Rodzaje stropów

Rodzaje stropów

Strop usztywnia budynek, utrudnia przepływ hałasu między piętrami, a niekiedy też ucieczkę ciepła. Musi być nie tylko odpowiednio wytrzymały, ale też sztywny, aby za bardzo się nie uginał i nie drgał. Zatem wybór odpowiedniej konstrukcji należy przede wszystkim do projektanta. (fot. Techbud) Konstrukcję stropową projektuje się uwzględniając jej rozpiętość i przewidywane obciążenia, czyli ciężar własny stropu (łącznie z ciężarem podłogi i sufitu) i postawionych na nim ścian działowych, a także ciężar mebli oraz urządzeń, jak również mieszkańców i ich gości. W doborze odpowiedniej konstrukcji bierze się pod uwagę również ilość i rodzaj niezbędnych podpór montażowych, zbrojenie oraz sposób deskowania. Równie ważny jest sposób transportowania materiałów, przygotowania mieszanki betonowej (jeśli będzie potrzebna) oraz przerwy technologiczne związane, np. z twardnieniem betonu. Uwaga! Strop usztywnia ściany nośne tylko wtedy, gdy jest oparty na nich za pośrednictwem wieńców, czyli obwodowych belek żelbetowych. Dlatego warto zadbać, by zbrojenie wieńca było wykonane zgodnie z projektem konstrukcyjnym stropu. Strop z przeznaczeniem Gęstożebrowy (na belkach częściowo prefabrykowanych) - popularny w budynkach o dość regularnych kształtach i rozpiętości podpór nie większej niż 7 m. Wymaga zaprojektowania odpowiedniego wzmocnienia pod ciężkie ścianki działowe, jeśli te mają przebiegać równolegle do belek. Z płyt kanałowych – zalecany w domach o prostych kształtach i rozpiętości podpór mniejszej niż 6 m, umożliwia odłożenie na później decyzji o miejscu ustawienia ścian działowych. Szerokość i długość stropu powinna odpowiadać wymiarom modułowym pojedynczych płyt. Płytowy monolityczny – układany zazwyczaj w budynkach o nieregularnym kształcie i sporej rozpiętości podpór. Zbrojenie takiego stropu projektant zawsze dobiera indywidualnie, w zależności od obciążeń, rozmiarów i sposobów podparcia. Drewniany – przeznaczony przede wszystkim do domu drewnianego, w murowanym może być stropem poddasza, które nie jest przewidziane na cele mieszkalne. Ważne wymiary Im większa jest rozpiętość stropu, tym łatwiej można rozplanować układ pomieszczeń w domu. Grubość stropu zaś - związana m.in. z jego rodzajem i rozpiętością oraz wielkością zaplanowanego obciążenia - decyduje o wysokości pomieszczeń. Warto pamiętać, że wysokość pomieszczeń zależy nie tylko od stropu, który się nad nimi znajduje, ale też od sposobu jego wykończenia (np. tynk, sufit podwieszony), a także od rodzaju i grubości posadzki na stropie dolnym. Stropy żelbetowe Praktycznie zastąpiły popularne niegdyś stropy na belkach stalowych (zwanych tregrami). Obecnie stosowane już tylko podczas remontów starych domów murowanych, w których wymienia się zniszczone stropy drewniane. (fot. Hadykówka) Podstawowym elementem nośnym w stropach żebrowych są belki rozstawione w niewielkich odległościach. Przestrzeń między nimi najczęściej wypełnia się specjalnymi pustakami z ceramiki lub betonu. Stropy żebrowe można wykonać w całości na budowie (stropy Ackermana) lub wykorzystać w tym celu częściowo prefabrykowane belki stropowe - tworzące z odpowiednimi pustakami systemy stropów gęstożebrowych - oraz beton, z którego formuje się górne części belek i kilkucentymetrową płytę (3-5 cm) zwaną nadbetonem. Poszczególne rozwiązania (systemy) różnią się przede wszystkim rozstawem belek oraz wysokością konstrukcyjną, rozpiętością i dopuszczalnym obciążeniem stropu; najpopularniejsze to Teriva, Fert i Ceram. Takie stropy są dość grube (25-30 cm), co wynika z faktu, że stosunkowo mała ilość zbrojenia nie zapewnia odpowiednio wysokiej wytrzymałości. Konstrukcje z gęsto ułożonymi żebrami wymagają odpowiedniego podparcia na czas betonowania - rozstaw podpór nie powinien być większy niż 1,5 m. Warto na to zwrócić uwagę, ponieważ na budowie łatwo o błędy spowodowane, np. niestabilnym oparciem podpór czy niestarannym wypoziomowaniem miejsca oparcia belek. Należy też pamiętać, że strop gęstożebrowy osiąga odpowiednią wytrzymałość dopiero po trzech - czterech tygodniach od betonowania, do tego czasu nie powinno się więc go nadmiernie obciążać. (fot. Leier) Stropy płytowe monolityczne powstają po zabetonowaniu zbrojenia, ułożonego ściśle według projektu i oddzielonego od pełnego deskowania specjalnymi podkładkami. Szalunek z desek coraz częściej zastępowany jest systemowym deskowaniem wielokrotnego użytku, co znacznie usprawnia pracę. Sposób zbrojenia stropu monolitycznego musi być ściśle określony w projekcie. Zamiast przygotowywać je bezpośrednio na budowie, można zamówić w zakładzie zbrojarskim, co wyeliminuje ewentualne błędy podczas montażu. Następnie całą powierzchnię stropu zalewa się betonem do wysokości również określonej w projekcie. W okresie kiedy betonu dojrzewa, konieczna jest jego pielęgnacja – polewanie wodą i ochrona przed nadmiernym nasłonecznieniem. Deskowanie nie będzie potrzebne, jeśli zastosuje się częściowo prefabrykowany strop typu filigran z płyt żelbetowych będących jednocześnie szalunkiem traconym. Są to elementy ze zbrojeniem głównym oraz kratownicami usztywniającymi płyty podczas transportu i montażu. Takie stropy mogą mieć dowolny kształt oraz gotowe otwory na schody, piony instalacyjne i kominy. Płyty - wykonane według indywidualnego projektu w zakładzie prefabrykacji – układa się dźwigiem na ścianach nośnych i podporach montażowych. W miejscach połączeń płyt robi się dodatkowe zbrojenie i całość przykrywa warstwą betonu o grubości przewidzianej w projekcie. (fot. Solbet Kolbuszowa) Stropy z płyt kanałowych (zwanych też żerańskimi) układa się najszybciej - montaż zajmuje nie więcej niż 3-4 godziny, zaraz po tym można je w pełni obciążać. Wysokość konstrukcyjna takich stropów wynosi 24 cm, nośność zaś jest ponad dwukrotnie większa niż typowych stropów gęstożebrowych. Stropy drewniane Stosuje się je przede wszystkim w domach o konstrukcji szkieletowej oraz w domach z bali. Strop drewniany czasem wykonuje się w domach murowanych, np. jako strop oddzielający poddasze użytkowe od strychu. Materiał użyty do jego budowy to głównie drewno sosnowe lub świerkowe wysuszone do odpowiedniej wilgotności (nie wyższej niż 16%) oraz zaimpregnowane preparatami owado- i grzybobójczymi dopuszczonymi do stosowania wewnątrz pomieszczeń. W zależności od sposobu wykończenia stropu jego elementy mogą być surowe (drewno tartaczne) lub strugane (heblowane) a nawet poddane dekoracyjnemu frezowaniu. Drewno nie może mieć wad w postaci pęknięć przez całą szerokość przekroju ani dużych sęków. We wszystkich rodzajach stropów główne elementy to belki lub żebra nośne oraz poszycie. Rozpiętość stropów drewnianych najczęściej nie przekracza 6 m. Elementy nośne z litego drewna zastępowane są niekiedy belkami prefabrykowanymi, np. z drewna klejonego warstwowo lub płyt drewnopochodnych albo produkowanymi w postaci drewnianej kratownicy. W praktyce najczęściej spotyka się stropy żebrowe i belkowe. Stropy żebrowe montowane są w budynkach o konstrukcji szkieletowej. Żebra wykonuje się z desek lub bali. Bez dodatkowego usztywnienia są one wiotkie, dlatego oprócz poszycia z płyty OSB montuje się żebra poprzeczne stabilizujące konstrukcję stropu. Stropy belkowe układa się w budynkach drewnianych z bali oraz w domach murowanych. Elementami nośnymi takiego stropu są belki drewniane o dużym przekroju, np. 10×15 lub 15×20 cm, rozstawione co 1-1,5 m. Uwaga! Odporność ogniową stropu drewnianego można poprawić obustronną okładziną z płyt gipsowo-włóknowych lub ognioodpornych gipsowo-kartonowych. Stropy w domach jednorodzinnych rodzaj stropu zalety wady gęstożebrowy - poszczególne elementy łatwo się przewozi i składuje - jego montaż nie jest zbyt skomplikowany, nie wymaga użycia ciężkiego sprzętu - dopuszczalne obciążenie nie jest zbyt duże - może klawiszować, czyli jego belki nośne (żebra) mogą się niezależne od siebie uginać, a to objawia się rysami i pęknięciami na suficie wzdłuż ich krawędzi płytowy monolityczny - może przenosić duże obciążenia - ma dużą sztywność - jego wykonanie jest praco- i czasochłonne z płyt "żerańskich" - szybko się go montuje, zaraz po montażu można go w pełni obciążyć - daje gładką, łatwą do otynkowania powierzchnię sufitu - wymaga użycia dźwigu - w miejscach połączeń płyt, na tynku na suficie często powstają zarysowania typu filigran - może mieć dowolny kształt i rozpiętość - może być zaprojektowany na duże obciążenie - ma łatwą do wykończenia, bo gładką powierzchnię sufitu - wymaga użycia dźwigu do montażu - jest dość drogi drewniany - jest tańszy i lżejszy od żelbetowego - można go obciążać od razu po zakończeniu prac - znacznie się ugina - słabo izoluje akustycznie Sposób wykończenia Zależnie od rodzaju stropu jego spodnią powierzchnię (czyli sufit) wykańcza się w różny sposób. Tradycyjne tynki cementowo-wapienne lub gipsowe zalecane są do nakładania na stropy o dobrej przyczepności i niezbyt gładkiej powierzchni, dzięki czemu tynk może „zakotwić się” w nierównościach. W ten sposób wykańcza się stropy gęstożebrowe na belkach prefabrykowanych oraz monolityczne, wylewane w szalunku z desek. Stropy o gładkiej, równej powierzchni, np. wylewane w deskowaniach wielokrotnego użytku, można pokryć tynkiem cienkowarstwowym. Do stropu kanałowego najlepiej podwiesić płyty, np. gipsowo-kartonowe, zamocowane do rusztu, ponieważ po pewnym czasie w miejscach połączeń płyt stropowych na tynku tradycyjnym najprawdopodobniej pojawiłyby się rysy i pęknięcia. Uwaga! W niektórych stropach można prowadzić instalacje (np. elektryczne), układając je w kanałach utworzonych przez pustaki stropowe lub otwory w płytach.   Bożena Modzelewska