Podstawą zasady działania ekofunduszy:
a) zamiana długu zewnętrznego Polski na inwestycje ochrony środowiska
b) udzielenie pożyczki oś
c) prowadzenie ponadnarodowej polityki ochrony środowiska
d) spełnianie postulatów pozarządowych organizacji
e) przeznaczanie zysku na inwestycje oś
EkoFundusz – fundacja powołana w 1992 przez Ministra Finansów w celu wspierania przedsięwzięć w ochronie środowiska środkami pochodzącymi z części zagranicznego długu Polski.
Wydatki na ochronę środowiska liczone w bieżących cenach w 2004 roku:
a) 1,6% PKB
b) 0,6% PKB
c) 0,3% PKB
d) 0,3% dochodu narodowego
Polski ekofundusz realizuje koncepcje:
a) Perversive incentives – „bodźce przeciwne”
b) Command-and-control – gospodarka centralnie sterowna
c) Dept-for-nature swaps - zamiana długu na inwestycje związane z ochroną środowiska (odpowiedź w pytaniu 20.)
W krajach Europy Zachodniej najpowszechniejsze są:
a) zbywalne pozwolenia
b) opłaty produktowe - W krajach uprzemysłowionych stosunkowo powszechnie stosowane są opłaty produktowe (product charge), które ustalane są dla określonego rodzaju produktów
c) opłaty za emisję zanieczyszczeń do powietrza
d) opłaty za zrzut ścieków
zbywalne pozwolenia - Instrument polegający na tworzeniu rynku pozwoleń na użytkowanie środowiska, Instrument popularny w USA, który długo nie mógł rozwinąć się w Europie, mogą być stosowane w bardzo różnych sytuacjach, o ile potrafimy określić ilościowo zakres dopuszczalnej i bezpiecznej ingerencji w środowisko. Europejski system handlu pozwoleniami do emisji CO2 (EU ETS) jest największym znanym obecnie przykładem zastosowania.
Opłata produktowa to rodzaj opłaty ekologicznej naliczanej i wpłacanej za opakowania w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach. Konieczność wpłacenia opłaty produktowej powstaje kiedy wprowadzający opakowania nie wywiązuje się z ustawowego obowiązku uzyskania odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Opłaty produktowe dotyczą produktów o potencjalnie negatywnym wpływie na środowisko
Opłaty emisyjne powiązane są bezpośrednio z jednostką konkretnego zanieczyszczenia wprowadzanego do środowiska.
W Polsce udział funduszy ochrony środowiska w wydatkach na inwestycje ochrony środowiska:
a) nieco ponad 20% wszytskich inwestycji oś
b) prawie połowa wszytskich inwestycji oś ???
c) 100% wszystkich inwestycji
d) nieco poad 20% wszystkich inwestycji w gospodarce
e) 50% wszytskich inwestycji w gospodarce
Na pewno odpowiedź A lub B – z tabelki w prezentacji 12-13 wynika, że około 20%, ale przeczytałam w jakimś tekście, że odgrywają znaczącą rolę, więc może i odp B?
Koszty zewnętrzne to finansowe skutki efektów, które:
a) nie są nigdzie ewidencjoonowane
b) zostały zrekompensowane poszkodowanym
c) obciążają rachunek kosztów bezpośrednich sprawcy
d) nie obciążają rachunku kosztów bezpośrednich sprawcy
e) nie obciążają rachunku kosztów pośrednich sprawcy
Koszty zewnętrzne są to koszty ponoszone przez otoczenie wskutek działalności jakiegoś czynnika. Często używa się tego terminu w odniesieniu do różnych środków transportu. Tak też podczas gdy transport drogowy i kolejowy nie wydają się na pierwszy rzut oka znacznie różnić pod względem kosztów, to po dodaniu skutków jakie oba wywierają na środowisko, zdrowie ludzi, czy infrastrukturę opłacaną przez państwo, różnica znacząco rośnie na niekorzyść transportu drogowego.
Koszty bezpośrednie – ta część kosztów działalności operacyjnej, których poniesienie można przypisać do określonego nośnika kosztów, np. produktu, grupy produktów, wyświadczonej usługi, wyodrębnionej fazy działalności lub jej rodzaju. Zgodnie z ustawą o rachunkowości koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny
Koszty pośrednie – jeden z rodzajów kosztów w przedmiotowym układzie ujmowania kosztów działalności gospodarczej. Koszty pośrednie obejmują te składniki kosztów, które nie mogą być bezpośrednio odnoszone do produkowanych wyrobów lub usług bądź rodzajów działalności, tzn. nie można przyporządkować ich poszczególnym nośnikom na podstawie pomiarów i dowodów źródłowych lub takie przyporządkowanie jest nieopłacalne. Koszty pośrednie są przypisywane poszczególnym nośnikom na podstawie procedur rozliczeniowych.
Koncepcja ekologicznej reformy podatkowej:
a) dofinansowuje inwestycje oś
b) zmniejsza przychody podatkowe
c) zwiększa opodatkowanie pracy (kapitału)
d) zmniejsza opodatkowanie pracy (kapitału)
e) zwiększa przychody podatkowe
Ekologiczna reforma podatkowe jest to w istocie pakiet działań i narzędzi polityki ekonomicznej oraz polityki ekologicznej, który będzie stosowany w ciągu 10-15 lat, dla osiągnięcia strategicznej przebudowy układu ocen efektywności działalności gospodarczej pod kątem nie tylko kryteriów czysto ekonomicznych, ale i przy uwzględnieniu kryteriów społecznych i ekologicznych.
Cechy:
Zmniejszanie obciążeń podatkowych pracy i kapitału (głównie redukcja stawek ubezpieczenia społecznego)
Zwiększanie obciążeń podatkowych związanych z użytkowaniem środowiska (wzrost podatków od energii i nośników energii)
Neutralność dochodowa
W regulacji o dopuszczalnym poziomie koncentracji zanieczyszczeń w środowisku mówi:
a) norma technologiczna
b) produktowa
c) emisyjna
d) norma imisyjna
Norma technologiczna - normowanie skupia się na aparacie produkcyjnym i zastosowanych technologiach. Właściwe normy technologiczne mają charakter prewencyjny, ponieważ uniemożliwiają lub ograniczają samo wystąpienie zanieczyszczeń. Normy technologiczne mają charakter zintegrowany: obniżają presje na środowisko oraz zwiększają wydajność pracy i kapitału. Z reguły są to rozwiązania bezpieczne dla środowiska, ale bardzo kosztowne.
Normy produktowe dotyczą komponentów tworzących dany produkt gotowy.Wychodzi się z założenia, że pewne składowe produktu mogą być szkodliwe dla środowiska i dlatego zakazuje się ich stosowania lub precyzyjnie określa ich udział w produkcie. Posługiwanie się normami produktowymi jest powszechne i najczęściej dotyczy ochrony życia i zdrowia ludzi
Normy produktowe, w pewnym zakresie, mogą pełnić dla konsumentów rolę instrumentu informacyjno-edukacyjnego.
Normy emisyjne - są najprostsze do ustalenia z pomocą nauk podstawowych (minimum safe standards, critical loads) i wprowadzenia w życie z pomocą aktów prawnych i administracyjnych. Regulacja dotyczy już powstałych zanieczyszczeń i nie motywuje do zmian technologicznych. Operowanie normami emisyjnymi nie daje gwarancji bezpieczeństwa w sytuacji, kiedy zanieczyszczenia mogą być szkodliwe, migrują i łączą się ze sobą (efekt synergiczny).
Normy imisyjne - normowaniu podlega koncentracja zanieczyszczeń w czasie oraz w konkretnych receptorach i lokalizacjach. W istocie, to koncentracja zanieczyszczeń, a nie emisja, jest odpowiedzialna za stan zdrowia ludzi i jakość ekosystemów.Egzekwowanie norm imisyjnych natrafia na trudności: identyfikacja sprawców, podział odpowiedzialności między emitentów, ustalenie zakresu odpowiedzialności podmiotu regulującego (zwłaszcza w okresie transformacji i istotnych zmian własnościowych).
Jednostkowa stawka opłaty za ścieki do jezior w Polsce:
a) =wody płynące
b) <wody płynące
c) 2xstawka za wody płynące????
d)4x stawka za wody płynące
e) inna dla każdego województwa
Jednostkowa stawka opłaty za wprowadzanie ścieków do jezior jest w Polsce:
a) taka sama jak dla wód płynących
b) nieznacznie wyższa niż dla wód płynących
c) dwukrotnie wyższa niż dla wód płynących????
d) 4x wyższa niż dla wód płynących
e) inna dla każdego z województw
Preferowanie w polityce ochrony środowiska fiskalnej funkcji opłat za użytkowanie środowiska najprawdopodobniej:
a) korzystnie wpłynie na realizację funkcji bodźcowej – chyba najbardziej logiczna z tego
b) nie spowoduje zmian w działalności podmiotów gospodarczych
c) ograniczy subwencjonowanie ochrony środowiska
d) nie doprowadzi do żadnej poprawy stanu środowiska
Rola fiskalna – generowanie dochodów budżetu lub funduszy celowych
Rola motywacyjna – ekonomiczny bodziec skłaniający podmioty gospodarcze do zmiany postępowania
Obie funkcje są względem siebie konkurencyjne i prowokują konflikt celów (cele fiskalne kontra cele motywacyjne)
Subwencjonowanie - dzielenie bezzwrotnej pomocy finansowej instytucji, organizacji, przedsiębiorstwu (rzadziej osobie) w celu poparcia określonej działalności
We wskaźniku dynamicznego kosztu jednostkowego, koszt ten jest wyrażony:
a) jako całkowity koszt przedsięwzięcia
b) jako krańcowy koszt przedsięwzięcia
c) w przeliczeniu na jednostkę inwestycji
d) w przeliczeniu na jednostkę efektu ekologicznego
e) w przeliczeniu na każdy rok inwestowania
DGC (dynamiczny koszt jednostkowy) to techniczny koszt uzyskania jednostki efektu „ekologicznego” (nie jest to cena porównywalna z cenami rynkowymi). Wyznaczone DGC dla wielu projektów pozwalają uszeregować warianty i dokonać wyboru najtańszego rozwiązania. To wygodna miara informująca o koszcie poniesionym w celu zrealizowania społecznie pożądanego przedsięwzięcia. Założenia: nie bierze się pod uwagę sposobu finansowania inwestycji, wymaga informacji o kosztach eksploatacyjnych, konieczne jest rzeczowe określenie efektu „ekologicznego”
Certyfikat zarządzania środowiskiem jako EMAS to:
a) Europejski Eco-Management and Audit Scheme
b) Amerykański Eco-Management and Audit Scheme
c) Brytyjski Eco-Management and Audit Scheme
d) Światowy Eco-Management and Audit Scheme
ISO – międzynarodowy Quality Management Systems
Nakłady poniesione bezpośrednio z budżetu centralnego na inwestycję oś w Polsce w 2007 roku wyniosły:
a) prawie połowę wszystkich inwestycji oś
b) 100% wszystkich inwestycji oś
c) nieco powyżej 20% wszystkich inwestycji oś
d) ok. 50% wszystkich inwestycji w gospodarce
Czyli tamto wcześniejsze pytanie o środki z funduszy ochrony środowiska też było jakoś nie doprecyzowane. Fundusze wahają się kilkanaście do dwudziestu kilku procent.
W krajach Europy zachodniej stosunkowo najpowszechniejsze są ekonomiczne instrumenty:
a) zbywalne pozwolenia za korzystanie ze środowiska (USA)
b) opłaty karne
c) opłaty za emisję zaniczyszczeń do powietrza
d) opłaty na zrzut ścieków
e) opłaty podatkowe
f) opłaty produktowe
Opłata karna jest instrumentem egzekucji prawa stosowanym w przypadku wykrycia naruszenia prawa, nie może być księgowana jako koszt i zmniejsza zysk ukaranego przedsiębiorstwa, powinna być stosowana tylko w przypadku zdarzeń losowych i incydentalnych. Recydywa polegająca na uporczywym naruszaniu prawa wymaga sięgnięcia po instrumenty prawne (kodeks prawa cywilnego, kodeks prawa karnego.
Podatki to rodzaj płatności, które nie są zapłatą za dostarczoną usługę lub zapewnioną korzyść, kierowane są do centralnego budżetu. Mogą zasilać budżet i nie muszą być wykorzystane na cele ochrony środowiska. Udział podatków środowiskowych w całkowitych wpływach podatkowych może wskazywać na modyfikacje systemu podatkowego wynikające z przesłanek polityki ochrony środowiska.
Specjalna komisja (NOAA) rozstrzygnęła, że w metodzie wyceny warunkowej preferować należy schemat pytań:
a) o wielkości poniesionych strat
b) o gotowości do zapłaty
c) o gotowości do współpracy
d) o gotowości do przyjęcia rekompensaty
e) odwołującego się do wyników innych badań
Wycena warunkowa - polega na przeprowadzeniu profesjonalnej ankiety ujawniającej WTP (lub WTA) respondentów
Konieczne jest przestrzeganie reżimu poprawności badania (zalecenia NOAA i unikanie błędów nielosowych).Są dwa schematy pytań: otwarte lub dwudzielnego wyboru (schemat „licytacji”) Niezbędne jest zgromadzenie dla analizy danych społeczno-ekonomicznych ankietowanych. Statystyczna analiza dotyczy krzywej popytu utworzonej w oparciu o odpowiedzi ankietowanych (z prezentacji)
Metoda ta opiera się na skierowaniu bezpośredniego zapytania do ludzi np. w formie ankiety, ile są gotowi zapłacić za dany zasób środowiskowy i pełnioną przez niego funkcję. Czasami kieruje się zapytanie o wielkość rekompensaty jaką ludzie są w stanie zaakceptować w przypadku utraty danego zasobu. Warunkowość tej metody odnosi się do hipotetycznych losów określonego zasobu środowiskowego. Metoda wyceny warunkowej szacuje aktualną wartość danego bogactwa środowiskowego i nie uwzględnia dalszych efektów obecnie podejmowanych decyzji.
Stosując metodę ceny przyjemności (Hedonic price) dokonujemy wyceny:
a) Rynkowej cechy dobra nierynkowego
b) nierynkowej cechy dobro rynkowego
c) nierynkowego dobra poprzez wydatki na inne dobra rynkowe
d) wartość życia ludzkiego
e) wyników oszacowań z innych badań wyceny
Wycena cen hedonicznych - wycena nierynkowej cechy dobra rynkowego w oparciu o analizę czynnikową cen dóbr o różnym nasileniu występowania badanej, nierynkowej cechy
Podstawowe przykłady zastosowań: wycena cechy (np. środowiskowej) takich dóbr rynkowych jak nieruchomości (działki, posiadłości, domy, mieszkania), dobra trwałe i nietrwałe służące konsumpcji
Jeżeli proponujemy zasadę trwałego przychodu w stosunku do gospodarczego użytkowania dowolnego zasobu odnawialnego, to:
a) w ogóle nie chronimy zasobu przed wyczerpaniem
b) mamy pewność, że nigdy nie zostanie wyczerpany – zasób odnawialny więc się chyba nie wyczerpie ;)
c) nie mamy pewności, że nie zostanie wyczerpany
d) skłaniamy do maksymalizacji dochodów
e) sprzeniewierzamy się ochronie środowiska
Optymalny poziom emisji zanieczyszczeń dla danej gospodarki jest wyznaczany przez krańcowy koszt redukcji zanieczyszczeń oraz:
a) krańcowe straty spowodowane emisjami
b) organizacje ochrony środowiska
c) opłaty za emisje zanieczyszczeń
d) z prowadzenia działalności gospodarczej
e)krancowe korzyści redukcji zanieczyszczeń
Jeden z wniosków nazywamy regułą .… krańcowych prywatnych korzyści netto..
a) zastosowanie podatku pigoya
b) zastosowanie regulacji podatkowej
c) dowolność w metodzie wyboru regulacji
d) zastosowanie ekonomicznej wyceny .....
e) zastosowanie regulacji ilościowej- wydaje mi się, że dobra
Korzyść krańcowa - korzyść jaką odnosi konsument ze zwiększenia konsumpcji danego dobra o jedną jednostkę. Stanowi przyrost korzyści w związku z konsumpcją dodatkowej jednostki dobra. Przy danej wielkości konsumpcji danego dobra konsument odnosi określone korzyści. Jeżeli zwiększy swoją konsumpcję.
Podatek Pigou – zewnętrzna korekta funkcjonowania rynku
Prawo Coase’a – samodzielne i dobrowolne porozumienie zainteresowanych stron
Ekonomiczna wycena pozwala ujawnić w rachunku całkowitą wartość ekonomiczną dóbr nierynkowych, a w szczególności pozaużytkową wartość ekonomiczną ważnych dóbr i usług środowiskowych. Wycena ekonomiczna daje możliwość uzupełnienia analizy o imputowane korzyści i koszty środowiskowe, które nie mają ceny rynkowej lub są trudno mierzalne
Z teoretycznego porównania efektywności .. z regulacją bezpośrednią wynika, że
a) opłaty są najbardziej efektywne
b) oba ekonomiczne instrumenty są tak samo efektywne
c) pozwolenia zbywalne są najbardziej efektywne
d) regulacja bezpośrednia nie jest wcale …
e) nie jest możliwa jednoznaczna ocena efektywności