Spis treści:
Wstęp
Rozdział I Ochrona praw kobiet w ciąży – standardy polskie, standardy europejskie i standardy prawa międzynarodowego
Polskie rozwiązania dotyczące ochrony pracy kobiet w ciąży
Implikacje unormowań Konstytucji RP
Na tle unormowań Kodeksu pracy
Szczególna ochrona praw kobiet w ciąży pracujących w systemie EKS
Analiza prawna gwarancji wynikających z art. 8 Karty
Gwarancje praw w kontekście ochrony macierzyństwa
Międzynarodowa Organizacja Pracy
Konwencje i zalecenia dotyczące ochrony macierzyństwa
Rozdział II Ochrona stosunku pracy kobiet w okresie ciąży
Rozwiązanie umowy o pracę z pracownicą w ciąży
Zakaz wypowiadania i rozwiązywania stosunku pracy
Zawarcie porozumienia o rozwiązaniu umowy
Dopuszczalne zwolnienia pracownicy
Umowy terminowe z kobietami w ciąży
Rozdział III Ochrona zdrowia kobiet w okresie ciąży i karmienia
Zakaz zatrudniania kobiet przy pracach wzbronionych
Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych
Zakaz delegowania kobiet poza stałe miejsce pracy
Badania lekarskie i uprawnienia karmiących pracownic
Urlop macierzyński
Podsumowanie
Bibliografia
Wstęp
W obecnych czasach szybki postęp cywilizacyjny w każdej dziedzinie nauki jest nieodzownym elementem życia, a tempo zmian jest wręcz niewyobrażalne. Jednak w dziedzinie prawa zmiany te dokonują się wolniej, ze względu na specyfikę tematu. Konstrukcja przepisów prawa wiąże się z dobrem ogółu, a nie jednostki. Ostatnie lata przyniosły światowy kryzys, który dotknął wszystkie branże. Fakt, że wiele grup pracowniczych nie odczuło owego kryzysu zawdzięczać można odpowiednio skonstruowanemu prawu, stojącemu za pracownikami i chroniącemu ich uprawnienia. Właściwości organizmu kobiety, realizowanie przez nią funkcji prokreacyjnej, a przy tym łączenie dwóch ról społecznych – pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi, ponoszenie głównego ciężaru wychowania i opieki dzieci, sprawiają, że jedną z grup pracowniczych chronioną w sposób specjalny, są kobiety w ciąży. W państwach członkowskich Unii Europejskiej obowiązują w tym zakresie przepisy Europejskiej Karty Społecznej, natomiast w polskim ustawodawstwie przepisy te zawarte są przede wszystkim w kodeksie pracy.
Głównym celem niniejszej pracy jest przedstawienie ochrony pracy kobiet w ciąży oraz w okresie karmienia. Ze względu na ramowe ograniczenia, w pracy nie omówiono dokładnie zakresu ochrony w trakcie urlopu macierzyńskiego. Każdy rozdział pracy dotyczy innego zagadnienia, które są jednak ze sobą ściśle powiązane.
W rozdziale I przedstawiono ogólną charakterystykę ochrony pracy kobiet w ciąży w aspekcie prawa międzynarodowego, europejskiego i polskiego. Poruszono także kwestię tejże ochrony w aspekcie nauk pozaprawnych. Zaprezentowano tutaj polskie ustawodawstwo w oparciu o Konstytucję i kodeks pracy; ponadto przedstawiono szczegółowo regulacje z artykułu 8 Europejskiej Karty Społecznej, a także scharakteryzowano Międzynarodową Organizację Pracy i jej wytyczne w zakresie ochrony pracy kobiet w ciąży.
W rozdziale II uwagę poświęcono ochronie zdrowia pracownic w okresie ciąży. W oparciu o literaturę przedmiotu przedstawiono przepisy dotyczące ochrony zdrowia, wyczerpująco omówiono kwestię prac wzbronionych, pracy w godzinach nadliczbowych i nocnych, a także zmiany rozkładu pracy, przeniesienia na inne stanowisko oraz delegowania poza stałe miejsce pracy.
Rozdział III dotyczy szczególnej ochrony stosunku pracy pracownic w okresie ciąży. Skupiono tutaj uwagę na rodzajach umów zawieranych z pracownicami i na ewentualnych możliwościach ich rozwiązania. Zinterpretowano przepisy dotyczące zakazu wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę, porozumień o rozwiązanie umowy o pracę z pracownicą w ciąży, a także ukazano przypadki, w których zwolnienie uprzywilejowanej pracownicy jest dopuszczalne.