17. Zasady projektowania węzłów kolejowych

W typowym układzie stacji węzłowej, obsługującej mieszany ruch kolejowy, jest stosowane poprzeczne usytuowanie rejonu obsługi ruchu pasażerskiego względem rejonu obsługi przewozów towarowych. Układ taki występuje zazwyczaj przy zbliżonym udziale przewozów pasażerskich i towarowych w ogólnym obciążeniu ruchowym.

Na stacjach węzłowych o bardzo dużym natężeniu ruchu niezbędne staje się oddzielenie rejonu obsługi przewozów pasażerskich od rejonu obsługi przewozów towarowych. Można je uzyskać przez podłużne usytuowanie tych rejonów względem siebie. Niekiedy układ taki przyjmuje formę dwóch odrębnych stacji dedykowanych do obsługi poszczególnych rodzajów przewozów.

Na stacji pasażerskiej przewidziany jest pełen zakres obsługi podróżnych, natomiast ruch towarowy przeprowadzany jest przez taką stację tranzytem, z ewentualną możliwością nieplanowego zatrzymania pociągów towarowych w celu ich wyprzedzania przez pociągi pasażerskie.

Na stacji towarowej, znajdującej się w węźle kolejowym, realizowana jest pełna obsługa techniczno-handlowa pociągów towarowych, a pociągi pasażerskie przejeżdżają przez taką stację tranzytem, zazwyczaj po wydzielonych w tym celu torach.

Odrębna grupę stanowią stacje, na których występuje bardzo znaczna dysproporcja miedzy intensywnością ruchu pasażerskiego i intensywnością ruchu towarowego. Układ taki odznacza się rozwiniętym rejonem obsługi jednego rodzaju przewozów. Rejon obsługi przewozów drugiego rodzaju ma minimalne rozmiary. Stacje takie zazwyczaj projektuje się w układzie poprzecznym, w którym grupy torowe - pasażerska i towarowa - zlokalizowane są obok siebie.

Węzeł kolejowy - zespół sąsiadujących ze sobą stacji i posterunków ruchu. Granica węzła ustala zarządca infrastruktury.

Węzeł komunikacyjny - punkt zejścia się i przecięcia kilku (przynajmniej trzech) dróg transportowych jednej lub różnych gałęzi transportu. Przykładem węzła komunikacyjnego jest dworzec kolejowy skojarzony z transportem miejskim (metro, autobus, tramwaj) lub port lotniczy wraz z obsługującymi go środkami komunikacji miejskiej, kolei (pociągi lokalne i dalekobieżne) itp.

Źródła:

Leksykon Terminów Kolejowych

"Projektowanie Linii i stacji Kolejowych" A. Massel, Wyd. KOW, Warszawa 2010