgodnie z nast�pującymi kryteriami:
substancji na grupy i podgrupy okreĘla za"ącznik nr 5
a) w przypadku zwrotów okreĘlających zagroŻenia
do rozporządzenia.
dla zdrowia oznakowanie musi zawiera� zwroty
charakteryzujące kategori� zagroŻenia wskaza-
6. Informacje wymagane we wniosku do Inspekto-
ną znakiem ostrzegawczym oraz zwroty charak-
ra o wyraŻenie zgody na zamieszczenie na oznakowa-
teryzujące kategori� zagroŻenia, której nie wy-
niu alternatywnej nazwy rodzajowej okreĘla za"ącznik
kazano na oznakowaniu za pomocą znaku
nr 6 do rozporządzenia.
ostrzegawczego,
ż 4. 1. Oznakowanie opakowania kaŻdej substancji
b) w przypadku zwrotów okreĘlających zagroŻenia
niebezpiecznej zawiera:
wynikające z fizykochemicznych w"aĘciwoĘci
substancji nie naleŻy umieszcza� zwrotów R po-
1) nazw� substancji okreĘloną zgodnie z wykazem
wtarzających napisy okreĘlające znaczenie zna-
substancji niebezpiecznych, zwanym dalej wyka-
ku ostrzegawczego, typu na przyk"ad wysoce
zem , wydanym na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy
"atwo palny ,
z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i prepa-
ratach chemicznych, zwanej dalej ustawą ; jeŻeli
c) w przypadku zwrotów okreĘlających zagroŻenia
substancja nie jest wymieniona w wykazie, naleŻy
dla Ęrodowiska oznakowanie musi zawiera�
zamieĘci� nazw� powszechnie przyj�tą w mi�dzy-
zwroty charakteryzujące takie zagroŻenia;
narodowym nazewnictwie chemicznym;
5) w przypadku Ęrodków ochrony roĘlin dodatkowe
2) nazw� lub imi� i nazwisko, adres i numer telefonu
zwroty, ustalone zgodnie z przepisami wydanymi
osoby wprowadzającej substancj� do obrotu (pro-
na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy, wskazujące
ducenta, importera lub dystrybutora);
szczególny rodzaj zagroŻenia dla ludzi lub Ęrodo-
wiska;
3) znak lub znaki ostrzegawcze i napisy okreĘlające
ich znaczenie okreĘlone w za"ączniku nr 1 do roz-
6) zwroty S; brzmienie zwrotów S powinno by�
porządzenia; w przypadku substancji niebezpiecz-
zgodne z brzmieniem okreĘlonym w cz�Ęci I za-
nych, których nie wymieniono w wykazie, znaki
"ącznika nr 2 do rozporządzenia; w przypadku sub-
ostrzegawcze i napisy okreĘlające ich znaczenie
stancji wymienionych w wykazie zastosowane
powinny odpowiada� klasyfikacji dokonanej zgod-
zwroty powinny by� zgodne ze wskazanymi w wy-
nie z kryteriami, o których mowa w art. 4 ust. 2
kazie; w przypadku substancji niebezpiecznych,
ustawy, zwanymi dalej kryteriami klasyfikacji .
których nie wymieniono w wykazie, zwroty S po-
Gdy substancji przypisano wi�cej niŻ jeden sym-
winny zosta� wybrane spoĘród zwrotów ustalo-
bol zagroŻenia, stosuje si� nast�pujące zasady:
nych zgodnie z kryteriami zawartymi w cz�Ęci I za-
a) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
"ącznika nr 3 do rozporządzenia; wyboru zwro-
odpowiadającego symbolom T lub T+ czyni
tów S naleŻy dokonywa� zgodnie z nast�pującymi
znaki ostrzegawcze odpowiadające symbolom
zasadami:
Xn, Xi i C fakultatywnymi, o ile wykaz nie stano-
a) oznakowanie opakowania nie powinno zawie-
wi inaczej,
ra� wi�cej niŻ szeĘ� zwrotów S; wymienione
b) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
w rozporządzeniu zwroty "ączone naleŻy trakto-
odpowiadającego symbolowi C czyni znaki
wa� jako jeden zwrot,
ostrzegawcze odpowiadające symbolom Xn i Xi
b) spoĘród ustalonych zwrotów S dotyczących
fakultatywnymi,
usuwania substancji naleŻy zamieĘci� jeden
c) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
zwrot S; w szczególnoĘci taki zwrot S naleŻy za-
odpowiadającego symbolowi E czyni znaki
mieĘci� w przypadku substancji przeznaczo-
ostrzegawcze odpowiadające symbolom F, F+
nych do sprzedaŻy dla konsumentów; zwro-
i O fakultatywnymi,
tów S dotyczących usuwania substancji nie
trzeba zamieszcza�, gdy wiadomo, Że ta sub-
d) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
stancja oraz jej opakowanie nie stwarzają za-
odpowiadającego symbolowi Xn czyni znak
groŻenia dla zdrowia lub Ęrodowiska,
ostrzegawczy odpowiadający symbolowi Xi fa-
kultatywnym;
c) jeŻeli zwroty S w sposób oczywisty powtarzają
treĘ� zwrotów R, naleŻy je umieĘci� na oznako-
4) zwroty wskazujące rodzaj zagroŻenia, o których
waniu opakowania tylko wtedy, gdy mają sta-
mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 4
nowi� specjalne ostrzeŻenie,
ust. 2 ustawy, zwane dalej zwrotami R ; w przy-
padku substancji wymienionych w wykazie zasto-
d) wybór zwrotów S powinien uwzgl�dnia� prze-
sowane zwroty powinny by� zgodne ze wskazany-
widywany sposób stosowania substancji, np.
mi w wykazie; w przypadku substancji niebez-
w postaci aerozolu,
piecznych, których nie wymieniono w wykazie,
zwroty R powinny zosta� wybrane spoĘród zwro- e) umieszczenie na oznakowaniu opakowania
zwrotów S1, S2 i S45 jest obowiązkowe w przy-
tów R ustalonych zgodnie z kryteriami klasyfikacji;
tam gdzie to stosowne, naleŻy zamieszcza� "ączo- padku wszystkich substancji bardzo toksycz-
ne zwroty R w taki sposób, aby niezb�dną infor- nych, toksycznych i Żrących przeznaczonych do
macj� przedstawi� za pomocą jak najmniejszej sprzedaŻy dla konsumentów,
Dziennik Ustaw Nr 53 4753 Poz. 439
f) umieszczenie na oznakowaniu opakowania c) naleŻy uwzgl�dni� nazwy substancji, które spo-
zwrotów S2 i S46 jest obowiązkowe w przypad- wodowa"y, Że zgodnie z kryteriami klasyfikacji
ku wszystkich innych niebezpiecznych substan- preparat zosta" zaklasyfikowany jako:
cji (oprócz substancji niebezpiecznych dla Ęro-
rakotwórczy kategorii 1, 2 lub 3,
dowiska) przeznaczonych do sprzedaŻy dla kon-
mutagenny kategorii 1, 2 lub 3,
sumentów;
dzia"ający szkodliwie na rozrodczoĘ� katego-
7) w przypadku Ęrodków ochrony roĘlin dodatkowe
rii 1, 2 lub 3,
zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego stoso-
bardzo toksyczny, toksyczny lub szkodliwy
wania Ęrodków ochrony roĘlin w brzmieniu usta-
z uwagi na skutki inne niŻ zgony zwierząt po
lonym w cz�Ęci II za"ącznika nr 2 do rozporządze-
jednorazowym naraŻeniu,
nia, ustalone zgodnie z kryteriami zawartymi
w cz�Ęci II za"ącznika nr 3 do rozporządzenia; toksyczny lub szkodliwy z uwagi na powaŻne
skutki po naraŻeniu powtarzanym lub prze-
8) numer WE, w rozumieniu definicji numeru WE za-
d"uŻonym,
mieszczonej w wykazie, jeŻeli zosta" przypisany
uczulający,
danej substancji w odr�bnych przepisach;
d) zamieszczenie nazw maksymalnie 4 substancji
9) w przypadku substancji obj�tych wykazem ozna-
chemicznych powinno wystarczy� do zidentyfi-
kowanie powinno zawiera� wyrazy Oznakowanie
kowania substancji odpowiedzialnych za g"ów-
WE .
ne zagroŻenia zdrowotne, które by"y podstawą
klasyfikacji i wyboru odpowiedniego zwro-
2. Na oznakowaniu opakowania substancji niebez-
tu/zwrotów okreĘlającego/okreĘlających zagro-
piecznej nie zamieszcza si�:
Żenia, chyba Że konieczne jest zamieszczenie
nazw wi�kszej liczby substancji,
1) zwrotów R powtarzających treĘ� zwrotów S, o któ-
rych mowa w ust. 1 pkt 6;
e) nazwa substancji, z zastrzeŻeniem ust. 2, b�dzie
jedną z jej nazw zamieszczonych w wykazie lub,
2) zwrotów S ustalonych zgodnie z kryteriami dobo-
jeŻeli substancja nie jest tam wymieniona, na-
ru zwrotów S zamieszczonymi w cz�Ęci I za"ączni-
zwą powszechnie przyj�tą w mi�dzynarodo-
ka nr 3 do rozporządzenia, jeŻeli są niepotrzebne
wym nazewnictwie chemicznym,
w odniesieniu do danej substancji.
f) w przypadku koncentratów stosowanych
w przemyĘle perfumeryjnym, których dotyczy
ż 5. 1. Oznakowanie opakowania kaŻdego prepa-
pkt B. 8. za"ącznika nr 4 do rozporządzenia
ratu niebezpiecznego zawiera:
naleŻy umieĘci� nazw� substancji odpowie-
1) nazw� handlową lub informacj� o przeznaczeniu dzialnej za dzia"anie uczulające preparatu; jeŻe-
preparatu; li dotyczy to substancji naturalnych, naleŻy
umieĘci� nazw� typu ekstrakt... lub wyciąg
2) nazw� lub imi� i nazwisko, adres i numer telefonu
olejków... , a nie nazwy sk"adników ekstraktu
osoby wprowadzającej preparat do obrotu (pro-
czy wyciągu;
ducenta, importera lub dystrybutora);
4) znak lub znaki ostrzegawcze i napisy okreĘlające
3) nazw� chemiczną lub nazwy chemiczne substancji
ich znaczenie, o których mowa w za"ączniku nr 1
obecnych w preparacie ustalone zgodnie z nast�-
do rozporządzenia, odpowiadające klasyfikacji
pującymi kryteriami:
preparatu dokonanej zgodnie z kryteriami klasyfi-
kacji; gdy preparatowi przypisano wi�cej niŻ jeden
a) w przypadku preparatów zaklasyfikowanych,
symbol zagroŻenia, stosuje si� nast�pujące zasa-
zgodnie z kryteriami klasyfikacji, jako bardzo
dy:
toksyczne, toksyczne lub szkodliwe naleŻy
uwzgl�dni� tylko nazwy substancji bardzo tok- a) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
sycznych, toksycznych i szkodliwych, obec- odpowiadającego symbolowi T lub T+ czyni
nych w preparacie w st�Żeniach równych lub znaki ostrzegawcze odpowiadające symbolom
wi�kszych od najniŻszej wartoĘci granicznej C, Xn i Xi fakultatywnymi,
(wartoĘ� graniczna dla dzia"ania szkodliwego)
b) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
podanej dla kaŻdej z nich w wykazie lub
odpowiadającego symbolowi C czyni znaki
w przepisach wydanych na podstawie art. 4
ostrzegawcze odpowiadające symbolom Xn i Xi
ust. 2 ustawy,
fakultatywnymi,
b) w przypadku preparatów zaklasyfikowanych,
c) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
zgodnie z kryteriami klasyfikacji, jako Żrące na-
odpowiadającego symbolowi E czyni znaki
leŻy uwzgl�dni� nazwy tylko substancji Żrących,
ostrzegawcze odpowiadające symbolom F, F+
obecnych w preparacie w st�Żeniach równych
i O fakultatywnymi,
lub wi�kszych od najniŻszej wartoĘci granicznej
(wartoĘ� graniczna dla dzia"ania draŻniącego) d) obowiązek umieszczenia znaku ostrzegawczego
podanej dla kaŻdej z nich w wykazie lub w prze- odpowiadającego symbolowi Xn czyni znak
pisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 2 ostrzegawczy odpowiadający symbolowi Xi fa-
ustawy, kultatywnym;
Dziennik Ustaw Nr 53 4754 Poz. 439
5) zwroty R; treĘ� zwrotów R powinna by� zgodna 9) jeŻeli preparat jest przeznaczony do sprzedaŻy dla
z brzmieniem podanym w przepisach wydanych konsumentów, iloĘ� (mas� lub obj�toĘ�) prepara-
na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy; zwroty R nale- tu w opakowaniu, o ile informacja ta nie jest poda-
Ży wybra� spoĘród zwrotów R ustalonych zgodnie na w innym miejscu na opakowaniu.
z kryteriami klasyfikacji; zamieszczenie szeĘciu
zwrotów R powinno wystarczy� do opisania za- 2. Osoba wprowadzająca preparat do obrotu, któ-
groŻenia; tam gdzie to stosowne, naleŻy zamiesz- ra moŻe wykaza�, Że zamieszczenie na oznakowaniu
cza� "ączone zwroty R w taki sposób, aby niezb�d- lub w karcie charakterystyki preparatu nazwy che-
ną informacj� przedstawi� za pomocą jak naj- micznej substancji, którą zaklasyfikowano wy"ącznie
mniejszej liczby zwrotów; zwroty R muszą okreĘ- do jednej lub kilku z nast�pujących kategorii zagroŻe-
la� wszystkie podstawowe zagroŻenia związa- nia:
ne ze stosowaniem preparatu; wyboru zwro-
1) wybuchowa,
tów R naleŻy dokona� zgodnie z nast�pującymi
kryteriami:
2) utleniająca,
a) w przypadku zwrotów okreĘlających zagroŻenia
3) skrajnie "atwo palna,
dla zdrowia oznakowanie opakowania musi za-
wiera� zwroty charakteryzujące kategori� za-
4) wysoce "atwo palna,
groŻenia okreĘloną znakiem ostrzegawczym
oraz zwroty charakteryzujące kategori� zagroŻe-
5) "atwo palna,
nia, której nie wykazano na oznakowaniu za po-
mocą znaku ostrzegawczego, 6) niebezpieczna dla Ęrodowiska,
b) w szczególnoĘci naleŻy zamieĘci� zwroty wska-
7) draŻniąca (z wy"ączeniem substancji z przypisa-
zane w przepisach wydanych na podstawie
nym zwrotem R41),
art. 4 ust. 2 ustawy, w ich cz�Ęci dotyczącej kla-
syfikacji na podstawie zawartoĘci sk"adników 8) szkodliwa (wy"ącznie ze wzgl�du na skutki Ęmier-
niebezpiecznych, telne w warunkach naraŻenia ostrego)
c) w przypadku preparatów zaklasyfikowanych
spowoduje naruszenie tajemnicy handlowej, mo-
zgodnie z kryteriami, o których mowa w art. 4
Że uzyska� zgod� Inspektora na zamieszczanie alter-
ust. 2 ustawy, jako szkodliwe i draŻniące, ozna-
natywnej nazwy rodzajowej takiej substancji, która
kowanych znakiem ostrzegawczym oznaczają-
moŻe by� nazwą identyfikującą najwaŻniejsze grupy
cym substancj� szkodliwą, zwroty R powinny
funkcyjne lub inną nazwą alternatywną ustaloną
skierowa� uwag� na dwoiste zagroŻenia związa-
w sposób okreĘlony w za"ączniku nr 5 do rozporzą-
ne zarówno ze szkodliwym, jak i draŻniącym
dzenia.
dzia"aniem preparatu,
Alternatywnej nazwy rodzajowej nie wolno zamiesz-
d) w przypadku zwrotów okreĘlających zagroŻenia
cza� w przypadku substancji, którym przypisano we
dla Ęrodowiska oznakowanie opakowania musi
Wspólnocie Europejskiej najwyŻsze dopuszczalne
zawiera� zwroty charakteryzujące takie zagroŻe-
st�Żenia w Ęrodowisku pracy.
nia; jeŻeli preparatowi przypisano zwrot R50
i dodatkowo zwrot R53 albo jeden ze zwrotów
3. Na oznakowaniu opakowania nie zamieszcza
"ączonych R51/53 albo R52/53, wówczas przypi-
si�:
suje si� zwrot "ączony R50/53;
1) nazw substancji, które spowodowa"y zaklasyfiko-
6) w przypadku Ęrodków ochrony roĘlin dodatkowe
wanie preparatu wy"ącznie jako wybuchowy, utle-
zwroty, ustalone zgodnie z przepisami wydanymi
niający, skrajnie "atwo palny, wysoce "atwo palny,
na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy, wskazujące
"atwo palny, draŻniący lub niebezpieczny dla Ęro-
szczególny rodzaj zagroŻenia dla ludzi lub Ęrodo-
dowiska;
wiska;
2) zwrotów R powtarzających s"owne okreĘlenie zna-
7) zwroty S w brzmieniu okreĘlonym w cz�Ęci I za-
czenia znaku ostrzegawczego, typu na przyk"ad
"ącznika nr 2 do rozporządzenia, wybrane spoĘród
wysoce "atwo palny , w przypadku zwrotów
zwrotów S zgodnie z kryteriami zawartymi w cz�Ę-
okreĘlających zagroŻenia wynikające z fizykoche-
ci I za"ącznika nr 3 do rozporządzenia; wyboru
micznych w"aĘciwoĘci preparatu;
zwrotów S naleŻy dokona� w sposób okreĘlony
dla substancji niebezpiecznych w ż 4 ust. 1 pkt 6,
3) zwrotów R powtarzających treĘ� zwrotów S, o któ-
z zastrzeŻeniem Że oznakowanie opakowania pre- rych mowa w ust. 1 pkt 7.
paratu niebezpiecznego nie powinno zawiera�
wi�cej niŻ szeĘ� zwrotów S; ż 6. JeŻeli zawartoĘ� opakowania nie przekracza
125 cm3, umieszczenie na oznakowaniu opakowania
8) w przypadku Ęrodków ochrony roĘlin dodatkowe
zwrotów R i zwrotów S nie jest wymagane w przypad-
zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego stoso-
ku:
wania Ęrodków ochrony roĘlin w brzmieniu usta-
lonym w cz�Ęci II za"ącznika nr 2 do rozporządze- 1) substancji niebezpiecznych zaklasyfikowanych ja-
nia, ustalone zgodnie z kryteriami zawartymi ko wysoce "atwo palne, "atwo palne, utleniające
w cz�Ęci II za"ącznika nr 3 do rozporządzenia; lub draŻniące;
Dziennik Ustaw Nr 53 4755 Poz. 439
2) substancji niebezpiecznych zaklasyfikowanych ja- gane umieszczenie na oznakowaniu opakowania
ko szkodliwe, jeŻeli nie są przeznaczone do sprze- zwrotów S.
daŻy dla konsumentów;
ż 8. Oznakowanie powinno by� umieszczone na
3) preparatów niebezpiecznych zaklasyfikowanych
opakowaniu w taki sposób, aby jego treĘ� mog"a zo-
jako wysoce "atwo palne, utleniające, draŻniące,
sta� odczytana poziomo, gdy opakowanie pozostaje
z wyjątkiem preparatów, którym jednoczeĘnie
w normalnym po"oŻeniu. Etykieta powinna by� trwa-
przypisano zwrot R41, lub niebezpieczne dla Ęro- le przymocowana do powierzchni opakowania. We-
dowiska, którym przypisano symbol N.
wn�trzna powierzchnia etykiety powinna przylega�
bezpoĘrednio i w ca"oĘci do opakowania.
ż 7. W przypadku preparatów, których zawartoĘ�
opakowania nie przekracza 125 cm3, zaklasyfikowa- ż 9. 1. Oznakowanie opakowania powinno mie�
nych jako "atwo palne lub niebezpieczne dla Ęrodowi- nast�pujące wymiary, zaleŻne od pojemnoĘci opako-
ska, którym nie przypisano symbolu N, nie jest wyma- wania:
2. Na oznakowaniu opakowania, o wymiarach niu opakowania, do opakowania naleŻy do"ączy�
okreĘlonych w ust. 1, zamieszcza si� informacje, opis bezpiecznego stosowania substancji lub prepa-
o których mowa w rozporządzeniu, i inne informacje ratu.
dotyczące zdrowia i bezpieczełstwa.
3. Opakowania substancji niebezpiecznych i pre-
ż 10. KaŻdy znak ostrzegawczy powinien pokry- paratów niebezpiecznych nieb�dących wybuchowy-
wa� co najmniej jedną dziesiątą pola powierzchni
mi, bardzo toksycznymi lub toksycznymi nie muszą
oznakowania opakowania, ale nie mniej niŻ 1 cm2.
by� oznakowane lub mogą by� oznakowane bez po-
dania napisów okreĘlających rodzaj zagroŻenia i wa-
ż 11. 1. Kolor i wygląd oznakowania opakowania
runki bezpiecznego stosowania, jeŻeli zawierają tak
powinny by� tak dobrane, aby znak ostrzegawczy od-
ma"e iloĘci substancji lub preparatów, Że nie są nie-
róŻnia" si� od t"a oznakowania.
bezpieczne dla osób uŻytkujących je lub dla innych
osób.
2. Informacje zamieszczone na oznakowaniu opa-
kowania powinny wyraęnie odróŻnia� si� od t"a i mie�
4. Oznakowanie opakował substancji i prepara-
takie wymiary i liternictwo, Żeby by"y "atwo czytelne.
tów wybuchowych, bardzo toksycznych lub toksycz-
nych moŻe mie� wymiary mniejsze niŻ okreĘlone
ż 12. Opakowania, które zawierają preparaty nie-
w ż 9, jeŻeli opakowania te są zbyt ma"e dla zastoso-
bezpieczne przeznaczone do sprzedaŻy dla konsu-
wania oznakowania o wymiarach okreĘlonych w ż 9
mentów, nie mogą mie�:
i zawierają tak ma"e iloĘci substancji lub preparatu, Że
nie istnieją obawy, Że są niebezpieczne dla osób je
1) kszta"tu lub dekoracji graficznej, które mogą przy-
uŻytkujących lub dla innych osób.
ciąga� uwag� i ciekawoĘ� dzieci lub wprowadza�
konsumentów w b"ąd;
ż 14. NiezaleŻnie od wymagał okreĘlonych w ż 5
niektóre preparaty chemiczne naleŻy oznakowa�
2) wyglądu lub oznaczenia stosowanego dla Ęrod-
w szczególny sposób okreĘlony w za"ączniku nr 4 do
ków spoŻywczych lub Ęrodków Żywienia zwierząt,
rozporządzenia.
leków lub kosmetyków.
ż 15. Na oznakowaniu opakował substancji i pre-
ż 13. 1. Oznakowanie substancji niebezpiecznej
paratów, które zgodnie z kryteriami klasyfikacji zakla-
lub preparatu niebezpiecznego moŻe by� umieszcza-
syfikowano jako szkodliwe ze zwrotem R65, nie trzeba
ne na opakowaniu w inny sposób, jeŻeli opakowania
są zbyt ma"e lub z innych powodów nie są przystoso- umieszcza� tego zwrotu ani znaku ostrzegawczego
odpowiadającego symbolowi Xn wynikającego wy-
wane do oznakowania zgodnego z ż 8.
"ącznie z przypisania zwrotu R65, jeŻeli są wprowa-
2. W przypadku gdy z uwagi na wielkoĘ� lub dzane do obrotu w pojemnikach aerozolowych lub są
kszta"t opakowania fizycznie nie jest moŻliwe wyposaŻone w szczelne urządzenia do wytwarzania
umieszczenie wymaganych zwrotów S na oznakowa- aerozolu.
Dziennik Ustaw Nr 53 4756 Poz. 439
ż 16. Metale w postaci bry"y, stopy metali oraz wanie zgodne z przepisami o transporcie towarów
preparaty zawierające polimery i elastomery, które, niebezpiecznych nie przewiduje znaku ostrzegawcze-
mimo Że są zaklasyfikowane zgodnie z kryteriami kla- go wskazującego na niebezpieczełstwo dla Ęrodowi-
syfikacji jako niebezpieczne, nie stwarzają zagroŻenia ska.
dla zdrowia ludzi w wyniku naraŻenia drogą oddecho-
wą, po po"kni�ciu lub poprzez kontakt ze skórą oraz 4. Przepisów ż 2, ż 8, ż 9 ust. 1 i 2 oraz ż 10 moŻ-
nie stwarzają zagroŻenia dla Ęrodowiska wodnego
na nie stosowa� do butli gazowych o pojemnoĘci nie
w postaci, w jakiej są wprowadzane do obrotu, nie
wi�kszej niŻ 150 dm3, jeŻeli oznakowane są zgodnie
muszą by� oznakowane zgodnie z przepisami rozpo- z normą ISO/DP 7225; w przypadku butli gazowych za-
rządzenia.
wierających preparaty moŻna zastosowa� nazw� ro-
dzajową lub handlową albo przemys"ową preparatu,
ż 17. Butle wielokrotnego uŻytku oraz jednorazo- pod warunkiem Że niebezpieczne sk"adniki preparatu
we naboje zawierające propan, butan lub gaz p"ynny
są wyraęnie i w sposób trwa"y wymienione na korpu-
LPG oraz preparaty zawierające te substancje, jeŻeli
sie butli.
konstrukcja butli lub naboju wskazuje na stosowanie
ich zawartoĘci wy"ącznie jako paliw, oznakowuje si�
5. Przepisów ż 2, ż 8, ż 9 ust. 1 i 2 oraz ż 10 moŻ-
znakiem ostrzegawczym i zwrotami R i S dotyczącymi
na nie stosowa� do butli gazowych o pojemnoĘci nie
jedynie ich palnoĘci; na oznakowaniu takich opako-
wi�kszej niŻ 150 dm3, jeŻeli oznakowanie jest przycze-
wał nie umieszcza si� znaków ostrzegawczych i napi-
pione do butli na sztywnym i trwa"ym materiale.
sów wynikających z klasyfikacji substancji lub prepa-
ratu na podstawie toksycznoĘci lub analizy skutków
6. Przepisów rozporządzenia nie stosuje si� do:
specyficznych dla zdrowia cz"owieka.
1) materia"ów wybuchowych przeznaczonych do wy-
ż 18. 1. Przepisów rozporządzenia moŻna nie sto- wo"ania wybuchu lub efektów pirotechnicznych
sowa� do opakował zewn�trznych, zawierających zdefiniowanych w odr�bnych przepisach;
jedno lub wi�cej opakował wewn�trznych, oznako-
2) opakował zawierających substancje lub prepara-
wanych zgodnie z przepisami o transporcie towarów
ty chemiczne, które znajdowa"y si� w obrocie na
niebezpiecznych, jeŻeli opakowania wewn�trzne
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem
oznakowane są w sposób okreĘlony w rozporządze-
wejĘcia w Życie rozporządzenia i są oznakowane
niu.
zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu
2. Przepisów ż 4 ust. 1 pkt 3 i ż 5 ust. 1 pkt 4 moŻ- wprowadzenia ich do obrotu.
na nie stosowa� do opakował pojedynczych, w tym
ż 19. Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia
butli gazowych, oznakowanych zgodnie z przepisami
z dnia 2 wrzeĘnia 2003 r. w sprawie oznakowania opa-
o transporcie towarów niebezpiecznych.
kował substancji niebezpiecznych i preparatów nie-
3. W przypadku pojedynczych opakował prepara- bezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 oraz z 2004 r.
tów, o których mowa w ust. 2, zaklasyfikowanych Nr 260, poz. 2595).
zgodnie z kryteriami klasyfikacji jako niebezpieczne
dla Ęrodowiska z przypisaniem symbolu N, na ozna- ż 20. Rozporządzenie wchodzi w Życie po up"ywie
kowaniu opakował takich preparatów naleŻy zamieĘ- 14 dni od dnia og"oszenia.
ci� odpowiadający temu symbolowi znak ostrzegaw-
czy i napis okreĘlający jego znaczenie, gdy oznako- Minister Zdrowia: E. Kopacz
Dziennik Ustaw Nr 53 4757 Poz. 439
Za"ączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 5 marca 2009 r. (poz. 439)
Za"ącznik nr 1
WZORY ZNAKÓW OSTRZEGAWCZYCH ORAZ NAPISY OKRE�LAJŃCE ICH ZNACZENIE I SYMBOLE
Znak ostrzegawczy Symbol Napis okreĘlający znaczenie znaku ostrzegawczego
T+ Produkt bardzo toksyczny
T Produkt toksyczny
Xn Produkt szkodliwy
C Produkt Żrący
Xi Produkt draŻniący
N Produkt niebezpieczny dla Ęrodowiska
E Produkt wybuchowy
O Produkt utleniający
F+ Produkt skrajnie "atwo palny
F Produkt wysoce "atwo palny
Piktogramy powinny by� koloru czarnego na Żó"topomarałczowym tle. W napisach okreĘlających znaczenie
znaku ostrzegawczego moŻna pominą� wyraz produkt i okreĘli� znaczenie znaku napisami typu: skrajnie
"atwo palny, wybuchowy, bardzo toksyczny.
Dziennik Ustaw Nr 53 4758 Poz. 439
Za"ącznik nr 2
ZWROTY S OKRE�LAJŃCE WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
LUB PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO ORAZ ICH NUMERY I DODATKOWE ZWROTY OKRE�LAJŃCE
WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA �RODKÓW OCHRONY RO�LIN ORAZ ICH NUMERY
I. Zwroty S okreĘlające warunki bezpiecz- S28 Zanieczyszczoną skór� natychmiast prze-
nego stosowania substancji niebezpiecz- my� duŻą iloĘcią... (cieczy okreĘlonej
nej lub preparatu niebezpiecznego oraz przez producenta).
ich numery
S29 Nie wprowadza� do kanalizacji.
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bezpieczne-
S30 Nigdy nie dodawa� wody do tego pro-
go stosowania (zwrot S)
duktu.
S1 Przechowywa� pod zamkni�ciem.
S33 Zastosowa� Ęrodki ostroŻnoĘci zapobie-
S2 Chroni� przed dzie�mi.
gające wy"adowaniom elektrostatycz-
nym.
S3 Przechowywa� w ch"odnym miejscu.
S35 Usuwa� produkt i jego opakowanie
S4 Nie przechowywa� w pomieszczeniach
w sposób bezpieczny.
mieszkalnych.
S36 Nosi� odpowiednią odzieŻ ochronną.
S5 Przechowywa� w... (cieczy wskazanej
przez producenta).
S37 Nosi� odpowiednie r�kawice ochronne.
S6 Przechowywa� w atmosferze... (oboj�tne-
S38 W przypadku niedostatecznej wentylacji
go gazu wskazanego przez producenta).
stosowa� odpowiednie indywidualne
Ęrodki ochrony dróg oddechowych.
S7 Przechowywa� pojemnik szczelnie za-
mkni�ty.
S39 Nosi� okulary lub ochron� twarzy.
S8 Przechowywa� pojemnik w suchym po-
S40 CzyĘci� pod"og� i wszystkie inne obiekty
mieszczeniu.
zanieczyszczone tym produktem... (Ęrod-
kiem wskazanym przez producenta).
S9 Przechowywa� pojemnik w miejscu do-
brze wentylowanym.
S41 Nie wdycha� dymów powstających
w wyniku poŻaru lub wybuchu.
S12 Nie przechowywa� pojemnika szczelnie
zamkni�tego.
S42 Podczas fumigacji/rozpylania/natryski-
S13 Nie przechowywa� razem z ŻywnoĘcią, wania stosowa� odpowiednie Ęrodki
napojami i paszami dla zwierząt. ochrony dróg oddechowych (rodzaj
okreĘli producent).
S14 Nie przechowywa� razem z... (materia"a-
mi okreĘlonymi przez producenta). S43 W przypadku poŻaru uŻywa�... (poda� ro-
dzaj sprz�tu przeciwpoŻarowego; jeŻeli
S15 Przechowywa� z dala od ęróde" ciep"a.
woda zwi�ksza zagroŻenie, doda�: ni-
S16 Nie przechowywa� w pobliŻu ęróde" za-
gdy nie uŻywa� wody ).
p"onu nie pali� tytoniu.
S45 W przypadku awarii lub jeŻeli ęle si� po-
S17 Nie przechowywa� razem z materia"ami
czujesz, niezw"ocznie zasi�gnij porady le-
zapalnymi.
karza jeŻeli to moŻliwe, pokaŻ etykiet�.
S18 Zachowa� ostroŻnoĘ� w trakcie otwiera-
S46 W razie po"kni�cia niezw"ocznie zasi�gnij
nia i manipulacji z pojemnikiem.
porady lekarza pokaŻ opakowanie lub
etykiet�.
S20 Nie jeĘ� i nie pi� podczas stosowania
produktu.
S47 Przechowywa� w temperaturze nieprze-
kraczającej... �C (okreĘli producent).
S21 Nie pali� tytoniu podczas stosowania
produktu.
S48 Przechowywa� produkt zwilŻony... (w"aĘ-
ciwy materia" okreĘli producent).
S22 Nie wdycha� py"u.
S49 Przechowywa� wy"ącznie w oryginalnym
S23 Nie wdycha� gazu/dymu/pary/rozpylonej
opakowaniu.
cieczy (rodzaj okreĘli producent).
S50 Nie miesza� z... (okreĘli producent).
S24 Unika� zanieczyszczenia skóry.
S51 Stosowa� wy"ącznie w dobrze wentylo-
S25 Unika� zanieczyszczenia oczu.
wanych pomieszczeniach.
S26 Zanieczyszczone oczy przemy� natych-
miast duŻą iloĘcią wody i zasi�gną� pora- S52 Nie zaleca si� nanoszenia na duŻe p"asz-
dy lekarza. czyzny wewnątrz pomieszczeł.
S27 Natychmiast zdją� ca"ą zanieczyszczoną S53 Unika� naraŻenia przed uŻyciem zapo-
odzieŻ. zna� si� z instrukcją.
Dziennik Ustaw Nr 53 4759 Poz. 439
S56 ZuŻyty produkt oraz opakowanie dostar- S27/28 W przypadku zanieczyszczenia skóry na-
czy� na sk"adowisko odpadów niebez- tychmiast zdją� ca"ą zanieczyszczoną
odzieŻ i przemy� zanieczyszczoną skór�
piecznych.
duŻą iloĘcią... (rodzaj cieczy okreĘli pro-
S57 UŻywa� odpowiednich pojemników za-
ducent).
pobiegających skaŻeniu Ęrodowiska.
S29/35 Nie wprowadza� do kanalizacji, a pro-
S59 Przestrzega� wskazówek producenta lub
dukt i opakowanie usuwa� w sposób
dostawcy dotyczących odzysku lub wtór-
bezpieczny.
nego wykorzystania.
S29/56 Nie wprowadza� do kanalizacji, a zuŻyty
S60 Produkt i opakowanie usuwa� jako od-
produkt i opakowanie dostarczy� na sk"a-
pad niebezpieczny.
dowisko odpadów niebezpiecznych.
S61 Unika� zrzutów do Ęrodowiska. Post�po-
S36/37 Nosi� odpowiednią odzieŻ ochronną
wa� zgodnie z instrukcją lub kartą cha-
i odpowiednie r�kawice ochronne.
rakterystyki.
S36/37/39 Nosi� odpowiednią odzieŻ ochronną, od-
S62 W razie po"kni�cia nie wywo"ywa� wy-
powiednie r�kawice ochronne i okulary
miotów: niezw"ocznie zasi�gną� porady lub ochron� twarzy.
lekarza i pokaza� opakowanie lub etykie-
S36/39 Nosi� odpowiednią odzieŻ ochronną
t�.
i okulary lub ochron� twarzy.
S63 W przypadku zatrucia drogą oddechową
S37/39 Nosi� odpowiednie r�kawice ochronne
wyprowadzi� lub wynieĘ� poszkodowa-
i okulary lub ochron� twarzy.
nego na ĘwieŻe powietrze i zapewni� wa-
S47/49 Przechowywa� wy"ącznie w oryginalnym
runki do odpoczynku.
opakowaniu w temperaturze nieprzekra-
S64 W przypadku po"kni�cia wyp"uka� usta
czającej... �C (okreĘli producent).
wodą nigdy nie stosowa� u osób nie-
przytomnych.
II. Dodatkowe zwroty okreĘlające warunki
bezpiecznego stosowania Ęrodków ochro-
�ŃCZONE ZWROTY S
ny roĘlin oraz ich numery
S1/2 Przechowywa� pod zamkni�ciem i chro- Dodatkowe zwroty wskazujące warunki bezpiecznego
stosowania Ęrodków ochrony roĘlin stanowią uzupe"-
ni� przed dzie�mi.
nienie zwrotów S podanych w cz�Ęci I.
S3/7 Przechowywa� pojemnik szczelnie za-
1. Zwrot o znaczeniu ogólnym (SP).
mkni�ty w ch"odnym miejscu.
Na oznakowaniu wszystkich Ęrodków ochrony roĘlin
S3/9/14 Przechowywa� w ch"odnym, dobrze
umieszcza si� nast�pujący zwrot, który uzupe"nia si�
wentylowanym miejscu, z dala od... (ma-
napisem podanym w nawiasie, jeŻeli to w"aĘciwe:
teria"u wskazanego przez producenta).
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bezpieczne-
S3/9/14/49 Przechowywa� wy"ącznie w oryginalnym
go stosowania (SP)
opakowaniu, w ch"odnym, dobrze wen-
tylowanym miejscu; nie przechowywa�
SP 1 Nie zanieczyszcza� wód produktem lub
razem z... (materia"ami wskazanymi
jego opakowaniem (Nie my� aparatury
przez producenta).
w pobliŻu wód powierzchniowych/Uni-
ka� zanieczyszczania wód poprzez rowy
S3/9/49 Przechowywa� wy"ącznie w oryginalnym
odwadniające z gospodarstw i dróg).
opakowaniu w ch"odnym, dobrze wenty-
lowanym miejscu. 2. Zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego stosowa-
nia.
S3/14 Przechowywa� w ch"odnym miejscu; nie
2.1. Zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego sto-
przechowywa� razem z... (materia"ami
sowania w odniesieniu do osób stosujących
wskazanymi przez producenta).
Ęrodki ochrony roĘlin (SPo).
S7/8 Przechowywa� pojemnik szczelnie za-
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bez-
mkni�ty w suchym pomieszczeniu.
piecznego stosowania (SPo)
S7/9 Przechowywa� pojemnik szczelnie za-
SPo 1 Po kontakcie ze skórą najpierw
mkni�ty w miejscu dobrze wentylowa-
usuną� produkt suchą szmatką,
nym.
a nast�pnie przemy� skór� duŻą
S7/47 Przechowywa� pojemnik szczelnie za-
iloĘcią wody.
mkni�ty w temperaturze nieprzekraczają-
SPo 2 Wypra� odzieŻ ochronną po uŻy-
cej...�C (okreĘli producent).
ciu.
S20/21 Nie jeĘ� i nie pi� oraz nie pali� tytoniu
SPo 3 Po zapaleniu produktu nie wdy-
podczas stosowania produktu.
cha� dymu i niezw"ocznie opuĘci�
S24/25 Unika� zanieczyszczenia skóry i oczu. obszar poddany zabiegowi.
Dziennik Ustaw Nr 53 4760 Poz. 439
SPo 4 Opakowanie otwiera� na ze- SPe 7 Nie stosowa� w okresie rozrod-
wnątrz pomieszczeł i w suchych czym ptaków.
warunkach.
SPe 8 Niebezpieczne dla pszczó"/W celu
ochrony pszczó" i innych owadów
SPo 5 Dok"adnie wietrzy� pomieszcze-
zapylających nie stosowa� na roĘ-
nia poddane zabiegowi/szklarnie
liny uprawne w czasie kwitnie-
(przez okreĘlony czas). Przed po-
nia/Nie uŻywa� w miejscach,
nownym wejĘciem poczeka� do
gdzie pszczo"y mają poŻytek/Usu-
wyschni�cia cieczy.
ną� lub przykry� ule na czas za-
2.2. Zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego sto-
biegu i przez (okreĘli� czas) po za-
sowania w odniesieniu do Ęrodowiska (SPe).
biegu/Nie stosowa�, kiedy wyst�-
pują kwitnące chwasty/Usuwa�
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bez-
chwasty przed kwitnieniem/Nie
piecznego stosowania (SPe)
stosowa� przed (okreĘli� czas).
SPe 1 W celu ochrony wód podziem-
2.3. Zwrot okreĘlający warunki bezpiecznego sto-
nych/organizmów glebowych nie
sowania w odniesieniu do dobrej praktyki rol-
stosowa� tego ani Żadnego inne-
niczej (SPa).
go produktu zawierającego (okreĘ-
li� substancj� aktywną lub klas�
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bez-
substancji, kiedy dotyczy) d"uŻej
piecznego stosowania (SPa)
niŻ (okreĘlony czas)/cz�Ęciej niŻ
SPa 1 W celu unikni�cia powstawania
(okreĘlona cz�stoĘ�).
odpornoĘci nie stosowa� tego ani
SPe 2 W celu ochrony wód podziem-
Żadnego innego produktu zawie-
nych/organizmów wodnych nie
rającego (okreĘli� substancj� ak-
stosowa� na glebach (okreĘli� typ tywną lub klas� substancji, kiedy
gleby lub warunki glebowe). dotyczy) d"uŻej niŻ (okreĘlony
czas)/cz�Ęciej niŻ (okreĘlona cz�-
SPe 3 W celu ochrony organizmów wod-
stoĘ�).
nych/roĘlin nieb�dących obiektem
zwalczania/stawonogów nieb�dą- 2.4. Zwroty okreĘlające warunki bezpiecznego sto-
sowania dla rodentycydów (SPr).
cych obiektem zwalczania/owa-
dów konieczne jest okreĘlenie
Nr zwrotu Zwrot okreĘlający warunki bez-
strefy ochronnej w odleg"oĘci
piecznego stosowania (SPr)
(okreĘlona odleg"oĘ�) od terenów
SPr 1 Przyn�ty muszą by� roz"oŻone
nieuŻytkowanych rolniczo/zbiorni-
w taki sposób, aby zminimalizo-
ków i cieków wodnych.
wa� ryzyko zjedzenia przez inne
SPe 4 W celu ochrony organizmów wod-
zwierz�ta. Zabezpieczy� przyn�t�
nych/roĘlin nieb�dących obiektem
w ten sposób, aby nie mog"a zo-
zwalczania nie stosowa� na nie-
sta� wywleczona przez gryzonie.
przepuszczalnych powierzchniach,
SPr 2 Obszar poddany zabiegowi musi
takich jak: asfalt, beton, bruk, toro-
by� oznakowany podczas zabie-
wiska, i w innych przypadkach,
gu. Wyszczególni� niebezpieczeł-
gdy istnieje wysokie ryzyko sp"y-
stwo zatrucia (pierwotnego lub
wania cieczy.
wtórnego) antykoagulantem
SPe 5 W celu ochrony ptaków/ssaków
i w"aĘciwe antidotum.
wolno Żyjących produkt musi by�
SPr 3 Martwe gryzonie usuwa� z obsza-
ca"kowicie przykryty glebą; za-
ru poddanego zabiegowi kaŻdego
pewni�, Że produkt jest równieŻ
dnia. Nie wyrzuca� do pojemni-
ca"kowicie przykryty na kołcach
ków na odpady komunalne i nie
rz�dów.
wywozi� na sk"adowiska odpa-
SPe 6 W celu ochrony ptaków/ssaków dów przeznaczonych do uniesz-
wolno Żyjących usuwa� rozsypa- kodliwiania odpadów komunal-
ny produkt. nych.
Dziennik Ustaw Nr 53 4761 Poz. 439
Za"ącznik nr 3
KRYTERIA DOBORU ZWROTÓW S OKRE�LAJŃCYCH WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA
SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ LUB PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO ORAZ KRYTERIA DOBORU
DODATKOWYCH ZWROTÓW OKRE�LAJŃCYCH WARUNKI BEZPIECZNEGO STOSOWANIA �RODKÓW
OCHRONY RO�LIN
I. Kryteria doboru zwrotów S okreĘlających S5 Przechowywa� w... (cieczy wskazanej przez produ-
warunki bezpiecznego stosowania sub- centa).
stancji niebezpiecznej lub preparatu nie-
Zastosowanie:
bezpiecznego
samorzutnie zapalne substancje i preparaty
S1 Przechowywa� pod zamkni�ciem.
w stanie sta"ym
Zastosowanie:
Kryteria stosowania:
substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
ograniczone do przypadków specjalnych, np.
syczne i Żrące
sód, potas lub bia"y fosfor.
Kryteria stosowania:
S6 Przechowywa� w atmosferze... (oboj�tnego gazu
obowiązkowo dla substancji i preparatów bar-
wskazanego przez producenta).
dzo toksycznych, toksycznych i Żrących, prze-
Zastosowanie:
znaczonych do sprzedaŻy dla konsumentów.
niebezpieczne substancje i preparaty, które
S2 Chroni� przed dzie�mi.
muszą by� przechowywane w atmosferze gazu
Zastosowanie:
oboj�tnego
wszystkie substancje niebezpieczne i preparaty
Kryteria stosowania:
niebezpieczne
ograniczone do przypadków specjalnych, np.
Kryteria stosowania:
niektóre związki metaloorganiczne.
obowiązkowo dla wszystkich substancji niebez-
S7 Przechowywa� pojemnik szczelnie zamkni�ty.
piecznych i preparatów niebezpiecznych prze-
Zastosowanie:
znaczonych do sprzedaŻy dla konsumentów,
z wyjątkiem zaklasyfikowanych wy"ącznie jako
nadtlenki organiczne
niebezpieczne dla Ęrodowiska.
substancje i preparaty, które mogą wydziela�
S3 Przechowywa� w ch"odnym miejscu.
gazy bardzo toksyczne, toksyczne, szkodliwe
lub skrajnie "atwo palne
Zastosowanie:
substancje i preparaty, które w kontakcie z wil-
nadtlenki organiczne
gocią wydzielają gazy skrajnie "atwo palne
inne substancje niebezpieczne i preparaty nie-
wysoce "atwo palne substancje i preparaty
bezpieczne o temperaturze wrzenia d" 40 �C
w stanie sta"ym
Kryteria stosowania:
Kryteria stosowania:
obowiązkowo dla nadtlenków organicznych, je-
obowiązkowo dla nadtlenków organicznych
Żeli nie zastosowano zwrotu S47
zalecane dla innych rodzajów substancji i pre-
zalecane dla innych substancji niebezpiecznych
paratów wymienionych powyŻej.
i preparatów niebezpiecznych o temperaturze
wrzenia d" 40 �C.
S8 Przechowywa� pojemnik w suchym pomieszcze-
S4 Nie przechowywa� w pomieszczeniach mieszkal- niu.
nych.
Zastosowanie:
Zastosowanie:
substancje i preparaty, które mogą reagowa�
substancje i preparaty bardzo toksyczne i tok- gwa"townie z wodą
syczne
substancje i preparaty, które w kontakcie z wo-
Kryteria stosowania:
dą uwalniają gazy skrajnie "atwo palne
ograniczone do substancji i preparatów bardzo
substancje i preparaty, które w kontakcie z wo-
toksycznych i toksycznych, kiedy potrzebne jest
dą uwalniają gazy bardzo toksyczne lub tok-
uzupe"nienie zwrotu S13, np. wtedy, kiedy wy-
syczne
st�puje ryzyko wynikające z wch"aniania drogą
Kryteria stosowania:
inhalacyjną i substancje i preparaty powinny
ograniczone dla substancji i preparatów wy-
by� przechowywane poza pomieszczeniami
mienionych powyŻej, kiedy konieczne jest
mieszkalnymi; zastosowanie tego zwrotu nie
wyklucza stosowania substancji lub preparatu wzmocnienie ostrzeŻenia okreĘlonego zwrota-
w pomieszczeniach mieszkalnych, jeĘli są do mi R14 lub R29, a w szczególnoĘci zwrotem
tego przeznaczone. R15.
Dziennik Ustaw Nr 53 4762 Poz. 439
S9 Przechowywa� pojemnik w miejscu dobrze wenty- S16 Nie przechowywa� w pobliŻu ęróde" zap"onu
nie pali� tytoniu.
lowanym.
Zastosowanie:
Zastosowanie:
ciecze skrajnie "atwo palne lub wysoce "atwo
lotne substancje i preparaty, z których mogą
palne i gazy skrajnie "atwo palne
wydziela� si� bardzo toksyczne, toksyczne lub
Kryteria stosowania:
szkodliwe pary
zalecane dla substancji i preparatów wspo-
ciecze skrajnie "atwo palne lub wysoce "atwo
mnianych powyŻej; nie stosuje si� tego zwro-
palne i gazy skrajnie "atwo palne
tu, jeŻeli zosta"y juŻ zastosowane zwroty R2,
Kryteria stosowania:
R3 lub R5.
zalecane dla lotnych substancji i preparatów,
S17 Nie przechowywa� razem z materia"ami zapalny-
z których mogą wydziela� si� bardzo toksyczne,
mi.
toksyczne lub szkodliwe pary
Zastosowanie:
zalecane dla cieczy skrajnie "atwo palnych lub
substancje i preparaty, które mogą tworzy�
wysoce "atwo palnych i gazów skrajnie "atwo
wybuchowe lub samorzutnie zapalające si�
palnych.
mieszaniny z materia"ami zapalnymi
S12 Nie przechowywa� pojemnika szczelnie zamkni�- Kryteria stosowania:
tego.
stosowane w szczególnych przypadkach, np.
dla podkreĘlenia zwrotów R8 i R9.
Zastosowanie:
S18 Zachowa� ostroŻnoĘ� w trakcie otwierania i ma-
substancje i preparaty, które mogą, ze wzgl�-
nipulacji z pojemnikiem.
du na uwalnianie gazów lub par, rozerwa� po-
jemnik Zastosowanie:
substancje i preparaty zdolne do wytworzenia
Kryteria stosowania:
nadciĘnienia w pojemniku
ograniczone do specjalnych przypadków wy-
substancje i preparaty, które mogą tworzy�
mienionych powyŻej.
wybuchowe nadtlenki
S13 Nie przechowywa� razem z ŻywnoĘcią, napojami
Kryteria stosowania:
i paszami dla zwierząt.
ograniczone do wspomnianych powyŻej przy-
Zastosowanie:
padków, kiedy wyst�puje zagroŻenie dla oczu
substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok- lub jeŻeli takie substancje i preparaty mogą
by� stosowane przez konsumentów.
syczne i szkodliwe
S20 Nie jeĘ� i nie pi� podczas stosowania produktu.
Kryteria stosowania:
Zastosowanie:
zalecane, kiedy mogą by� stosowane przez
konsumentów. substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
syczne i Żrące
S14 Nie przechowywa� razem z... (materia"ami okreĘ-
Kryteria stosowania:
lonymi przez producenta).
ograniczone do specjalnych przypadków, np.
Zastosowanie:
arsenu i związków arsenu, fluorooctanów,
nadtlenki organiczne
szczególnie, jeŻeli którykolwiek z nich moŻe
by� stosowany przez konsumentów.
Kryteria stosowania:
S21 Nie pali� tytoniu podczas stosowania produktu.
obowiązkowo dla nadtlenków organicznych
i do nich ograniczone. Jednak mogą by� sto- Zastosowanie:
sowane, w wyjątkowych przypadkach, w celu
substancje i preparaty, które wytwarzają tok-
wykluczenia szczególnego ryzyka związanego
syczne produkty podczas spalania
z okreĘlonym materia"em.
Kryteria stosowania:
S15 Przechowywa� z dala od ęróde" ciep"a.
ograniczone do specjalnych przypadków (np.
chlorowcopochodnych).
Zastosowanie:
S22 Nie wdycha� py"u.
substancje i preparaty, które mogą rozk"ada�
si� lub reagowa� samorzutnie pod wp"ywem
Zastosowanie:
ciep"a
wszystkie niebezpieczne dla zdrowia ludzi
Kryteria stosowania: substancje i preparaty w stanie sta"ym
Kryteria stosowania:
ograniczone do specjalnych przypadków, np.
monomerów, ale nie stosuje si� tego zwrotu,
obowiązkowo dla wymienionych powyŻej
jeŻeli zosta"y juŻ zastosowane zwroty R2, R3
substancji i preparatów, którym przypisano
lub R5. zwrot R42
Dziennik Ustaw Nr 53 4763 Poz. 439
zalecane dla tych substancji i preparatów wy- Kryteria stosowania:
mienionych powyŻej, które są wprowadzane
obowiązkowo dla substancji i preparatów Żrą-
do obrotu w postaci pylistej i dla których nie
cych oraz tych, którym przypisano zwrot R41
są znane zagroŻenia związane z wdychaniem
zalecane dla substancji i preparatów draŻnią-
py"u.
cych, którym przypisano zwrot R36.
S23 Nie wdycha� gazu/dymu/pary/rozpylonej cieczy
S27 Natychmiast zdją� ca"ą zanieczyszczoną odzieŻ.
(rodzaj okreĘli producent).
Zastosowanie:
Zastosowanie:
substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
wszystkie niebezpieczne dla zdrowia ludzi
syczne lub Żrące
substancje i preparaty w stanie ciek"ym lub
Kryteria stosowania:
gazowym
obowiązkowo w przypadku substancji i pre-
Kryteria stosowania:
paratów bardzo toksycznych z przypisanym
obowiązkowo dla wymienionych powyŻej
zwrotem R27, jeŻeli mogą by� stosowane
substancji i preparatów, którym przypisano
przez konsumentów
zwrot R42
zalecane w przypadku substancji i preparatów
obowiązkowo dla substancji i preparatów, bardzo toksycznych z przypisanym zwrotem
które b�dą stosowane poprzez natryskiwanie R27, stosowanych w dzia"alnoĘci zawodowej;
zwrotu nie naleŻy stosowa�, jeŻeli zastosowa-
(rozpylanie); dodatkowo konieczne jest zasto-
no zwrot S36
sowanie zwrotów S38 lub S51
zalecane dla substancji i preparatów toksycz-
zalecane w celu zwrócenia uwagi uŻytkowni-
nych z przypisanym zwrotem R24 oraz sub-
ka na ryzyko związane z wdychaniem sub-
stancji i preparatów Żrących, które mogą by�
stancji, a niewskazane w zwrotach okreĘlają-
stosowane przez konsumentów.
cych zagroŻenia.
S28 Zanieczyszczoną skór� natychmiast przemy� du-
S24 Unika� zanieczyszczenia skóry.
Żą iloĘcią... (cieczy okreĘlonej przez producenta).
Zastosowanie:
Zastosowanie:
wszystkie substancje i preparaty niebezpiecz-
substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
ne dla zdrowia ludzi
syczne lub Żrące
Kryteria stosowania:
Kryteria stosowania:
obowiązkowo dla tych substancji i prepara-
obowiązkowo w przypadku substancji i pre-
tów, którym przypisano zwrot R43, o ile nie
paratów bardzo toksycznych
zastosowano zwrotu S36
zalecane dla pozosta"ych substancji i prepara-
zalecane w celu zwrócenia uwagi uŻytkowni-
tów wymienionych wyŻej, szczególnie gdy
ka na zagroŻenie związane z dzia"aniem na
woda nie jest najbardziej w"aĘciwym p"ynem
skór�, które nie jest wskazane w zwrotach
przemywającym
wskazujących zagroŻenia (np. parestezja).
zalecane dla substancji i preparatów Żrących,
MoŻna równieŻ zastosowa� w celu podkreĘ-
które mogą by� stosowane przez konsumen-
lenia zagroŻeł wskazanych takimi zwrotami.
tów.
S25 Unika� zanieczyszczenia oczu.
S29 Nie wprowadza� do kanalizacji.
Zastosowanie:
Zastosowanie:
wszystkie substancje i preparaty niebezpiecz-
ciecze skrajnie lub wysoce "atwo palne, nie-
ne dla zdrowia ludzi
mieszające si� z wodą
Kryteria stosowania:
substancje i preparaty bardzo toksyczne i tok-
syczne
zalecane w celu zwrócenia uwagi uŻytkowni-
ka na zagroŻenia spowodowane kontaktem substancje i preparaty niebezpieczne dla Ęro-
dowiska
z oczami, które nie są wskazane za pomocą
zwrotów R. MoŻna równieŻ zastosowa� w ce-
Kryteria stosowania:
lu podkreĘlenia zagroŻeł dla oczu wskaza-
obowiązkowo w przypadku substancji i pre-
nych takimi zwrotami
paratów niebezpiecznych dla Ęrodowiska
zalecane dla substancji z przypisanymi zwro-
z przypisanym symbolem N, które mogą by�
tami R34, R35, R36 lub R41, jeŻeli mogą by�
stosowane przez konsumentów, chyba Że są
stosowane przez konsumentów. przeznaczone do wprowadzania do kanalizacji
zalecane dla pozosta"ych wyŻej wymienio-
S26 Zanieczyszczone oczy przemy� natychmiast duŻą
nych substancji i preparatów, które mogą by�
iloĘcią wody i zasi�gną� porady lekarza.
stosowane przez konsumentów, chyba Że są
Zastosowanie:
przeznaczone do wprowadzania do kanaliza-
substancje i preparaty Żrące lub draŻniące cji.
Dziennik Ustaw Nr 53 4764 Poz. 439
S30 Nigdy nie dodawa� wody do tego produktu. S37 Nosi� odpowiednie r�kawice ochronne.
Zastosowanie: Zastosowanie:
substancje i preparaty, które reagują gwa"- substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
townie z wodą syczne, szkodliwe lub Żrące
Kryteria stosowania: nadtlenki organiczne
ograniczone do specjalnych przypadków (np. substancje i preparaty o dzia"aniu draŻniącym
kwas siarkowy); mogą by� stosowane, dla lub uczulającym na skór�
wskazania wyraęnie istotnej informacji, w ce-
Kryteria stosowania:
lu uwypuklenia zwrotu R14 lub jako zwrot al-
obowiązkowo dla substancji i preparatów
ternatywny dla zwrotu R14.
bardzo toksycznych i Żrących
S33 Zastosowa� Ęrodki ostroŻnoĘci zapobiegające
obowiązkowo dla tych substancji i preparatów,
wy"adowaniom elektrostatycznym.
którym przypisano zwrot R21, R24 albo R43
Zastosowanie:
obowiązkowo dla substancji i preparatów: ra-
substancje i preparaty skrajnie lub wysoce "a-
kotwórczych kategorii 3, mutagennych kate-
two palne
gorii 3 i dzia"ających szkodliwie na rozrod-
Kryteria stosowania: czoĘ� kategorii 3, o ile dzia"anie takie nie jest
wy"ącznie wynikiem wch"aniania przez drogi
zalecane dla substancji i preparatów uŻywa-
oddechowe
nych w dzia"alnoĘci zawodowej, które nie ab-
sorbują wilgoci. W zasadzie nigdy niestoso- obowiązkowo dla nadtlenków organicznych
wane dla substancji i preparatów przeznaczo-
zalecane dla substancji i preparatów toksycz-
nych do sprzedaŻy dla konsumentów.
nych, gdy nie jest znana wartoĘ� DL50 po na-
S35 Usuwa� produkt i jego opakowanie w sposób niesieniu na skór�, ale istnieje uzasadniona
bezpieczny. obawa, Że substancja lub preparat wywierają
dzia"anie szkodliwe taką drogą naraŻenia
Zastosowanie:
zalecane dla substancji i preparatów dzia"ają-
wszystkie substancje niebezpieczne i prepara-
cych draŻniąco na skór�.
ty niebezpieczne
S38 W przypadku niedostatecznej wentylacji stoso-
Kryteria stosowania:
wa� odpowiednie indywidualne Ęrodki ochrony
zalecane dla substancji i preparatów, gdy nie-
dróg oddechowych.
zb�dne są wskazówki dotyczące ich prawid"o-
Zastosowanie:
wego usuwania.
substancje i preparaty bardzo toksyczne i tok-
S36 Nosi� odpowiednią odzieŻ ochronną.
syczne
Zastosowanie:
Kryteria stosowania:
nadtlenki organiczne
ograniczone do specjalnych przypadków
substancje i preparaty bardzo toksyczne, tok-
obejmujących stosowanie bardzo toksycz-
syczne lub szkodliwe
nych lub toksycznych substancji i preparatów
w dzia"alnoĘci zawodowej lub w rolnictwie.
substancje i preparaty Żrące
S39 Nosi� okulary lub ochron� twarzy.
Kryteria stosowania:
Zastosowanie:
obowiązkowo dla substancji i preparatów
bardzo toksycznych i Żrących
nadtlenki organiczne
obowiązkowo dla tych substancji i prepara-
substancje i preparaty Żrące oraz substancje
tów, którym przypisano zwroty R21 lub R24
i preparaty draŻniące, które stwarzają ryzyko
powaŻnych uszkodzeł oczu
obowiązkowo dla substancji i preparatów: ra-
kotwórczych kategorii 3, mutagennych kate-
substancje i preparaty bardzo toksyczne i tok-
gorii 3 i dzia"ających szkodliwie na rozrod-
syczne
czoĘ� kategorii 3, o ile dzia"anie takie nie jest
Kryteria stosowania:
wy"ącznie wynikiem wch"aniania przez drogi
oddechowe obowiązkowo dla tych substancji i preparatów,
którym przypisano zwrot R34, R35 lub R41
obowiązkowo dla nadtlenków organicznych
obowiązkowo dla nadtlenków organicznych
zalecane dla substancji i preparatów toksycz-
nych, gdy nie jest znana wartoĘ� DL50 po na- zalecane w przypadkach, gdy naleŻy zwróci�
niesieniu na skór�, ale istnieje uzasadniona uwag� uŻytkownika na zagroŻenia dla oczu
obawa, Że substancja lub preparat wywierają niewskazane w przypisanych zwrotach R
dzia"anie toksyczne taką drogą naraŻenia
zalecane takŻe w wyjątkowych przypadkach
zalecane dla substancji i preparatów stosowa- bardzo toksycznych i toksycznych substancji
nych w dzia"alnoĘci zawodowej, które mogą i preparatów, gdy wyst�puje ryzyko opryska-
mie� negatywny wp"yw na zdrowie cz"owieka nia, a substancje lub preparaty mogą si� "a-
w przypadku naraŻenia przed"uŻonego. two wch"ania� przez skór�.
Dziennik Ustaw Nr 53 4765 Poz. 439
S40 CzyĘci� pod"og� i wszystkie inne obiekty zanie- Kryteria stosowania:
czyszczone tym produktem... (Ęrodkiem wskaza-
obowiązkowo dla substancji i preparatów wy-
nym przez producenta).
mienionych powyŻej.
Zastosowanie:
S46 W razie po"kni�cia niezw"ocznie zasi�gnij porady
wszystkie substancje niebezpieczne i prepara- lekarza pokaŻ opakowanie lub etykiet�.
ty niebezpieczne
Zastosowanie:
Kryteria stosowania:
wszystkie substancje niebezpieczne i prepara-
ty niebezpieczne, z wyjątkiem bardzo toksycz-
ograniczone do tych substancji niebezpiecz-
nych, toksycznych, Żrących i niebezpiecznych
nych i preparatów niebezpiecznych, dla któ-
dla Ęrodowiska
rych woda nie jest uwaŻana za w"aĘciwy czyn-
nik czyszczący (gdy jest konieczna absorpcja
Kryteria stosowania:
sproszkowanym materia"em, rozpuszczenie
obowiązkowo dla wszystkich substancji nie-
rozpuszczalnikiem itp.) i gdzie umieszczenie
bezpiecznych i preparatów niebezpiecznych
ostrzeŻenia na etykiecie jest istotne z punktu
wymienionych powyŻej, które mogą by� uŻy-
widzenia zdrowia lub bezpieczełstwa.
wane przez konsumentów, oprócz przypad-
S41 Nie wdycha� dymów powstających w wyniku po- ków, gdy nie ma powodów, aby obawia� si�
jakiegokolwiek niebezpieczełstwa z powodu
Żaru lub wybuchu.
po"kni�cia, szczególnie przez dzieci.
Zastosowanie:
S47 Przechowywa� w temperaturze nieprzekraczają-
substancje niebezpieczne i preparaty niebez-
cej... �C (okreĘli producent).
pieczne, które podczas spalania uwalniają ga-
Zastosowanie:
zy bardzo toksyczne lub toksyczne
substancje i preparaty, które stają si� nietrwa-
Kryteria stosowania:
"e w odpowiedniej temperaturze
ograniczone do specjalnych przypadków.
Kryteria stosowania:
S42 Podczas fumigacji/rozpylania/natryskiwania sto-
ograniczone do specjalnych przypadków, np.
sowa� odpowiednie Ęrodki ochrony dróg odde-
niektórych nadtlenków organicznych.
chowych (rodzaj okreĘli producent).
S48 Przechowywa� produkt zwilŻony... (w"aĘciwy ma-
Zastosowanie:
teria" okreĘli producent).
substancje i preparaty przeznaczone do takie-
Zastosowanie:
go uŻytku, które mogą zagrozi� zdrowiu lub
bezpieczełstwu uŻytkownika, jeŻeli nie b�dą substancje i preparaty, które po wyschni�ciu
mogą sta� si� bardzo wraŻliwe na iskr�, potar-
zachowane w"aĘciwe Ęrodki ostroŻnoĘci
cie lub uderzenie
Kryteria stosowania:
Kryteria stosowania:
ograniczone do specjalnych przypadków.
ograniczone do specyficznych przypadków,
S43 W przypadku poŻaru uŻywa�... (poda� rodzaj
np. nitrocelulozy.
sprz�tu przeciwpoŻarowego. JeŻeli woda zwi�k-
S49 Przechowywa� wy"ącznie w oryginalnym opako-
sza zagroŻenie, doda�: nigdy nie uŻywa� wo-
waniu.
dy ).
Zastosowanie:
Zastosowanie:
substancje i preparaty wraŻliwe na rozk"ad ka-
substancje i preparaty skrajnie "atwo palne,
talityczny
wysoce "atwo palne i "atwo palne
Kryteria stosowania:
Kryteria stosowania:
substancje i preparaty wraŻliwe na rozk"ad ka-
obowiązkowo dla substancji i preparatów,
talityczny, np. niektóre nadtlenki organiczne.
które w kontakcie z wodą lub zroszonym po-
wietrzem uwalniają gazy skrajnie "atwo palne S50 Nie miesza� z... (okreĘli producent).
Zastosowanie:
zalecane dla substancji i preparatów skrajnie
"atwo palnych, wysoce "atwo palnych i "atwo
substancje i preparaty, które mogą reagowa�
palnych, zw"aszcza gdy nie mieszają si� z wo-
ze specyficznymi produktami, uwalniając bar-
dą. dzo toksyczne i toksyczne gazy
nadtlenki organiczne
S45 W przypadku awarii lub jeŻeli ęle si� poczujesz,
niezw"ocznie zasi�gnij porady lekarza jeŻeli to
Kryteria stosowania:
moŻliwe, pokaŻ etykiet�.
zalecane dla substancji i preparatów wymie-
Zastosowanie: nionych powyŻej, które mogą by� uŻywane
przez konsumentów, gdy jest to bardziej w"aĘ-
substancje i preparaty bardzo toksyczne
ciwe niŻ uŻycie zwrotów R31 lub R32
substancje i preparaty toksyczne i Żrące
obowiązkowo dla nadtlenków, które mogą re-
substancje i preparaty dzia"ające uczulająco agowa� gwa"townie z przyspieszaczami lub
w przypadku naraŻenia drogą oddechową promotorami.
Dziennik Ustaw Nr 53 4766 Poz. 439
S51 Stosowa� wy"ącznie w dobrze wentylowanych S59 Przestrzega� wskazówek producenta lub dostaw-
pomieszczeniach. cy dotyczących odzysku lub wtórnego wykorzy-
stania.
Zastosowanie:
Zastosowanie:
substancje i preparaty, które są przeznaczone
lub mogą by� uŻyte do wytwarzania par, py- wszystkie substancje niebezpieczne i prepara-
"ów, aerozoli, dymów, mgie" itp., stwarzają- ty niebezpieczne
cych zagroŻenie w wyniku ich wch"aniania
Kryteria stosowania:
drogą oddechową lub zagroŻenie poŻarem
obowiązkowo dla substancji i preparatów nie-
albo wybuchem (eksplozją)
bezpiecznych dla warstwy ozonowej
Kryteria stosowania:
zalecane w przypadku innych substancji i pre-
zalecane w tych przypadkach, gdy uŻycie
paratów, dla których zalecany jest odzysk lub
zwrotu S38 nie wydaje si� w"aĘciwe; takŻe
powtórne wykorzystanie.
gdy takie substancje i preparaty mogą by�
S60 Produkt i opakowanie usuwa� jako odpad nie-
stosowane przez konsumentów.
bezpieczny.
S52 Nie zaleca si� nanoszenia na duŻe p"aszczyzny
Zastosowanie:
wewnątrz pomieszczeł.
wszystkie substancje niebezpieczne i prepara-
Zastosowanie:
ty niebezpieczne
lotne, bardzo toksyczne, toksyczne i szkodliwe
Kryteria stosowania:
substancje oraz zawierające je preparaty
zalecane dla substancji i preparatów, gdy nie
Kryteria stosowania:
zastosowano zwrotu S35 i nie b�dą one sto-
zalecane, kiedy moŻliwe jest szkodliwe dzia"a-
sowane przez konsumentów.
nie na zdrowie z powodu przewlek"ego nara-
S61 Unika� zrzutów do Ęrodowiska. Post�powa�
Żenia na te substancje i preparaty, ulatniające
si� z duŻych powierzchni, po ich zastosowa- zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki.
niu w domu lub w innych zamkni�tych po-
Zastosowanie:
mieszczeniach, w których gromadzą si� lu-
substancje i preparaty niebezpieczne dla Ęro-
dzie.
dowiska
S53 Unika� naraŻenia przed uŻyciem zapozna� si�
Kryteria stosowania:
z instrukcją.
stosuje si� dla substancji i preparatów, któ-
Zastosowanie:
rym przypisano symbol N
substancje i preparaty rakotwórcze, mutagen-
zalecany dla wszystkich innych substancji
ne lub dzia"ające szkodliwie na rozrodczoĘ�
i preparatów zaklasyfikowanych jako niebez-
Kryteria stosowania:
pieczne dla Ęrodowiska.
obowiązkowo dla wymienionych powyŻej
S62 W razie po"kni�cia nie wywo"ywa� wymiotów:
substancji i preparatów, którym przypisano
niezw"ocznie zasi�gną� porady lekarza i pokaza�
przynajmniej jeden z nast�pujących zwrotów:
opakowanie lub etykiet�.
R45, R46, R49, R60 lub R61.
Zastosowanie:
S56 ZuŻyty produkt oraz opakowanie dostarczy� na
substancje i preparaty zaklasyfikowane jako
sk"adowisko odpadów niebezpiecznych.
szkodliwe z przypisanym zwrotem R65, zgod-
Zastosowanie:
nie z kryteriami klasyfikacji
wszystkie substancje niebezpieczne i prepara-
nie stosuje si� dla substancji i preparatów
ty niebezpieczne
wprowadzanych do obrotu w postaci aerozo-
Kryteria stosowania:
lu lub w pojemnikach wyposaŻonych
w szczelne urządzenia do wytwarzania aero-
zalecane dla wszystkich substancji niebez-
zolu
piecznych i preparatów niebezpiecznych, któ-
re mogą by� uŻywane przez konsumentów
Kryteria stosowania:
i które naleŻy usuwa� w ten sposób.
obowiązkowo w przypadku substancji i pre-
S57 UŻywa� odpowiednich pojemników zapobiegają-
paratów, o których mowa powyŻej, jeŻeli są
cych skaŻeniu Ęrodowiska.
przeznaczone do sprzedaŻy dla konsumentów
lub mogą by� przez nich stosowane, jeŻeli
Zastosowanie:
obowiązkowo nie zastosowano zwrotów S45
substancje i preparaty, którym przypisano
lub S46
symbol N
zalecany dla substancji i preparatów, o któ-
Kryteria stosowania:
rych mowa powyŻej, stosowanych w dzia"al-
ograniczone do substancji i preparatów nie- noĘci zawodowej, jeŻeli obowiązkowo nie za-
przeznaczonych dla konsumentów. stosowano zwrotów S45 lub S46.
Dziennik Ustaw Nr 53 4767 Poz. 439
S63 W przypadku zatrucia drogą oddechową wypro- sano zwroty R20, R23 lub R26. W poszczegól-
wadzi� lub wynieĘ� poszkodowanego na ĘwieŻe nych przypadkach konieczna jest ocena eks-
powietrze i zapewni� warunki do odpoczynku. perta w celu oszacowania, czy preparat ze
wzgl�du na jego w"aĘciwoĘci i opakowanie
Zastosowanie:
moŻe stwarza� zagroŻenie dla osoby go stosu-
substancje i preparaty bardzo toksyczne i tok-
jącej.
syczne (gazy, pary, py"y, ciecze lotne)
SPo 5 Dok"adnie wietrzy� pomieszczenia poddane za-
substancje i preparaty dzia"ające uczulająco
biegowi/szklarnie (przez okreĘlony czas). Przed
na uk"ad oddechowy
ponownym wejĘciem poczeka� do wyschni�-
cia cieczy.
Kryteria stosowania:
Zwrot moŻe by� przypisywany Ęrodkom ochro-
obowiązkowo w przypadku substancji i pre-
ny roĘlin stosowanym w szklarniach lub w in-
paratów z przypisanymi zwrotami R26, R23
nych zamkni�tych przestrzeniach, takich jak
lub R42, które mogą by� stosowane przez
magazyny.
konsumentów w sposób powodujący naraŻe-
nie drogą oddechową.
2. Kryteria doboru zwrotów okreĘlających warunki
bezpiecznego stosowania ze wzgl�du na ochron� Ęro-
S64 W przypadku po"kni�cia wyp"uka� usta wodą
dowiska (SPe).
nigdy nie stosowa� u osób nieprzytomnych.
SPe 1 W celu ochrony wód podziemnych/organi-
Zastosowanie:
zmów glebowych nie stosowa� tego ani Żadne-
substancje i preparaty Żrące lub draŻniące
go innego produktu zawierającego (okreĘli�
substancj� aktywną lub klas� substancji, kiedy
Kryteria stosowania:
dotyczy) d"uŻej niŻ (okreĘlony czas)/cz�Ęciej niŻ
zalecane dla substancji i preparatów wymie-
(okreĘlona cz�stoĘ�).
nionych powyŻej, które mogą by� stosowane
Zwrot przypisuje si� Ęrodkom ochrony roĘlin,
przez konsumentów, gdy naleŻy podją� takie
dla których ocena przeprowadzona zgodnie
dzia"anie.
z jednolitymi zasadami wykazuje, w przypadku
II. Kryteria doboru dodatkowych zwrotów
jednego lub kilku zastosował wymienionych
okreĘlających warunki bezpiecznego sto-
na oznakowaniu, Że Ęrodki zaradcze zmniejsza-
sowania Ęrodków ochrony roĘlin
jące ryzyko są niezb�dne, aby unikną� kumula-
cji w glebie, ujemnych skutków dla dŻdŻownic
1. Kryteria doboru zwrotów okreĘlających warunki
oraz innych makro- albo mikroorganizmów
bezpiecznego stosowania w odniesieniu do osób sto-
glebowych lub zanieczyszczenia wód podziem-
sujących Ęrodki ochrony roĘlin (SPo).
nych.
SPo 1 Po kontakcie ze skórą najpierw usuną� produkt
suchą szmatką, a nast�pnie przemy� skór� du- SPe 2 W celu ochrony wód podziemnych/organi-
zmów wodnych nie stosowa� na glebach
Żą iloĘcią wody.
(okreĘli� typ gleby lub warunki glebowe).
Zwrot przypisuje si� Ęrodkom ochrony roĘlin
Zwrot przypisuje si� jako Ęrodek zaradczy
zawierającym sk"adniki, które mogą gwa"tow-
zmniejszający ryzyko w celu unikni�cia poten-
nie reagowa� z wodą, takie jak cyjanki lub fos-
cjalnego zanieczyszczenia wód podziemnych
forek glinu.
lub powierzchniowych w podatnych warun-
SPo 2 Wypra� odzieŻ ochronną po uŻyciu.
kach (np. związanych z rodzajem gleby, topo-
Zwrot jest zalecany w przypadku, gdy wyma- grafią lub w przypadku gleb zdrenowanych),
gane jest stosowanie odzieŻy ochronnej przez jeŻeli ocena przeprowadzona zgodnie z jedno-
osoby stosujące produkt. Jest obowiązkowy litymi zasadami wykazuje, w przypadku jedne-
dla wszystkich Ęrodków ochrony roĘlin zakla- go lub kilku zastosował wymienionych na
syfikowanych jako bardzo toksyczne lub tok- oznakowaniu, Że Ęrodki zaradcze zmniejszające
syczne. ryzyko są konieczne, aby unikną� skutków, któ-
rych nie moŻna zaakceptowa�.
SPo 3 Po zapaleniu produktu nie wdycha� dymu
i niezw"ocznie opuĘci� obszar poddany zabie- SPe 3 W celu ochrony organizmów wodnych/roĘlin
nieb�dących obiektem zwalczania/stawono-
gowi.
gów nieb�dących obiektem zwalczania/owa-
Zwrot przypisuje si� Ęrodkom ochrony roĘlin
dów konieczne jest okreĘlenie strefy ochronnej
stosowanym do fumigacji w przypadkach,
w odleg"oĘci (okreĘlona odleg"oĘ�) od terenów
w których uŻycie Ęrodków ochrony indywidual-
nieuŻytkowanych rolniczo/zbiorników i cieków
nej dróg oddechowych nie jest uzasadnione.
wodnych.
SPo 4 Opakowanie otwiera� na zewnątrz pomiesz-
Zwrot ten przypisuje si� w celu ochrony roĘlin
czeł i w suchych warunkach.
nieb�dących obiektem zwalczania, stawonogów
Zwrot przypisuje si� Ęrodkom ochrony roĘlin
nieb�dących obiektem zwalczania lub organi-
zawierającym sk"adniki, które mogą gwa"tow- zmów wodnych, jeŻeli ocena przeprowadzona
nie reagowa� z wodą lub z wilgotnym powie- zgodnie z jednolitymi zasadami wykazuje,
trzem, takie jak fosforek glinu, lub mogą spo- w przypadku jednego lub kilku zastosował wy-
wodowa� samorzutny zap"on, takie jak alkile- mienionych na oznakowaniu, Że Ęrodki zaradcze
nobis(ditiokarbaminiany). Zwrot moŻna przy- zmniejszające ryzyko są niezb�dne, aby unikną�
pisa� takŻe lotnym produktom, którym przypi- skutków, których nie moŻna zaakceptowa�.
Dziennik Ustaw Nr 53 4768 Poz. 439
SPe 4 W celu ochrony organizmów wodnych/roĘlin wał wymienionych na oznakowaniu, Że Ęrodki
nieb�dących obiektem zwalczania nie stoso- zaradcze zmniejszające ryzyko muszą by� pod-
wa� na nieprzepuszczalnych powierzchniach, j�te, aby chroni� pszczo"y i inne owady zapyla-
takich jak: asfalt, beton, bruk, torowiska, i w in- jące oraz ich potomstwo.
nych przypadkach, gdy istnieje wysokie ryzyko
3. Kryteria doboru zwrotów okreĘlających warunki
sp"ywania cieczy.
bezpiecznego stosowania odnoszących si� do dobrej
praktyki rolniczej (SPa).
W zaleŻnoĘci od sposobu stosowania Ęrodka
ochrony roĘlin moŻna przypisywa� ten zwrot,
SPa 1 W celu unikni�cia powstawania odpornoĘci nie
aby zmniejszy� ryzyko sp"ywania cieczy w celu
stosowa� tego ani Żadnego innego produktu
ochrony organizmów wodnych albo roĘlin nie-
zawierającego (okreĘli� substancj� aktywną
b�dących obiektem zwalczania.
lub klas� substancji, kiedy dotyczy) d"uŻej niŻ
(okreĘlony czas)/cz�Ęciej niŻ (okreĘlona cz�-
SPe 5 W celu ochrony ptaków/ssaków wolno Żyją-
stoĘ�).
cych produkt musi by� ca"kowicie przykryty
glebą; zapewni�, Że produkt jest równieŻ ca"ko-
Zwrot przypisuje si�, gdy takie ograniczenie
wicie przykryty na kołcach rz�dów.
jest niezb�dne, aby ograniczy� ryzyko rozwoju
odpornoĘci.
Zwrot ten przypisuje si� Ęrodkom ochrony
roĘlin, takim jak np. granule, które muszą
4. Kryteria doboru zwrotów okreĘlających warunki
zosta� przykryte, aby chroni� ptaki lub ssaki
bezpiecznego stosowania dla rodentycydów (SPr).
wolno Żyjące.
SPr 1 Przyn�ty muszą by� roz"oŻone w taki sposób,
SPe 6 W celu ochrony ptaków/ssaków wolno Żyją-
aby zminimalizowa� ryzyko zjedzenia przez in-
cych usuwa� rozsypany produkt.
ne zwierz�ta. Zabezpieczy� przyn�t� w ten spo-
sób, aby nie mog"a zosta� wywleczona przez
Zwrot ten przypisuje si� Ęrodkom ochrony
gryzonie.
roĘlin, takim jak np. granule, aby unikną� spo-
Życia przez ptaki lub ssaki wolno Żyjące. Zwrot
Zwrot umieszcza si� na etykiecie w sposób wi-
zalecany dla wszystkich preparatów w stanie
doczny, aby zapewni� podporządkowanie si�
sta"ym, które uŻywane są w postaci nierozcieł-
osób stosujących Ęrodki zwalczające gryzonie,
czonej.
tak aby moŻliwoĘ� niew"aĘciwego uŻycia by"a
ograniczona do minimum.
SPe 7 Nie stosowa� w okresie rozrodczym ptaków.
SPr 2 Obszar poddany zabiegowi musi by� oznako-
Zwrot ten przypisuje si�, gdy ocena przepro-
wany podczas zabiegu. Wyszczególni� niebez-
wadzona zgodnie z jednolitymi zasadami wy-
pieczełstwo zatrucia antykoagulantem (pier-
kazuje, w przypadku jednego lub kilku zastoso-
wotnego lub wtórnego) i w"aĘciwe antidotum.
wał wymienionych na oznakowaniu, Że taki
Ęrodek zaradczy jest niezb�dny.
Zwrot umieszcza si� na etykiecie w sposób wi-
doczny, tak aby przypadkowe zatrucie by"o wy-
SPe 8 Niebezpieczne dla pszczó"/W celu ochrony
"ączone tak dalece, jak jest to moŻliwe.
pszczó" i innych owadów zapylających nie sto-
sowa� na roĘliny uprawne w czasie kwitnie- SPr 3 Martwe gryzonie usuwa� z obszaru poddane-
nia/Nie uŻywa� w miejscach, gdzie pszczo"y
go zabiegowi kaŻdego dnia. Nie wyrzuca� do
mają poŻytek/Usuną� lub przykry� ule na czas
pojemników na odpady komunalne i nie wy-
zabiegu i przez (okreĘli� czas) po zabiegu/Nie
wozi� na sk"adowiska odpadów przeznaczo-
stosowa�, kiedy wyst�pują kwitnące chwa- nych do unieszkodliwiania odpadów komunal-
sty/Usuwa� chwasty przed kwitnieniem/Nie nych.
stosowa� przed (okreĘli� czas).
Aby unikną� wtórnego zatrucia zwierząt zwrot
Zwrot ten przypisuje si�, gdy ocena przepro- przypisuje si� wszystkim rodentycydom zawie-
wadzona zgodnie z jednolitymi zasadami wy- rającym antykoagulanty jako substancje ak-
kazuje, w przypadku jednego lub kilku zastoso- tywne.
Dziennik Ustaw Nr 53 4769 Poz. 439
Za"ącznik nr 4
SZCZEGÓLNY SPOSÓB OZNAKOWANIA NIEKTÓRYCH PREPARATÓW CHEMICZNYCH
A. Preparaty zaklasyfikowane jako niebez- ISO 6503/1984, musi zawiera� napis o nast�pu-
pieczne jącej treĘci:
1. Preparaty dost�pne dla konsumentów: Zawiera o"ów. Nie powinien by� stosowany
na powierzchniach, które mogą by� lizane lub
1) oznakowanie na opakowaniach takich prepara-
gryzione przez dzieci. .
tów musi zawiera�, oprócz innych zwrotów okreĘ-
lających warunki bezpiecznego stosowania,
W przypadku opakował zawierających mniej
zwroty S1, S2, S45 lub S46, zgodnie z kryteriami
niŻ 125 cm3 preparatu moŻna umieĘci� napis:
ustalonymi w cz�Ęci I za"ącznika nr 3 do rozpo-
Uwaga! Zawiera o"ów. .
rządzenia;
2. Preparaty zawierające związki cyjanoakrylowe
2) na opakowaniach preparatów zaklasyfikowanych
jako bardzo toksyczne (T+), toksyczne (T) lub Żrą-
2.1. Kleje
ce (C) naleŻy umieĘci� informacj�, która w spo-
oznakowanie na bezpoĘrednich opakowa-
sób dok"adny i "atwo zrozumia"y poda sposób
niach klejów na bazie cyjanoakrylanów musi
ich uŻytkowania i, w razie potrzeby, sposób znisz-
zawiera� napis o nast�pującej treĘci:
czenia pustego opakowania; jeŻeli z powodów
technicznych nie moŻna umieĘci� takiej informa-
Cyjanoakrylany.
cji na samym opakowaniu, opakowania zawiera-
Niebezpieczełstwo.
jące takie preparaty muszą by� wyposaŻone do-
datkowo w instrukcj�, która zawiera taką infor- Skleja skór� i powieki w ciągu kilku sekund.
macj�.
Chroni� przed dzie�mi. .
2. Preparaty przeznaczone do stosowania w postaci
Do opakowania muszą by� do"ączone odpo-
rozpylonej
wiednie informacje o bezpiecznym stosowa-
oznakowanie na opakowaniach zawierających
niu.
takie preparaty musi obowiązkowo zawiera�
3. Preparaty zawierające izocyjaniany
zwrot S23 uzupe"niony zwrotem S38 albo S51,
dobranym zgodnie z kryteriami zawartymi w cz�Ę-
oznakowanie na opakowaniach preparatów za-
ci I za"ącznika nr 3 do rozporządzenia.
wierających izocyjaniany (w postaci monome-
rów, oligomerów, prepolimerów itd. lub ich mie-
3. Preparaty zawierające substancje z przypisanym
szanin) musi zawiera� napis o nast�pującej treĘ-
zwrotem R33 Niebezpieczełstwo kumulacji w or-
ci:
ganizmie.
Zawiera izocyjaniany.
oznakowanie na opakowaniu takiego preparatu
musi zawiera� napis o nast�pującej treĘci Nie-
Zapoznaj si� z instrukcją dostarczoną przez pro-
bezpieczełstwo kumulacji w organizmie. , jeŻeli
ducenta. .
preparat zawiera przynajmniej jedną substancj�,
4. Preparaty zawierające sk"adniki epoksydowe
której zgodnie z kryteriami, o których mowa
o Ęredniej masie cząsteczkowej d" 700
w art. 4 ust. 2 ustawy, przypisano zwrot R33 i st�-
Żenie tej substancji w preparacie wynosi co naj- oznakowanie na opakowaniach preparatów za-
mniej 1 %, jeŻeli inne wartoĘci nie są podane
wierających sk"adniki epoksydowe o Ęredniej
w wykazie.
masie cząsteczkowej d" 700 musi zawiera� napis
o nast�pującej treĘci:
4. Preparaty zawierające substancje z przypisanym
zwrotem R64 MoŻe oddzia"ywa� szkodliwie na
Zawiera sk"adniki epoksydowe.
dzieci karmione piersią.
Zapoznaj si� z instrukcją dostarczoną przez pro-
oznakowanie na opakowaniu takiego preparatu
ducenta. .
musi zawiera� napis o nast�pującej treĘci MoŻe
5. Preparaty zawierające aktywny chlor dost�pne dla
oddzia"ywa� szkodliwie na dzieci karmione pier-
konsumentów
sią. , jeŻeli preparat zawiera przynajmniej jedną
substancj�, której zgodnie z kryteriami, o których oznakowanie na opakowaniach preparatów za-
mowa w art. 4 ust. 2 ustawy, przypisano zwrot wierających wi�cej niŻ 1 % aktywnego chloru
R64 i st�Żenie tej substancji w preparacie wyno- musi zawiera� napis o nast�pującej treĘci:
si co najmniej 1 %, jeŻeli inne wartoĘci nie są po-
Uwaga!
dane w wykazie.
Nie stosowa� razem z innymi produktami.
B. Preparaty niezaleŻnie od ich klasyfikacji
MoŻe uwalnia� niebezpieczne gazy (chlor). .
1. Preparaty zawierające o"ów
6. Preparaty zawierające kadm (stopy) i przeznaczone
1.1. Farby i lakiery
do uŻycia przy lutowaniu lub spawaniu
oznakowanie na opakowaniach farb i lakierów
oznakowanie na opakowaniach takich prepara-
zawierających o"ów w iloĘciach przekraczają-
tów musi zawiera� czytelny i niedający si� ze-
cych 0,15 % (wyraŻony jako masa metalu
trze� napis o nast�pującej treĘci:
w stosunku do ca"kowitej masy preparatu),
mierzonych zgodnie z postanowieniami normy Uwaga! Zawiera kadm.
Dziennik Ustaw Nr 53 4770 Poz. 439
Podczas stosowania powstają niebezpieczne 10. Preparaty zawierające substancje z przypisanym
opary. zwrotem R67 Pary mogą wywo"ywa� uczucie
sennoĘci i zawroty g"owy.
Zapoznaj si� z informacją dostarczoną przez pro-
ducenta. oznakowanie na opakowaniu takiego preparatu
musi zawiera� napis o nast�pującej treĘci Pary
Przestrzegaj instrukcji bezpiecznego stosowa-
mogą wywo"ywa� uczucie sennoĘci i zawroty
nia. .
g"owy. , jeŻeli preparat zawiera co najmniej
7. Preparaty dost�pne w postaci wyrobów aerozolo-
jedną substancj�, której zgodnie z kryteriami,
wych oznakowuje si� dodatkowo zgodnie z przepi-
o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy, przypi-
sami w sprawie szczegó"owych wymagał, jakim
sano zwrot R67 i "ączne st�Żenie tych substancji
powinny odpowiada� wyroby aerozolowe.
w preparacie wynosi co najmniej 15 %, oraz je-
Żeli preparat nie zosta" zaklasyfikowany z przy-
8. Preparaty niezaklasyfikowane jako uczulające, za-
pisaniem zwrotów wskazujących rodzaj zagro-
wierające przynajmniej jedną substancj� uczulającą
Żenia R20, R23, R26, R68/20, R39/23 lub R39/26
oznakowanie na opakowaniach preparatów za-
lub preparat znajduje si� w opakowaniu nie-
wierających przynajmniej jedną substancj� za-
przekraczającym 125 cm3.
klasyfikowaną jako uczulająca w st�Żeniu wyno-
11. Cementy i preparaty zawierające cement
szącym co najmniej 0,1 % albo w st�Żeniu
wskazanym w odpowiedniej nocie dla danej
oznakowanie na opakowaniach cementów i pre-
substancji w wykazie musi zawiera� napis o na-
paratów zawierających cement, w których zawar-
st�pującej treĘci:
toĘ� chromu w postaci rozpuszczalnych związ-
ków chromu(VI) w odniesieniu do ca"kowitej su-
Zawiera (nazwa substancji uczulającej). MoŻe
chej masy cementu wynosi wi�cej niŻ 0,0002 %,
powodowa� wystąpienie reakcji alergicznej. .
umieszcza si� napis o nast�pującej treĘci:
9. Ciek"e preparaty zawierające chlorowcowe pochod-
Zawiera chrom(VI). MoŻe powodowa� wystą-
ne w�glowodorów
pienie reakcji alergicznej. ,
oznakowanie na opakowaniach ciek"ych prepa-
jeŻeli preparat nie zosta" juŻ zaklasyfikowany
ratów, w przypadku których nie by"o moŻliwe
i oznakowany jako uczulający z przypisanym
wyznaczenie temperatury zap"onu lub o tempe-
zwrotem R43.
raturze zap"onu wyŻszej niŻ 55 �C i zawierających
chlorowcowe pochodne w�glowodorów oraz za- C. Preparaty niezaklasyfikowane jako nie-
wierających w st�Żeniu przekraczającym 5 % bezpieczne, o których mowa w art. 31
substancje "atwo palne lub wysoce "atwo palne, ust. 3 rozporządzenia nr 1907/2006
musi zawiera� odpowiedni napis o nast�pującej
Preparaty, o których mowa w art. 31 ust. 3 rozpo-
treĘci:
rządzenia nr 1907/2006, jeŻeli nie są przeznaczone
Podczas stosowania moŻe przekszta"ci� si� dla konsumentów
w substancj� "atwo palną.
oznakowanie na opakowaniach takich prepara-
albo tów musi zawiera� napis o nast�pującej treĘci:
Podczas stosowania moŻe przekszta"ci� si� Karta charakterystyki dost�pna na Żądanie uŻyt-
w substancj� wysoce "atwo palną. . kownika prowadzącego dzia"alnoĘ� zawodową. .
Dziennik Ustaw Nr 53 4771 Poz. 439
Za"ącznik nr 5
SPOSÓB USTALANIA ALTERNATYWNEJ NAZWY RODZAJOWEJ SUBSTANCJI CHEMICZNEJ
NA PODSTAWIE PODZIA�U SUBSTANCJI NA GRUPY I PODGRUPY
Ogólne zasady ustalania nazwy rodzajowej 2) okreĘli�, w jakim stopniu naleŻy wzią� pod uwag�
najwaŻniejsze grupy funkcyjne lub pierwiastki.
W celu ustalenia nazwy rodzajowej naleŻy:
1) ustali� grup� funkcyjną lub podstawowy pierwia- Wzi�te pod uwag� grupy funkcyjne lub pierwiast-
stek w cząsteczce, odpowiedzialne za g"ówne za- ki wskaŻą nazw� grupy lub podgrupy, które przedsta-
groŻenia stwarzane przez substancj�; wiono poniŻej.
Podzia" substancji na podstawowe grupy i podgrupy
Dziennik Ustaw Nr 53 4772 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4773 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4774 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4775 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4776 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4777 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4778 Poz. 439
Dziennik Ustaw Nr 53 4779 Poz. 439
ObjaĘnienia:
G"ówne nazwy rodzajowe utworzono poprzez:
wskazanie w substancjach organicznych i nieorganicznych podstawowego pierwiastka, który charakteryzu-
je cząsteczk� i jej podstawowe w"aĘciwoĘci; podobnie jak w numerze indeksowym pierwiastek jest wskaza-
ny przez jego liczb� atomową,
wskazanie odpowiedniej grupy funkcyjnej substancji organicznej; podobnie jak w numerze indeksowym
grupom substancji charakteryzowanych przez grupy funkcyjne przypisano numery od 601 do 649.
W niektórych przypadkach obok nazwy g"ównych grup podano nazw� podgrupy.
Sposób korzystania z tabeli:
Po ustaleniu, czy substancja naleŻy do jednej czy do kilku grup lub podgrup wymienionych w tabeli, alterna-
tywną nazw� rodzajową naleŻy ustali� w nast�pujący sposób:
1. JeŻeli nazwa grupy lub podgrupy wystarcza do scharakteryzowania pierwiastka lub grupy funkcyjnej okreĘ-
lających charakter dzia"ania substancji, naleŻy wybra� t� nazw� jako alternatywną nazw� rodzajową, np.:
1,4-dihydroksybenzen
grupa 604: fenole i ich pochodne
alternatywna nazwa rodzajowa: pochodne fenoli
butan-1-ol
grupa 603: alkohole i ich pochodne
podgrupa: alkohole alifatyczne
alternatywna nazwa rodzajowa: alkohol alifatyczny
Dziennik Ustaw Nr 53 4780 Poz. 439
2-izopropoksyetanol
grupa 603: alkohole i ich pochodne
podgrupa: glikoloetery
alternatywna nazwa rodzajowa: glikoloeter
akrylan metylu
grupa 607: kwasy organiczne i ich pochodne
podgrupa: akrylany
alternatywna nazwa rodzajowa: akrylan.
2. JeŻeli nazwa grupy lub podgrupy nie wystarcza do scharakteryzowania pierwiastka lub grupy funkcyjnej
okreĘlających charakter dzia"ania substancji, alternatywna nazwa rodzajowa b�dzie kombinacją nazw odpo-
wiednich, róŻnych grup lub podgrup:
chlorobenzen
grupa 602: chlorowcow�glowodory
podgrupa: chlorowcow�glowodory aromatyczne
grupa 017: związki chloru
alternatywna nazwa rodzajowa: chlorow�glowodór aromatyczny
kwas 2,3,6-trichlorofenylooctowy
grupa 607: kwasy organiczne
podgrupa: kwasy chlorowcoaromatyczne
grupa 017: związki chloru
alternatywna nazwa rodzajowa: kwas chloroaromatyczny
1-chloro-1-nitropropan
grupa 610: chloronitrozwiązki
grupa 601: w�glowodory
podgrupa: w�glowodory alifatyczne
alternatywna nazwa rodzajowa: chloronitrow�glowodór alifatyczny
ditiopirofosforan(V) tetrapropylu
grupa 015: związki fosforu
podgrupa: estry kwasu fosforowego(V)
grupa 016: związki siarki
alternatywna nazwa rodzajowa: ester kwasu tiofosforowego(V).
W przypadku niektórych pierwiastków, zw"aszcza metali, nazwa grupy lub podgrupy powinna zawiera� okreĘ-
lenia organiczny albo nieorganiczny , np.:
dichlorek dirt�ci
grupa 080: związki rt�ci
alternatywna nazwa rodzajowa: nieorganiczny związek rt�ci
octan baru
grupa 056: związki baru
alternatywna nazwa rodzajowa: organiczny związek baru
azotan(III) etylu
grupa 007: związki azotu
podgrupa: azotany(III)
alternatywna nazwa rodzajowa: azotan(III) organiczny
wodorosiarczan(IV) sodu
grupa 016: związki siarki
alternatywna nazwa rodzajowa: nieorganiczny związek siarki.
Dziennik Ustaw Nr 53 4781 Poz. 439
Za"ącznik nr 6
INFORMACJE WYMAGANE WE WNIOSKU DO INSPEKTORA O WYRA�ENIE ZGODY NA ZAMIESZCZENIE
NA OZNAKOWANIU ALTERNATYWNEJ NAZWY RODZAJOWEJ
I. Informacje wymagane we wniosku do Inspektora 1) nazw� i dok"adny adres, wraz z numerem telefonu
o wyraŻenie zgody na zamieszczenie na oznakowa- osoby, która na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
niu alternatywnej nazwy rodzajowej w przypadku, skiej jest odpowiedzialna za wprowadzenie prepa-
gdy zgoda na zastosowanie alternatywnej nazwy ratu do obrotu;
rodzajowej nie zosta"a wydana w Żadnym z pałstw,
o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy
2) toŻsamoĘ� substancji, co do której sk"adany jest
wniosek, jej klasyfikacj� oraz proponowaną alter-
Wniosek o zamieszczenie na oznakowaniu alterna-
natywną nazw� rodzajową, przedstawione w po-
tywnej nazwy rodzajowej musi zawiera� nast�pujące
staci tabeli okreĘlonej poniŻszym wzorem:
informacje:
Nazwa chemiczna zgodna z brzmieniem w wykazie Proponowana
Nr CAS Nr WE lub zgodna z nomenklaturą mi�dzynarodową alternatywna
oraz klasyfikacja substancji nazwa rodzajowa
a)
b)
c)
JeŻeli substancja nie wyst�puje w wykazie, naleŻy do"ączy� informacj� (odnoĘniki bibliograficzne) wskazują-
cą, Że klasyfikacja bierze pod uwag� ca"ą dost�pną informacj� na temat w"aĘciwoĘci substancji.
3) uzasadnienie zachowania poufnoĘci co do toŻsa- mają takie samo przeznaczenie,
moĘci substancji;
we wszystkich takich preparatach naleŻy zasto-
sowa� taką samą alternatywną nazw� rodzajo-
4) przeznaczenie lub nazw� handlową preparatu;
wą.
5) przeznaczenie lub nazw� handlową we wszystkich
B. Alternatywna nazwa rodzajowa musi by� taka sa-
pałstwach, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4
ma, jak nazwa uŻyta w punkcie 3 karty charaktery-
ustawy, jeŻeli są inne;
styki preparatu.
6) sk"ad preparatu zgodnie z przepisami rozporzą-
C. W przypadku preparatów importowanych na tery-
dzenia nr 1907/2006 dotyczącymi sposobu sporzą-
torium Rzeczypospolitej Polskiej z wnioskiem mo-
dzania punktu 3 karty charakterystyki preparatu;
Że wystąpi� producent preparatu. W takim przy-
7) klasyfikacj� preparatu pod wzgl�dem zagroŻeł
padku wniosek moŻe zosta� sporządzony w j�zyku
dla zdrowia;
angielskim.
8) oznakowanie preparatu; II. Informacje wymagane we wniosku do Inspektora
o wyraŻenie zgody na zamieszczenie na oznako-
9) przewidywane zastosowania;
waniu alternatywnej nazwy rodzajowej w przy-
padku, gdy na zastosowanie alternatywnej nazwy
10) kart� charakterystyki preparatu;
rodzajowej zosta"a wydana zgoda w jednym
z pałstw, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4
11) oĘwiadczenie, Że w pałstwach, o których mowa
ustawy
w art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy, na oznakowaniu lub
w kartach charakterystyki nie zosta"a ujawniona
Wniosek o zamieszczenie na oznakowaniu alterna-
toŻsamoĘ� substancji.
tywnej nazwy rodzajowej musi zawiera� nast�pujące
informacje:
ObjaĘnienia:
1) nazw� i dok"adny adres wraz z numerem telefonu
A. W celu unikni�cia sk"adania wielokrotnych wnios- osoby, która na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
ków dotyczących tej samej substancji obecnej
skiej jest odpowiedzialna za wprowadzenie prepa-
w róŻnych preparatach, z"oŻenie jednego wniosku
ratu do obrotu;
wystarcza, jeŻeli takie preparaty:
2) kopi� decyzji w"aĘciwego urz�du w jednym
zawierają t� samą substancj� niebezpieczną
z pałstw, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 4
w takich samych st�Żeniach,
ustawy, o wydaniu zgody na zamieszczenie na
mają taką samą klasyfikacj� i oznakowanie, oznakowaniu alternatywnej nazwy rodzajowej.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ćwiczenie 4 Oznakowania opakowań substancji chemicznych
Dz U 02 140 1171 Karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego
Dz U 04 168 1762 stosowanie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz zawieraj
Dz U 04 168 1762 stosowanie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz zawieraj
karta charakterystyki substancji niebezpiecznej ROZPUSZCZALNIK NITRO KCSN1
1 Podstawy prawne obrotu substancjami niebezpiecznymi
Urywki z Aneksu II podzial substancji niebezpiecznych
19 Magazynowanie substancji niebezpiecznych
materialy i substancje niebezpieczne
3a Klasyfikacja substancji niebezp
Substancje niebezpieczne przeznaczone do sprzedazy
ANTYKOROZYJNA substancji niebezpiecznej

więcej podobnych podstron