Ogólna charakterystyka etyki prawniczej

Etyka zawodowa -zbiór zasad postępowania, który adresowany jest do danej grupy zawodowej.

Wskazać można na trzy sposoby pojmowania etyki prawniczej:

• etyka cnót, cech charakteru-kryterium oceny czynu prawnika notariusza sędziego itd. Jest to jak się ów czyn ma do postulowanego zespołu cech etycznego adwokata, prawnika.

• deontologiczna-kryterium oceny czynu prawnika: jak się ów czyn, postępowanie, zachowanie, ma do określonych, wskazanych w kodeksie zasad etycznego postępowania

• konsekwencjalistyczna- kryterium oceny czynu: jakie konsekwencje niesie z sobą ów czyn, postawa, zachowanie

Etyka prawnicza często jest nazywana deontologiczną, ponieważ zasady postępowania prawników wskazane są w kodeksach.

Czy etyka prawnicza powinna być etyką kodeksową, czy pozakodeksową?

Przeciwnicy etyki kodeksowej : nie ma sensu określać, wskazywać zasady postępowania, zasad etycznych w kodeksach, bo to co jest istotne z punktu widzenia relacji między klientem, a prawnikiem jest wynikiem ludzkiej przyzwoitości.

Zasady moralności ludzkiej są niejednolite. Nie ma też wyznaczonych konsekwencji z niezachowania odpowiedzialności prawnej.

Kodeks prawniczy powinien być aktem normatywnym. Nie powinien zawierać opisu ideałów, wartości, do których powinna dążyć określona prawnicza(…)Kodeksy etyczne powinny dbać o interes i dobro publiczne, a nie traktować jako zestaw norm chroniących interes wykonujących dany zawód.Kodeks powinien być rzeczowy, powinien dotyczyć szczegółowych , specyficznych zagadnień. Nie odwoływać się do moralności („nie kłam, nie kradnij” etc.) Powinien dotykać w szczególności problemów dot. Wykonywania określonego zawodu.

Jak się mają zasady etyki prawniczej, do norm prawnych?

Zawód prawnika – zawód zaufania publicznego

Argumenty:

• prawnicy zajmują się szczególnie doniosłymi dla ludzi dobrami(wolność, życie, majątek, zdrowie, własność…), te dobra charakteryzują się tym, że są chronione przez państwo, przez władze publiczne.

• prawnicy działają w sferze publicznej

• publicznie musimy zaufać, że wykonawcy owego zawodu, wykonują ten zawód rzetelnie, jak najlepiej; że prawnik posiadł niezbędną wiedzę, zna swój fach

Podstawowym powodem rodzenia się problemów jest niezachowanie lojalności, wg kodeksów, kolegów(innych prawników), klientów etc.

Drugi powód to konflikt interesów:

• między prawnikiem a klientem

• między klientami określonego prawnika

• z samym sobą (wewnętrzny)

Zasady lojalności

Prawnik powinien odmówić jeśli:

• Jest niekompetentny

• Interes jednego klienta nie zgadza się z interesem drugiego

• wie, iż istnieją nikłe szanse na powodzenie sprawy

• Istnieją znaczne różnice co do strategii prowadzenia sprawy

• Powziął wiedzę co do tego, ze działalność klienta może prowadzić do popełnienia przestępstwa(np. nakłanianie kogoś do fałszywych zeznań).

Obowiązki wynikające z zasad lojalności:

• Poinformowanie o stanie rozwiązania sprawy

• Powiadomienie o szansach wniesienia środka odwoławczego

• Rozliczenie finansowe

• Zwrot depozytów oraz dokumentów jakie zostały przekazane

Obowiązki wobec klienta:

• zachowanie kompetentności

• staranność działania

• niezwłoczność działania

• działanie zgodne z najlepszą wiedzą

• działanie uczciwe

• rzeczowość i dochowanie tajemnicy zawodowej

• informowanie o stanie sprawy

• wykazywanie gorliwości,

• obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych

Trzy argumenty świadczące o tym, że powinno się unikać konfliktu interesów

• Odwołujący się do lojalności prawnika wobec klienta

• Obowiązek dochowania tajemnicy zawodowej

• Zachowanie spójności postępowania procesowego

Ujemne skutki konfliktu interesów: (Konflikt interesów wyklucza lojalność wobec klienta)

• utrudnia zmianę miejsca pracy przez prawników

• nie do uniknięcia w małych miejscowościach

• powołanie się na konflikt interesów jest skuteczną metodą obstrukcji procesowej

Zasady tajemnicy zawodowej:

Adwokat jest zobowiązany zachować w tajemnicy oraz zabezpieczyć przed ujawnieniem lub niepożądanym wykorzystaniem wszystko, czego dowiedział się w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych

Dochowanie tajemnicy powinno być gwarantowane przez prawo.

Argumenty za karalnością za niedochowanie tajemnicy:

• Poufność komunikacji wspiera pełną, uczciwą rzeczową relację między prawnikiem a klientem, co w konsekwencji wspiera dobry wymiar sprawiedliwości

• Zachowanie tajemnicy adwokackiej jest warunkiem skutecznego reprezentowania i ochrony interesów jednostki

• Obowiązek zachowania wszystkich informacji uzyskanych w związku z reprezentowaniem interesów klienta

• Sądom zabrania się zmuszania prawnika do ujawnienia informacji uzyskanych przez klienta w trakcie trwania procesu.

Tajemnicę adwokacką obejmuje się wszystkie te informacje, które uzyskał pełnomocnik przed udzieleniem pełnomocnictwa, a również są istotne dla interesów klienta.

Adwokat nie może ujawniać czegokolwiek, co może prowadzić nawet POŚREDNIO do ujawnienia tajemnicy adwokackiej, chyba, że ujawnienie informacji prowadzić może, do uniemożliwienia popełnienia przestępstwa przez klienta, ale tylko w takim zakresie.

Argumenty za utrzymaniem tajemnicy zawodowej:

• jest korzystna dla interesów klienta

• Istotna dla wymiaru sprawiedliwości

• Ważna dla społeczeństwa

Przeciw:

• Służy bardziej prawnikom jako zasłona, za którą ukrywają niekompetencje zawodową

• Zasada jest iluzoryczna, szczególnie wtedy gdy prowadzenie sprawy wymaga odwołania się do wiedzy eksperckiej, wiedzy biegłych

• Nie służy społeczeństwu

INSTYTUCJA IMMUNITETU ADWOKACKIEGO

(NIEZWYKLE DONIOSŁA :D)

Prawnik nie ponosi odpowiedzialności karnej na tzw. Zasadach ogólnych wskazanych w kodeksie karnym

ARGUMENTACJA: specyfika zawodu adwokata wymaga tego, aby prawo gwarantowało, umożliwiało użycie środków zapewniających adekwatną obronę interesów klienta. Zgodnie z najlepiej pojmowanym interesem klienta.

Zasada wolności słowa i pisma oraz wiążący się z ową zasadą immunitet radcowski, adwokacki.

Immunitet nie jest nieograniczony 

Status osoby poszkodowanej naruszeniem wolności słowa i pisma Dot. Tych osób, które w chwili popełnienia brał udział w tym samym postępowaniu jurysdykcyjnym.( w tej samej chwili uczestniczyły w całym procesie)

Lojalność wobec wymiaru sprawiedliwości:

• Obowiązek nienaruszania powagi sądu

• Ob. Nieuchybiania godności osób uczestniczących w postępowaniu

• ZAKAZ DEMONSTROWANIA OSOBISTEGO STOSUNKU DO KLIENTA, OSÓB BLISKICH i innych uczestników postępowania

• Nieokazywanie osobistych relacji do pracowników wymiaru sprawiedliwości

• Bycie rzeczowym

• Obowiązek poprawności, jasności formułowania myśli

• Obowiązek bycia odpowiedzialnym za treść i formę pism procesowych

• Korzystanie z immunitetu nie może przekraczać GRANIC wyznaczonych przez prawo i rzeczową potrzebą

• Nie wolno grozić świadkom wszczęciem postępowania karnego

W stosunku do wymiaru sprawiedliwości takt, umiarkowanie, opanowanie

Unikanie wulgaryzmów

Obowiązki wobec kolegów prawników:

• Zakaz prowadzenia nieuczciwej konkurencji

• Uprzejmość

• Zakaz porozumiewania się ze stroną przeciwną bez wiedzy obrońcy, pełnomocnika procesowego

• Obowiązek upewnienia się, czy klient nie jest już reprezentowany przez innego prawnika

• Obowiązek polubownego załatwiania sporów, jakie mogłyby zachodzić między prawnikami

• Zakaz reklamy usług prawniczych