Zgorzel (gangrena) – przebiega agresywnie. Jest to postać martwicy, której rozwój wymaga specjalnych warunków zewnętrznych i udziału drobnoustrojów.

a) sucha (g. sicca s. mumificatio) – najczęściej w skórze, tkankach o małej zawartości płynów: w małżowinach usznych, ogonie, kończynach.
PRZYCZYNY: niedokrwienie, zatrucie sporyszem, odmrożenie, długotrwały ucisk. Powoduje to obumieranie tkanek, stają się suche, twarde, ciemnobrązowe a nawet czarne. Na granicy z tkanką zdrową mamy zapalenie demarkacyjne, graniczne, które prowadzi do oddzielenia się martwej tkanki a czasem nawet do odpadnięcia (autoamputatio). Występuje w tkankach twardych, np. jako próchnica zębów (caries)

b) wilgotna (g. humida s. sphacelus) – powstaje w wyniku gnicia obumarłych tkanek, tj. kiedy dostaną się bakterie gnilne i znajdują warunki do namnażania – czyli w tkankach wilgotnych. Spotykamy w zachłystowym zapaleniu płuc, zgorzelinowym zapaleniu gruczoły mlekowego, odleżynach (decubitus)/ Zazwyczaj pojawia się przy skręcie lub pęknięciu żołądka jelit i macicy, przy nieprawidłowej pomocy porodowej, wypadnięciu macicy. Proces gnilny jest źródłem intoksykacji organizmu, co prowadzi do szybkiej śmierci zwierzęcia.
MAKROSKOPOWO: tkanki wilgotne, miękkie, po przecięciu wycieka cuchnący płyn – posoka (ichor). Zgorzeli wilgotnej towarzyszą objawy ostrego zapalenia.

c) gazowa (gangraena emphysematosa) odmiana zgorzeli wilgotnej, gdy do organizmu przedostają się bakterie wytwarzające gaz (clostridium velchii, szelestnica). Podobne zjawiska spotykamy w obrzęku złośliwym

Dodatkowo:

· Zgorzel biała (g. alba) – tkanka była niedokrwiona;

· Zgorzel czarna (g. nigra) – tkanka uprzednio przekrwiona;

· Zgorzel gazowa (g. emphysematosa) – produkcja gazow np. przez bakterie beztlenowe (Clostridium velchi, Cl. oedematiens). Np. szelestnica, obrzęk złośliwy, u ludzi obrzęk okopowy. Im punkt wejścia płytszy tym lepiej – w ranach głębokich o cienkim wejściu są lepsze warunki beztlenowe. Przy dostępie tlenu po

śmierci – zblednięcie tkanek.

SKUTKI: miejscowe lub ogolne, np. ogniska przerzutowe (zgorzel macicy po porodzie ® ogniska w płucach, wątrobie – g. metastatica), zatrucie produktami rozpadu, autointoksykacja (intoxicatio putrida) zatrucie jadami trupimi przy sekcji.

Gdzie apoptoza w organizmie?

a.zmiany wsteczne zależne od hormonów 
- inwolucja endometrium podczas cyklu miesiączkowego
- inwolucja gruczołów sutkowych po zaprzestaniu karmienia piersią

b. śmierć komórek tkanek szybko proliferujących
- np. komórki krypt jelitowych, komórki nowotworowe

c. eliminacja autoreaktywnych limfocytów T
- w grasicy i szpiku 

d. w przypadku nie dających się naprawić uszkodzeń DNA, uruchamiających szlaki 
- autoczynniki uszkadzające (np. ciepło, promieniowanie jonizujące, leki cytotoksyczne)

e. destrukcja komórek podczas embriogenezy, organogenezy i inwolucji towarzyszącej rozwojowi zarodka

f. przy zakażeniach wirusowych
- zakażone komórki szybko ulegają apoptozie
- przy FIV apoptozie ulegają apoptozie komórki CD4+ (Th) i CD8+ (Tc)

 Blona miedzy palcami podczas embriogeneza, komorki przez mutacji DNA, lub pod wplywem substancji uszkadzajace , albo jak komorki już nie produkuje czynniki wzrostu to od razu wyjdzie do apopto

Marskość wątroby – cirrhosis hepatis.

Marskość – schorzenie, w ktorego przebiegu dochodzi wskutek rozrostu tkanki łącznej, procesow regeneracyjnych i degeneracyjnych miąższu do postępowej przebudowy i stwardnienia wątroby. Głowne następstwa to zaburzenie czynności wątroby i wzrost ciśnienia.

· Zanikowa.

1) Podystroficzna – post dystrophica – następstwo dystrofii niedoborowej i toksycznej. Rozsiany rozplemtkanki łącznej między- i środzrazikowej, ktory prowadzi do pomniejszenia narządu. Rozrostowi tkanki

łącznej towarzyszy drobnoguzkowy regeneracyjny rozrost miąższu – głownie u świń.

2) Pomartwicza – post necrotica – znaczny rozplem tkanki łącznej i bliznowacenie; pomniejszenie wątroby;nieregularna guzowata odnowa miąższu; wątroba gruboguzkowa.

Jeżeli ta regeneracja będzie zbyt silna, to mogą powstać gruczolaki i prawdziwe nowotwory.

Ogolne cechy: wątroba pomniejszona, twarda, drobno- lub gruboziarnista, pozaciągana. Jeżeli proces odnowy jest bardzo intensywny, może dojść do powiększenia, mimo że wykazuje wszystkie cechy marskości zanikowej. Wtedy nosi nazwę marskości rzekomoprzerostowej.

· Przerostowa.

Często przebiega z powiększeniem śledziony – marskość splenomegalotyczna. Głownie u koni, czasem enzootycznie w chorobie Schweinsberska – przyczyną są rośliny z rodzaju Senetio.

Cechy: silny rozrost tkanki łącznej środ- i międzyzrazikowej; proces odnowy tylko nieznacznie uszkodzonych komorek wątrobowych. Toksyny roślin uszkadzają włokna kratkowe, środbłonek naczyń, komorki gwieździste. Wątroba znacznie powiększona, ciężka, twarda, o zatartym rysunku zrazikow. Zmianom towarzyszy żołtaczka, czasem objawy nerwowe.

· Rzadziej występujące marskości:

- barwnikowa – zbiera się hemosyderyna;

- tłuszczowa – brak czynnikow lipotropowych, zatrucia powodują stłuszczenie komorek wątrobowych;

- ksantomatyczna – zwłoknienie podścieliska i gromadzenie cholesterolu.