Aktywa trwałe – są to te składniki majątkowe, które przedsiębiorstwo wykorzystuje w wielu procesach gospodarczych, przy czym jest w ich posiadaniu przez okres dłuższy niż rok. Trwałość wyraża się tym, że obsługują one procesy gospodarcze w długim czasie i trwale zachowują swą postać, mimo, że ulegają zużyciu. Charakteryzuje je niski stopień płynności.
Charakterystyka aktywów trwałych:
a). Wartości niematerialne i prawne są to nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające Się do gosp. wykorzystania o przewidywalnym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok przeznaczone do używania na potrzeby jednostki.
- autorskie prawa majątkowe
- licencje
- cesje
- prawa do wynalazków, patentów, wzorów użytkowych, znaków towarowych
b). Rzeczowe aktywa trwałe
- środki trwałe są to rzeczowe aktywa trwałe i inne związane z nimi, o przewidywalnej w okresie ekonomicznej użyteczności, dłuższym niż rok, kompletne zdatne do użytku, przeznaczone na potrzeby jednostki. 4 Zasadnicze grupy środków trwałych:
- grunty, budynki i budowle
- urządzenie techniczne i maszyny
- środki transportu
- inne środki trwałe
Środki trwałe w budowie są to środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszania istniejącego środka trwałego. Do celów statystycznych stosuje się w rachunkowości klasyfikację środków trwałych wg., której środki trwale dzieli się na nast. grupy:
- 0 – grunty
- 1 – budynki i lokale
- 2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej
- 3 – kotły i maszyny energetyczne
- 4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania
- 5 – specjalistyczne maszyny urządzenia i aparaty
- 6 – urządzenia techniczne
- 7 – środki transportu
- 8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie
- 9 – inwentarz żywy
c). Należności długotrwałe są to gwarantowane umową i obowiązującymi przepisami prawa uprawnienia jednostki do pobrania od kontrahenta ustalonych środków pieniężnych w czasie wyznaczonym umową za wykonanie przez jednostkę na rzecz kontrahenta, dostawy, usług lub innych świadczeń.
d). Inwestycje długoterminowe są to aktywa nabyte w cel osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskiwania z nich przychodów w formie odsetek dywidend lub innych pożytków w tym również z transakcji handlowej a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są używane przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia z nich korzyści.
Aktywa obrotowe – to takie składniki majątkowe, które są w posiadaniu firmy krócej niż rok. Składniki majątku obrotowego charakteryzują się zmianą postaci naturalnej w stosunkowo krótkim czasie. Na skutek prowadzonej działalności gospodarczej znajdują się one w ciągłym ruchu a przechodząc przez kolejne fazy działalności przyjmują inną postać.
Charakterystyka aktywów obrotowych:
a). zapasy:
- Materiały – to takie przedmioty, jednorazowego użytku, które są nabywane do całkowitego zużycia w jednym cyklu gospodarczym, tracą przy tym często swą postać naturalną. Przenoszą one całą wartość na wytworzone produkty. Materiały mogą stanowić istotę produktu (materiały podstawowe) bądź mogą nadawać mu pewne cechy (materiały pomocnicze).
Materiały dzielimy na:
Materiały podstawowe
Materiały pomocnicze
Opakowania
Paliwo
Części zamienne
Materiały biurowe
- Półprodukty i produkty w toku są to produkty w zależności od stopnia ich zaawansowania w procesie produkcyjnym, produkty niewykończone i półprodukty, które mogą być wykorzystane w innym procesie produkcyjnym.
- Produkty gotowe są to te produkty pracy, które przeszły wszystkie fazy procesu wytwórczego, zostały przyjęte przez kontrole, jakości i mogą być przeznaczone do sprzedaży. Mogą one również występować, jako usługi wykonane.
- Towary są to produkty wytworzone przez inne jednostki gospodarcze i zakupione w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym.
- Zaliczki na dostawy są to wszelkie zaliczki przekazane na zakup materiałów i towarów a także robót i usług ale nie służące budowie środków trwałych.
- Należności krótkoterminowe – kwoty pieniężne należne jednostce gospodarczej od osób trzecich są one formą przejściową środków pieniężnych.
- Inwestycje krótkoterminowe to przeznaczone do obrotu akcje, obligacje, bony:
Certyfikaty
Krótkoterminowe aktywa finansowe:
Akcje
Udziały
Udzielone pożyczki
Inne papiery wartościowe
Środki pieniężne
Inne aktywa pieniężne
Inne inwestycje krótkoterminowe
Suma wartości składników majątkowych zaangażowanej w jednostce gospodarczej to jej kapitał (fundusz).
Kapitał (fundusz) wskazuje na źródło pochodzenia składników majątkowych rozumiane, jako źródło ich finansowania charakteryzujące prawa własności do majątku jednostki.
Podział kapitałów jednostki gospodarczej ze względu na prawo własności:
- kapitały własne
- kapitały obce
Kapitały własne to suma tych składników majątku w stosunku, do których jednostce gospodarczej przysługuje prawo własności. Wartości te zostały wniesione przez założyciela bądź założycieli jednostki gospodarczej w formie pieniężnej lub rzeczowej, jako aporty. Kapitał własny jest bezterminowy tzn., że nie ma określonego terminu wiarygodności.