W polityce zewnętrznej odniósł Mieszko III kilka sukcesów dzięki małżeństwom swoich córek (Anastazja żona księcia zachodniopomorskiego – Bogusława I, Judyta z synem księcia saskiego Albrechta Niedźwiedzia - Bernardem, Elżbieta – Sobiesława II ). Dzięki prowadzonej na szeroką skalę polityce dynastycznej odnowił między innymi zwierzchność Polski nad Pomorzem Zachodnim w 1173, kiedy Bogusław I miał się zgłosić o pomoc w walce z Duńczykami. W 1172 podczas rokowań z cesarzem Barbarossą złożył mu przysięgę wierności. W 1176 wspomógł Sobiesława II w walce z Austrią, klęska cesarza Fryderyka I w bitwie pod Legnano w 1176 musiała się odbić niekorzystnie na pozycji księcia.
Najważniejszą sprawą podczas panowania Kazimierza, obok relacji z Mieszkiem Starym, była kwestia polityki względem księstw ruskich. Pierwszym zadaniem, przed którym stał książę krakowski było zneutralizowanie wpływów jednej z linii dynastii Rurykowiczów, tzw. Monomachowiczów, którzy poprzez małżeństwo najpierw Bolesława Kędzierzawego z Wierzchosławą, następnie Mieszka Starego z Eudoksją, byli silnie związani z poprzednim seniorem dynastii Piastów. W tym też celu Kazimierz jeszcze w 1179 wydał swoją nieznaną z imienia córkę za księcia Wsiewołoda Olegowicza, pochodzącego z linii, która właśnie opanowała tron kijowski kosztem Monomachowiczów.
Do pierwszej poważnej interwencji księcia w sprawy ruskie doszło w 1180, kiedy dzięki Kazimierzowi w sporze między książętami z Brześcia i Drohiczyna a księciem panującym w Mińsku, Brześć znalazł się w rękach Włodzimierza mińskiego. Wspomagał tym samym Leszka Bolesławowica.
W 1182 Kazimierz ponownie interweniował w Brześciu. Panował tu Włodzimierz Światosław, syn jego siostrzenicy Angieszki, wygnany szukał pomocy u wuja w Krakowie. Wygrana bitwa pod murami Brześcia przyniosła przywrócenia panowania Włodzimierza. Niebawem jednak został otruty. Kazimierz osadza na tronie brata zamordowanego – Romana, który był jego wiernym sojusznikiem, tym samym K. rozciąga swoje wpływy na Ruś halicko – włodzimierską.
W 1187 zmarł książę halicki Jarosław Ośmiomysł, co rozpoczęło długotrwałe walki o następstwo po nim. Początkowo władzę nad księstwem objął jego młodszy syn, Oleg, wkrótce jednak zginął zamordowany przez bojarów, a rządy przejął drugi syn – Włodzimierz. Rządy Włodzimierza również były dalekie od stabilności, a sytuację zapragnął wykorzystać książę włodzimierski – Roman, który z pomocą Kazimierza usunął dotychczasowego księcia. Wygnany Włodzimierz udał się po pomoc na Węgry do Beli III, który zdecydował się wysłać do Halicza swoje wojska. W wyniku konfrontacji tym razem Roman znalazł się na wygnaniu w Krakowie (Włodzimierz z zemsty najechał wówczas Małopolskę). Niebawem Bela III zmienił zdanie i postanowił przyłączyć Halicz do Węgier, usuwając Włodzimierza z księstwa i mianując namiestnikiem swego syna Andrzeja. Kazimierz nie chcąc wywoływać niechęci u rycerstwa uchyla się od pomocy dla Romana.
Do ponownej wojny doszło dopiero dwa lata później, kiedy Kazimierz na polecenie cesarza Fryderyka (do którego dotarł z hołdem i prośbą o pomoc Włodzimierz) z powrotem przywrócił jego władzę nad Haliczem. W 1191 opozycjoniści na czele z Henrykiem Kietliczem opanowali Kraków i oddali władzę Mieszkowi III. Ten osadził tu swojego syna Bolesława. Powracający z Rusi Kazimierz bez trudu odzyskuje władzę.