Współpraca Międzynarodowa w Procesie Karnym
Przedstaw w zarysie postępowanie w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych.
1. Immunitety osób należących do przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych
2. Pomoc prawna i doręczenia w sprawach karnych
-Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia
- Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia
3. Przejęcie i przekazanie ścigania karnego
4. Wystąpienie o wydanie lub przewóz osób ściganych lub skazanych przebywających za granicą oraz o wydanie przedmiotów
5. Wydanie oraz przewóz osób ściganych albo skazanych lub wydanie przedmiotów na wniosek państw obcych
- Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania
- Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o przekazanie osoby ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania
6.Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania
- Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia dotyczącego grzywny, środków karnych w postaci nawiązki lub świadczenia pieniężnego lub też orzeczenia zasądzającego od sprawcy koszty procesu
- Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia o karach o charakterze pieniężnym
- Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku
-Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku
-Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym
2. Omów immunitety dyplomatyczne i konsularne oraz uprawnienia osób objętych tymi immunitetami w związku z postępowaniem karnym.
Kryterium |
Immunitet dyplomatyczny |
Immunitet konsularny |
Charakter |
Zakrajowy, formalny, co oznacza, że wyłączona jest odpowiedzialność przed sądem polskim, a dopuszczana jest odpowiedzialność przed właściwym sądem państwa obcego, które wysłało do Polski osobę korzystającą z immunitetu. |
|
Czynności |
Czynności procesowe o charakterze zabezpieczającym, można w wąskim zakresie prowadzić czynności pozaprocesowe, ale nie mogą one naruszać zasad prawa międzynarodowego odnoszących się do nietykalności mieszkania i korespondencji. |
|
Zakres podmiotowy |
Większa grupa osób -Szefowie przedstawicielstw dyplomatycznych -Osoby należące do personelu dyplomatycznego, administracyjnego, technicznego -Członkowie rodzin w/w pod warunkiem, że pozostają z tymi członkami we wspólnocie domowej -Osoby korzystające z immunitetu dyplomatycznego na podstawie umów i zwyczajów międzynarodowych |
-Kierownicy urzędów konsularnych i inni urzędnicy konsularni -Osoby korzystające z immunitetu konsularnego na podstawie umów i zwyczajów międzynarodowych |
Zakres przedmiotowy |
Nieograniczony przedmiotowo, obejmuje wszystkie czyny niezależnie od tego, czy mają oni związek z pełnieniem funkcji. |
Ograniczone, obejmuje tylko czyny popełnione podczas i w związku z wykonywaniem czynności urzędowej. Może być też zawarta w umowie międzynarodowej zasada wzajemności. |
Możliwość pozbawienia wolności |
BRAK |
Jest możliwość zatrzymania i tymczasowego aresztowania po spełnieniu warunku zarzutu popełnienia zbrodni. |
Obowiązek występowania w polskim postępowaniu karnym w charakterze świadka, biegłego, tłumacza |
Nie można zmusić do bycia świadkiem, tłumaczem, biegłym (nie można stosować wobec nich kar), tylko wtedy, gdy wyraża na to zgodę |
Nie ma obowiązku występowania w tym charakterze, tylko wtedy, gdy zeznanie dotyczy okoliczności związane z wykonywaniem funkcji służbowych. |
Obowiązek udostępniania korespondencji i dokumentów związanych z wykonywaniem funkcji |
BRAK |
BRAK |
Przeszukanie pomieszczeń |
Dopuszczalne, tylko za zgodą szefa danego przedstawicielstwa. |
Dopuszczalne, za zgodą kierownika urzędu konsularnego albo przedstawicielstwa dyplomatycznego. |
Zrzeczenie się immunitetu |
Charakter względny, możliwe zrzeczenie się immunitetu przez państwo wysyłające; zrzeczenie musi być wyraźne, musi dotyczyć konkretnej osoby i konkretnego czynu. |
|
Wyłączenie immunitetu |
Ochrona wynikająca z immunitetu nie przysługuje, jeżeli osoby mające go są obywatelami polskimi lub mają w Polsce stałe miejsce zamieszkania i jednocześnie czyn nie został popełniony w związku i podczas wykonywania czynności służbowych. |
3. Przedstaw warunki prawne przesłuchania w charakterze świadków lub powołania jako biegłych osób chronionych immunitetami zakrajowości.
Osoby objęte immunitetem dyplomatycznym nie są obowiązane do składania zeznań w charakterze świadka lub do występowania w charakterze biegłego lub tłumacza; można jednak zwrócić się o wyrażenie przez te osoby zgody na złożenie zeznań albo na wystąpienie w charakterze biegłego lub tłumacza. W razie wyrażenia zgody, wezwania doręczone tym osobom nie mogą zawierać zagrożenia stosowaniem środków przymusu, a w razie niestawiennictwa na wezwanie lub odmowy złożenia zeznań nie można wobec nich stosować tych środków.
W przypadku osób objętych immunitetem konsularnym postępuje się tak samo jeżeli okoliczności, których zeznania lub opinie mają dotyczyć, związane są z wykonywaniem przez te osoby funkcji urzędowych lub służbowych, a na zasadzie wzajemności także w zakresie innych okoliczności.
Osoby objęte immunitetem dyplomatycznym i konsularnym nie są obowiązane do przedstawienia korespondencji i dokumentów odnoszących się do tych funkcji.
4. Warunki prawne prowadzenia przeszukania pomieszczeń przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych.
Przeszukania pomieszczeń przedstawicielstwa dyplomatycznego można dokonać tylko za zgodą szefa tego przedstawicielstwa lub osoby czasowo pełniącej jego funkcje.
Do przeszukania pomieszczeń konsularnych konieczna jest zgoda kierownika urzędu konsularnego lub osoby czasowo pełniącej jego funkcje albo szefa przedstawicielstwa dyplomatycznego. Przepisu nie stosuje się do osób w nich wymienionych, w zakresie czynności nie pełnionych podczas i w związku z wykonywaniem ich funkcji urzędowych, jeżeli są obywatelami polskimi lub mają w Rzeczypospolitej Polskiej stałe miejsce zamieszkania.
5. Przedstaw rolę Interpolu we współpracy międzynarodowej w sprawach karnych.
Interpol został powołany do walki z przestępczością międzynarodową.
Obecnie jego działalność koncentruje się na sześciu obszarach:
-zwalczaniu przestępczości narkotykowej i zorganizowanej,
-zwalczaniu przestępczości ekonomicznej oraz przestępczości wykorzystującej zaawansowane technologie informatyczne
-poszukiwanie zbiegłych przestępców,
-zwalczaniu terroryzmu i zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
-zwalczaniu handlu ludźmi
-zwalczaniu korupcji
6. Przedstaw cel, kompetencje i zadania Europolu we współpracy międzynarodowej.
Celem Europolu jest poprawa skuteczności i współpracy między właściwymi władzami Państw Członkowskich w zapobieganiu i zwalczaniu terroryzmu, nielegalnego handlu narkotykami i innych poważnych form przestępczości międzynarodowej wszędzie tam, gdzie istnieją faktyczne oznaki działania zorganizowanej struktury przestępczej oraz dwa lub więcej Państw Członkowskich zostało dotkniętych wspomnianymi formami przestępczości w sposób wymagający wspólnego działania Państw Członkowskich ze względu na skalę, znaczenie i konsekwencje tych przestępstw.
Wstępne działania Europolu obejmują zapobieganie i zwalczanie nielegalnego handlu narkotykami, handlu substancjami nuklearnymi i radioaktywnymi, przemytu nielegalnych imigrantów, handlu ludźmi i przestępstw związanych z pojazdami silnikowymi.
Europol zajmuje się również przestępstwami popełnionymi lub takimi, które mogą zostać popełnione, w ramach działań terrorystycznych wymierzonych przeciwko życiu, zdrowiu, wolności lub mieniu.
Kompetencje Europolu obejmują:
1. pranie pieniędzy, pozostające w związku z tymi rodzajami przestępczości lub ich szczególnymi przejawami
2. przestępstwa powiązane z tymi rodzajami przestępczości.
-przestępstwa mające na celu uzyskanie środków służących do popełniania czynów leżących w zakresie kompetencji Europlu,
- przestępstwa mające na celu ułatwienie lub dokonanie czynów leżących w zakresie kompetencji Europolu,
- przestępstwa mające na celu zapewnienie bezkarności za czyny leżące w zakresie kompetencji Europolu.
Zadania Europolu obejmują:
1. ułatwienie wymiany informacji między Państwami Członkowskimi;
2. pozyskiwanie, zestawianie i analizowanie informacji, również danych wywiadowczych;
3. niezwłoczne powiadomienie właściwych władz Państw Członkowskich o informacjach ich dotyczących i wszelkich związkach ustalonych między przestępstwami;
4. pomoc w dochodzeniach prowadzonych w Państwach Członkowskich przez przekazywanie wszystkich istotnych informacji jednostkom narodowym;
5. utrzymywanie komputerowego systemu zgromadzonych informacji
Dodatkowe zadania Europolu obejmują:
1. rozwój wiedzy specjalistycznej w zakresie procedur dochodzeniowych właściwych władz Państw Członkowskich i zapewnianie doradztwa w zakresie prowadzenia dochodzeń;
2. zapewnianie strategicznych danych wywiadowczych, w celu ułatwiania i wspierania efektywnego i skutecznego wykorzystania środków dostępnych na poziomie narodowym do działań operacyjnych;
3. przygotowywanie sprawozdań dotyczących sytuacji ogólnej.
Europol może dodatkowo i zgodnie z zasobami osobowymi i budżetowymi, jakimi dysponuje oraz w granicach ustalonych przez Zarząd, wspierać Państwa Członkowskie poprzez doradztwo i badania w następujących obszarach:
1. szkolenia członków właściwych władz;
2. organizacji i wyposażenia tych władz;
3. metod zapobiegania przestępczości;
4. technicznych i kryminalistycznych metod policyjnych oraz procedur dochodzeniowych.
7. Omów udział Europolu we wspólnych zespołach dochodzeniowo-śledczych.
Pracownicy Europolu mogą uczestniczyć w charakterze wsparcia w pracach wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych, o ile zespoły te prowadzą śledztwa lub dochodzenia w sprawie przestępstw podlegających kompetencji Europolu.
Pracownicy Europolu mogą uczestniczyć we wszystkich działaniach tego wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego oraz wymieniać informacje ze wszystkimi jego członkami. Nie uczestniczą oni jednak w działaniach obejmujących zastosowanie środków przymusu.
Pracownicy Europolu mogą nawiązywać bezpośredni kontakt z członkami wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego oraz mogą udzielać członkom tego zespołu oraz członkom go wspierającym informacji pochodzących z któregokolwiek elementu systemów przetwarzania informacji,
Informację, którą pracownik Europolu uzyskał podczas udziału w pracach wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego, można za zgodą i na odpowiedzialność państwa członkowskiego, które jej dostarczyło, umieścić w którymkolwiek z elementów systemów przetwarzania informacji.
W odniesieniu do przestępstw popełnionych przez pracowników Europolu lub przeciwko nim podczas działań operacyjnych wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego pracownicy Europolu podlegają przepisom krajowym państwa członkowskiego, w którym odbywa się operacja.
8. Rola jednostek krajowych i oficerów łącznikowych Europolu we współpracy międzynarodowej.
Każda jednostka krajowa oddelegowuje do Europolu co najmniej jednego oficera łącznikowego. Oficerowie łącznikowi podlegają prawu krajowemu państwa członkowskiego, które ich oddelegowało.
Oficerowie łącznikowi pełnią w Europolu funkcję krajowego punktu kontaktowego przy Europolu i otrzymują od jednostek krajowych polecenie reprezentowania ich interesów w Europolu zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskiego, które ich oddelegowało, i zgodnie z przepisami dotyczącymi administracji Europolu.
Oficerowie łącznikowi:
a) przekazują Europolowi informacje od delegującej ich jednostki krajowej;
b) przekazują informacje z Europolu do delegującej jednostki narodowej;
c) współpracują z pracownikami Europolu poprzez dostarczanie im informacji i udzielanie rad; oraz
d) pomagają w wymianie informacji między swoimi jednostkami krajowymi a oficerami łącznikowymi z innych państw członkowskich w ramach swojej odpowiedzialności zgodnie z prawem krajowym. Taka dwustronna wymiana informacji może również dotyczyć przestępstw, które nie podlegają kompetencjom Europolu, o ile zezwala na nią prawo krajowe.
Oficerowie łącznikowi korzystają z niezbędnych do wykonywania ich zadań przywilejów i immunitetów.
Europol zapewnia pełne informowanie oficerów łącznikowych o wszystkich działaniach Europolu oraz włączanie ich w jego działania. Europol zapewnia państwom członkowskim nieodpłatnie konieczne pomieszczenia w budynku Europolu oraz odpowiednie wsparcie, tak aby oficerowie łącznikowi mogli wykonywać swoje zdania. Wszelkie inne koszty związane z oddelegowaniem oficerów łącznikowych, w tym koszty ich wyposażenia, są ponoszone przez delegujące ich państwo członkowskie, chyba że w konkretnym przypadku zarząd, planując budżet Europolu, wyda inne zalecenia.
9. Omów wykorzystanie zawartości systemu informacyjnego Europolu w walce z przestępczością.
System informacyjny Europolu może być wykorzystywany do przetwarzania jedynie takich danych, które są niezbędne do wykonywania zadań Europolu. Wprowadzane dane dotyczą:
a). osób, które zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego są podejrzane o popełnienie przestępstwa wchodzącego w zakres kompetencji Europolu lub o udział w takim przestępstwie, lub osób skazanych za takie przestępstwo;
b). osób, wobec których istnieją faktyczne wskazania lub poważne podstawy – na mocy prawa krajowego danego państwa członkowskiego – aby podejrzewać, że popełnią przestępstwo wchodzące w zakres kompetencji Europolu.
Dane mogą obejmować jedynie następujące informacje:
*nazwisko, nazwisko rodowe, imiona oraz wszelkie pseudonimy lub nazwisko przybrane; datę i miejsce urodzenia; obywatelstwo; płeć; miejsce zamieszkania, zawód oraz miejsce przebywania danej osoby; numery ubezpieczenia społecznego, prawa jazdy, dane z dokumentów tożsamości i dane paszportowe; w razie konieczności – inne cechy charakterystyczne, które mogą ułatwić identyfikację, w tym wszelkie specyficzne obiektywne cechy charakterystyczne, które nie mogą się zmienić, np. dane daktyloskopijne i profil DNA
System informacyjny Europolu może być również wykorzystywany do przetwarzania następujących informacji:
-przestępstwa, domniemane przestępstwa wraz z czasem, miejscem i sposobem ich (domniemanego) popełnienia;
-środki, jakie zostały lub mogą zostać użyte do popełnienia tych przestępstw, w tym również informacje dotyczące osób prawnych;
-służby zajmujące się sprawą i odpowiednie numery akt;
- domniemane członkostwo w organizacji przestępczej;
- wyroki skazujące, w przypadku gdy dotyczą przestępstw wchodzących w zakres kompetencji Europolu;
- strona wprowadzająca dane.
Dodatkowe informacje będące w posiadaniu Europolu lub jednostek krajowych dotyczące osób określonych w a)b) mogą być przekazywane dowolnej jednostce krajowej lub Europolowi na wniosek jednego z tych podmiotów.
W przypadku ostatecznego odstąpienia od postępowania przeciwko danej osobie lub w przypadku ostatecznego uniewinnienia takiej osoby, dane dotyczące sprawy, w odniesieniu do której podjęto taką decyzję, zostają usunięte
10. Przedstaw zawartość systemu informacyjnego Europolu i ochronę danych osobowych w nim przetwarzanych.
System informacyjny Europolu może być wykorzystywany do przetwarzania jedynie takich danych, które są niezbędne do wykonywania zadań Europolu. Wprowadzane dane dotyczą:
a) osób, które są podejrzane o popełnienie przestępstwa wchodzącego w zakres kompetencji Europolu lub o udział w takim przestępstwie, lub osób skazanych za takie przestępstwo;
b) osób, wobec których istnieją faktyczne wskazania lub poważne podstawy aby podejrzewać, że popełnią przestępstwo wchodzące w zakres kompetencji Europolu.
Dane odnoszące się do osób, mogą obejmować jedynie następujące informacje:
a) nazwisko, nazwisko rodowe, imiona oraz wszelkie pseudonimy lub nazwisko przybrane;
b) datę i miejsce urodzenia;
c) obywatelstwo;
d) płeć;
e) miejsce zamieszkania, zawód oraz miejsce przebywania danej osoby;
f) numery ubezpieczenia społecznego, prawa jazdy, dane z dokumentów tożsamości i dane paszportowe; oraz
g) w razie konieczności – inne cechy charakterystyczne, które mogą ułatwić identyfikację, np. dane daktyloskopijne i profil DNA
System informacyjny Europolu może być również wykorzystywany do przetwarzania następujących informacji dotyczących osób określonych w ust. 1:
a) przestępstwa, domniemane przestępstwa wraz z czasem, miejscem i sposobem ich (domniemanego) popełnienia;
b) środki, jakie zostały lub mogą zostać użyte do popełnienia tych przestępstw, w tym również informacje dotyczące osób prawnych;
c) służby zajmujące się sprawą i odpowiednie numery akt;
d) domniemane członkostwo w organizacji przestępczej;
e) wyroki skazujące, w przypadku gdy dotyczą przestępstw wchodzących w zakres kompetencji Europolu;
f) strona wprowadzająca dane.
Bez uszczerbku dla szczególnych przepisów niniejszej decyzji Europol uwzględnia zasady Konwencji Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych.
1. Odpowiedzialność za dane przetwarzane przez Europol ponosi:
a) państwo członkowskie, które wprowadziło lub w inny sposób przekazało dane;
b) Europol w odniesieniu do danych, które zostały mu przekazane przez strony trzecie, w tym w odniesieniu do danych przekazanych przez strony prywatne oraz danych przekazywanych za pośrednictwem punktu kontaktowego państwa trzeciego, z którym Europol zawarł porozumienie o współpracy, lub danych, które wynikają z analiz prowadzonych przez Europol.
Odpowiedzialność za ochronę danych, które zostały przekazane Europolowi, ale nie zostały jeszcze włączone do żadnego z plików z danymi Europolu, ponosi strona przekazująca dane.
Europol odpowiada jednak za zapewnienie ochrony danych, tak by dopóki dane te nie zostaną włączone do pliku z danymi, dostęp do nich mieli jedynie upoważnieni do tego pracownicy Europolu w celu ustalenia, czy dane te mogą być przetwarzane przez Europol, lub uprawnieni do tego urzędnicy strony dostarczającej dane
3. Ponadto z zastrzeżeniem innych przepisów niniejszej decyzji, Europol jest odpowiedzialny za wszystkie dane, które przetwarza.
11. Omów rodzaje analiz prowadzonych przez Europol oraz tworzenie i wykorzystanie plików roboczych w walce z przestępczością.
W zakresie, w jakim jest to niezbędne do osiągnięcia jego celów, Europol może przechowywać, zmieniać i wykorzystywać dane dotyczące przestępstw wchodzących w zakres jego kompetencji, w tym dane o przestępstwach powiązanych, w plikach roboczych do celów analizy.
Pliki robocze do celów analizy mogą zawierać dane o następujących kategoriach osób:
a). osób, które zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego są podejrzane o popełnienie przestępstwa wchodzącego w zakres kompetencji Europolu lub o udział w takim przestępstwie, lub osób skazanych za takie przestępstwo; osób, wobec których istnieją faktyczne wskazania lub poważne podstawy – na mocy prawa krajowego danego państwa członkowskiego-aby podejrzewać, że popełnią przestępstwo wchodzące w zakres kompetencji Europolu.
b). osobach, które mogą być wezwane do złożenia zeznań w śledztwach lub dochodzeniach w związku z rozpatrywanymi przestępstwami lub w dalszym postępowaniu karnym;
c) osobach będących ofiarami jednego z rozpatrywanych przestępstw lub osobach, w odniesieniu do których pewne fakty dają podstawy, aby uważać, iż mogą stać się ofiarami takiego przestępstwa;
d) kontaktach i osobach powiązanych;
e) osobach, które mogą dostarczyć informacji na temat rozpatrywanych przestępstw.
12. Współpraca Europolu z innymi instytucjami i organami w walce z przestępczością.
W zakresie, w jakim jest to istotne dla wykonywania jego zadań, Europol może ustanawiać i utrzymywać współpracę z instytucjami, organami, biurami i agencjami ustanowionymi Traktatem o Unii Europejskiej oraz traktatami ustanawiającymi Wspólnoty Europejskie lub na ich podstawie, w szczególności z:
a) Eurojustem;
b) Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF);
c) Europejską Agencją Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (Frontex) ;
d) Europejskim Kolegium Policyjnym (CEPOL);
e) Europejskim Bankiem Centralnym;
f) Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA)
Europol może zawierać porozumienia lub dokonywać uzgodnień roboczych z tymi podmiotami. Tego rodzaju porozumienia lub uzgodnienia robocze mogą dotyczyć wymiany informacji o charakterze operacyjnym, strategicznym lub technicznym, w tym danych osobowych i informacji niejawnych. Tego rodzaju porozumienia lub uzgodnienia robocze mogą być zawierane wyłącznie po zatwierdzeniu przez zarząd, który uzyskał wcześniej opinię wspólnego organu nadzorczego.
13. Przedstaw wykorzystanie Systemu Informacyjnego Schengen i zawartość bazy danych w KSI we współpracy międzynarodowej do walki z przestępczością.
Ogólnym celem Systemu Informacyjnego Schengen jest utrzymanie porządku publicznego oraz bezpieczeństwa publicznego, włączając bezpieczeństwo narodowe, na terytoriach Umawiających się Stron oraz stosowanie postanowień Konwencji odnoszących się do przepływu osób na tych terytoriach, z wykorzystaniem informacji przekazywanych za pośrednictwem systemu. Wskazany ogólny cel systemu wraz ze zdefiniowanym zakresem informacyjnym, podmiotowym i czasowym-analizowane łącznie, pozwalają na daleko idącą konkretyzację charakteru i sposobu wykorzystania systemu.
Każdy wpis dotyczy konkretnej sytuacji prawnej oraz faktycznej i mieści się w jednej z kilku możliwych kategorii, z których każda ma zdefiniowany swój cel, który także powinien być ujmowany przez pryzmat ogólnego celu systemu. W ramach zestawu informacji tworzących dany wpis określane są także działania które należy podjąć w związku z ustaleniem, że dane sprawdzanej osoby lub przedmiotu są umieszczone w systemie. Oznacza to, że każde wyszukanie osoby powoduje wywołanie zestawu informacji o tej osobie w konkretnym kontekście prawnym i faktycznym.
Krajowy System Informatyczny (KSI)-zespół współpracujących ze sobą urządzeń, procedur przetwarzania informacji i narzędzi programowych (oprogramowania) zastosowanych w celu przetwarzania danych oraz infrastrukturę telekomunikacyjną, umożliwiające organom administracji publicznej i organom wymiaru sprawiedliwości wykorzystywanie danych gromadzonych w Systemie Informacyjnym Schengen oraz w Wizowym Systemie Informacyjnym”
Zawartość baz danych w KSI:
1) Dane na temat osób poszukiwanych do aresztowania ekstradycyjnego – w celu podjęcia działań zmierzających do wydania lub przekazania tej osoby
2) Dane dotyczące cudzoziemców do celów odmowy wjazdu – w celu odmowy wjazdu takiej osoby na obszar Schengen lub wydalenia jej
3) Dane dotyczące osób zaginionych, które dla ich własnej ochrony lub w celu zapobiegania zagrożeniom powinny być tymczasowo oddane pod opiekę policji – w celu poinformowania o danych ich dotyczących państwo wprowadzające wpis lub przetransportowania osoby do bezpiecznego miejsca w celu zapobieżenia kontynuowania jej podróży
4) Dane dotyczące świadków, osób wezwanych do stawienia się przed organami sądowymi w związku z postępowaniem karnym w celu poniesienia odpowiedzialności za czyny, za które są ścigane, lub osób, które powinny odbywać wyrok w sprawie karnej lub wezwanych do stawienia się w celu odbycia kary pozbawienia wolności – w celach poinformowania państwo wprowadzające wpis o ich miejscu zamieszkania lub pobytu
5) Dane dotyczące osób lub pojazdów do celów niejawnego nadzoru lub szczególnych kontroli – w celu zebrania i przekazania organom wprowadzającym wpis określonych informacji
6) Dane dotyczące przedmiotów niezbędne do celów ich zajęcia lub wykorzystania w charakterze dowodu w postępowaniu – w celu podjęcia stosownych działań przewidzianych w prawie krajowym (po uzgodnienia środków, które należy podjąć z organem wprowadzającym dane)
14. Przedstaw możliwości wykorzystania krajowych baz danych w walce z przestępczością w ramach współpracy międzynarodowej.
O ile wykorzystywanie danych krajowych może następować niezależnie od celów i zakresu SIS (oczywiście na podstawie i w granicach prawa krajowego), o tyle wykorzystywanie danych SIS- zewnętrznych wobec systemów i zbiorów funkcjonujących na podstawie prawa krajowego jest niedopuszczalne i stanowi naruszenie zasad funkcjonowania SIS.
Mając na względzie charakter Systemu Informacyjnego Schengen oraz to, że zawiera on jedynie ściśle określone dane, które często nie będą wystarczające dla podjęcia odpowiednich działań, zdecydowano o powołaniu specjalnego dodatkowego kanału wymiany informacji, który został nazwany SIRENE, a w toku funkcjonowania systemu zaczęto używać określenia „Biuro SIRENE”.
Biuro SIRENE pełni przede wszystkim rolę jednego krajowego punktu kontaktowego, przez który następuje komunikacja z innymi państwami w związku z wprowadzaniem wpisów do systemu, podejmowaniem działań związanych z „trafieniem” w systemie oraz koniecznością dokonywania konsultacji w innych przypadkach (np. w związku z jakością danych). W praktyce poszczególnych państw, z uwagi na usytuowanie i sposób funkcjonowania, jednostce realizującej zadania Biura SIRENE powierza się często także inne funkcje związane w współpracą międzynarodową w sektorze policyjnym.
15. Przedstaw cele, uprawnienia i zadania Eurojustu.
Celami Eurojustu są:
a) stymulowanie i poprawa koordynacji między właściwymi organami państw członkowskich, dochodzenia i ścigania w państwach członkowskich, uwzględniając wszelkie wnioski składane przez właściwy organ państwa członkowskiego i wszelkie informacje dostarczone przez organy właściwe na podstawie przepisów przyjętych w ramach Traktatów;
b) poprawa współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, w szczególności ułatwianie wykonywania wniosków i decyzji dotyczących współpracy sądowej, w tym również jeżeli chodzi o instrumenty służące wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania;
c) wspieranie na inne sposoby właściwych organów państw członkowskich w celu usprawnienia prowadzonych przez nich dochodzeń i ścigania.
Eurojust może także wspomagać dochodzenie i ściganie dotyczące tylko tego państwa członkowskiego oraz państwa nieczłonkowskiego, jeśli z odnośnym państwem została zawarta umowa ustanawiająca współpracę lub jeśli w szczególnym przypadku istnieją szczególne powody do udzielenia pomocy. Eurojust może także udzielać pomocy w dochodzeniu i ściganiu dotyczącym tylko odnośnego państwa członkowskiego i Wspólnoty.
Ogólne uprawnienia Eurojustu obejmują:
a) te rodzaje przestępczości i te przestępstwa, co do których Europol jest zawsze uprawniony do działania;
b) inne przestępstwa popełniane równocześnie z typami przestępstw, co do których Europol jest zawsze uprawniony do działania;
W przypadku przestępstw innego rodzaju niż te w/w Eurojust może, zgodnie ze swymi celami, dodatkowo wspomagać dochodzenie i ściganie na wniosek właściwego organu państwa członkowskiego.
Zadania Eurojustu:
a). poprzez jednego lub więcej odpowiednich przedstawicieli krajowych:
-może, podając powody swojego działania, występować do właściwych organów odnośnych państw członkowskich o:
* podjęcie dochodzenia lub ścigania za określone czyny;
* uznanie, iż jedno z nich może mieć lepsze możliwości podjęcia dochodzenia lub ścigania za określone czyny;
* koordynowanie między właściwymi organami zainteresowanych państw członkowskich;
* ustanowienie wspólnego zespołu śledczego zgodnie z odpowiednimi instrumentami współpracy;
* dostarczenie wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego zadań;
* zastosowanie specjalnych technik śledczych;
* podjęcie jakichkolwiek innych działań uzasadnionych potrzebami dochodzenia lub ścigania;
-zapewnia, by właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich informowały się wzajemnie na temat dochodzenia i ścigania, o których zostały poinformowane;
-pomaga właściwym organom państw członkowskich, na ich wniosek, w zapewnieniu najlepszej możliwej współpracy w dochodzeniu i ściganiu;
-udziela pomocy w celu ulepszenia współpracy między właściwymi organami krajowymi;
-współpracuje i konsultuje się z europejską siecią sądową, w tym wykorzystuje i przyczynia się do ulepszenia jej bazy danych;
b). jako kolegium:
-może, podając powody, wnioskować, by właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich:
*podjęły dochodzenie lub ściganie za określone czyny;
* uznały, iż jeden z nich może znajdować się w lepszej sytuacji dla podjęcia dochodzenia lub ścigania za określone czyny;
* koordynowały właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich;
* ustanowiły wspólny zespół śledczy zgodny z odpowiednimi instrumentami współpracy;
* dostarczyły mu wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania zadań;
- zapewnia, by właściwe organy państw członkowskich informowały się wzajemnie na temat dochodzenia i ścigania, o których zostały poinformowane i które wywołują następstwa na poziomie Unii lub które mogą mieć wpływ na inne, niezainteresowane bezpośrednio państwa członkowskie;
* na wniosek jednego lub więcej przedstawicieli krajowych, których dotyczy sprawa, objęta działaniem Eurojustu; lub
* gdy sprawa wymaga dochodzenia lub ścigania, które wywołują następstwa na poziomie Unii lub które mogą dotyczyć innych państw członkowskich niż te, które są bezpośrednio zainteresowane; lub
* gdy w grę wchodzi pytanie o charakterze ogólnym, dotyczące osiągnięcia jego celów; lub
* gdy jest to inaczej przewidziane w niniejszej decyzji.
- pomaga właściwym organom państw członkowskich, na ich wniosek, zapewnić najlepszą możliwą koordynację dochodzenia i ścigania;
- zapewnia pomoc w celu poprawy współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, w szczególności na podstawie analiz Europolu;
- współpracuje i konsultuje się z europejską siecią sądową, w tym wykorzystuje i przyczynia się do ulepszenia jej bazy danych;
- może wspomagać Europol, w szczególności dostarczając opinii opartych na analizach przeprowadzonych przez Europol;
- może dostarczać wsparcia logistycznego. Wsparcie logistyczne może polegać na pomocy w tłumaczeniu pisemnym, tłumaczeniu ustnym oraz organizacji spotkań koordynacyjnych.
Po wypełnieniu zadania Eurojust wskaże, czy działa poprzez jednego czy więcej przedstawicieli krajowych.
16. Zakres danych osobowych przetwarzanych przez Eurojust i ich wykorzystanie w walce z przestępczością.
Dane osobowe przetwarzane przez Eurojust są wystarczające, odpowiednie i nie nadmierne w stosunku do celów przetwarzania oraz, uwzględniając informacje dostarczane przez właściwe organy państw członkowskich lub innych partnerów, dokładne i aktualne. Eurojust przetwarza dane osobowe w sposób rzetelny i zgodny z prawem.
Eurojust może przetwarzać tylko następujące dane osobowe dotyczące osób które są podejrzane o popełnienie lub udział w popełnieniu przestępstwa, w odniesieniu do którego Eurojust jest uprawniony do działania, lub które zostały skazane za popełnienie takiego przestępstwa:
a) nazwisko, nazwisko panieńskie, imiona oraz wszelkie pseudonimy i nazwiska przybrane;
b) data i miejsce urodzenia;
c) obywatelstwo;
d) płeć;
e) miejsce zamieszkania, zawód oraz miejsce przebywania danej osoby;
f) numery ubezpieczenia społecznego, prawa jazdy, dane z dokumentów tożsamości i dane paszportowe;
g) informacje dotyczące osób prawnych, o ile zawierają dane dotyczące zidentyfikowanych lub identyfikowalnych osób, które są objęte dochodzeniem lub ściganiem;
h) rachunki bankowe i rachunki w innych instytucjach finansowych;
i) opis i charakter zarzucanych przestępstw, daty, w których zostały popełnione, kategoria karna przestępstwa oraz postępy w dochodzeniu;
j) fakty wskazujące na międzynarodowy zasięg sprawy;
k) szczegóły dotyczące zarzucanej przynależności do organizacji przestępczej;
l) numery telefonów, adresy poczty
m) dane rejestracyjne pojazdów;
n) profile DNA ustalone na podstawie niekodującej części DNA, zdjęcia oraz odciski palców.
Eurojust może przetwarzać tylko następujące dane osobowe dotyczące osób, które, zgodnie z ustawodawstwem krajowym zainteresowanych państw członkowskich uważane są za świadków lub ofiary w dochodzeniu lub ścigania dotyczącym jednego lub więcej rodzajów przestępstw:
a) nazwisko, nazwisko panieńskie, imiona oraz wszelkie pseudonimy i nazwiska przybrane;
b) data i miejsce urodzenia;
c) obywatelstwo;
d) płeć;
e) miejsce zamieszkania, zawód oraz miejsce przebywania danej osoby;
f) opis i charakter przestępstw, z którymi miały związek, daty, w których zostały popełnione, kategoria karna przestępstw oraz postępy w dochodzeniu.
Eurojust może także, przez ograniczony okres czasu, przetwarzać inne dane osobowe odnoszące się do okoliczności przestępstwa, gdy dotyczą one bezpośrednio i stanowią część trwającego postępowania, które Eurojust pomaga koordynować.
17. Przedstaw uprawnienia przedstawicieli krajowych Eurojustu.
1.Mają prawo przyjmować wnioski i decyzje dotyczące współpracy sądowej, w tym także dotyczące instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania, przekazywać te wnioski i decyzje, ułatwiać i monitorować ich wykonanie oraz dostarczać dodatkowych informacji dotyczących ich wykonania. Przy wykonywaniu tych uprawnień, bezzwłocznie informowany jest właściwy organ krajowy.
2. Mają prawo, jeżeli wniosek o współpracę sądową zostanie wykonany częściowo lub w stopniu niewystarczającym, wystąpić do właściwego organu krajowego swojego państwa członkowskiego o podjęcie środków uzupełniających, tak by wniosek został wykonany w całości.
3. W indywidualnych przypadkach w porozumieniu z właściwym organem krajowym lub na jego wniosek w ramach swoich uprawnień mogą:
a) wydawać i uzupełniać wnioski i decyzje dotyczące współpracy sądowej, w tym także dotyczące instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania;
b) wykonywać w swoim państwie członkowskim wnioski i decyzje dotyczące współpracy sądowej, w tym także dotyczące instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania;
c) nakazać podjęcie w ich państwie członkowskim czynności dochodzeniowych uznanych za konieczne podczas koordynacyjnego spotkania zorganizowanego przez Eurojust w celu zapewnienia pomocy zainteresowanym właściwym organom krajowym przez prowadzenie konkretnego dochodzenia, w którym uczestniczyć mogą właściwe zainteresowane organy krajowe;
d) wydawać zgodę i koordynować przeprowadzanie dostaw niejawnie nadzorowanych w ich państwie członkowskim.
4. W przypadkach niecierpiących zwłoki i w sytuacjach, gdy nie mogą oni odpowiednio szybko zidentyfikować właściwego organu krajowego lub nawiązać z nim kontaktu – mają prawo:
a) wydawać zgodę i koordynować przeprowadzanie dostaw niejawnie nadzorowanych w ich państwie członkowskim;
b) wykonywać w odniesieniu do swojego państwa członkowskiego wnioski lub decyzje dotyczące współpracy sądowej, w tym także dotyczące instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania.
Przedstawiciele krajowi są uprawnieniu do uczestniczenia w tworzeniu i w pracach wspólnych zespołów śledczych.
18. Przedstaw zadania i uprawnienia Krajowego systemu koordynacyjnego Eurojustu.
Krajowy system koordynacyjny Eurojustu ułatwia wykonywanie zadań Eurojustu w danym państwie członkowskim, w szczególności przez:
a) zapewnianie, by zautomatyzowany system zarządzania sprawami otrzymywał informacje odnoszące się do danego państwa członkowskiego sprawnie i niezawodnie;
b) pomoc w określaniu, czy dana sprawa powinna zostać rozpatrzona z wykorzystaniem Eurojustu czy europejskiej sieci sądowej;
c) pomoc przedstawicielowi krajowemu w identyfikacji organów odpowiednich do wykonywania wniosków i decyzji dotyczących współpracy sądowej, w tym także dotyczących instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania;
d) utrzymywanie bliskich stosunków z krajową jednostką Europolu.
19. Omów wymianę informacji z państwami członkowskimi i między przedstawicielami krajowymi w ramach Eurojustu.
Właściwe organy państw członkowskich wymieniają z Eurojustem wszelkie informacje konieczne do wykonywania jego zadań.
Przekazanie informacji Eurojustowi jest traktowane jako złożenie wniosku o pomoc Eurojustu w danej sprawie, wyłącznie w przypadku gdy tak postanowi właściwy organ.
Przedstawiciele krajowi Eurojustu są upoważnieni do wymiany – bez wcześniejszego zezwolenia – między sobą lub z właściwym organem swojego państwa członkowskiego wszelkich informacji koniecznych do wykonywania zadań Eurojustu. W szczególności przedstawiciele krajowi są niezwłocznie informowani o dotyczącej ich sprawie.
Państwa członkowskie zapewniają, by przedstawiciele krajowi byli informowani o utworzeniu wspólnego zespołu śledczego oraz o wynikach prac takich zespołów.
Państwa członkowskie zapewniają, by ich przedstawiciel krajowy był bez zbędnej zwłoki informowany o wszelkich przypadkach, które bezpośrednio dotyczą co najmniej trzech państw członkowskich i w odniesieniu do których wnioski lub decyzje dotyczące współpracy sądowej, w tym także dotyczące instrumentów służących wdrożeniu zasady wzajemnego uznawania, zostały przekazane do co najmniej dwóch państw członkowskich, oraz
a) gdy dane przestępstwo jest w państwie członkowskim występującym z wnioskiem lub wydającym decyzję zagro5one karą pozbawienia wolności lub środkiem zabezpieczającym polegającym na pozbawieniu wolności w maksymalnym wymiarze co najmniej 5 lub 6 lat, o czym decyduje zainteresowane państwo członkowskie, i jest wyszczególnione w następującym wykazie:
* handel ludźmi;
*seksualne wykorzystywanie dzieci i pornografia dziecięca;
* handel narkotykami;
* nielegalny obrót bronią palną, jej częściami i komponentami oraz amunicją;
* korupcja;
* oszustwo nara5ające na szwank interesy finansowe Wspólnot Europejskich;
* fałszowanie euro;
* pranie pieniędzy,
* ataki na systemy informatyczne; lub
b) gdy stan faktyczny wskazuje, iż dana sprawa dotyczy organizacji przestępczej; lub
c) istnieją przesłanki do uznania, że sprawa może mieć istotny wymiar transgraniczny lub może mieć następstwa na poziomie Unii Europejskiej lub może dotyczyć innych państw członkowskich niż te, które są bezpośrednio zainteresowane.
Państwa członkowskie zapewniają, by ich przedstawiciel krajowy był informowany o:
a) przypadkach, w których wystąpiła lub mo5e wystąpić kolizja jurysdykcji;
b) dostawach niejawnie nadzorowanych dotyczących co najmniej trzech państw, z których co najmniej dwa są państwami członkowskimi;
c) powtarzających się trudnościach lub odmowach dotyczących wykonania wniosków i decyzji w sprawie współpracy sądowej, w tym także w sprawie instrumentów słu5ących wdro5eniu zasady wzajemnego uznawania.
W szczególnych przypadkach organ krajowy nie ma obowiązku przekazywania informacji, jeżeli ich przekazanie może:
a) szkodzić istotnym interesom bezpieczeństwa narodowego; lub
b) zagrażać bezpieczeństwu osób
20. Przedstaw współpracę Eurojustu z Europejską Siecią Sądową.
Eurojust utrzymuje uprzywilejowane stosunki z europejską siecią sądową, oparte na konsultacjach i komplementarności, w szczególności na szczeblu przedstawiciela krajowego, punktów kontaktowych europejskiej sieci sądowej w tym samym państwie członkowskim oraz korespondentów krajowych Eurojustu i europejskiej sieci sądowej. W celu zapewnienia skutecznej współpracy podejmuje się następujące środki:
a) przedstawiciele krajowi informują punkty kontaktowe europejskiej sieci sądowej w indywidualnych przypadkach o wszelkich sprawach, w odniesieniu do których uznają oni, że sieć ta ma lepsze warunki, by się nimi zająć;
b) sekretariat europejskiej sieci sądowej stanowi część personelu Eurojustu. Działa on jako odrębna jednostka. Może korzystać z administracyjnych zasobów Eurojustu, które są potrzebne europejskiej sieci sądowej do realizacji jej zadań, w tym do pokrywania kosztów posiedzeń plenarnych sieci.
c) przedstawiciele punktów kontaktowych europejskiej sieci sądowej mogą być zapraszani w indywidualnych sytuacjach na posiedzenia Eurojustu.
21. Omów formalności i procedury wykonywania wniosków o pomoc prawną – art. 4 ust. 1
W przypadku udzielenia pomocy prawnej, Państwo Członkowskie wezwane stosuje formalności i procedury wyraźnie wskazane przez Państwo Członkowskie wzywające, o ile postanowienia niniejszej Konwencji nie stanowią inaczej oraz pod warunkiem, że takie formalności oraz procedury nie będą sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Państwa Członkowskiego wezwanego.
Państwo Członkowskie wezwane wykonuje wniosek o pomoc prawną tak szybko, jak jest to możliwe, uwzględniając w jak najszerszym zakresie terminy proceduralne oraz inne terminy wskazane przez Państwo Członkowskie wzywające. Państwo Członkowskie wzywające przedstawia powody uzasadniające wskazane terminy.
Jeżeli wniosek nie może zostać wykonany, lub nie może zostać wykonany w całości zgodnie z wymogami określonymi przez Państwo Członkowskie wzywające, wówczas organy Państwa Członkowskiego wezwanego niezwłocznie informują o tym organy Państwa Członkowskiego wzywającego oraz określą warunki, na jakich możliwe jest wykonanie wniosku.
Jeżeli można przewidzieć, że termin wyznaczony przez Państwo Członkowskie wzywające do wykonania jego wniosku nie może być dotrzymany, oraz jeżeli powody wyraźnie wskazują, że jakiekolwiek opóźnienie stanowić będzie istotną przeszkodę dla postępowania prowadzonego w Państwie Członkowskim wzywającym, wówczas organy Państwa Członkowskiego wezwanego niezwłocznie określają przewidywany czas niezbędny dla wykonania wniosku. Organy Państwa Członkowskiego wzywającego niezwłocznie wskazują, czy mimo to wniosek podtrzymują.
22.
Omów warunki prawne wysyłania i doręczania dokumentów procesowych
– art. 5
Dokumenty procesowe mogą być wysyłane za pośrednictwem organów Państwa Członkowskiego wezwanego jedynie wówczas, gdy:
(a) adres osoby, dla której dokument jest przeznaczony jest nieznany albo niepewny; lub
(b) odpowiednie przepisy proceduralne Państwa Członkowskiego wzywającego wymagają dowodu doręczenia dokumentu adresatowi - innego niż poświadczenie, jakie można uzyskać przy doręczeniu drogą pocztową; lub
(c) nie można było doręczyć dokumentu drogą pocztową; lub
(d) Państwo Członkowskie wzywające ma uzasadnione powody, aby sądzić, iż droga pocztowa będzie nieskuteczna lub jest niewłaściwa.
W sytuacji, gdy istnieją powody by przypuszczać, że adresat nie rozumie języka, w którym sporządzono dokument, wówczas dokument ten, lub przynajmniej jego istotne fragmenty, musi zostać przetłumaczony na język (jeden z języków) Państwa Członkowskiego, na terytorium którego przebywa adresat. Jeżeli organ, który wystawił dokument procesowy wie, że adresat rozumie jedynie jakiś inny język, wówczas dokument ten, lub przynajmniej jego istotne fragmenty musi zostać przetłumaczony na ten inny język.
Do wszelkich dokumentów procesowych dołącza się pouczenie o tym, że adresat może uzyskać od organu, który sporządził dokument informacje dotyczące jego praw i obowiązków związanych z tym dokumentem.
23. Przedstaw warunki prawne przekazywania wniosków o pomoc prawną – art. 6
Wnioski o pomoc prawną oraz informacje przekazywane z własnej inicjatywy dokonywane są na piśmie lub przy użyciu jakichkolwiek innych środków pozwalających na uzyskanie pisemnego potwierdzenia odbioru, przy zachowaniu warunków umożliwiających Państwu Członkowskiemu, stwierdzenie ich autentyczności. Wnioski przekazywane są bezpośrednio pomiędzy organami sądowymi właściwymi miejscowo dla ich sporządzania i wykonywania, a odpowiedzi przesyła się tą samą drogą.
Wszelkie informacje kierowane przez Państwo Członkowskie w związku z postępowaniami przed sądami innego Państwa Członkowskiego mogą być przekazywane bezpośrednio między właściwymi organami sądowymi.
Nie ma przeszkody dla przekazywania wniosków lub odpowiedzi na nie, gdy przekazanie następuje:
(a)pomiędzy organem centralnym Państwa Członkowskiego a organem centralnym innego Państwa Członkowskiego; lub
(b)pomiędzy organem sądowym jednego Państwa Członkowskiego a organem centralnym innego Państwa Członkowskiego.
Te Państwa Członkowskie mogą w każdym czasie, poprzez złożenie nowego oświadczenia, ograniczyć zakres wcześniejszego oświadczenia.
W nagłych przypadkach każdy wniosek o pomoc prawną może zostać przekazany za pośrednictwem Interpolu lub każdego innego organu właściwego na mocy postanowień przyjętych na podstawie Traktatu o Unii Europejskiej.
Jeżeli w odniesieniu do wniosków organem właściwym jest organ sądowy lub organ centralny w jednym Państwie Członkowskim oraz policja lub organ celny w innym Państwie Członkowskim, wnioski i odpowiedzi na nie mogą być przekazywane bezpośrednio pomiędzy tymi organami.
Następujące wnioski lub informacje należy przekazywać za pośrednictwem organów centralnych Państw Członkowskich:
(a) wnioski o tymczasowe przekazanie lub tranzyt osób pozbawionych wolności,
(b) zawiadomienia o skazaniach
24. Przedstaw warunki prawne tymczasowego przekazania osób pozbawionych wolności dla celów postępowania karnego – art. 9 Konwencji i art. 589a k.p.k.
W przypadku porozumienia pomiędzy właściwymi organami zainteresowanych Państw Członkowskich, Państwo Członkowskie, które wnioskowało o przeprowadzenie czynności postępowania karnego, w którym wymagana jest obecność osoby pozbawionej wolności na jego własnym terytorium - może tymczasowo przekazać tę osobę na terytorium Państwa Członkowskiego, w którym ma się odbyć postępowanie.
Porozumienie takie obejmuje ustalenia dotyczące tymczasowego przekazania tej osoby oraz termin, w którym musi ona zostać odesłana na terytorium Państwa Członkowskiego wzywającego.
W sytuacji, gdy na przekazanie osoby zainteresowanej wymagana jest jej zgoda, wówczas oświadczenie o wyrażeniu zgody, lub jego kopia, powinna zostać niezwłocznie dostarczona Państwu Członkowskiemu wezwanemu.
Okres pozbawienia wolności na terytorium Państwa Członkowskiego wezwanego wlicza się do okresu, w jakim osoba ta jest lub będzie pozbawiona wolności na terytorium Państwa Członkowskiego wzywającego.
Wobec osoby pozbawionej wolności na terytorium państwa obcego, czasowo wydanej w celu złożenia zeznań w charakterze świadka lub dokonania z jej udziałem innej czynności procesowej przed polskim sądem lub prokuratorem, sąd okręgowy miejsca wykonania czynności zarządza umieszczenie osoby wydanej w polskim zakładzie karnym lub areszcie śledczym na czas jej pobytu na terytorium RP, nieprzekraczający jednak czasu pozbawienia wolności określonego w państwie wydającym.
25. Przedstaw warunki prawne przesłuchania w formie wideokonferencji – art. 10
Państwo Członkowskie wezwane wyraża zgodę na przesłuchanie w formie wideokonferencji pod warunkiem, że zastosowanie tej formy nie jest sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego oraz pod warunkiem, że dysponuje ono technicznymi środkami dla przeprowadzenia przesłuchania. Jeżeli Państwo Członkowskie wezwane nie posiada środków technicznych pozwalających na przeprowadzenie wideokonferencji, Państwo Członkowskie wzywające może, w porozumieniu z Państwem Członkowskim wezwanym środki takie udostępnić.
Organ Państwa Członkowskiego wezwanego sporządza protokół z przesłuchania zawierający oznaczenie daty i miejsca przesłuchania, wskazanie tożsamości osoby przesłuchiwanej, tożsamości i charakteru w jakim występowały inne osoby uczestniczące w przesłuchaniu, reprezentujące Państwo Członkowskie wezwane, informacje o zaprzysiężeniu, opis warunków technicznych w jakich przesłuchanie się odbyło.
W sytuacji, gdy świadkowie lub biegli przesłuchiwani są na terytorium Państwa Członkowskiego zgodnie z niniejszym artykułem i odmawiają składania zeznań będąc zobowiązani do ich złożenia, lub nie zeznają zgodnie z prawdą - każde Państwo Członkowskie podejmuje niezbędne działania dla zapewnienia, aby jego prawo wewnętrzne było stosowane w taki sam sposób, jakby przesłuchanie odbywało się według procedury krajowej.
Państwa Członkowskie mogą stosować postanowienia niniejszego artykułu w odniesieniu do przesłuchań przeprowadzanych w formie wideokonferencji z udziałem podejrzanego lub oskarżonego. W takim przypadku, decyzja o przeprowadzeniu wideokonferencji oraz warunki przeprowadzenia - podlega uzgodnieniu pomiędzy zainteresowanymi Państwami Członkowskimi, zgodnie z ich prawem wewnętrznym oraz odpowiednimi instrumentami międzynarodowymi.
Przesłuchania przeprowadza się jedynie za zgodą podejrzanego lub oskarżonego.
26.
Przedstaw warunki prawne przesłuchania świadków oraz biegłych w
formie konferencji telefonicznej art.11
Przesłuchanie może zostać przeprowadzone w formie konferencji telefonicznej jedynie wówczas, jeżeli świadek lub biegły wyrazi zgodę na przeprowadzenie przesłuchania w taki sposób.
Państwo Członkowskie wezwane wyraża zgodę na przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej, jeżeli nie jest to sprzeczne z podstawowymi zasadami jego porządku prawnego.
Praktyczne warunki przeprowadzenia przesłuchania są ustalane w porozumieniach zawieranych przez zainteresowane Państwa Członkowskie. Wyrażając zgodę na te warunki Państwo Członkowskie wezwane zobowiązuje się do:
-zawiadomienia świadka lub biegłego o czasie i miejscu przesłuchania;
-zapewnienia potwierdzenia tożsamości świadka lub biegłego;
-potwierdzenia, że świadek lub biegły wyraża zgodę na przesłuchanie w formie konferencji telefonicznej.
27.
Omów warunki prawne prowadzenia dostaw niejawnie nadzorowanych –
art. 12 Konwencji i art. 19b ustawy o Policji.
Decyzja o przeprowadzeniu dostaw niejawnie kontrolowanych jest podejmowana w każdym indywidualnym przypadku przez organy właściwe Państwa Członkowskiego wezwanego.
Dostawy kontrolowane odbywają się zgodnie z procedurami Państwa Członkowskiego wezwanego.
Komendant Główny Policji lub komendant wojewódzki Policji może zarządzić niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu przedmiotami przestępstwa, jeżeli nie stworzy to zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego.
O zarządzeniu, zawiadamia się niezwłocznie prokuratora okręgowego właściwego miejscowo ze względu na siedzibę zarządzającego dokonanie czynności organu Policji.
Organy i instytucje publiczne oraz przedsiębiorcy są obowiązani dopuścić do dalszego przewozu przesyłki zawierające przedmioty przestępstwa w stanie nienaruszonym lub po ich usunięciu albo zastąpieniu w całości lub w części.
W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego Komendant Główny Policji lub komendant wojewódzki Policji przekazuje prokuratorowi okręgowemu wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania czynności, w razie potrzeby z wnioskiem o wszczęcie postępowania karnego.
28. Scharakteryzuj prowadzenie współpracy międzynarodowej w ramach wspólnych zespołów śledczych – art. 13 Konwencji i art. 589c-589d k.p.k.
Zespół tworzy się na terytorium jednego z Państw Członkowskich, w którym spodziewane jest prowadzenie dochodzeń.
Oddelegowani członkowie wspólnego zespołu śledczego są uprawnieni do obecności przy prowadzonych czynnościach śledczych w Państwie Członkowskim, na którego terytorium działa zespół.
Kierujący zespołem, zgodnie z prawem Państwa Członkowskiego, na terytorium którego działa zespół, może powierzyć oddelegowanym członkom wspólnego zespołu śledczego zadanie podjęcia pewnych czynności śledczych, na terytorium którego działa zespół oraz organy delegującego Państwa Członkowskiego.
W sytuacji, gdy wymagane jest podjęcie przez wspólny zespół śledczy działań śledczych w jednym z Państw Członkowskich tworzących zespół, wówczas członkowie zespołu oddelegowani do niego przez to Państwo Członkowskie mogą zwrócić się do właściwych organów swojego Państwa o podjęcie takich działań.
W przypadku, gdy wspólny zespół śledczy potrzebuje pomocy ze strony Państwa Członkowskiego innego niż Państwa, które utworzyły zespół, lub ze strony Państwa trzeciego, wniosek o pomoc może zostać złożony przez właściwe organy Państwa, w którym zespół działa do właściwych organów danego Państwa.
Członek oddelegowany do wspólnego zespołu śledczego, może, zgodnie ze swoim prawem wewnętrznym oraz w granicach swoich kompetencji, dostarczyć zespołowi informacji jakimi dysponuje Państwo Członkowskie, które oddelegowało go do prowadzenia czynności w ramach zespołu.
Informacje uzyskane zgodnie z prawem przez członka lub oddelegowanego członka zespołu śledczego, które inaczej nie są dostępne dla właściwych organów zainteresowanych Państw Członkowskich - mogą zostać wykorzystane w następujących celach:
(a) w celach, dla których zespół został utworzony;
(b) w celu ujawniania, prowadzenia czynności śledczych i ścigania przestępstw, pod warunkiem uzyskania uprzedniej zgody ze strony Państwa Członkowskiego, w którym informacje stały się dostępne
(c) w celu zapobieżenia bezpośredniemu i poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego
(d) dla innych celów w zakresie uzgodnionym pomiędzy Państwami Członkowskimi ustanawiającymi zespół.
Zespół, w ramach którego współpraca odbywa się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "zespołem polskim", można powołać w szczególności, gdy:
1) w toku prowadzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej postępowania przygotowawczego w sprawie o przestępstwo o charakterze terrorystycznym, handlu ludźmi, obrotu środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi lub ich prekursorami albo o inne ciężkie przestępstwo ujawniono, że sprawca działał lub następstwa jego czynu wystąpiły na terytorium innego państwa i zachodzi potrzeba wykonania czynności śledztwa na terytorium tego państwa lub z udziałem jego organu,
2) prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie przygotowawcze pozostaje w związku przedmiotowym lub podmiotowym z postępowaniem przygotowawczym o przestępstwo wymienione w pkt 1, prowadzonym na terytorium innego państwa i zachodzi potrzeba wykonania większości czynności śledztwa w obu postępowaniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pracami zespołu polskiego kieruje polski prokurator.
Funkcjonariusze delegowani mogą być obecni przy wszystkich czynnościach procesowych wykonywanych w ramach zespołu polskiego.
Za zgodą stron porozumienia o utworzeniu zespołu polskiego osoba kierująca tym zespołem może powierzyć funkcjonariuszowi delegowanemu wykonanie określonej czynności śledztwa, z wyłączeniem wydawania postanowień przewidzianych w niniejszym kodeksie. W takim wypadku w czynności uczestniczy polski członek zespołu i sporządza z niej protokół.
Prokurator lub przedstawiciel innego organu uprawnionego do prowadzenia śledztwa może być delegowany do zespołu na terytorium innego państwa współpracującego, na którego terytorium odbywa się współpraca zespołu
29. Przedstaw warunki prawne prowadzenia pracy pod przykryciem -art. 14 Konwencji i art. 20a ustawy o Policji.
Okres trwania operacji pod przykryciem, jej szczegółowe warunki oraz status prawny prowadzących ją funkcjonariuszy uzgadniane są pomiędzy Państwami Członkowskimi.
Operacje pod przykryciem prowadzone są zgodnie z prawem wewnętrznym oraz procedurami Państwa Członkowskiego, na terytorium którego operacja pod przykryciem jest prowadzona. Zaangażowane Państwa Członkowskie współpracują ze sobą w celu zapewnienia, aby operacja pod przykryciem została przygotowana i była nadzorowana, oraz w celu podejmowania działań zapewniających bezpieczeństwo funkcjonariuszom działającym pod przykryciem lub przy wykorzystaniu fałszywej tożsamości.
Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych policjanci mogą posługiwać się dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych identyfikujących policjanta oraz środków, którymi posługuje się przy wykonywaniu zadań służbowych.
Organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego obowiązane są do udzielania Policji, w granicach swojej właściwości, niezbędnej pomocy w zakresie wydawania i zabezpieczania dokumentów.
30. Przedstaw warunki prawne pomocy w zakresie realizacji wniosków o przechwytywanie przekazów telekomunikacyjnych – art. 18 Konwencji i art. 237-241 k.p.k. oraz art. 19, 20c-20d ustawy o Policji.
W sytuacji, gdy niezwłoczne przekazanie nie jest możliwe, Państwo Członkowskie wezwane zobowiązuje się do uwzględnienia wniosków po dostarczeniu mu informacji oraz jeżeli wnioskowane działania zostałyby podjęte przez nie w podobnej sprawie krajowej.
Po wszczęciu postępowania sąd na wniosek prokuratora może zarządzić kontrolę i utrwalanie treści rozmów telefonicznych w celu wykrycia i uzyskania dowodów dla toczącego się postępowania lub zapobieżenia popełnieniu nowego przestępstwa.
Kontrola i utrwalanie treści rozmów telefonicznych są dopuszczalne tylko wtedy, gdy toczące się postępowanie lub uzasadniona obawa popełnienia nowego przestępstwa dotyczy:
1) zabójstwa,
2) handlu ludźmi,
3) uprowadzenia osoby,
4) wymuszania okupu,
5) uprowadzenia statku powietrznego lub wodnego,
6) zamachu na niepodległość lub integralność państwa,
7) fałszowania pieniędzy,
8) handlu narkotykami,
Kontrola i utrwalanie treści rozmów telefonicznych są dopuszczalne w stosunku do osoby podejrzanej, oskarżonego oraz w stosunku do pokrzywdzonego lub innej osoby, z którą może się kontaktować oskarżony albo która może mieć związek ze sprawcą lub z grożącym przestępstwem.
Urzędy, instytucje oraz podmioty prowadzące działalność w dziedzinie poczty i telekomunikacji obowiązane są umożliwić wykonanie postanowienia sądu lub prokuratora w zakresie przeprowadzenia kontroli rozmów telefonicznych oraz zapewnić rejestrowanie faktu przeprowadzenia takiej kontroli.
Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez Policję w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia sprawców, a także uzyskania i utrwalenia dowodów ściganych z oskarżenia publicznego, umyślnych przestępstw gdy inne środki okazały się bezskuteczne albo zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że będą nieskuteczne lub nieprzydatne, sąd okręgowy, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.
W przypadkach niecierpiących zwłoki, jeżeli mogłoby to spowodować utratę informacji lub zatarcie albo zniszczenie dowodów przestępstwa, Komendant Główny Policji lub komendant wojewódzki Policji może zarządzić Kontrolę operacyjną, zwracając się jednocześnie do właściwego miejscowo sądu okręgowego z wnioskiem o wydanie postanowienia w tej sprawie.
W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej pojawią się nowe okoliczności istotne dla zapobieżenia lub wykrycia przestępstwa albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa, sąd okręgowy, na pisemny wniosek Komendanta Głównego Policji, może wydać postanowienie o kontroli operacyjnej.
W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego, Komendant Główny Policji lub komendant wojewódzki Policji przekazuje właściwemu prokuratorowi wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej.
Podmioty wykonujące działalność telekomunikacyjną są obowiązani udostępnić dane policjantom.
31. Przedstaw warunki prawne przechwytywania przekazów telekomunikacyjnych na własnym terytorium za pośrednictwem dostawców usług – art. 19 Konwencji i art. 179-180d ustawy Prawo telekomunikacyjne.
Państwa Członkowskie zapewnią, aby systemy usług telekomunikacyjnych mogły być bezpośrednio dostępne w celu zgodnego z prawem przechwycenia przez Państwo Członkowskie za pośrednictwem wyznaczonego dostawcy usług znajdującego się na jego terytorium.
Właściwe organy Państwa Członkowskiego są uprawnione do dokonania przechwycenia za pośrednictwem wyznaczonego dostawcy usług znajdującego się na jego terytorium, bez angażowania Państwa Członkowskiego, na terytorium którego znajduje się naziemna stacja przekaźnikowa.
Żadne z postanowień niniejszego artykułu nie stanowi dla Państwa Członkowskiego przeszkody uniemożliwiającej zwrócenie się do innego Państwa Członkowskiego z wnioskiem o legalne przechwytywanie przekazu telekomunikacyjnego, zwłaszcza, jeżeli w Państwie Członkowskim wzywającym nie ma żadnego pośrednika.
Przedsiębiorca telekomunikacyjny świadczący publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne jest obowiązany prowadzić elektroniczny wykaz abonentów, użytkowników lub zakończeń sieci, uwzględniając w nim dane uzyskiwane przy zawarciu umowy.
Przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany do niezwłocznego blokowania połączeń telekomunikacyjnych lub przekazów informacji, na żądanie uprawnionych podmiotów, jeżeli połączenia te mogą zagrażać obronności, bezpieczeństwu państwa oraz bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu, albo do umożliwienia dokonania takiej blokady przez te podmioty.
Operator ruchomej publicznej sieci telefonicznej jest obowiązany do:
-przekazywania informacji identyfikujących skradzione telekomunikacyjne urządzenia końcowe innym operatorom ruchomych publicznych sieci telefonicznych
32. Przedstaw warunki prawne przechwytywania przekazu telekomunikacyjnego bez technicznej pomocy innego państwa członkowskiego – art. 20 Konwencji.
W sytuacji, gdy dla celów postępowania karnego przechwytywanie przekazu telekomunikacyjnego zostało zatwierdzone przez właściwy organ jednego Państwa Członkowskiego, a adres telekomunikacyjny podmiotu jest używany na terytorium innego Państwa, ze strony którego nie jest potrzebna pomoc techniczna w celu dokonania przechwytywania, wówczas Państwo Członkowskie przechwytujące informuje Państwo Członkowskie zawiadamiane o przechwytywaniu.
Przy zawiadamianiu Państwa Członkowskiego zastosowanie mają następujące uregulowania:
Po otrzymaniu informacji dostarczonych, właściwy organ Państwa Członkowskiego zawiadamianego niezwłocznie, udziela odpowiedzi Państwu Członkowskiemu przechwytującemu, w celu:
-zezwolenia na rozpoczęcie lub kontynuowanie przechwytywania
-przedstawiania żądania, aby przechwytywanie nie było rozpoczęte lub aby zostało przerwane w sytuacji gdyby przechwytywanie nie było dopuszczalne
-przedstawiania żądania, aby jakikolwiek materiał już przechwycony, nie był wykorzystywany, lub aby mógł być wykorzystywany na warunkach, jakie ono określi.
-zwrócenia się, o krótkie przedłużenie pierwotnego 96-godzinego terminu, maksymalnie na okres do 8 dni, w celu zrealizowania procedur wewnętrznych zgodnie z jego prawem krajowym.
Do czasu podjęcia decyzji przez Państwo Członkowskie zawiadamiane, Państwo Członkowskie przechwytujące:
-może kontynuować przechwytywanie; oraz
-nie może wykorzystywać informacji już przechwyconych chyba że:
-zostało to inaczej uzgodnione pomiędzy zainteresowanymi Państwami Członkowskimi; lub
-zachodzi potrzeba podjęcia pilnych działań dla zapobieżenia bezpośredniemu oraz poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego.
Państwo Członkowskie zawiadamiane zostanie poinformowane o wykorzystaniu informacji oraz o przyczynach uzasadniających to.
Państwo Członkowskie zawiadamiane może żądać przedstawienia zwięzłego opisu stanu faktycznego oraz wszelkich innych informacji niezbędnych dla umożliwienia mu podjęcia decyzji w kwestii, czy przechwytywanie byłoby dopuszczalne, w podobnej sprawie krajowej. Jeżeli Państwo Członkowskie przechwytujące uważa, że informacje, jakie mają zostać dostarczone należą do kategorii szczególnie delikatnych, mogą one zostać przekazane właściwemu organowi za pośrednictwem organu szczególnego, jeżeli zostało to uzgodnione w stosunkach dwustronnych między zainteresowanymi Państwami Członkowskimi.
33. Przedstaw warunki prawne realizacji wniosków dotyczących informacji o rachunkach bankowych i transakcjach oraz ich monitorowania – art. 1-4, 7 protokołu do Konwencji i art. 105 ust. 1 pkt. 2c ustawy Prawo bankowe
Każde Państwo Członkowskie podejmuje, niezbędne środki w celu ustalenia, czy osoba fizyczna lub prawna, przeciwko której toczy się postępowanie karne, posiada lub kontroluje jeden lub więcej rachunków bankowych niezależnie od ich charakteru, w dowolnym banku działającym na jego terytorium; a jeśli tak, dostarcza wszelkich szczegółów dotyczących zidentyfikowanych rachunków bankowych.
Informacja zawiera również, jeśli o to wnioskowano oraz w takim stopniu, w jakim może być to dostarczone w rozsądnym terminie, rachunki bankowe, w odniesieniu do których osoba będąca podmiotem toczącego się postępowania sądowego, posiada pełnomocnictwo.
Organ występujący z wnioskiem:
-wskazuje przyczyny, dla których żądana informacja może mieć istotne znaczenie dla celów postępowania prowadzonego o dane przestępstwo,
- wskazuje, na jakiej podstawie przypuszcza, że w bankach Państwa Członkowskiego, do którego został skierowany wniosek znajdują się rachunki oraz, o ile to możliwe, których banków to dotyczy,
-załącza wszelkie dostępne informacje, które mogą ułatwić realizację wniosku.
Na wniosek państwa wzywającego, państwo wezwane dostarcza szczegółowych danych odnośnie określonych rachunków bankowych oraz operacji bankowych, które zostały przeprowadzone w określonym czasie na jednym lub więcej rachunkach wskazanych we wniosku, włączając w to szczegółowe dane o rachunku, z którego złożono dyspozycję i rachunku odbiorcy.
Wzywające Państwo Członkowskie wskazuje we wniosku przyczyny, dla których żądana informacja ma istotne znaczenie dla celów postępowania prowadzonego o dane przestępstwo.
Każde Państwo Członkowskie zobowiązuje się zapewnić, na wniosek innego Państwa Członkowskiego, możliwość monitorowania, przez określony czas, operacji bankowych, przeprowadzanych na jednym lub więcej rachunkach bankowych wymienionych we wniosku oraz przekazywać informacje o rezultatach monitorowania wzywającemu Państwu Członkowskiemu.
Wzywające Państwo Członkowskie wskazuje we wniosku przyczyny, dla których żądana informacja ma istotne znaczenie dla celów postępowania prowadzonego o dane przestępstwo.
Każde Państwo Członkowskie podejmuje środki niezbędne dla zagwarantowania, że banki nie ujawnią danemu klientowi banku lub innej osobie trzeciej, faktu że nastąpiło przekazanie informacji Państwu wzywającemu ani faktu o prowadzeniu postępowania.
Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie:
2)na żądanie:
c) sądu lub prokuratora w związku z wykonaniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej,
pochodzącego z państwa obcego, które na mocy ratyfikowanej umowy międzynarodowej
wiążącej Rzeczpospolitą Polską ma prawo występować o udzielenie informacji objętych
tajemnicą bankową,
34. Przedstaw warunki prawne współpracy w zwalczaniu przestępstw skarbowych - art. 8 Konwencji
Nie można odmówić pomocy prawnej wyłącznie na tej podstawie, że wniosek dotyczy przestępstwa, które wezwane Państwo Członkowskie uważa za przestępstwo skarbowe.
Jeżeli Państwo Członkowskie uzależnia realizację wniosku o dokonanie przeszukania i zatrzymania od spełnienia warunku, aby przestępstwo będące przedmiotem wniosku było karalne także na podstawie jego przepisów prawnych, warunek ten uważa się za spełniony, jeżeli przestępstwo to odpowiada przestępstwu tego samego rodzaju zgodnie z prawem tego państwa.
Nie można odmówić wykonania wniosku na tej podstawie, że prawo wezwanego Państwa Członkowskiego nie przewiduje tego samego rodzaju podatku lub opłaty, lub też nie zawiera przepisów podatkowych, celnych i walutowych tego samego rodzaju, jak prawo wzywającego Państwa Członkowskiego.
35. Omów zasady udzielania pomocy prawnej i doręczania pism w sprawach karnych w stosunkach międzynarodowych.
W drodze pomocy prawnej mogą być dokonywane niezbędne czynności postępowania karnego, a w szczególności:
1) doręczanie pism osobom przebywającym za granicą lub instytucjom mającym siedzibę za granicą,
2) przesłuchiwanie osób w charakterze oskarżonych, świadków lub biegłych,
3) dokonywanie oględzin oraz przeszukiwanie pomieszczeń, innych miejsc i osób, zajęcie przedmiotów i wydawanie przedmiotów tych za granicę,
4) wzywanie osób przebywających za granicą do osobistego dobrowolnego stawiennictwa przed sądem lub prokuratorem w celu przesłuchania świadka lub konfrontacji, jak również doprowadzanie w tym celu osób pozbawionych w tym czasie wolności,
5) udostępnianie akt i dokumentów oraz informacji o karalności oskarżonych,
6) udzielanie informacji o prawie.
O doręczenie pisma przebywającej za granicą osobie sąd lub prokurator zwraca się do polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego.
W razie niemożności dokonania tej czynności można zwracać się o dokonanie tych czynności do sądu, prokuratury lub innego właściwego organu państwa obcego.
Sądy i prokuratorzy udzielają pomocy prawnej na wniosek sądów i prokuratorów państw obcych.
Sąd i prokurator odmawiają udzielenia pomocy prawnej i przekazują odmowę właściwym organom obcego państwa, jeżeli żądana czynność byłaby sprzeczna z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej albo naruszałaby jej suwerenność.
36. Przedstaw zakres czynności dowodowych dokonywanych w ramach międzynarodowej pomocy prawnej – art. 585 k.p.k.
1) doręczanie pism osobom przebywającym za granicą lub instytucjom mającym siedzibę za granicą,
2) przesłuchiwanie osób w charakterze oskarżonych, świadków lub biegłych,
3) dokonywanie oględzin oraz przeszukiwanie pomieszczeń, innych miejsc i osób, zajęcie przedmiotów i wydawanie przedmiotów tych za granicę,
4) wzywanie osób przebywających za granicą do osobistego dobrowolnego stawiennictwa przed sądem lub prokuratorem w celu przesłuchania świadka lub konfrontacji, jak również doprowadzanie w tym celu osób pozbawionych w tym czasie wolności,
5) udostępnianie akt i dokumentów oraz informacji o karalności oskarżonych,
6) udzielanie informacji o prawie.
37. Przedstaw warunki prawne występowania z wnioskiem o zagraniczną pomoc prawną przez prokuratora i wniosku o przesłuchanie osoby - § 273-278 Regulaminu prokuratorskiego
Wniosek o udzielenie pomocy w sprawie karnej sporządza się wtedy, gdy zachodzi konieczność dokonania za granicą czynności procesowych lub uzyskania niezbędnego materiału dowodowego.
Wniosek o udzielenie pomocy prawnej w sprawie karnej powinien być sporządzony w języku polskim, podpisany przez prokuratora apelacyjnego lub prokuratora okręgowego oraz opatrzony pieczęcią urzędową prokuratury.
We wniosku należy przytoczyć w miarę możliwości dane personalne oraz adresy osoby podejrzanej i świadków, określić zwięźle stan faktyczny sprawy, ze wskazaniem kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego podejrzanemu, wskazać czynności, które mają być przeprowadzone, a w miarę potrzeby dołączyć materiały pozwalające na zidentyfikowanie osób, których czynności mają dotyczyć.
Jeżeli umowa o obrocie prawnym nie przewiduje bezpośredniej wymiany wniosków o pomoc prawną pomiędzy właściwymi prokuratorami, wnioski te przesyła się w dwóch egzemplarzach bez wskazania adresata do Prokuratury Krajowej, która przesyła je do właściwego organu obcego państwa.
Wniosek kierowany za granicę bezpośrednio przez właściwego prokuratora powinien powoływać się na postanowienia umowy o obrocie prawnym.
Wniosek o przesłuchanie obywatela polskiego przebywającego za granicą przez urząd konsularny Rzeczypospolitej Polskiej prokurator apelacyjny lub prokurator okręgowy przesyła bezpośrednio do właściwego urzędu konsularnego.
Wyjazd prokuratora w celu wzięcia udziału w czynnościach przeprowadzanych za granicą wymaga zgody Prokuratury Krajowej.
Czynności w ramach pomocy prawnej powinny być dokonane przez prokuratora właściwej prokuratury apelacyjnej, prokuratora właściwej prokuratury okręgowej albo prokuratora właściwej prokuratury rejonowej pod nadzorem służbowym prokuratury apelacyjnej lub okręgowej. Protokoły i inne dokumenty opatruje się pieczęcią urzędową, a ich odpisy pozostawia się w aktach podręcznych.
38. Przedstaw procedurę doręczenia pisma lub przesłuchania obywatela polskiego za granicą – art. 586 k.p.k. i § 279 Regulaminu prokuratorskiego.
O doręczenie pisma przebywającej za granicą osobie, która ma obywatelstwo polskie, lub o przesłuchanie takiej osoby w charakterze oskarżonego, świadka lub biegłego sąd lub prokurator zwraca się do polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego.
W razie niemożności dokonania czynności w sposób określony w § 1, można zwracać się o dokonanie tych czynności do sądu, prokuratury lub innego właściwego organu państwa obcego. W wypadku przeszukania, zajęcia i wydania przedmiotu należy do wniosku dołączyć odpis postanowienia sądu lub prokuratora nakazującego przeprowadzenie tej czynności w danej sprawie.
Wniosek o przesłuchanie obywatela polskiego przebywającego za granicą przez urząd konsularny Rzeczypospolitej Polskiej prokurator apelacyjny lub prokurator okręgowy przesyła bezpośrednio do właściwego urzędu konsularnego.
39. Omów sposób przeprowadzenia dowodu na rozprawie sądowej uzyskanego w ramach międzynarodowej pomocy prawnej – art. 587 k.p.k.
Sporządzone na wniosek polskiego sądu lub prokuratora protokoły oględzin, przesłuchań osób w charakterze oskarżonych, świadków, biegłych lub protokoły innych czynności dowodowych, dokonanych przez sądy lub prokuratorów państw obcych albo organy działające pod ich nadzorem, mogą być odczytywane na rozprawie na zasadach określonych poniżej, jeżeli sposób przeprowadzenia czynności nie jest sprzeczny z zasadami porządku prawnego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Zasady:
1.Jeżeli oskarżony odmawia wyjaśnień lub wyjaśnia odmiennie niż poprzednio albo oświadcza, że pewnych okoliczności nie pamięta, wolno na rozprawie odczytywać tylko w odpowiednim zakresie protokoły jego wyjaśnień złożonych poprzednio w charakterze oskarżonego w tej lub innej sprawie w postępowaniu przygotowawczym lub przed sądem albo w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę.
2.Po odczytaniu protokołu przewodniczący zwraca się do oskarżonego o wypowiedzenie
się co do jego treści i o wyjaśnienie zachodzących sprzeczności.
3.Jeżeli świadek bezpodstawnie odmawia zeznań, zeznaje odmiennie niż poprzednio albo oświadczy, że pewnych okoliczności nie pamięta, albo przebywa za granicą lub nie można mu było doręczyć wezwania, albo nie stawił się z powodu niedających się usunąć przeszkód lub prezes sądu zaniechał wezwania świadka, a także wtedy, gdy świadek zmarł, wolno odczytywać w odpowiednim zakresie protokoły złożonych poprzednio przez niego zeznań w postępowaniu przygotowawczym lub przed sądem w tej lub innej sprawie albo w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę. W tych warunkach a także gdy prawo odmowy zeznań przysługuje także świadkowi, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem, wolno również odczytywać na rozprawie protokoły złożonych poprzednio przez świadka wyjaśnień w charakterze oskarżonego.
4. Wolno odczytywać na rozprawie protokoły oględzin, przeszukania i zatrzymania rzeczy, opinie biegłych, instytutów, zakładów lub instytucji, dane o karalności, wyniki wywiadu środowiskowego oraz wszelkie dokumenty urzędowe złożone w postępowaniu przygotowawczym lub sądowym albo w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę. Nie wolno jednak odczytywać notatek dotyczących czynności, z których wymagane jest sporządzenie protokołu.
5. Wolno również odczytywać zawiadomienie o przestępstwie, chyba że zostało złożone do protokołu.
6. Mogą być odczytywane na rozprawie wszelkie dokumenty prywatne, powstałe poza postępowaniem karnym i nie dla jego celów, w szczególności oświadczenia, publikacje, listy oraz notatki.
40. Przedstaw warunki prawne udzielenia pomocy prawnej na wniosek sądów i prokuratorów państw obcych – art. 588 k.p.k.
1. Sądy i prokuratorzy udzielają pomocy prawnej na wniosek sądów i prokuratorów państw obcych.
2. Sąd i prokurator odmawiają udzielenia pomocy prawnej i przekazują odmowę właściwym organom obcego państwa, jeżeli żądana czynność byłaby sprzeczna z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej albo naruszałaby jej suwerenność.
3. Sąd i prokurator mogą odmówić udzielenia pomocy prawnej, jeżeli:
* wykonanie żądanej czynności nie należy do zakresu działania sądu lub prokuratora według prawa polskiego,
* państwo, od którego wniosek o udzielenie pomocy prawnej pochodzi, nie zapewnia w tym zakresie wzajemności,
* wniosek dotyczy czynu, który nie jest przestępstwem według prawa polskiego.
4. Do czynności procesowych, dokonywanych na wniosek sądu lub prokuratora państwa obcego, stosuje się ustawy polskie. Należy jednak uczynić zadość życzeniu tych organów, aby przy dokonaniu czynności zastosowano szczególny tryb postępowania lub szczególną formę, jeżeli nie jest to sprzeczne z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
41. Przedstaw warunki prawne wydania Quasi-listu żelaznego świadkowi lub biegłemu w ramach współpracy międzynarodowej w sprawach karnych – art. 589 k.p.k.
1. Wezwany z zagranicy świadek lub biegły nie będący obywatelem polskim, który stawi się dobrowolnie przed sądem, nie może być ani ścigany, ani zatrzymany, ani też tymczasowo aresztowany z powodu przestępstwa będącego przedmiotem danego postępowania karnego i jakiegokolwiek innego przestępstwa popełnionego przed przekroczeniem polskiej granicy państwowej. Nie może być także w stosunku do niego wykonana kara orzeczona za takie przestępstwo.
2. Świadek lub biegły traci tą ochronę , jeżeli nie opuści terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, chociaż mógł to uczynić, w ciągu 7 dni od czasu, gdy sąd oznajmił mu, że obecność jego stała się zbędna.
3. Wezwanemu świadkowi lub biegłemu przysługuje zwrot kosztów podróży i pobytu oraz zwrot utraconego zarobku, a biegłemu – wynagrodzenie za sporządzenie opinii.
4. W wezwaniu doręczonym świadkowi lub biegłemu stale przebywającemu za granicą należy zamieścić pouczenie o treści w/w przepisów. Nie należy natomiast zamieszczać zagrożenia stosowaniem środków przymusu z powodu niestawiennictwa.
42. Przedstaw podstawowe warunki prawne realizacji pomocy prawnej w ramach wspólnego zespołu śledczego – art. 589b k.p.k. i § 280 Regulaminu prokuratorskiego.
1. Pomoc prawna w postępowaniu przygotowawczym między polskimi organami uprawnionymi do prowadzenia tego postępowania oraz właściwymi organami państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa, jeżeli pozwala na to umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, albo na zasadach wzajemności, może także polegać na wykonywaniu czynności śledztwa w ramach wspólnego zespołu śledczego, zwanego dalej „zespołem”.
2. Zespół powołują, w drodze porozumienia, Prokurator Generalny oraz właściwy organ państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa, na potrzeby określonego postępowania przygotowawczego, na czas oznaczony.
3. Porozumienie o powołaniu zespołu powinno określać:
*przedmiot, cel, miejsce i okres współpracy,
* skład zespołu, ze wskazaniem osoby kierującej,
* zadania poszczególnych członków zespołu.
4. W porozumieniu o powołaniu zespołu można zastrzec możliwość dopuszczenia do prac w zespole, w określonych warunkach, przedstawiciela instytucji międzynarodowej powołanej do zwalczania przestępczości.
5. Okres współpracy w ramach zespołu, wskazany w porozumieniu o powołaniu zespołu, może być przedłużony na dalszy czas oznaczony, niezbędny do osiągnięcia celu tej współpracy; przedłużenie wymaga zgody wszystkich stron porozumienia.
43. Przedstaw przesłanki powołania oraz warunki prawne działania zespołu polskiego – art. 589c k.p.k. i § 280 oraz 282-283 Regulaminu prokuratorskiego
Zespół, w ramach którego współpraca odbywa się na terytorium RP-zespół polski, można powołać w szczególności, gdy:
1) w toku prowadzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej postępowania przygotowawczego w sprawie o przestępstwo o charakterze terrorystycznym, handlu ludźmi, obrotu środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi lub ich prekursorami albo o inne ciężkie przestępstwo ujawniono, że sprawca działał lub następstwa jego czynu wystąpiły na terytorium innego państwa i zachodzi potrzeba wykonania czynności śledztwa na terytorium tego państwa lub z udziałem jego organu,
2) prowadzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie przygotowawcze pozostaje w związku przedmiotowym lub podmiotowym z postępowaniem przygotowawczym o przestępstwo wymienione wyżej, prowadzonym na terytorium innego państwa i zachodzi potrzeba wykonania większości czynności śledztwa w obu postępowaniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Pracami zespołu polskiego kieruje polski prokurator.
3. W skład zespołu polskiego mogą wchodzić inni polscy prokuratorzy i przedstawiciele innych organów uprawnionych do prowadzenia śledztwa oraz funkcjonariusze właściwych organów państwa współpracującego, zwani dalej „funkcjonariuszami delegowanymi”.
4. Funkcjonariusze delegowani mogą być obecni przy wszystkich czynnościach procesowych wykonywanych w ramach zespołu polskiego, chyba że w szczególnym wypadku, uzasadnionym potrzebą ochrony ważnego interesu Rzeczypospolitej Polskiej lub praw jednostki, osoba kierująca tym zespołem zarządzi inaczej.
5. Za zgodą stron porozumienia o utworzeniu zespołu polskiego osoba kierująca tym zespołem może powierzyć funkcjonariuszowi delegowanemu wykonanie określonej czynności śledztwa, z wyłączeniem wydawania postanowień przewidzianych w niniejszym kodeksie. W takim wypadku w czynności uczestniczy polski członek zespołu i sporządza z niej protokół.
6. Jeżeli zachodzi potrzeba wykonania czynności śledztwa na terytorium państwa współpracującego, z wnioskiem o pomoc prawną zwraca się do właściwej instytucji lub organu funkcjonariusz delegowany przez to państwo.
7. Wniosek o powołanie wspólnego zespołu śledczego, prokurator apelacyjny lub prokurator okręgowy kieruje drogą służbową do Prokuratora Generalnego.
44. Przedstaw warunki prawne delegowania organu polskiego do prac w ramach zespołu śledczego na terytorium innego państwa – art. 589d k.p.k. i § 280 oraz 282-283 Regulaminu prokuratorskiego.
1. Prokurator lub przedstawiciel innego organu uprawnionego do prowadzenia śledztwa może być delegowany do zespołu na terytorium innego państwa współpracującego w wypadkach określonych przepisami państwa, na którego terytorium odbywa się współpraca zespołu. O delegowaniu decyduje odpowiednio Prokurator Generalny albo inny właściwy organ.
2. Członkowi zespołu, będącemu polskim prokuratorem przysługują uprawnienia prokuratora państwa obcego.
3. Instytucje i organy Rzeczypospolitej Polskiej, inne niż prokurator, udzielają niezbędnej pomocy polskiemu członkowi zespołu śledczego w granicach i z zastosowaniem przepisów prawa krajowego.
4. W sprawach skomplikowanych lub szczególnej wagi prokurator może zwrócić się o dopuszczenie go przez organ państwa obcego do udziału w czynnościach wymienionych we wniosku.
5. Wyjazd prokuratora w celu wzięcia udziału w czynnościach przeprowadzanych za granicą wymaga zgody prokuratora apelacyjnego lub prokuratora okręgowego.
6. Wniosek o powołanie wspólnego zespołu śledczego prokurator apelacyjny lub prokurator okręgowy kieruje drogą służbową do Prokuratora Generalnego.
7. Wniosek powinien określać przesłanki uzasadniające powołanie zespołu polskiego, a także elementy, które powinno zawierać porozumienie o powołaniu takiego zespołu.
45. Przedstaw warunki prawne wykorzystania informacji uzyskanych dzięki pracy w zespole przez członka zespołu – art. 589e k.p.k.
1. Informacje uzyskane przez członka zespołu w związku z udziałem w pracach zespołu, niedostępne w innym trybie dla państwa, które go delegowało, mogą być wykorzystane przez właściwy organ tego państwa także w celu:
* przeprowadzenia postępowania karnego we własnym zakresie – za zgodą państwa współpracującego, którego instytucja lub organ udzieliły informacji. Zgoda może być cofnięta wyłącznie wtedy, gdy wykorzystanie informacji mogłoby zagrażać dobru postępowania przygotowawczego prowadzonego w państwie współpracującym, którego instytucja lub organ udzieliły informacji, oraz w wypadku, w którym państwo to mogłoby odmówić wzajemnej pomocy.
* zapobiegnięcia bezpośredniemu, poważnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa publicznego,
* innym niż wymienione wyżej, jeżeli tak stanowi porozumienie o powołaniu zespołu.
46. Przedstaw warunki prawne odpowiedzialności odszkodowawczej państwa za szkodę wyrządzoną przez członka zespołu – art. 589f k.p.k.
1. Za szkodę wyrządzoną przez członka zespołu w związku z wykonywanymi czynnościami odpowiada państwo, które go delegowało, na zasadach określonych w przepisach państwa, na którego terytorium odbywała się współpraca zespołu.
2. Jeżeli szkoda wyrządzona innej osobie jest następstwem działania lub zaniechania członka zespołu delegowanego przez inne państwo współpracujące, kwotę pieniężną stanowiącą równowartość odszkodowania tymczasowo wypłaca poszkodowanemu właściwy organ państwa, na którego terytorium odbywała się współpraca zespołu. Wypłacona kwota pieniężna podlega zwrotowi organowi, który ją tymczasowo wypłacił, na jego wniosek.
47. Przedstaw warunki prawne wystąpienia do państwa członkowskiego UE z wnioskiem o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów i zabezpieczenie mienia – art. 589g k.p.k.
1. W razie ustalenia, że mogące stanowić dowód w sprawie rzeczy, korespondencja, przesyłki, wykazy połączeń telefonicznych lub innych przekazów informacji lub dane przechowywane w systemie informatycznym lub na nośniku, w tym korespondencja przesyłana pocztą elektroniczną, albo mienie podlegające zajęciu w celu zabezpieczenia wykonania postanowienia o przepadku znajdują się na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, sąd właściwy do rozpoznania sprawy albo prokurator może wystąpić o wykonanie postanowienia o ich zatrzymaniu albo zabezpieczeniu bezpośrednio do właściwego organu sądowego tego państwa. Do postanowienia dołącza się zaświadczenie zawierające wszystkie istotne informacje umożliwiające jego prawidłowe wykonanie.
2. Przekazując do wykonania postanowienie o zatrzymaniu dowodów, właściwy sąd lub prokurator występuje jednocześnie do właściwego organu sądowego państwa wykonania postanowienia z wnioskiem o ich wydanie.
3. Niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia o przepadku zabezpieczonego mienia, właściwy sąd występuje do właściwego organu sądowego państwa wykonania postanowienia z wnioskiem o wykonanie tego przepadku.
4. Wystąpienie o wydanie dowodów oraz wykonanie przepadku, odbywa się na podstawie przepisów rozdziałów 62 i 66 oraz umów międzynarodowych z zakresu pomocy prawnej w sprawach karnych wiążących Rzeczpospolitą Polską.
5. Przekazywane dokumenty powinny zostać przetłumaczone na język urzędowy państwa wykonania postanowienia albo na inny język wskazany przez to państwo.
6. Przekazanie postanowienia oraz zaświadczenia może nastąpić również z wykorzystaniem urządzeń służących do automatycznego przesyłania danych, w sposób umożliwiający stwierdzenie autentyczności tych dokumentów.
7. W razie trudności w ustaleniu właściwego organu państwa wykonania postanowienia właściwy sąd albo prokurator może również zwracać się do właściwych jednostek organizacyjnych Europejskiej Sieci Sądowej.
8. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór zaświadczenia, mając na uwadze konieczność udostępnienia państwu wykonania postanowienia wszystkich niezbędnych informacji, w tym informacji o terminie, do którego ma trwać zatrzymanie dowodów albo zabezpieczenie mienia.
48. Przedstaw podstawowe warunki prawne wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub zabezpieczeniu mienia na żądanie państwa UE – art. 589l k.p.k.
1. Właściwy miejscowo sąd rejonowy albo prokurator wykonuje niezwłocznie wydane przez właściwy organ sądowy innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej orzeczenie o zatrzymaniu mogących stanowić dowód w sprawie rzeczy, korespondencji, przesyłek, wykazów połączeń telefonicznych lub innych przekazów informacji lub danych przechowywanych w systemie informatycznym lub na nośniku, w tym korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną, albo orzeczenie o zajęciu mienia w celu zabezpieczenia wykonania orzeczenia o przepadku, jeżeli rzeczy te, korespondencja, przesyłki, wykazy, dane lub mienie znajdują się lub są przechowywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej, przy wykonywaniu orzeczeń stosuje się przepisy prawa polskiego
2. Jeżeli sąd albo prokurator, do którego zostało skierowane orzeczenie, nie jest właściwy do nadania mu biegu, przekazuje je właściwemu organowi i powiadamia o tym właściwy organ sądowy państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który wystąpił z orzeczeniem.
49. Przedstaw przesłanki odmowy wykonania orzeczenia państwa UE o zatrzymaniu dowodów lub zabezpieczeniu mienia – art. 589m k.p.k.
Można odmówić wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów, jeżeli:
1) czyn, w związku z którym wydano to orzeczenie, nie stanowi przestępstwa według prawa polskiego, chyba że zgodnie z prawem państwa wydania orzeczenia jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 3 lata, lub innym środkiem polegającym na pozbawieniu wolności co najmniej w tym samym wymiarze,
2) dowody, których dotyczy orzeczenie, nie mogą być zajęte z przyczyn faktycznych, w szczególności z uwagi na ich utratę, zniszczenie lub niemożność odnalezienia,
3) do orzeczenia o zatrzymaniu dowodów nie dołączono zaświadczenia zawierającego wszystkie istotne informacje umożliwiające jego prawidłowe wykonanie albo zaświadczenie to jest niekompletne lub oczywiście nie odpowiada treści orzeczenia. Z treści zaświadczenia w oczywistym stopniu wynika, że przekazane do wykonania orzeczenie dotyczy tego samego czynu tej samej osoby, co do którego postępowanie karne zostało prawomocnie zakończone,
4) wykonanie orzeczenia nie jest możliwe z powodu odmowy przedstawienia korespondencji i dokumentów na podstawie art. 582 § 2.
Można odmówić wykonania orzeczenia mającego na celu zabezpieczenie mienia:
1) jeżeli według prawa polskiego w sprawie o przestępstwo, w związku z którym wydano to orzeczenie, zabezpieczenie wykonania przepadku byłoby niedopuszczalne, chyba że zgodnie z prawem państwa wydania orzeczenia jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 3 lata, lub innym środkiem polegającym na pozbawieniu wolności co najmniej w tym samym wymiarze,
2) dowody, których dotyczy orzeczenie, nie mogą być zajęte z przyczyn faktycznych, w szczególności z uwagi na ich utratę, zniszczenie lub niemożność odnalezienia,
3) do orzeczenia o zatrzymaniu dowodów nie dołączono zaświadczenia zawierającego wszystkie istotne informacje umożliwiające jego prawidłowe wykonanie albo zaświadczenie to jest niekompletne lub oczywiście nie odpowiada treści orzeczenia. Z treści zaświadczenia w oczywistym stopniu wynika, że przekazane do wykonania orzeczenie dotyczy tego samego czynu tej samej osoby, co do którego postępowanie karne zostało prawomocnie zakończone,
4) wykonanie orzeczenia nie jest możliwe z powodu odmowy przedstawienia korespondencji i dokumentów na podstawie art. 582 § 2.
50. Przedstaw procedurę wydania postanowienia w przedmiocie wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub zabezpieczeniu mienia na żądanie państwa UE – art. 589n-589p k.p.k.
1. Postanowienie w przedmiocie wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub mające na celu zabezpieczenie mienia, właściwy sąd albo prokurator wydaje niezwłocznie, w miarę możliwości w ciągu 24 godzin od otrzymania orzeczenia. Postanowienie doręcza się wraz z pouczeniem o uprawnieniach wynikających z przepisów państwa wydania orzeczenia. Na postanowienie przysługuje zażalenie osobom, których prawa zostały naruszone. Osobom tym przysługuje także zażalenie na czynności związane z zatrzymaniem dowodów lub zabezpieczeniem mienia, co nie narusza uprawnień skarżącego wynikających z przepisów państwa wydania orzeczenia. W zażaleniu na czynność skarżący może domagać się wyłącznie zbadania prawidłowości jej przeprowadzenia. O wniesieniu zażalenia, jak również o treści rozstrzygnięcia zapadłego w wyniku jego rozpoznania, należy niezwłocznie powiadomić właściwy organ sądowy państwa wydania orzeczenia.
2. Wydając postanowienie o wykonaniu orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub mające na celu zabezpieczenie mienia, właściwy sąd albo prokurator może jednocześnie wstrzymać jego wykonanie, jeżeli:
* wykonanie orzeczenia mogłoby utrudnić inne, toczące się postępowanie karne – na czas niezbędny dla zabezpieczenia prawidłowego toku tego postępowania,
* dowód albo mienie, których dotyczy orzeczenie, zostały wcześniej zatrzymane albo zajęte dla potrzeb innego toczącego się postępowania karnego – do czasu zwolnienia spod zatrzymania albo zajęcia.
3. O treści postanowienia w przedmiocie wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub mającego na celu zabezpieczenie mienia powiadamia się niezwłocznie, w miarę możliwości w ciągu 24 godzin od otrzymania orzeczenia, właściwy organ sądowy państwa wydania tego orzeczenia. Powiadomienie to może być przekazane również przy użyciu urządzeń służących do automatycznego przesyłania danych, w sposób umożliwiający stwierdzenie autentyczności przekazanych dokumentów.
51. Przedstaw zasady wykonania orzeczenia o zatrzymaniu dowodów lub zabezpieczeniu mienia – art. 589r k.p.k.
1. Wykonując orzeczenie o zatrzymaniu dowodów lub mające na celu zabezpieczenie mienia, należy uczynić zadość życzeniu organu, który wydał to orzeczenie, aby przy dokonaniu czynności zastosowano szczególny tryb postępowania lub szczególną formę, jeżeli nie jest to sprzeczne z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Protokół zatrzymania dowodów lub zajęcia mienia należy niezwłocznie przekazać właściwemu organowi sądowemu państwa wydania orzeczenia.
52. Możliwości przejęcia i przekazania ścigania karnego w stosunkach międzynarodowych.
W sprawie o przestępstwo popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez cudzoziemca, Minister Sprawiedliwości, z urzędu albo z inicjatywy sądu lub prokuratora, zwraca się, jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, do właściwego organu państwa:
1) którego osoba ścigana jest obywatelem,
2) w którym osoba ścigana ma stałe miejsce zamieszkania,
3) w którym osoba ścigana odbywa lub będzie odbywała karę pozbawienia wolności,
4) w którym zostało wszczęte przeciwko osobie ściganej postępowanie karne – z wnioskiem o przejęcie ścigania karnego albo może przyjąć taki wniosek od właściwego organu państwa obcego.
Przed wystąpieniem z wnioskiem lub rozstrzygnięciem takiego wniosku pochodzącego od organu państwa obcego właściwy organ umożliwia osobie ściganej przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zajęcie stanowiska ustnie lub na piśmie w przedmiocie przejęcia ścigania.
Jeżeli pokrzywdzonym jest obywatel polski, złożenie wniosku o przejęcie ścigania może nastąpić tylko za jego zgodą, chyba że uzyskanie tej zgody nie jest możliwe.
W razie pozytywnego rozstrzygnięcia wniosku o przekazanie ścigania dotyczącego osoby tymczasowo aresztowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Minister Sprawiedliwości zwraca się do właściwego organu o niezwłoczne podjęcie czynności mających na celu wydanie i przekazanie takiej osoby organom państwa obcego. Wraz z osobą przekazuje się akta sprawy, o ile nie zostały one uprzednio przekazane wraz z wnioskiem.
Minister Sprawiedliwości zwraca się do właściwego organu państwa obcego o informację co do sposobu prawomocnego zakończenia postępowania karnego.
Przekazanie ścigania karnego uważa się za umorzenie postępowania karnego według prawa polskiego; nie stoi to na przeszkodzie ponownemu postępowaniu karnemu w razie bezpodstawnego zaniechania ścigania za granicą.
Jeżeli co do tego samego czynu tej samej osoby wszczęto postępowanie karne w Rzeczypospolitej Polskiej i w państwie obcym, Minister Sprawiedliwości przeprowadza konsultacje z właściwym organem państwa obcego i – jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości – występuje z wnioskiem o przejęcie albo przekazanie ścigania karnego.
Jeżeli na podstawie umowy międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, wszczęto w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie karne o przestępstwo popełnione za granicą, Minister Sprawiedliwości może wystąpić do właściwego organu państwa obcego o przejęcie ścigania przez organy tego państwa niezależnie od tego, czy w państwie obcym wszczęto ściganie co do tego samego czynu.
W sprawie o przestępstwo popełnione za granicą przez obywatela polskiego przebywającego za granicą, jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, Minister Sprawiedliwości może wystąpić do właściwego organu państwa obcego o przejęcie ścigania przez organy tego państwa.
53. Przedstaw warunki prawne przekazania ścigania karnego – art. 590 k.p.k.
W sprawie o przestępstwo popełnione za granicą przez:
1) obywatela polskiego,
2) osobę mającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stałe miejsce zamieszkania,
3) osobę, która odbywa lub będzie odbywać w Rzeczypospolitej Polskiej karę pozbawienia wolności,
4) osobę, przeciwko której zostało wszczęte w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie karne – Minister Sprawiedliwości zwraca się, jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, do właściwego organu państwa obcego z wnioskiem o przekazanie ścigania albo może przyjąć taki wniosek od właściwego organu państwa obcego.
Przejęcie ścigania karnego uważa się za wszczęcie postępowania karnego według prawa polskiego.
Minister Sprawiedliwości zawiadamia właściwy organ państwa obcego o sposobie prawomocnego zakończenia postępowania karnego.
54. Przedstaw warunki prawne przejęcia ścigania karnego – art. 591-592 k.p.k.
W sprawie o przestępstwo popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez cudzoziemca, Minister Sprawiedliwości, z urzędu albo z inicjatywy sądu lub prokuratora, zwraca się, jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, do właściwego organu państwa:
1) którego osoba ścigana jest obywatelem,
2) w którym osoba ścigana ma stałe miejsce zamieszkania,
3) w którym osoba ścigana odbywa lub będzie odbywała karę pozbawienia wolności,
4) w którym zostało wszczęte przeciwko osobie ściganej postępowanie karne – z wnioskiem o przejęcie ścigania karnego albo może przyjąć taki wniosek od właściwego organu państwa obcego.
Jeżeli pokrzywdzonym jest obywatel polski, złożenie wniosku o przejęcie ścigania może nastąpić tylko za jego zgodą, chyba że uzyskanie tej zgody nie jest możliwe.
Przed wystąpieniem z wnioskiem, lub rozstrzygnięciem takiego wniosku pochodzącego od organu państwa obcego właściwy organ umożliwia osobie ściganej przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zajęcie stanowiska ustnie lub na piśmie w przedmiocie przejęcia ścigania.
W razie pozytywnego rozstrzygnięcia wniosku o przekazanie ścigania dotyczącego osoby tymczasowo aresztowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Minister Sprawiedliwości zwraca się do właściwego organu o niezwłoczne podjęcie czynności mających na celu wydanie i przekazanie takiej osoby organom
państwa obcego. Wraz z osobą przekazuje się akta sprawy, o ile nie zostały one uprzednio przekazane wraz z wnioskiem.
Minister Sprawiedliwości zwraca się do właściwego organu państwa obcego o informację co do sposobu prawomocnego zakończenia postępowania karnego.
Przekazanie ścigania karnego uważa się za umorzenie postępowania karnego według prawa polskiego; nie stoi to na przeszkodzie ponownemu postępowaniu karnemu w razie bezpodstawnego zaniechania ścigania za granicą.
Jeżeli co do tego samego czynu tej samej osoby wszczęto postępowanie karne w Rzeczypospolitej Polskiej i w państwie obcym, Minister Sprawiedliwości przeprowadza konsultacje z właściwym organem państwa obcego i – jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości – występuje z wnioskiem o przejęcie albo przekazanie ścigania karnego.
Jeżeli na podstawie umowy międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, wszczęto w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie karne o przestępstwo popełnione za granicą, Minister Sprawiedliwości może wystąpić do właściwego organu państwa obcego o przejęcie ścigania przez organy tego państwa niezależnie od tego, czy w państwie obcym wszczęto ściganie co do tego samego czynu.
W sprawie o przestępstwo popełnione za granicą przez obywatela polskiego przebywającego za granicą, jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, Minister Sprawiedliwości może wystąpić do właściwego organu państwa obcego o przejęcie ścigania przez organy tego państwa.
55. Scharakteryzuj warunki prawne wystąpienia do państwa obcego z wnioskiem ekstradycyjnym i zgody na ekstradycję – art. 593-601 k.p.k.
Sądy i prokuratorzy zgłaszają za pośrednictwem Ministra Sprawiedliwości wnioski o wydanie przez państwo obce osoby, przeciwko której wszczęto postępowanie karne, o wydanie osoby w celu przeprowadzenia postępowania sądowego lub wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, o przewóz osoby ściganej lub skazanej przez terytorium państwa obcego oraz o wydanie z terytorium państwa obcego dowodów rzeczowych lub przedmiotów uzyskanych przez sprawcę w wyniku przestępstwa.
Do wniosku dołącza się odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu wraz z uzasadnieniem, wyjaśniającym okoliczności faktyczne i podstawę prawną ścigania.
W wypadku prawomocnego wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności dołącza się zamiast postanowienia odpis tego wyroku.
W wypadkach nie cierpiących zwłoki sąd lub prokurator może zwrócić się bezpośrednio do właściwego organu państwa obcego o tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie osoby, co do której ma być złożony wniosek o wydanie, po czym niezwłocznie składa wniosek zgodnie z art. 593 i 594.
Osoba wydana nie może być bez zgody państwa wydającego ścigana, skazana ani pozbawiona wolności w celu wykonania kary za inne przestępstwo popełnione przed dniem wydania niż to, w związku z którym nastąpiło wydanie.
W razie zastrzeżenia przy wydaniu, że w stosunku do osoby wydanej orzeczone już kary będą wykonane tylko za te przestępstwa, co do których nastąpiło wydanie, sąd, który prawomocnie orzekł w sprawie, wydaje w razie potrzeby na posiedzeniu wyrok zmieniający orzeczenie w taki sposób, aby kary były wykonywane tylko za te przestępstwa, co do których nastąpiło wydanie sprawcy. Prokurator i osoba wydana mają prawo wziąć udział w posiedzeniu.
Jeżeli osoba wydana przez państwo obce nie opuści bez usprawiedliwionej przyczyny terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu 45 dni od daty prawomocnego zakończenia postępowania, a w razie skazania – od daty odbycia lub darowania kary, albo jeżeli po opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powróci na nie, ograniczeń wynikających z art. 596 i 597 nie stosuje się.
Po wydaniu prawomocnego orzeczenia w sprawie przeciwko osobie wydanej przez państwo obce sąd przesyła odpis wyroku Ministrowi Sprawiedliwości, który odpis ten przekazuje właściwemu organowi obcego państwa.
Przekazane przez państwo obce przedmioty uzyskane w wyniku przestępstwa zwraca się, jeżeli przy ich wydaniu zastrzeżono zwrot; podobnie należy postąpić z dowodami rzeczowymi.
56. Scharakteryzuj warunki prawne postępowania ekstradycyjnego w razie złożenia wniosku o wydanie osoby przez państwo obce – art. 602-607 k.p.k. i §§ 295-301 Regulaminu prokuratorskiego.
W razie złożenia przez organ państwa obcego wniosku o wydanie osoby ściganej w celu przeprowadzenia przeciw niej postępowania karnego lub wykonania orzeczonej co do niej kary albo środka zabezpieczającego, prokurator przesłuchuje tę osobę i w miarę potrzeby zabezpiecza dowody znajdujące się w kraju, po czym wnosi sprawę do właściwego miejscowo sądu wojewódzkiego.
Sąd wojewódzki wydaje na posiedzeniu postanowienie w przedmiocie wniosku państwa obcego. Przed wydaniem postanowienia należy umożliwić osobie ściganej złożenie wyjaśnień ustnie lub na piśmie, a w razie wniosku o wydanie w celu przeprowadzenia postępowania karnego należy na uzasadniony wniosek tej osoby przeprowadzić dowody znajdujące się w kraju.
Sąd przekazuje prawomocne postanowienie wraz z aktami sprawy Ministrowi Sprawiedliwości, który po rozstrzygnięciu wniosku zawiadamia o tym właściwy organ państwa obcego.
Wydanie jest niedopuszczalne, jeżeli:
1) osoba, której wniosek dotyczy, jest obywatelem polskim albo korzysta w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu,
2) czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo gdy ustawa uznaje, że czyn nie stanowi przestępstwa albo że sprawca nie popełnia przestępstwa lub nie podlega karze,
3) nastąpiło przedawnienie,
4) postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone,
5) byłoby ono sprzeczne z polskim prawem.
Wydania można odmówić w szczególności, jeżeli:
1) osoba, której wniosek dotyczy, ma w Rzeczypospolitej Polskiej stałe miejsce zamieszkania,
2) przestępstwo zostało popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na polskim statku wodnym lub powietrznym,
3) co do tego samego czynu tej samej osoby toczy się postępowanie karne,
4) przestępstwo podlega ściganiu z oskarżenia prywatnego,
5) według prawa państwa, które złożyło wniosek o wydanie, przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności do roku lub karą łagodniejszą albo orzeczono taką karę,
6) przestępstwo, w związku z którym żąda się wydania, jest przestępstwem o charakterze politycznym, wojskowym lub skarbowym,
7) państwo, które złożyło wniosek o wydanie, nie zapewnia wzajemności.
Rozpoznanie wniosku o wydanie można odroczyć do czasu ukończenia w Rzeczypospolitej Polskiej postępowania karnego przeciwko tej samej osobie lub odbycia przez nią orzeczonej kary albo jej darowania.
Jeżeli wniosek o wydanie dotyczy przestępstwa, którego sprawca podlega wydaniu, sąd z urzędu lub na wniosek prokuratora może wydać postanowienie o tymczasowym aresztowaniu osoby ściganej.
Przed złożeniem wniosku o wydanie sąd może wydać postanowienie o tymczasowym aresztowaniu ściganego na czas nie dłuższy niż miesiąc.
Jeżeli dane zawarte we wniosku o wydanie są niewystarczające i sąd lub prokurator zażądał ich uzupełnienia, a państwo obce nie nadeśle w terminie miesiąca od dnia doręczenia żądania uzupełnienia wniosku o wydanie organowi, który je zgłosił, potrzebnych dokumentów lub informacji, postanowienie o tymczasowym aresztowaniu uchyla się.
Postanowienie o wydaniu przedmiotów powinno wymieniać rzeczy, które ulegają wydaniu państwu obcemu, oraz wskazywać rzeczy podlegające zwrotowi po ukończeniu postępowania karnego, prowadzonego przez organy państwa obcego.
Wniosek o wydanie osoby ściganej powinien zawierać w szczególności:
1) oznaczenie organu wzywającego, włącznie z adresem, numerem telefonu i faksu oraz adresem poczty elektronicznej;
2) przedmiot i podstawę wniosku;
3) imię, nazwisko, obywatelstwo, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania lub pobytu oraz imiona rodziców osoby ściganej;
4) opis czynów, w związku z którymi wnioskuje się o wydanie, czas i miejsce ich popełnienia oraz kwalifikację prawną;
5) informacje o przedawnieniu karalności.
Do wniosku dołącza się:
1) odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu;
2) odpis listu gończego;
3) tekst przepisów mających zastosowanie w sprawie, w tym tekst przepisów o przedawnieniu;
4) w miarę możliwości fotografię lub inne materiały identyfikacyjne osoby ściganej.
Wniosek o wydanie w dwóch egzemplarzach i wraz z załącznikami prokurator apelacyjny lub prokurator
okręgowy przesyła do Prokuratury Generalnej w celu nadania dalszego biegu.
Prokurator, który wnioskował o wydanie, zawiadamia areszt śledczy, w którym osadzono osobę wydaną, jakie
postępowanie było podstawą wydania, a także, że osoba wydana nie może być bez zgody państwa wydającego ścigana, skazana ani pozbawiona wolności w celu wykonania kary pozbawienia wolności za inne przestępstwo popełnione przed dniem wydania niż to, w związku z którym nastąpiło wydanie.
O wyjaśnienie wątpliwości w przedmiocie obywatelstwa osoby objętej wnioskiem państwa obcego o ekstradycję należy zwracać się do właściwego urzędu, a w przypadku stwierdzenia, że uzyskanie dowodów obywatelstwa polskiego nastąpiło z naruszeniem prawa, należy wystąpić o unieważnienie odnośnych dokumentów.
Jeżeli w toku czynności zajdzie potrzeba uzyskania dodatkowych informacji od organu występującego o
ekstradycję, należy zebrane materiały wraz z odpowiednim wnioskiem przedstawić Prokuraturze Generalnej.
Po ustaleniu, że osoba wskazana we wniosku państwa obcego podlega ekstradycji, prokurator przesłuchuje tę
osobę w charakterze podejrzanego oraz w miarę potrzeby zabezpiecza dowody, po czym wnosi sprawę do właściwego
miejscowo sądu okręgowego.
Zawiadamiając bezpośrednio
organ ścigający państwa obcego i Prokuraturę Generalną o
zastosowaniu przez sąd tymczasowego aresztowania cudzoziemca, należy
podać datę zatrzymania.
57. Przedstaw przesłanki niedopuszczalności wydania osoby na wniosek ekstradycyjny państwa obcego – art. 604 k.p.k. i 55 Konstytucji RP.
Ekstradycja obywatela polskiego jest zakazana. Ekstradycja obywatela polskiego może być dokonana na wniosek innego państwa lub sądowego organu międzynarodowego, jeżeli możliwość taka wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej lub ustawy wykonującej akt prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem, pod warunkiem że czyn objęty wnioskiem o ekstradycję:
1) został popełniony poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
2) stanowił przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej lub stanowiłby przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej w razie popełnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarówno w czasie jego popełnienia, jak i w chwili złożenia wniosku.
Nie wymaga spełnienia warunków w/w ekstradycja mająca nastąpić na wniosek sądowego organu międzynarodowego powołanego na podstawie ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej, w związku z objętą jurysdykcją tego organu zbrodnią ludobójstwa, zbrodnią przeciwko ludzkości, zbrodnią wojenną lub zbrodnią agresji.
Ekstradycja jest zakazana, jeżeli dotyczy osoby podejrzanej o popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych lub jej dokonanie będzie naruszać wolności i prawa człowieka i obywatela.
W sprawie dopuszczalności ekstradycji orzeka sąd.
Wydanie jest niedopuszczalne, jeżeli:
* osoba, której wniosek dotyczy, jest obywatelem polskim albo korzysta w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu,
* czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo gdy ustawa uznaje, że czyn nie stanowi przestępstwa albo że sprawca nie popełnia przestępstwa lub nie podlega karze,
* nastąpiło przedawnienie,
* postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone,
* byłoby ono sprzeczne z polskim prawem,
* zachodzi uzasadniona obawa, że w państwie żądającym wydania wobec osoby wydanej może zostać orzeczona lub wykonana kara śmierci,
* zachodzi uzasadniona obawa, że w państwie żądającym wydania może dojść do naruszenia wolności i praw osoby wydanej,
* dotyczy osoby ściganej za popełnienie bez użycia przemocy przestępstwa z przyczyn politycznych.
Wydania można odmówić w szczególności, jeżeli:
* osoba, której wniosek dotyczy, ma w Rzeczypospolitej Polskiej stałe miejsce zamieszkania,
* przestępstwo zostało popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na polskim statku wodnym lub powietrznym,
* co do tego samego czynu tej samej osoby toczy się postępowanie karne,
* przestępstwo podlega ściganiu z oskarżenia prywatnego,
* według prawa państwa, które złożyło wniosek o wydanie, przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności do roku lub karą łagodniejszą albo orzeczono taką karę,
* przestępstwo, w związku z którym żąda się wydania, jest przestępstwem o charakterze wojskowym lub skarbowym, albo o charakterze politycznym innym niż określone w § 1 pkt8,
* państwo, które złożyło wniosek o wydanie, nie zapewnia wzajemności.
58. Procedura wydania europejskiego nakazu aresztowania – art. 607a k.p.k.
W razie podejrzenia, że osoba ścigana za przestępstwo podlegające jurysdykcji polskich sądów karnych może przebywać na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, właściwy miejscowo sąd okręgowy, na wniosek prokuratora, a w postępowaniu sądowym i wykonawczym – z urzędu lub na wniosek właściwego sądu rejonowego, może wydać europejski nakaz aresztowania.
59. Przedstaw przesłanki niedopuszczalności wydania ENA – art. 607b k.p.k.
Wydanie nakazu jest niedopuszczalne:
1) w związku z prowadzonym przeciwko osobie ściganej postępowaniem karnym o przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do roku,
2) w celu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze do 4 miesięcy albo innego środka polegającego na pozbawieniu wolności na czas nieprzekraczający 4 miesięcy.
60. Przedstaw przesłanki i procedurę wszczęcia poszukiwań międzynarodowych z wykorzystaniem ENA – art. 607d k.p.k.
Jeżeli istnieje podejrzenie, że osoba ścigana może przebywać na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a jej miejsce pobytu nie jest znane, prokurator, a w postępowaniu sądowym i wykonawczym sąd okręgowy, który wydał nakaz, przesyła jego odpis do centralnej jednostki Policji współpracującej z Interpolem z wnioskiem o wszczęcie poszukiwań międzynarodowych.
Jeżeli miejsce pobytu osoby ściganej jest znane lub zostało ustalone w wyniku poszukiwań, o których mowa w § 1, prokurator, a w postępowaniu sądowym i wykonawczym sąd okręgowy, który wydał nakaz, przekazuje go bezpośrednio organowi sądowemu państwa wykonania nakazu; odpis nakazu przekazuje się Ministrowi Sprawiedliwości. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy państwo wykonania nakazu zwróciło się o przedstawienie dodatkowych informacji lub dokumentów.
Przekazanie nakazu oraz wszystkich związanych z nim informacji i dokumentów może nastąpić również z wykorzystaniem urządzeń służących do automatycznego przesyłania danych w sposób umożliwiający stwierdzenie autentyczności tych dokumentów.
61. Przedstaw uprawnienia osoby przekazanej Polsce w wyniku wykonania ENA – art. 607e-607f k.p.k.
1. Osoby przekazanej w wyniku wykonania nakazu nie można ścigać za przestępstwa inne niż te, które stanowiły podstawę przekazania, ani wykonać orzeczonych wobec niej za te przestępstwa kar pozbawienia wolności albo innych środków polegających na pozbawieniu wolności.
Przepisu nie stosuje się, jeżeli:
* państwo wykonania nakazu złożyło oświadczenie o dopuszczalności ścigania lub wykonania kar pozbawienia wolności albo innych środków polegających na pozbawieniu wolności za wszystkie czyny popełnione przed przekazaniem, chyba że organ sądowy tego państwa w orzeczeniu o przekazaniu postanowił inaczej,
*osoba przekazana, pomimo takiej możliwości, nie opuściła terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu 45 dni od dnia prawomocnego zakończenia postępowania albo po opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na nie powróciła,
* nie została orzeczona kara pozbawienia wolności albo inny środek polegający na pozbawieniu wolności,
* postępowanie karne nie wiąże się ze stosowaniem wobec osoby ściganej środka polegającego na pozbawieniu wolności,
* czyn osoby ściganej jest zagrożony karą lub środkiem niepolegającymi na pozbawieniu wolności,
* osoba ścigana wyraziła zgodę na przekazanie i zrzekła się korzystania z prawa określonego w 1,
* osoba ścigana, po jej przekazaniu, złożyła przed sądem właściwym do rozpoznania sprawy oświadczenie o zrzeczeniu się korzystania z prawa określonego w 1 w odniesieniu do czynów popełnionych przed przekazaniem,
* organ sądowy państwa wykonania nakazu, który przekazał osobę ściganą, na wniosek sądu właściwego do wydania nakazu, wyraził zgodę na ściganie lub wykonanie kar pozbawienia wolności albo innych środków polegających na pozbawieniu wolności za przestępstwa
2.Sąd, który prawomocnie orzekł w sprawie, może zarządzić wykonanie kary tylko za te przestępstwa, które stanowiły podstawę przekazania osoby ściganej. W posiedzeniu sądu mają prawo wziąć udział prokurator i osoba ścigana.
3. Na poczet orzeczonej lub wykonywanej kary pozbawienia wolności zalicza się okres faktycznego pozbawienia wolności w państwie wykonania nakazu w związku z przekazaniem.
62. Przedstaw możliwości i zakres uzyskania zajęcia oraz przekazania przedmiotów i dowodów przez państwo UE w ramach wykonania ENA – art. 607h k.p.k.
1. Właściwy sąd lub prokurator może wystąpić do organu sądowego państwa wykonania nakazu o zajęcie i przekazanie przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa, lub mogących stanowić dowód w sprawie rzeczy, korespondencji, przesyłek, wykazów połączeń telekomunikacyjnych lub innych przekazów informacji lub danych przechowywanych w systemie informatycznym lub na nośniku, w tym korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną.
2. Można wystąpić o zajęcie i przekazanie dowodów i przedmiotów również wtedy, gdy wykonanie nakazu nie jest możliwe ze względu na śmierć lub ucieczkę osoby ściganej.
3. Przekazane przedmioty zwraca się państwu wykonania nakazu, jeżeli przy ich przekazaniu zastrzeżono zwrot lub gdy podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi, przebywającemu na terytorium państwa wykonania nakazu.
63. Przedstaw przesłanki dalszego przekazania osoby ściganie ENA bez zgody państwa wykonania – art. 607i k.p.k.
1. Osoba ścigana, która w wyniku przekazania znalazła się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega dalszemu przekazaniu bez zgody państwa wykonania nakazu w związku z przestępstwami popełnionymi przed przekazaniem, tylko wtedy, gdy:
* pomimo takiej możliwości nie opuściła terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ciągu 45 dni od dnia prawomocnego zakończenia postępowania albo po opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na nie powróciła,
* wyraziła zgodę na przekazanie do państwa innego niż państwo wykonania nakazu,
2. Na dalsze przekazanie osoby ściganej, która w wyniku przekazania znalazła się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wymagana jest zgoda właściwego organu sądowego państwa wykonania nakazu, które przekazało tę osobę. Wniosek właściwego sądu okręgowego o wyrażenie zgody na dalsze przekazanie powinien zawierać:
* oznaczenie sądu występującego, ze wskazaniem jego adresu, numeru telefonu, telefaksu i adresu poczty elektronicznej,
* datę oraz miejsce wydania nakazu,
* dane określające tożsamość i obywatelstwo osoby ściganej,
* sygnaturę, rodzaj i treść prawomocnego albo podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu, w związku z którym nakaz został wydany,
* przytoczenie opisu i kwalifikacji prawnej czynu,
* górną granicę ustawowego zagrożenia karą pozbawienia wolności przestępstwa, o które toczy się postępowanie, lub wysokość orzeczonej kary pozbawienia wolności albo innego środka polegającego na pozbawieniu wolności,
* zwięzły opis stanu faktycznego sprawy,
* wskazanie następstw czynu nieobjętych ustawowymi znamionami przestępstwa.
3. Na wydanie osoby ściganej, która w wyniku przekazania znalazła się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wymagana jest zgoda właściwego organu państwa wykonania nakazu, które przekazało tę osobę.
64. Przedstaw warunki prawne przekazania przez Polskę osoby ściganej ENA do innego państwa UE i tryb postępowania w tym zakresie – art. 607k-607o k.p.k.
1. Przekazanie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osoby ściganej europejskim nakazem aresztowania, zwanym w niniejszym rozdziale „nakazem europejskim”, następuje w celu przeprowadzenia przeciwko niej, na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, postępowania karnego lub wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności albo innego środka polegającego na pozbawieniu wolności.
2. W razie otrzymania nakazu europejskiego prokurator przesłuchuje osobę, której nakaz dotyczy, informując ją o treści nakazu europejskiego oraz o możliwości wyrażenia zgody na przekazanie lub zgody na niestosowanie przepisu art. 607e § 1, po czym wnosi sprawę do właściwego miejscowo sądu okręgowego.
3. Na wniosek prokuratora sąd okręgowy może zastosować tymczasowe aresztowanie, oznaczając jego termin na czas niezbędny do przekazania osoby ściganej. Łączny okres stosowania tymczasowego aresztowania nie może przekroczyć 100 dni. Samoistną podstawą zastosowania tymczasowego aresztowania jest istnienie wydanego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej prawomocnego wyroku skazującego lub innej decyzji stanowiącej podstawę pozbawienia wolności osoby ściganej.
3a. Przed wpłynięciem nakazu europejskiego sąd może zastosować wobec osoby ściganej tymczasowe aresztowanie na czas nie dłuższy niż 7 dni, jeżeli zwraca się o to właściwy organ sądowy, który wydał nakaz europejski, zapewniając, że wobec osoby ściganej zapadł prawomocny wyrok skazujący lub wydano inną decyzję będącą podstawą pozbawienia wolności.
4. Jeżeli odrębne przepisy prawa polskiego stanowią, że ściganie osoby, wobec której wydano nakaz europejski, jest uzależnione od zezwolenia właściwej władzy. Terminy biegną od uzyskania zezwolenia na ściganie. Jeżeli bieg tych terminów już się rozpoczął, ulega on zawieszeniu do czasu uzyskania zezwolenia.
5. Jeżeli jednocześnie z wydaniem nakazu europejskiego państwo członkowskie Unii Europejskiej zwróciło się o dokonanie przesłuchania osoby ściganej, osobę taką należy przesłuchać przed rozpoznaniem nakazu. Przesłuchanie odbywa się w obecności osoby wskazanej w nakazie europejskim.
6. W przedmiocie przekazania i tymczasowego aresztowania sąd orzeka na posiedzeniu, w którym mają prawo wziąć udział prokurator i obrońca.
7. Jeżeli osoba ścigana wyrazi taką wolę, sąd przyjmuje od niej do protokołu oświadczenie o zgodzie na przekazanie lub o zgodzie na niestosowanie przepisu art. 607e § 1. Oświadczenie nie może być cofnięte, o czym należy pouczyć osobę ściganą.
8. Na postanowienie sądu w przedmiocie przekazania przysługuje zażalenie. Zażalenie wnosi się w terminie 3 dni od dnia ogłoszenia postanowienia, a jeżeli osoba ścigana pozbawiona jest wolności i nie została sprowadzona na posiedzenie sądu – od dnia jego doręczenia.
9. Postanowienie w przedmiocie przekazania sąd okręgowy wydaje w terminie 40 dni od dnia zatrzymania osoby ściganej. Jeżeli osoba ścigana złożyła oświadczenie, termin ten wynosi 3 dni i biegnie od dnia złożenia oświadczenia.
9a. Postępowanie w przedmiocie przekazania powinno zakończyć się prawomocnie w terminie 60 dni od dnia zatrzymania osoby ściganej lub 10 dni od złożenia przez nią oświadczenia.
10. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, gdy terminy określone w 1a nie mogą być dotrzymane, postępowanie w przedmiocie przekazania powinno zakończyć się prawomocnie w terminie kolejnych 30 dni od dnia upływu tych terminów. O opóźnieniu należy powiadomić organ sądowy, który wydał nakaz europejski, podając przyczynę opóźnienia.
11. Osobę ściganą, wobec której zapadło prawomocne postanowienie o przekazaniu, przekazuje się właściwemu organowi sądowemu państwa wydania nakazu europejskiego najpóźniej w terminie 10 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia. Jeżeli przekazanie osoby ściganej w terminie 10 dni nie jest możliwe na skutek siły wyższej albo zagrożenia dla życia lub zdrowia tej osoby, osobę ściganą przekazuje się właściwemu organowi sądowemu państwa wydania nakazu europejskiego w ciągu 10 dni od dnia upływu nowo ustalonego terminu przekazania. Jeżeli państwo wydania nakazu europejskiego nie przejmie osoby podlegającej przekazaniu w terminach w/w zarządza się niezwłoczne zwolnienie tej osoby, jeżeli nie jest ona pozbawiona wolności w innej sprawie.
12. Jeżeli przeciwko osobie ściganej jest prowadzone w kraju postępowanie karne o inny czyn niż wskazany w nakazie europejskim lub osoba ta ma odbyć w kraju za taki czyn karę pozbawienia wolności, sąd, wydając postanowienie o przekazaniu, może odroczyć jego wykonanie do czasu zakończenia w kraju postępowania karnego lub do czasu wykonania w kraju kary pozbawienia wolności. Sąd, po powiadomieniu o jej zaistnieniu organu, który wydał nakaz europejski, może, na jego wniosek, czasowo przekazać osobę ściganą na warunkach określonych w porozumieniu zawartym z tym organem. Porozumienie takie powinno być sporządzone na piśmie i określać warunki przekazania, w tym zwłaszcza termin powrotnego przekazania osoby ściganej.
65. Przedstaw przesłanki bezwzględne odmowy wykonania ENA – art. 607p k.p.k.
Odmawia się wykonania nakazu europejskiego, jeżeli:
1) przestępstwo, którego dotyczy nakaz europejski, w wypadku jurysdykcji polskich sądów karnych, podlega darowaniu na mocy amnestii,
2) w stosunku do osoby ściganej zapadło w innym państwie prawomocne orzeczenie co do tych samych czynów oraz, w wypadku skazania za te same czyny, osoba ścigana odbywa karę lub ją odbyła albo kara nie może być wykonana według prawa państwa, w którym zapadł wyrok skazujący,
3) w stosunku do osoby ściganej zapadło prawomocne orzeczenie o przekazaniu do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
4) osoba, której dotyczy nakaz europejski, z powodu wieku nie ponosi według prawa polskiego odpowiedzialności karnej za czyny będące podstawą wydania nakazu europejskiego,
5) naruszałoby to wolności i prawa człowieka i obywatela,
6) nakaz wydany został w związku z przestępstwem popełnionym bez użycia przemocy z przyczyn politycznych.
Jeżeli nakaz europejski został wydany wobec osoby ściganej, która jest obywatelem polskim, wykonanie nakazu może nastąpić pod warunkiem, że czyn, którego nakaz europejski dotyczy, nie został popełniony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ani na polskim statku wodnym lub powietrznym oraz stanowił przestępstwo według prawa Rzeczypospolitej Polskiej lub stanowiłby przestępstwo według prawa RP w razie popełnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarówno w czasie jego popełnienia, jak i w chwili wpłynięcia nakazu europejskiego.
66. Przedstaw przesłanki względne odmowy wykonania ENA – art. 607r k.p.k.
Można odmówić wykonania nakazu europejskiego, jeżeli:
1) przestępstwo będące podstawą wydania nakazu europejskiego, inne niż wymienione w art. 607w, nie stanowi przestępstwa według prawa polskiego. Przepisu nie stosuje się, jeżeli czyn nie stanowi przestępstwa z powodu braku lub odmiennego uregulowania w prawie polskim odpowiednich opłat, podatków, ceł lub zasad obrotu dewizowego.
2) przeciwko osobie ściganej, której dotyczy nakaz europejski, toczy się w Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie karne o przestępstwo, które stanowi podstawę nakazu europejskiego,
3) wobec osoby ściganej, w związku z czynem będącym podstawą wydania nakazu europejskiego zapadło prawomocne orzeczenie o odmowie wszczęcia postępowania, o umorzeniu postępowania lub inne orzeczenie kończące postępowanie w sprawie,
4) według prawa polskiego nastąpiło przedawnienie ścigania lub wykonania kary, a przestępstwa, których to dotyczy, podlegały jurysdykcji sądów polskich,
5) nakaz europejski dotyczy przestępstw, które według prawa polskiego zostały popełnione, w całości lub w części, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym,
6) za czyn zabroniony, którego dotyczy nakaz europejski, w państwie wydania nakazu europejskiego można orzec karę dożywotniego pozbawienia wolności albo inny środek polegający na pozbawieniu wolności bez możliwości ubiegania się o jego skrócenie.
Można także odmówić wykonania nakazu europejskiego, wydanego w celu wykonania kary albo środka polegającego na pozbawieniu wolności, orzeczonych pod nieobecność osoby ściganej, chyba że:
a) osobę ściganą wezwano do udziału w postępowaniu lub w inny sposób zawiadomiono o terminie i miejscu rozprawy albo posiedzenia, pouczając, że niestawiennictwo nie stanowi przeszkody dla wydania
orzeczenia albo miała ona obrońcę, który był obecny na rozprawie lub posiedzeniu,
b) po doręczeniu osobie ściganej odpisu orzeczenia wraz z pouczeniem o przysługującym jej prawie, terminie i sposobie złożenia w państwie wydania nakazu wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie, osoba ścigana w ustawowym terminie nie złożyła takiego wniosku albo oświadczyła, że nie kwestionuje orzeczenia,
c) organ, który wydał nakaz europejski, zapewni, że niezwłocznie po przekazaniu osoby ściganej do państwa wydania nakazu, zostanie jej doręczony odpis orzeczenia wraz z pouczeniem o przysługującym jej prawie, terminie i sposobie złożenia wniosku o przeprowadzenie z jej udziałem nowego postępowania sądowego w tej samej sprawie.
67. Przedstaw jaki europejski nakaz aresztowania nie podlega wykonaniu i warunki prawne uzasadniające jego niewykonanie – art. 607s k.p.k.
Nie podlega wykonaniu nakaz europejski wydany w celu wykonania kary pozbawienia wolności lub środka polegającego na pozbawieniu wolności wobec osoby ściganej, będącej obywatelem polskim albo korzystającej w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu, jeżeli nie wyrazi ona zgody na przekazanie. Można także odmówić wykonania nakazu europejskiego, jeżeli został on wydany w tym celu, a osoba ścigana ma miejsce zamieszkania lub stale przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Odmawiając przekazania, z tych przyczyn, sąd orzeka o wykonaniu kary albo środka, orzeczonych przez organ sądowy państwa wydania nakazu europejskiego. W postanowieniu tym, sąd określa kwalifikację prawną czynu według prawa polskiego. Jeżeli kara lub środek, orzeczone przez organ sądowy państwa wydania nakazu europejskiego, przekracza górną granicę ustawowego zagrożenia, sąd określa podlegającą wykonaniu karę lub środek według prawa polskiego, w wysokości odpowiadającej górnej granicy ustawowego zagrożenia, uwzględniając okres rzeczywistego pozbawienia wolności za granicą oraz wykonaną tam karę lub środek. Jeżeli do nakazu europejskiego nie dołączono dokumentów lub informacji niezbędnych do wykonania kary na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sąd odracza posiedzenie i zwraca się do właściwego organu państwa wydania nakazu europejskiego o nadesłanie takich dokumentów lub informacji. Wykonanie kary odbywa się według przepisów prawa polskiego.
68. Przedstaw przesłanki warunkowego przekazania osoby ściganej – art. 607t k.p.k.
Jeżeli nakaz europejski został wydany w celu ścigania osoby, która jest obywatelem polskim albo korzysta w Rzeczypospolitej Polskiej z prawa azylu, przekazanie może nastąpić pod warunkiem, że osoba ta będzie odesłana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po prawomocnym zakończeniu postępowania w państwie wydania nakazu europejskiego.
69. Przedstaw zakres i warunki prawne zajęcia oraz przekazania dowodów i przedmiotów na wniosek państwa wydania ENA – art. 607wa k.p.k.
Właściwy sąd lub prokurator na wniosek organu sądowego państwa wydania nakazu europejskiego dokonuje zajęcia i przekazania przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa, przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa, lub mogących stanowić dowód w sprawie
rzeczy, korespondencji, przesyłek, wykazów połączeń telekomunikacyjnych lub innych przekazów informacji lub danych przechowywanych w systemie informatycznym lub na nośniku, w tym korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną.
Zajęcia i przekazania dowodów i przedmiotów należy dokonać również wtedy, gdy wykonanie nakazu europejskiego nie jest możliwe ze względu na śmierć lub ucieczkę osoby ściganej.
Przy przekazaniu przedmiotów można zastrzec ich zwrot, w szczególności gdy podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi, przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
70. Przedstaw przesłanki wystąpienia do państwa UE o wykonanie orzeczenia przepadku – art. 611fn k.p.k.
1. W razie prawomocnego orzeczenia przez sąd polski wobec obywatela polskiego lub cudzoziemca przepadku, sąd może wystąpić o jego wykonanie bezpośrednio do właściwego sądu lub innego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, zwanego w niniejszym rozdziale „państwem wykonania orzeczenia”, w którym sprawca posiada mienie lub osiąga dochody, a w razie niemożności jego ustalenia, państwa, w którym ma stałe lub czasowe miejsce pobytu.
Wystąpienie sąd każdorazowo kieruje wyłącznie do jednego państwa wykonania orzeczenia.
Jeżeli wystąpienie dotyczy określonych składników mienia, może ono nastąpić do więcej niż jednego państwa wykonania orzeczenia, jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że:
1) określone składniki mienia znajdują się w więcej niż jednym państwie wykonania orzeczenia lub w jednym z wielu państw wykonania orzeczenia lub
2) postępowanie wykonawcze będzie prowadzone w więcej niż jednym państwie wykonania orzeczenia.
Jeżeli wystąpienie dotyczy kwoty pieniężnej, może być skierowane do więcej niż jednego państwa wykonania orzeczenia, jeżeli mienie, co do którego może nastąpić przepadek, nie zostało zabezpieczone na podstawie postanowienia, o którym mowa w art. 589g § 1, lub gdy jego wartość nie jest wystarczająca do wyegzekwowania kwoty pieniężnej, co do której orzeczono przepadek, lub gdy przemawia za tym dobro postępowania.