LIPA

Lipa (Tilia) 

Lipa jest drzewem liściastym dorastającym do około 30m wysokości. Jest szeroko rozpowszechniona w naszym klimacie i posiada wiele odmian. Wartość leczniczą wykazuje zarówno lipa drobno, jak i szerokolistna. Jest drzewem długowiecznym. Najstarsza polska lipa ma blisko 500 lat, ale poza naszym krajem żyją również osobniki 800 letnie. Lipa szerokolistna kwitnie w końcu czerwca i lipcu, a drobnolistna dwa tygodnie wcześniej. 
Jest rośliną miododajną. W przekazach ludowych symbolizuje pokój, szczęście i długowieczność, dlatego niegdyś sadzono ją wokół domostw i kościołów. 
Dla celów medycznych wykorzystuje się kwiatostany lipy i drewno lipowe, które służy do wypalania znanego wszystkim węgla aktywnego, niezastąpionego w leczeniu biegunek. 

Kwiaty lipy obfitują we flawonoidy i śluz o działaniu przeciwzapalnym i napotnym oraz łagodnym działaniu rozkurczowym na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i naczyń, stymulują również wytwarzanie interferonu - związku o działaniu przeciwwirusowym. Wykorzystuje się je głównie w leczeniu zakażeń dróg oddechowych oraz jako środek zapobiegający przeziębieniom i grypie. Jeszcze niedawno napar z kwiatów lipy zastępował w okresie jesieni i zimy herbatę. Myślę, że gdyby zwyczaj ten przetrwał do


dziś, ograniczyłaby się liczba chorych cierpiących na nawracające, wirusowe infekcje. Badania kliniczne przeprowadzone u dzieci potwierdziły skuteczność terapeutyczną naparów z kwiatów lipy w przypadkach zakażeń układu oddechowego. 

Dzięki zawartości garbników lipa łagodzi również dolegliwości trawienne, powszechnie występujące w infekcjach dróg oddechowych u niemowląt i małych dzieci. W tradycyjnym ziołolecznictwie uważano ją także za lek o właściwościach uspokajających i ułatwiających zasypianie. Powiedzenie ludowe mówi, że lipa koi ciało i duszę. Jest lekiem bezpiecznym można ją stosować u dzieci i kobiet w ciąży. 

Na zakończenie proponuję przywrócić w czasie jesienno-zimowych chłodów dobry obyczaj codziennego popijania ciepłych z naparów z kwiatów lipy. Napar ten nie tylko wzmacnia odporność i rozgrzewa, ale jest też słodki i smaczny. 

Maria Wicińska http://www.naturalnamedycyna.pl/domowa-apteka/lipa 

Lipa 

Lipa jest pięknym i dużym drzewem. Spotykamy ją w parkach, na ulicach, ogrodach. Spacer aleją lipową, zwłaszcza w okresie kwitnienia to wielka przyjemność dla zmysłu węchu. Słodki zapach kwiatów wabi też pszczoły, a lipowy miód ma nie tylko wspaniały smak, ale też właściwości lecznicze. 

Zbieranie i suszenie 

Surowcem są całe kwiatostany. Zbieramy je gdy większość kwiatów jest rozwinięta, a pozostałe rozchylają się. Kwiaty należy zbierać w czasie ładnej suchej pogody, aby nie czerniały. Wilgotność obniża wartość leczniczą surowca. Podczas zbiorów obcinamy tylko kwitnące wierzchołki uważając, by nie łamać gałęzi. Suszymy cienką warstwą na papierze w miejscu suchym i przewiewnym. Po wysuszeniu kwiaty powinny zachować naturalny jasnożółty kolor i zapach. Przechowujemy je w szczelnie zamykanych 
pudełkach. 

Właściwości 

Kwiaty lipy zawierają związki flawonowe, śluzowe, kwasy organiczne, triterpeny, fitosterole, garbniki i olejki eteryczne. Kombinacja tych składników działa napotnie, słabiej przeciwbólowo, żółciopędnie i przeciwskurczowo. 

Zastosowanie 

Napary i odwary z kwiatów lipy są szczególnie polecane do stosowania u dzieci i osób starszych w chorobach przeziębieniowych - grypa, angina, zapalenie oskrzeli, przeziębienie. Ma też działanie uspokajające, dlatego kwiat lipy zalecany jest w napięciu nerwowym. Działa też rozkurczająco na układ krążenia i pomaga przy niektórych rodzajach migreny. 
Picie herbatki lipowej wpływa korzystnie na układ pokarmowy. Pobudza wydzielanie soków żołądkowych i żółci, poprawia trawienie i przyswajanie pokarmów. Dzięki zawartości śluzów działa osłaniająco na śluzówkę żołądka. 
Ze względu na właściwości tonizujące wykorzystywana jest w kosmetykach pielęgnacyjnych i upiększających. Poprawia kondycję włosów i wygładza skórę. 
Zewnętrznie napary z lipy doskonałe są do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych 

Autor: Tamara Majer, 9 czerwca 2011 


LIPA

Substancje czynne 

Kwiatostany lipy zawierają flawonoidy, głównie pochodne kwercetyny, kemferolu i akacetyny, a także olejek eteryczny i związki śluzowe. Na szczególną uwagę zasługuje tilirozyd o budowie glikozydoestru, który jest odpowiedzialny za działanie przeciwzapalne lipy. W surowcu występuje od 0,02% do 0,05% olejku eterycznego, którego głównymi składnikami są: farnezol (do 5%) o przyjemnym zapachu, niewielkie ilości geraniolu i eugenolu oraz znaczne zawartości węglowodorów. Znaczenie lecznicze ma również 
śluz, z którego podczas hydrolizy powstają kwasy uronowe (do 40 %), metylopentozy (około 12%) i heksozy (około 50%). Ponadto wśród związków czynnych należy wymienić garbniki, leukoantocyjany, kwasy organiczne, triterpeny i fitosterol, sole mineralne, karoten, kwas askorbinowy. 

Właściwości napotne 

Kwiatostan lipy jest tradycyjnie stosowany jako środek napotny (diaphoricum) w chorobach z podwyższoną temperaturą ciała. Właściwości napotne przypisuje się flawonoidom. Wodne wyciągi z surowca powodują zwiększenie wydzielania potu, poprawiają parowanie (transpirację) i oddychanie (perspirację) przez skórę. Działanie to między innymi polega na bezpośrednim pobudzeniu czynności gruczołów potowych jak również, w pewnym stopniu, na zwiększeniu ich wrażliwości na bodźce przekazywane przez nerwy 
układu współczulnego przewodu pokarmowego i narządów rodnych u kobiet. Działanie napotne można uzyskać nie tylko po wypiciu naparu, ale także po zastosowaniu kąpieli. 

Właściwości przeciwzapalne i osłaniające 

Glikozydoester tilirozyd oraz obecne w surowcu śluzy działają łagodnie przeciwzapalnie. Ponadto związki śluzowe wykazują działanie osłaniające, powlekające i zmiękczające. Zapewnia to efekt łagodzący kaszel i kojący ból gardła. 

Właściwości uspokajające 

Doc. dr hab. farm. Aleksander Ożarowski w swojej książce "Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy" kwiatostany lipy nazywa "panaceum na zmęczenie nerwowe". Napary z lipy stosuje się w nadmiernej pobudliwości nerwowej, ponieważ łagodzą stany napięcia nerwowego szczególnie u dzieci, młodzieży i osób starszych. Działanie uspokajające wykazuje olejek eteryczny zawarty w kwiatostanach lipy, a w szczególności jego składnik farnezol. 

Właściwości moczopędne 

Kwiatostan lipy wykazuje także działanie moczopędne, związane z obecnością terpenów w olejku eterycznym. Zwiększenie wydalania moczu następuje w wyniku działania drażniącego na kanaliki nerkowe. 

Właściwości żółciopędne i przeciwskurczowe 

Działanie żółciopędne związane jest z właściwościami przeciwskurczowymi, a nie z bezpośrednim działaniem na miąższ wątroby. Napary z kwiatostanów lipy zmniejszają nieznacznie napięcie mięśni gładkich oraz pobudzają wydzielenie soku żołądkowego i zwiększają przepływ żółci do dwunastnicy. Dzięki temu ułatwione jest trawienie i przyswajanie pokarmu. 

Tiliae carbo 

Węgiel lipowy jest otrzymywany z drzew Tilia cordata Mill. lub Tilia platyphyllos Scop. Stosuje się go przy zatruciach pokarmowych. 

Tilia tomentosae (Tilia argentea)

Lipa srebrzysta, mająca silnie pachnące kwiaty, jest sadzona jako drzewo ozdobne. Komisja E w monografii kwiatu lipy srebrzystej określa zastosowanie surowca w nieżytach układu oddechowego, jako środek przeciwskurczowy, rozrzedzający śluz i napotny, a także jako środek moczopędny. 

Napary 

Farmakopea Polska zaleca stosowanie kwiatostanów lipy (T. cordata lub T. platyphyllos) w postaci naparów. W przeziębieniach z podwyższoną temperaturą ciała, w zapaleniu gardła, krtani i oskrzeli pije się gorące napary. W stanach napięcia i nadmiernego pobudzenia, a także zmęczenia długotrwałym wysiłkiem umysłowym oraz w utrudnionym zasypianiu stosuje się napary w postaci ciepłego napoju oraz kąpiele, do których dodaje się napar z samej lipy lub łącznie z lawendą, wrzosem i tatarakiem. Kąpiel 
wykazuje działanie uspokajające i ułatwia zasypianie. Po kąpieli z dodatkiem naparu lipy skóra ulega regeneracji, staje się bardziej elastyczna, ułatwiona jest transpiracja. Kąpiel działa również przeciwskurczowo. 

http://www.zielnik.biz/lipa/ 

Kwiat lipy to ziołowy dodatek do herbaty, który wyraźnie wpływa na smak gotowego naparu. Roślina ta zawiera przy tym liczne flawonoidy, garbniki, olejek eteryczny, kwasy organiczne oraz witaminę C i PP, a także inne związki. Działa uspokajająco i przeciwskurczowo. Stosuje się go przy przeziębieniach, grypie, zaflegmieniu, kaszlu, anginie, zapaleniu gardła, krtani i oskrzeli oraz gorączce spowodowanej powyższymi dolegliwościami. 

Lipa wspomaga leczenie przeziębienia 

Zbiera się za pomocą drabin i sekatorów kwiatostan z obu gatunków wraz z szypułką i przykwiatkiem w formie lancetowatego listka. Co do innych surowców lipowych warto wymienić węgiel lipowy l-2 łyżki w mleku lub wodzie zażywa się w biegunkach, zatruciach, gazach, zewnętrznie stosuje się jako zasypkę przy ropiejących ranach i wrzodach. 

Do użytku wewnętrznego stosuje się węgiel przynajmniej godzinę po zażyciu środka przeczyszczającego. Z drzewa lipowego uzyskuje również dobry węgiel rysunkowy. 

Napar na przeziębienia 

Kwiat działa napotnie, moczopędnie, przeciwskurczowo i osłaniająco dla dróg oddechowych. Napar 2-3 razy dziennie bez wychodzenia na dwór) stosuje się przy wszelkich formach przeziębienia, nieżytach dróg oddechowych i moczowych, zatrzymaniu moczu, miażdżycy, cukrzycy, dychawicy, a w zastosowaniu zewnętrznym w okładach na rany i wrzody i co płukania jamy ustnej w stanach zapalnych. 

http://www.1000rad.pl/lipa-wspomaga-leczenie-przeziebienia 

Ukojenie pod lipą 

Pomogą na przeziębienia, uspokoją, ułatwią zasypianie, uregulują trawienie. Napar pielęgnuje wrażliwą i suchą skórę. 

LIPOWE PRZEPISY: 

Na bezsenność niemowląt 
Garść suszonych liści włóż do bawełnianego woreczka lub zawiń w tetrową pieluszkę, połóż na dnie wanienki w czasie kąpieli. 

Na anemię 

Liście zebrane w maju (skoro świt) wysusz w przewiewnym i zacienionym miejscu. Dwie garście suszu (około 15 g) gotuj przez kilka minut w butelce czerwonego wytrawnego wina, gdy przestygnie, dosłódź miodem lipowym. Przelej do buteleczek z ciemnego szkła. Pij po kieliszku dwa razy dziennie. 

Na nerwy 

Zmieszaj w równych ilościach suszone kwiaty lipy i pomarańczy. Łyżkę zalej wrzątkiem, zrób napar. Pij dwa razy dziennie, rano i wieczorem. 

Na grypę i poty 

Wymieszaj dwie garście kwiatów lipy i tyle samo owoców malin. Łyżkę mieszanki zalej dwiema szklankami wrzątku i gotuj na małym ogniu 10 minut. Przecedź, pij 3-4 razy dziennie, koniecznie na noc. 

Na gładką cerę 

Kwiaty lipy zmieszaj w równych proporcjach (po łyżce stołowej) z rumiankiem, bławatkiem i skrzypem. Dodaj odrobinę wody i zagotuj. Ciepłą papkę nakładaj na twarz. Zmyj po 15 minutach. Działa odkażająco i ściąga pory. 

Tekst: Monika Grzybowska 
http://www.kochamwies.pl/rosliny/ogrody/13453-ukojenie-pod-lipa?start=1 

Lipa na przeziębienie

Wykorzystaj lipę jako środek napotny i przeciwzapalny

W medycynie ludowej stosowano świeży sok z lipy, węgiel drzewny otrzymywany z drewna lipowego oraz kwiaty. Współcześnie wykorzystuje się kwiat lipy drobnolistnej i szerokolistnej (ale nie srebrnolistnej)do przygotowywania naparów o działaniu napotnym i przeciwzapalnym.

Jak przygotować lipę na napar: do zbierania wybieraj tylko kwiaty z drzew, które rosną z dala od ruchliwych dróg. Kwiatostan lipy jest bowiem trochę lepki i łatwo przyklejają się do niego wszelkie zanieczyszczenia. Zbiera się kwiaty rozkwitłe, ale nie przekwitłe, w czasie suchej pogody. Suszy się je w cieniu, w przewiewnym miejscu.

Herbatka napotna: po dwie łyżeczki suszonego kwiatu lipy i kwiatu czarnego bzu, łyżeczkę kory wierzby białej i rumianku zalej szklanką wrzątku. Parz pod przykryciem 5 min. Przecedź. Dodaj sok z 1/2 cytryny, łyżeczkę miodu i nieco soku malinowego (według uznania). 
Pij herbatkę 34 razy dziennie. 

http://polki.pl/zdrowie-i-psychologia-grypa-i-przeziebienie_artykul,10024914.html

Kwiat lipy ma właściwości lecznicze i działanie napotne, powlekające, przeciwkurczowe i moczopędne.

Stosuje się je w postaci naparów przy chorobach gorączkowych, nieżytach dróg oddechowych, grypie, zapaleniu oskrzeli, dychawicy oskrzelowej, w stanach pobudzenia nerwowego, migrenie, wymiotach na tle nerwowym, zawrotach głowy, niektórych schorzeniach nerek i pęcherza, kolkach, biegunkach, miażdżycy, cukrzycy, chorobach reumatycznych. Zewnętrznie używa się do płukania jamy ustnej i gardła przyrządzając z nich odwary. Kwiat lipy jest dobry do kąpieli przy nerwobólach.

Co w lipie siedzi?

Lipa zawiera bardzo dużo cennych składników i substancji. Wśród nich najcenniejsze są flawonoidy, pochodne kwercetyny, kemferolu i akacetyny, a także olejek eteryczny i śluz, z którego powstają kwasy uronowe. Substancją działającą przeciwzapalnie jest tilirozyd. W skład drzewa lipowego wchodzą też związki czynne: garbniki, leukoantocyjany, kwasy organiczne, triterpeny i fitosterol, sole mineralne, karoten, kwas askorbinowy.

Zastosowanie

Kwiat lipy można wykorzystać na wiele sposobów. Napar stosuje się od wielu wieków jako lek napotny i przeciwgorączkowy przy przeziębieniach i grypie. W chorobach górnych dróg oddechowych ułatwia odkrztuszanie, a w schorzeniach jamy ustnej i krtani stosuje się go odkażająco i przeciwbólowo do płukania gardła.