Rodzaje stropów – strop są to warstwy skał zalegające nad pokładem.

a) strop bezpośredni – tworzą warstwy skalne zalegające bezpośrednio za pokładem i załamujące się do pustki eksploatacyjnej w ślad za postępem frontu. Strop bezpośredni budują skały o wyraźnej podzielności zarówno warstwowej jak i łupliwości pionowej (łupki piaszczyste).

b) strop zasadniczy – zbudowany z warstw skalnych o dużej wytrzymałości, ze skał mocnych bez wyraźnej podzielności. Zbudowane są przeważnie z piaskowców drobno lub grubo ziarnistych, nie ulegający samoczynnemu załamaniu do pustki eksploatacyjnej po zabraniu obudowy.

c) strop fałszywy – nazywa się cienką warstwę (od 0,1 do 0,8 m) łupku zalegającą bezpośrednio nad pokładem węgla i opadającą zaraz po urobieniu węgla.

15. Klasyfikacja skał stropowych – według Budryka

I Klasa – strop bezpośredni złożony ze skał kruchych łatwo załamujących się o grubości przekraczającej pięcio krotną grubość złoża

II Klasa - strop bezpośredni złożony ze skał kruchych łatwo załamujących się o grubości mniejszej od pięcio krotnej grubości złoża

III Klasa – strop utworzony jest ze skał sztywnych i mocnych zaliczanych do stropu zasadniczego który ma tendencję do załamania się w znacznej odległości od frontu eksploatacyjnego.

IV Klasa – strop tworzą skały zdolne do znacznych i ciągłych ugięć bez kruchego załamania się, eksploatacja z ugięciem stropu lub podsadzką suchą.

Klasyfikacja według GiG

I Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach 0<L≤18, Stropy bezpośrednie najsłabsze, odpadające natychmiast po odsłonięciu (przy dolnych wartościach wskaźnika) lub z pewnym opóźnieniem. Dla utrzymania tego rodzaju stropu niezbędne jest przypinanie łaty węgla.

II Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach 18<L≤35, Stropy bezpośrednie bardzo trudne i trudne do utrzymania. Stropy rozpadające się (L = 30), pełne dziur, obwałów i spękań. Stropy wiszące na obudowie, bardzo zawalające się , kruche, niebezpieczne.

III Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach 35<L≤60, Stropy przy dolnej granicy wartości L spękane z lokalnie występującymi obwałami, słabe stopniowo przechodzące w coraz mocniejsze . Przy górnej granicy L – dość dobre, łatwo przechodzące w stan zawału

IV Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach 60<L≤130, Stropy przy dolnej granicy wartości L dobre, stopniowo coraz trwalsze, następnie bardzo dobre, stwarzające dobre warunki pracy, typowo zawałowe , w pobliżu górnej granicy L przechodzą jednak trudno w stan zawału.

V Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach 130<L≤250, Stropy bardzo mocne i trwałe. Prowadzenie ścian z zawałem stropu wymaga stosowania odpowiednich technik powodowania zawału

VI Klasa – liczba wskaźnikowa L w granicach L>250, Stropy wybitnie mocne i trwałe. W obecnych warunkach technicznych nie przewiduje się przy takich stropach prowadzenia ścian z zawałem

17. Czynniki decydujące o wyborze systemu eksploatacji –

grubość pokładu – wybieranie jednowarstwowe lub wielowarstwowe wpływa na technologię eksploatacji

kąt nachylenia pokładu – przy dużych nachyleniach występuje zagrożenie opadu urobku

rodzaj skał stropowych – strop bezpośredni, zasadniczy, fałszywy 0,1do 0,8 m

rodzaj skał spągowych –

zagrożenia naturalne – wodne, tąpaniami, metanowe, skłonność węgla do samozapalenia itp.

głębokość zalegania – ze wzrostem głębokości wzrasta ciśnienie i temp.

tektonika – złoża zaburzone

ochrona powierzchni – eksploatacja z podsadzką

stopień mechanizacji – poziom techniczny i technologiczny

urabialność węgla -

gazo nośność złoża -

wpływ już dokonanej eksploatacji

stosunki społeczne

18. Sposoby likwidacji zrobów – w górnictwie węglowym występują trzy podstawowe sposoby (kierowania stropem) likwidacji zrobów:

system zawałowy – polegający na zawaleniu warstw stropowych w pustce eksploatacyjnej

system podsadzkowy – polegający na wypełnieniu powstałej pustki poeksploatacyjnej różnego rodzaju materiałem podsadzkowym dostarczonym najczęściej spoza likwidowanego wyrobiska. Wyróżniamy podsadzkę suchą i mokrą (hydrauliczną).

system z całkowitym ugięciem się stropu – polegający na łagodnym obniżeniu warstw stropowych nad pustką poeksploatacyjną bez przerywania ciągłości tych warstw, ma on zastosowanie ograniczone tylko do przypadków wybierania bardzo cienkich pokładów, przy sprzyjających dla tego systemu warunkach stropowych

19. Klasyfikacja podziemnych systemów eksploatacji – ze względu na rodzaj wyrobiska eksploatacyjnego wydzielono systemy: ubierkowe, zabierkowe, komorowe i blokowe.

a) Elementami decydującymi o zaliczaniu systemu do grupy systemów ubierkowych są: - długość frontu eksploatacyjnego i sposób likwidacji przestrzeni poeksploatacyjnej. Największe długości przodka mają ściany rzędu 50 do 300 m i wybiegi od 100 do 2500 m. Systemy ścianowe stosuje się do wybierania złóż pokładów regularnych słabo zaburzonych tektonicznie. W systemach tych uzyskuje się duże wydajności przodkowe, stosowane są przeważnie w kopalniach węgla kamiennego.

b) systemy zabierkowe – zabierka jest to wyrobisko o większym przodku, zwykle 4 – 8 m szerokości w którym likwidacja zrobów następuje po wybraniu części złoża objętego zabierką. Wysokość zabierki jest równa grubości złoża lub wydzielonej warstwy do 8 m. Systemy filarowo – zabierkowe stosuje się do wybierania złóż rud o zmiennej miąższości. Systemy długich zabierek stosuje się do wybierania resztek złóż lub złóż zalegających w filarach ochronnych

c) systemy komorowe – między komorami pozostawia się filary ciągłe prostokątne lub kołowe. Zadaniem filarów jest stałe lub okresowe utrzymanie stateczności stropu. Podstawową cechą tych systemów jest utrzymanie przestrzeni poeksploatacyjnej o dużej powierzchni przez duży okres. Systemy komorowe właściwe i komorowo – filarowe stosuje się do wybierania złóż grubych, które eksploatuje się na całą miąższość lub z podziałem na poziomy piętra i warstwy.

d) systemy blokowe – stosowane przy skałach stropowych o niskiej wytrzymałości lub jeżeli strop został naruszony wcześniejszą eksploatacją. Dzieli się na systemy wybierania blokami poziomymi i pionowymi.

20. Systemy ścianowe – poprzeczny, podłużny, przekątny

22. Strefy zawału – bezpośrednio nad obudową znajduje się strefa zawału pełnego jest to strefa zniszczenia górotworu obejmująca swoim zasięgiem Zp = (1,5 do 2) g, gdzie g – to miąższość złoża. Druga strefa to strefa zawału wysokiego jest to strefa uszkodzenia górotworu, strefa działania Zw = (1 do 1,5) g. Trzecia strefa zwału to strefa osiadania pełnego, naruszenie górotworu do powierzchni ziemi.