Jachczały – starożytne perskie stożki do przechowywania lodu na pustyni

Jachczały – starożytne perskie stożki do przechowywania lodu na pustyni

Turyści podróżujący po Iranie mogą zobaczyć niezwykłe budowle – jachczały. Te gliniane budynki w kształcie kopuły są znakomitym wynalazkiem starożytnych Persów, które pozwalają wytwarzać lód w gorącym klimacie i utrzymać go przez długi czas. Dzisiaj będzie o unikatowych irańskich lodówkach — jachczałach.

Jachczał, co w przekładzie z perskiego oznacza „lodowa jama”, jest najstarszym wynalazkiem Persów, który ma ponad 2000 lat. Prosty z wyglądu budynek jest prototypem lodówki, a jego konstrukcja pozwala na produkcję dużych ilości lodu, a nawet przechowywanie go w lecie. Uzyskany lód był używany do przechowywania żywności, a także do produkcji deserów, napojów bezalkoholowych i lodów. Jego budowa nie wymagała żadnych drogich materiałów ani specjalnej wiedzy, dlatego były one szeroko rozpowszechnione na terytorium współczesnego Iranu.

Jachczał – to nie tylko kopuła z gliny, ale cała sztuka inżynierii. Tradycyjny jachczał składa się z nadziemnej części – kopuły, którą widać na powierzchni i podziemnego magazynu, gdzie kładło się zapasy lodu i produktów. Lód w jachczałach tworzy się z wody, która płynie systemem akweduktów lub przywozi się z gór. Woda płynąca przez podziemne tunele wchodzi w dolną część jachczału i zamarza podczas zimnych nocy.

Ściany jachczału, zbudowane są z samej cegły, oblepionej specjalną mieszanką, która po zastygnięciu podnosiła termoizolacyjne właściwości budowli i zapobiegła opadom. W skład tej mieszanki, oprócz tradycyjnej gliny i piasku, wchodziły wełna zwierzęca i białko. Ściany jachczału były bardzo grube, około 2 metrów w podstawie, co również służyło jako dodatkowa izolacja cieplna w czasie lata.

Na szczycie znajduje się otwór, przez który z zamrażarki wychodzi cieplejsze powietrze. Ponadto jachczały zostały wyposażone również w system wentylacyjny, który pozwolił im utrzymać niską temperaturę wewnątrz komory chłodniczej.

Dzisiaj, kiedy we współczesnych domach od dawna jest elektryczność i lodówki, nie korzysta się już z jachczałów. Ale wciąż można je znaleźć w niektórych miejscach w Iranie, a duże zamrażarki lub lodówki są często nazywane tu jachczałami.

źródło

źródło2


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Jachczały – starożytne perskie stożki do przechowywania lodu na pustyni
owieczka do stajenki lub na choinkę
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public
wracałem dzisiaj z kucbudy do domu i stanąłem na przystanku
Komplet materialow informacyjnych do przedmiotu Mikroekonomia na WIGE
Przewodnik do ćwiczeń z hokeja na trawie
przetwornica napiecia do motorowerów z 6votll na 12V na ukl, Elektronika, Różne
Aby nie dopuścić do nadwagi, materiały na studia, I rok studiów, Pedagogika społeczna i socjologia
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public
komentarz do procesji z darami na zakończenie roku, czytania i modlitwa wiernych, czytania rok B, cz
Formularz Oswiadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomoscia na cele budowlane
5 Dwa podejścia do ochrony mniejszości na gruncie krajowym Kopia
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public
prezentacja-do wydruku, mat,na studia
MNS -zebranie informacji do egzaminu, POMOCE NA STUDIA, METODOLOGIA NAUK SPOŁECZNYCH - MNS
do Antczaka, materiały na uczelnie, marketing
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public
uzasadnienie do ustawy budzetowej na 2005r, Pomoce naukowe, studia, Ekonomia2, IV rok Finanse Public

więcej podobnych podstron