Istota wychowania Montessori sprowadza się do stwierdzenia, że każde dziecko jest inne i powinno rozwijać się według własnego - indywidualnego planu rozwoju, tak by móc się uczyć szybciej i efektywniej. .Uczeń w ciszy, skupieniu, indywidualnym tempie poznaje kolejne etapy wszystkiego co mu jest potrzebne. Samodzielność w założeniach M.M bardzo ważnym aspektem w rozwoju dziecka, ponieważ kształtuje ona hart ducha ,wytrwałość i wiarę we własne siły, a to jest podstawą do prawidłowego myślenia o sobie ,własnego rozwoju i budowaniu wartościowego kodeksu moralnego.
M.Montessori wyraźnie określiła zasady jaki mają panować w jej nauczaniu.Stad specjalne,przemyślane pomoce dydaktyczne,lekcje ciszy,łagodne aczkolwiek sumienne obserwacje dzieci przez nauczycieli.Dziecko wprowadzone w taki świat nauczania,gdzie nie jest mu na silę narzucony rygor i ograniczenia, potrafi świetnie dopasować swoje zachowanie do grupy,utemperować charakter i co najważniejsze czerpać z tego przyjemność
Montessori wypracowała koncepcję „wychowania kosmicznego”, które było niezwykle nowatorskie i miało na celu nauczenie dziecka o myśleniu o przyrodzie, cywilizacji i społeczeństwie
wg Marii rodzice (dorośli) powinni organizować otoczenie odpowiednie dla rozwoju dziecka, a jest to otoczenie materialne, aspekt strukturalno-dynamiczny
oraz aspekt osobowy
- ideę pomocy w wychowaniu
Marii Montessori najlepiej oddaje zdanie: "Pomóż mi zrobić to samodzielnie"
Wychowanie dziecka, to pomaganie mu w osiągnięciu
dojrzałości i samodzielności.
Maria Montessori zakłada istnienie „wrażliwych faz” w których może nastąpić polaryzacja uwagi. W takich fazach dziecko jest szczególnie podatne na zdobywanie określonej wiedzy. Wg Montessori:
a) od narodzin do szóstego roku życia dziecko jest wrażliwe na ruch, język oraz porządek
b) od siedmiu do dwunastu lat do głosu dochodzi świadomość i dziecko zaczyna interesować się moralnością, religią oraz różnymi dziedzinami nauki
c) w wieku od trzynastu do osiemnastu lat pojawia się wrażliwość na godność osobistą i wiarę we własne siły
W Polsce założenia pedagogiki Montessori pojawiły się na początku lat 90-tych.
Przełom XX i XXI wieku to renesans pedagogicznych założeń Marii Montessori
Odpowiednie założenia programowe i ich realizacja:
Uczenie się przez działanie
Przemyślane środowisko pedagogiczne
Zachowywanie reguł społecznych
Cisza i koncentracja
Indywidualny tok rozwoju każdego dziecka
Obserwacja wychowanków
1.Przemyślane środowisko pedagogiczne
CECHY:
Prostota, precyzja i estetyka wykonania
Konstrukcja umożliwiająca samodzielną kontrolę błędów
Uwzględnianie zasady stopniowania trudności
Logiczna spójność ogniw ciągów tematycznych (dostosowanych do potrzeb rozwojowych dziecka)
2.Oryginalne zestawy pomocy dydaktycznych
CECHY:
Odejście od tradycyjnego układu klas i całej przestrzeni
Klasa ma być tak urządzona aby pozwalała na wykonywanie różnych form aktywności jednocześnie
Zwrócenie dużej uwagi na otwarcie przestrzeni poprzez stosowanie przeszklonych, rozsuwanych drzwi
3„Klucze do świata”- materiał dydaktyczny ,pomoce naukowe
Logiczne powiązanie materiału dydaktycznego
Izolacja jednej trudności
Kontrola błędów
Stopniowanie trudności i piękno materiałów wpływają stymulująco na rozwój dziecka.
Wysoka jakość i trwałość w użytkowaniu, estetyka i efektywność to niezaprzeczalne walory materiału Montessori.
Materiał Montessori dzielimy na grupy:
materiał do ćwiczeń
praktycznego dnia
materiał sensoryczny
materiał do mowy
materiał matematyczny
materiał w zakresie
wychowania
kosmicznego
Wyszkoleni nauczyciele zmieniają swój stosunek do uczniów:
nauczyciel nie wybiera łatwych dla siebie metod
posiada pełen zestaw pomocy dydaktycznych
umie się nimi posługiwać
wie JAK ,KIEDY i KOGO uczyć
dostrzega efekty swojej pracy
widzi jak i kiedy dzieci się rozwijają
czerpie satysfakcję z pracy
staje się dla dzieci autorytetem