Konspekt lekcji języka polskiego
Do przeprowadzenia zajęć w dniu 16
kwietnia 2012 roku w klasie III F,
I. Treści programowe:
Przypomnienie sylwetki Jana Kasprowicza
Przypomnienie pojęć: symbolizm, impresjonizm i psychizacja natury.
II. Temat zajęć: Symbolika i nastrojowość w „Krzaku dzikiej róży w Ciemnych Smerczynach” Jana Kasprowicza.
III. Cele zajęć:
Wiadomości
Uczeń:
zna biogram Jana Kasprowicza
zna podstawowe środki stylistyczne
zna tło epoki
zna genezę sonetu i potrafi wskazać jego cechy.
Umiejętności:
Uczeń:
potrafi wskazać symbolizm w wybranych fragmentach utworu,
potrafi wyjaśnić pojęcie psychizacja natury,
potrafi wnioskować na podstawie czytanego tekstu,
potrafi wskazać fragmenty tekstu na poparcie swojej tezy,
umie wyrażać swoje zdanie w sposób kulturalny i demokratyczny,
potrafi wskazać środki stylistyczne i wyjaśnić ich funkcję w wierszu.
Postawy:
Uczeń:
aktywnie uczestniczy w lekcji,
dba o kulturę i poprawność języka podczas budowania wypowiedź ustnych,
wykazuje się zaangażowaniem w pracy na zajęciach,
chętnie i otwarcie wyraża swoje zdanie,
IV. Formy, metody, techniki uczenia oraz środki dydaktyczne:
Formy nauczania:
- indywidualna
- zbiorowa
Metody i techniki nauczania:
metody podające – elementy objaśnienia,
metody programowe – praca z wierszem,
metody kształcenia literackiego: metoda impresyjno- eksponująca, metoda analizy wykonawczej
Środki dydaktyczne:
Podręcznik
V. Bibliografia:
1. K. Budna, J. Manthey. Język polski. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. cz. 4. Operon. Gdynia 2008
2. Podstawa Programowa Dz. U. 2009 rok, Nr 4, poz. 17
3. Słownik terminów literackich.
VI. Tok lekcji:
Czynności organizacyjne.
Podanie tematu lekcji : Symbolika i nastrojowość w „Krzaku dzikiej róży w Ciemnych Smerczynach” Jana Kasprowicza.
Prowadzący przedstawia notę biograficzną Jana Kasprowicza.
Kasprowicz
Jan (1860-1926), polski poeta, dramaturg. Uczył się w
gimnazjach zaboru pruskiego, studiował na uniwersytetach w Lipsku i
Wrocławiu. Debiutował 1882 w prasie. Zaangażowany w ruch
socjalistyczny, za co został skazany 1887 na 6 miesięcy
więzienia.
Od 1888 we Lwowie, gdzie pracował m.in. w
redakcjach Kuriera Lwowskiego i Słowa Polskiego.,
Od 1924 osiadł w swoim domu na Harendzie w Poroninie, gdzie zmarł.
W
najwcześniejszym okresie inspirował go angielski romantyzm i
filozofia niemiecka,później uległ wpływom naturalizmu, podejmując
tematykę wiejską, np. w cyklach wierszy Z chałupy, Obrazy i
obrazki chłopskie, zbiorze gawęd Z chłopskiego zagonu
(1891). Utwory o tematyce filozoficzno-religijnej, jak Chrystus
(1890) - zebrane w tomach Poezje (1888) i Anima
lachrymans... (1894).
Od 1891 stał się Kasprowicz twórcą
typowo modernistycznym, m.in. w zbiorach Miłość (1895),
Krzak dzikiej róży (1898).
Kolejny okres to
ekspresjonizm, widoczny w hymnach Ginącemu światu (1902) i
Salve Regina (1902), a także w poemacie dramatycznym Uczta
Herodiady (1905) i tomie prozy poetyckiej O bohaterskim
koniu i walącym się domu (1906). W tej fazie twórczości
Kasprowicza pojawiły się silne wpływy folkloru oraz ludowego
"prymitywizmu", np. w Balladzie o słoneczniku
(1908), a później optymistycznej filozofii św. Franciszka, np. w
Chwilach (1911), Księdze ubogich (1916), Moim
świecie (1926). Zajmował się także publicystyką i
przekładami.
Uczniowie odczytują wiersz zamieszczony w podręczniku.
Uczniowie z pomocą prowadzącego omawiają sytuację liryczną utworu. Wyróżniają podmiot liryczny. Wymieniają użyta środki stylistyczne, opisują nastrój wiersza, podają przykłady symbolizmu.
Ćwiczenia:
- Po odczytaniu definicji symbolizmu i impresjonizmu uczniowie zastanawiają się czy te nurty mają swoje odbicie w utworach Kasprowicza, podanie przykładów.
Impresjonizm, kierunek w malarstwie i rzeźbie zapoczątkowany w latach 60. XIX w. we Francji, którego celem było maksymalne zbliżenie do natury oraz subiektywne utrwalanie zjawisk jednostkowych.
Stąd wzięła się potrzeba studium krajobrazu prowadzonego w
oświetleniu naturalnym
i obserwacja zmian koloru w zależności
od pory dnia. Główne tematy, takie jak pejzaż
i martwa
natura, należało namalować tak jak się je dostrzegało w danej
chwili, respektując zamgloną warstwę powietrza i eliminując
zarówno koloryt lokalny, jak również czerń cienia, który w
malarstwie impresjonistycznym był utrwalany w błękitach.
* każdy sonet Ina pora dnia- ukazanie ulotności chwili
* kolory: błękity, seledyny, rola światła i cienia
- Co łączy a co różni poetyckie opisy przyrody w 4 sonetach składających się na cykl „Krzak dzikiej róży”?
SONET: kunsztowna kompozycja poetyckiego utworu literackiego złożona z 14 wersów zgrupowanych w dwóch czterowierszach i dwóch tercynach. Część pierwsza jest zazwyczaj opisowa, część druga zawiera refleksję i zadumę. Forma ukształtowana we Włoszech w XIII-XIV w., głównie w twórczości Dantego Alighieri i F. Petrarki.
- Proszę wymienić środki stylistyczne użyte przez autora, wskazać przykłady i wyjaśnić jaką pełnią funkcję w budowaniu nastroju wiersza.
- Wypisz użyte w sonetach określenia róży oraz limby. Na czym polega kontrast między nimi.
Rozmowa na temat obrazu Jacka Malczewskiego pt. „Zatruta studnia IV. Krótka charakterystyk malarstwa Malczewskiego, wskazanie symbolizmu u obu twórców.