SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z MUZYKI DLA KLASY V
Prowadzący: Teodozja Kulesza
Czas trwania: 2x 45min (dwie godziny lekcyjne)
Miejsce: Szkoła Podstawowa nr 10
TEMAT: Muzyka średniowiecza i renesansu
Cel ogólny:
Poznanie elementów charakterystycznych dla muzyki renesansu i średniowiecza
Cele szczegółowe:
Uczeń:
- wymienia cechy muzyki średniowiecza i renesansu,
- określa kolejność chronologiczną obu epok muzycznych,
- śpiewa w dwugłosie psalm Nieście chwałę, mocarze,
- gra na flecie w dwugłosie.
Podstawa programowa:
1.1, 1.2, 1.3, 1.6, 1.7, 2.2, 2.3, 2.4, 3.1, 3.2, 3.5, 3.6, 3.7
Formy pracy:
Indywidualna, grupowa
Metody pracy:
śpiewanie, granie na instrumentach, percepcja, ruch przy muzyce, działania twórcze, rozmowa nauczająca (pogadanka).
Środki dydaktyczne:
- podręcznik „Lekcja muzyki 5” (s. 97–103),
- zeszyt ćwiczeń „Lekcja muzyki 5” (s. 68-71).
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca:
- czynności organizacyjne- sprawdzenie obecności
- przygotowanie przyborów szkolnych
- sprawdzenie pracy domowej
- podanie tematu, zapoznanie uczniów z celami lekcji
Faza realizacyjna:
Wprowadzenie do tematu lekcji – rozmowa nauczająca na podstawie informacji zawartych w podręczniku na s. 97.
Wysłuchanie pieśni Bogurodzica.
- Uczniowie ustalają, czy utwór jest jednogłosowy, czy wielogłosowy (podręcznik, s. 97).
- Następnie określają autorstwo pieśni (podręcznik, s. 97, ćwiczenie 1.).
Omówienie muzyki schyłku średniowiecza oraz muzyki renesansowej (podręcznik,
s. 98–100).
- Nauczyciel charakteryzuje muzykę i instrumenty omawianego okresu.
- Uczniowie analizują infografiki oraz słuchają przykładów brzmienia lutni i liry korbowej.
Ustalenie kolejności chronologicznej omawianych epok muzycznych.
Uzupełnienie zdań dotyczących muzyki średniowiecza (zeszyt ćwiczeń, s. 68–69, zadanie wstępne, ćwiczenie 1.).
Zaśpiewanie melodii przeznaczonej dla pierwszego głosu w psalmie Nieście chwałę, mocarze (podręcznik, s. 100–101).
- Nauczyciel prezentuje pierwszy głos utworu.
- Uczniowie uczą się kolejnych fragmentów.
- Wszyscy wspólnie śpiewają całą melodię.
Wykonanie psalmu Nieście chwałę, mocarze w dwugłosie na instrumentach (podręcznik, s. 100–101):
- Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy.
- Wszyscy uczą się partii pierwszego głosu pod kierunkiem nauczyciela.
- Zespół wyznaczony do realizacji głosu drugiego uczy się swojej partii.
- Oba głosy pod kierunkiem nauczyciela wspólnie wykonują utwór.
Jeżeli nie uda się wykonać utworu w układzie dwugłosowym, należy ograniczyć się tylko do głosu pierwszego.
Opracowanie akompaniamentu perkusyjnego do utworu Nieście chwałę, mocarze (zeszyt ćwiczeń, s. 71, ćwiczenie 6.).
- Uczniowie proponują, na jakich instrumentach można wykonać akompaniament, i wpisują ich nazwy w odpowiednie miejsca w ćwiczeniu.
- Wszyscy wspólnie ustalają, na czym zagrają poszczególne rytmy.
- Nauczyciel dzieli klasę na grupy: fletową (grającą psalm unisono lub w dwugłosie) oraz trzy zespoły perkusyjne. Następnie rozdaje uczniom instrumenty.
- Głosy wspólne wykonują utwór.
- Wszystkie grupy wykonują psalm.
Można także wyodrębnić grupę wokalną realizującą partię pierwszego głosu.
Omówienie renesansowej muzyki wielogłosowej; przypomnienie wiadomości o formie kanonu (podręcznik, s. 101).
Wysłuchanie utworu Już się zmierzcha; określenie, jakie rodzaje głosów wokalnych wykonują utwór (podręcznik, s. 102).
Omówienie instrumentów renesansowych; wprowadzenie pojęcia tabulatura.
Wysłuchanie tańca Szewczyk i określenie jego formy (podręcznik, s. 102).
Wypisanie nazw instrumentów popularnych w średniowieczu i renesansie (zeszyt ćwiczeń, s. 70, ćwiczenie 4.).
Wykonanie improwizacji ruchowej do tańca Szewczyk (podręcznik, s. 102, ćwiczenie 1.).
Przyporządkowanie poznanych utworów z literatury muzycznej do epoki, w której powstały – średniowiecza lub renesansu (zeszyt ćwiczeń, s. 69, ćwiczenie 2.).
Zapoznanie się z infografiką „Złoty wiek muzyki polskiej” (podręcznik, s. 103).
Faza podsumowująca:
Zadanie domowe dla chętnych:
Wykonaj ćwiczenie 3. ze s. 69 zeszytu ćwiczeń.