KONSPEKT ZAJĘĆ
Prowadzący: Karolina Przeworowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie:
Poziom edukacyjny: gimnazjum, klasa II
Czas realizacji: 45 minut
Temat zajęć: Udział obywateli w życiu publicznym.
1. Cele:
Uczeń:
wymienia
bezpośrednie i pośrednie formy życia publicznego i potrafi wskazać
zasadniczą różnicę między tymi formami
- definiuje i
charakteryzuje poszczególne formy życia publicznego
- potrafi
korzystać z materiałów źródłowych: podręcznik, Konstytucja RP,
ustawy i teksty źródłowe
- potrafi napisać list otwarty i
petycję
- przedstawia w jaki sposób zamierza w przyszłości
uczestniczyć w życiu publicznym
2. Metody: burza mózgów, praca z tekstami źródłowymi- pod kierunkiem nauczyciela
3. Formy: zbiorowa, grupowa
4. Środki dydaktyczne: podręcznik, materiały źródłowe, Konstytucja RP, kartki papieru, flamastry
Przebieg lekcji:
1. Przypomnienie definicji demokracji – demokracja to forma ustroju państwa, w którym obywatele tego państwa sprawują władzę w sposób bezpośredni lub za pośrednictwem swoich przedstawicieli.
2.
Burza mózgów – uczniowie odpowiadają na pytanie:
W jakich
to formach życia publicznego mogą brać udział wszyscy obywatele i
w ten sposób rządzić państwem? (odpowiedzi zapisywane są na
tablicy)
Które z tych form przez was wymienionych są formami
bezpośrednimi – czyli takimi, dzięki którym my sami rządzimy
państwem, a które zaliczymy do form pośrednich (system
przedstawicielski) – czyli takich, w których przedstawiciele przez
nas wybrani, podejmują za nas decyzje ( podkreślamy kolorową kredą
na tablicy)
3.
Sprawdźcie w podręczniku na czy prawidłowo wymieniliście
wszystkie formy
i podkreśliliście formy bezpośrednie i
pośrednie (uzupełnienie danych na tablicy)
4.
Proszę w zeszytach w formie tabeli wpisać w jednej kolumnie
bezpośrednie formy demokracji, a w drugiej – pośrednie formy
demokracji
Bezpośrednie formy demokracji pośrednie formy
demokracji
Referendum Wybory
Inicjatywa ludowa
(ustawodawcza, obywatelska) Organizacje społeczne i
polityczne
Samorządność Inicjatywy
obywatelskie
Zgromadzenia
Listy otwarte i petycje
5.
Przyjrzymy się teraz bardziej szczegółowo niektórym z tych form,
dlatego proszę podzielimy się na grupy – zespoły 3 i4 osobowe,
każda grupa dostanie na kartce zadanie do wykonania i materiały
źródłowe, z których można korzystać, m. In. Konstytucję i
ustawy
Odpowiedzi na pytania proszę wpisać na dużej kartce, w
krótkiej formie
Proszę wybrać lidera grupy, który przestawi
daną formę demokracji na forum klasy
Instrukcje dla
zespołów
Grupa
I „Referendum”
Jesteście
grupą ekspertów. Na podstawie tekstu z podręcznika str. 106, art.
125 Konstytucji RP i fragmentu ustawy z dn. 29 czerwca 1995r.
opracujcie w formie plakatu informacje na temat przeprowadzania
referendum ogólnokrajowego w Polsce. W przygotowaniu plakatu pomogą
Wam postawione niżej pytania:
1) Co to jest referendum?
2)
Kto może brać udział w referendum?
3) Kto zarządza
referendum?
4) Kto może złożyć wniosek o poddaniu określonej
sprawy pod referendum?
5) Jeżeli wniosek składa grupa
obywateli, to ile musi najpierw zebrać głosów poparcia dla swojej
inicjatywy?
6) Kiedy następuje rozstrzygnięcie referendum?
7)
Jaki organ państwowy został powołany do sprawdzenia ważności
referendum?
8) W jakim akcie prawnym ogłasza się wynik
referendum?
Grupa
II „Inicjatywa ustawodawcza”
Jesteście
grupą ekspertów. Na podstawie tekstu z podręcznika str. 106, art.
118 Konstytucji RP i fragmentu ustawy z dn. 24 czerwca 1999r.
opracujcie w formie plakatu informacje na temat inicjatywy
ustawodawczej w Polsce. W przygotowaniu plakatu pomogą Wam
postawione niżej pytania:
1) Co to jest inicjatywa
ustawodawcza?
2) Komu przysługuje inicjatywa ustawodawcza?
3)
Kto zajmuje się przygotowaniem projektu
ustawy, zbieraniem podpisów, czy kampanią promocyjną?
4) Ile
podpisów musi zebrać komitet i w jaki sposób, aby ustawa mogła
wejść pod obrady sejmu?
5) Do kogo wnosi się przygotowany
projekt?
6) Czemu służy kampania promocyjna?
7) Jakie
organy państwowe rozpatrują, czy dany projekt został prawidłowo
przygotowany (czy np. nie sfałszowano podpisów)?
Grupa
III „Wybory organów sprawujących władzę”
Jesteście
grupą ekspertów. Na podstawie tekstu z podręcznika str. 108, art.
96 i97 oraz 127 i 169 Konstytucji RP, a także fragmentu ustawy z dn.
12 kwietnia 2001 r. opracujcie w formie plakatu informacje na temat
przeprowadzania wyborów w Polsce. W przygotowaniu plakatu pomogą
Wam postawione niżej pytania:
1) Wymieńcie rodzaje wyborów
odbywających się w Polsce.
2) Co to jest ordynacja
wyborcza?
3) Wymieńcie zasady prawa
wyborczego : do sejmu, senatu, na prezydenta i do organów samorządu
terytorialnego.
4) Kto w Polsce ma prawo wybierania?
5) Kto
zarządza wybory?
6) Jakie organy państwowe zajmują się
przeprowadzaniem wyborów?
7) Gdzie odbywa się głosowanie i w
jakim czasie?
8) Skąd pochodzą pieniądze na przeprowadzenie
wyborów?
Grupa
IV „Partie polityczne”
Jesteście
grupą ekspertów. Na podstawie tekstu z podręcznika str. 108, art.
11 i 13 Konstytucji RP i fragmentu ustawy z dn. 27 czerwca 1997r.
opracujcie w formie plakatu informacje na temat partii politycznych w
Polsce. W przygotowaniu plakatu pomogą Wam postawione niżej
pytania:
1) Co to jest partia polityczna?
2) Na jakich
zasadach partie polityczna zrzeszają obywateli?
3) Tworzenia
jakich partii politycznych nie dopuszcza nasza Konstytucja?
4)
Kto może zostać członkiem partii politycznej?
5) Jakie
warunki trzeba spełnić, aby partia polityczna została wpisana do
ewidencji i uzyskała osobowość prawną?
6) Skąd pochodzą
pieniądze na prowadzenie partii politycznych?
7) Czy członkowie
partii mają prawo do wystąpienia z niej?
Grupa
V „Związki zawodowe”
Jesteście
grupą ekspertów. Na podstawie tekstu z podręcznika str. 108, art.
59 Konstytucji RP i fragmentu ustawy o związkach zawodowych z 2001r.
opracujcie w formie plakatu informacje na temat związków zawodowych
w Polsce. W przygotowaniu plakatu pomogą Wam postawione niżej
pytania:
1) Podajcie definicję związków zawodowych.
2)
Jakie prawa zapewnia związkom zawodowych Konstytucja RP?
3)
Komu przysługuje prawo tworzenia związków zawodowych?
4)
Wymieńcie funkcje związków zawodowych.
5) Jakie warunki
trzeba spełnić, aby związek zawodowy został wpisany do ewidencji
i uzyskał osobowość prawną?
6) Kiedy następuje skreślenie
związku zawodowego z rejestru?
9. Podsumowanie – jak
widzicie, wszystkie poznane formy demokracji dają niezmiernie duży
obszar możliwości sprawowania władzy przez obywateli – wystarczy
tylko chcieć. Jeżeli obywatelom zależy na dobru swojego kraju, to
będą uczestniczyć w wybranych formach, a przynajmniej będą
chodzić na wybory i wybierać takich przedstawicieli narodu, z
których będą dumni.
W jaki sposób zamierzacie w przyszłości
uczestniczyć w życiu publicznym?