Powrót do spisu treści

Poprzednia strona

6. ZASADY PROJEKTOWANIA

6.1. Dobór materiałów. Zalecane do stosowania klasy betonu w różnych ele mentach m ostowych podano w 3.1 i 3.2.
Zestaw asortymentów stali stosowanych w budowie most ów betonowych podano w 4.1 i 4.2. Zaleca się:
- stosowanie wyższych klas stali do wyższych klas betonu,
- stosowani e do betonu zbrojonego prętów żebrowanych,
- stosowanie lin do strunobetonu,
- stosowanie odmiany I cięgien sprężających,
- preferowanie kabli n

⋅

15,5 lub innych podobnych zamiast lin wielozwitych.

6.2. Schem aty zastępcze. Obliczeniowe schematy zastępcze powinny m ożliwie dokładnie odpowiadać rzeczywistej
pracy mostu.

6.3. Rozpiętości obliczeniowe

6.3.1. Dźwigary główne. Rozpiętości oblic zeniowe l

t

przęseł dźwigarów głównych nal eży przyjmować:

- jako rozpiętość pr zęsła w osi łożysk,
- dla m ałych rozpiętości przy podparciu bez łoż ysk dla l

t

≤

10 m, l

t

= 1,05l

0

, gdzie l

0

- rozpiętość w świetle krawędzi

podparcia, z tym że l

t

≤

l

0

+ h, gdzie h - wysokość dźwigara na podporze,

- jako rozstaw osiowy rygli i słupów w ustrojach ramowych,
- w dźwigarach ze wspornikami dla wspornika jego długość od osi podpory do końca wspornika.

6.3.2. Elem enty drugorzędne. Rozpiętości obliczeniowe elementów drugorzędnych należy przyjmować:
- jako rozstaw osiowy elementów połączonych monolityc znie z dźwigaram i, jeśli szerokość tych elementów nie jest
większa od

1

/

6

ich rozstawu,

- w innych przypadkach l

t

= 1,05l

0

z tym, że l

t

≤

l

0

+ h, (wg 6.3.1) , gdzie h - wysokość dźwigara drugorzędnego na

podporze, lub wysięg od krawędzi utwierdzenia dla wsporników.

6.3.3. Inne przypadki. Można przyjmować inne rozpiętości elementów lub rozpatrywać inne prz ypadki konstrukcji i ich
modelu geometryc znego pod warunkiem właściwego uzasadnienia.

6.4. Zasady obliczeń wytrzymałościowych i wymiarowanie. Konstrukcje m ostowe z betonu niezbrojonego,
żelbetowe i z betonu sprężonego należ y wymiarować pr zy założeniu liniowego rozkładu odkształceń i naprężeń w
betonie z pominięciem str efy rozciąganej z wyjątkiem przypadków w których założono inaczej.
Schematy różnych przypadków rozkładu naprężeń podano na rys. 4.

Rys. 4. Schema ty rozkładów naprężeń w różnych przypadkach:

a) przekrój, b) przypadek fazy I (zginanie), c) przypadek fazy II (zginanie); wykres trójkąt ny naprężeń w strefie

ściskania, d) zginanie elementu betonowego bez zarysowania, e) przypadek przekroju z rysą, f) przypadek fazy III;

wykres prostokątny w strefie ściskania przy sprawdzaniu nośności granicznej, g) przypadek ściskania mimośr odowego

elementów żelbetowych lub sprężonych

Wymiarowanie polega na spełnieniu warunków (27), (28), (29) l ub (30), czyli na porównaniu naprężeń oblicze niowych
z wytrzymałościami obliczeniowymi

(27)

(28)

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 1

(29)

lub porównaniu obli czeniowych sił przekrojowych S

d

z odpowiednią nośnością obliczeniową R

d

(30)

Przykłady zastosowania metody NL podano w załączniku 1.
Fazę I (z uwzględnieniem rozciągan ia betonu) należy przyjm ować w obliczeniach elementów z betonu niezbrojonego,
betonu zbrojonego przy ściskaniu z małym mi mośrodem , sprężonego przy sprężeniu pełnym oraz ograniczonym i przy
określaniu sztywności na zginanie elementów żelbetowych i spręż onych (rys. 4b), d) i g).
Fazę II (bez uwzględniania rozciągania betonu) stosuje się do wymi arowania elementów żelbetowych i częściowo
sprężonych oraz do obliczania ugięć elementów zarysowanych wg rys. 4c).
Faza III. Sprawdzenie nośności granicznej w założe niu uplastyc znienia fazy ściskanej wg rys. 4f).

6.5. Przekroje

6.5.1. Przekrój brutto i netto. Przekrój brutto jest to całkowity przekrój elementu bez potrącania otworów na pręty
zbrojeniowe i cięgna sprężające oraz osłony lub kanały kablowe, uważany jako jednolity przekrój betonowy.
Przekrój netto jest to pole przekroju elementu z potrąceniem wszystkich otwor ów na pręty zbrojeniowe i zbrojenie
sprężające.

6.5.2. Przekrój spr owadzony, używany do wyznaczania naprężeń i sztywności, jest to przekrój zastępczy równy
całkowitemu polu przekroju brutto powi ększonemu o pole przekroju stali zbrojeniowej lub sprężającej pomnożonemu
przez liczbę n stanowiącą stosunek współczynnika sprężystości liniowej stali do analogicznego współczynnika betonu
uwzględniającego wpływ czasu obciążenia.
Obciążenia krótkotrwałe są to obciążenia doraźne, w tym ruchome i inne zmienne, w tym st ałe których okres nie
przekracza jednego miesiąca. Obciążenia długotrwałe są to obciążenia stałe lub prawie stałe, w tym wywołane siłami
sprężającymi. Rzeczywiste obciąże nia są obciążeniami długotrwałym i z nakładającymi si ę na nie obciążeniami
krótkotrwałym i. Jeśli siły wewnętrzne lub naprę żenia wywołane obciążeniami zmi ennymi w m iarodajnych przekrojach
(punktach) ni e przekraczają 25% obciążeń dł ugotrwałych um ownie uznaje się obciążenia długotrwałe jako domi nujące.
Jeśli obciążenia długotrwałe wynoszą nie więcej niż 25% obciążeń krótkotrwałych obciążenia krótkot rwałe uznaje się
za dominujące.
Przy obciążeniach krótkotrwałych przyjąć należy wartość n jako stosunek wartości współczynnika E = 200 000 MPa do
współczynnika sprężystości betonu wg rozdz . 3 tabl. 3 l ub innych udokum entowanych wartości

(31)

Dla betonów stosowanych w mostach żelbetowych można przyjąć n = 7. Jeśli nie uwzględnia się wpływów
reologicznych i skurczu przy obciążeniach długotrwałych należy przyjąć 3 n lub n = 20. Przy obciążeniach pośrednich
można przyjąć 2 n lub n = 15 w odniesieniu do wszystkich obciążeń.
Przy obliczeniach konstrukcji m ostów z betonu sprężonego można stosować te same zasady przyjmując n = 6 dla
obciążeń krótkotrwałych i n = 18 dla obciążeń długotrwałych lub przyjmować E

b

podzielone przez wartość 1 +

ϕ

(

t0,

t

)

(32)

gdzie

ϕ

(

t0,

t

) współczynnik pełzania wg tabl. 5.

Dla przekrojów złożonych z betonów o różnych właściwościach należy uwzględnić cechy sprężyste tych betonów
łącznie z ich odkształceniami skurczu i pełzania, wprowadzając
- dla obciążeń krótkotrwałych

(33)

gdzie E

b1

i E

b2

- współczynniki sprężystości b etonu w części 1 i 2 przekroju zespolonego zgodnie z tabl. 3

- dla obciążeń długotrwałych

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 2

(34)

gdzie E

1

i E

2

- współczynniki sprężystości betonu uwzględniające czas obciążenia t

1

i t

2

każdej części przekroju

zgodnie z tabl. 3 i punktem 3.6.2.

(35)

(36)

gdzie

- współczynniki pełzania w czę ści 1 lub 2 wg tabl . 5 i punktu 3. 6.2 dla czasów obciążeń t

1

i

t

2

na okres t =

∞

.

Do obciążeń długotrwałych zalicza się tu ciężary własne i siły sprężające.
Przekrój sprowadzony należy stosować w obl iczeniach naprężeń w elementach z betonu zbrojonego lub sprężonego
przy zapewnieniu zespolenia cięgien z betonem.

6.5.3. Szerokość współpracuj ąca płyty z żebrem
6.5.3.1. Warunki współpr acy płyty z żebrem. Współpracę płyty z żebrem w belce teowe j należy uwzględniać, jeśli są
spełnione następujące warunki:
a) grubość płyty t jest nie mniejsza niż 0,05 całkowitej wysokości belki h (żebra wraz z płytą),
b) płyta jest m onolityczna lub zespolona z żebre m,
c) zbrojenie połączenia płyty monoli tycznej z żebrem jest wykonane zgodnie z 8.4.
6.5.3.2. Szerokość współpracująca pr zy zginaniu. Jeśli nie wykonuje się dokładnych obliczeń dźwigarów płytowych,
belkowo-płytowych i rusztów m ożna wprowadzić zastępczy model sze rokości współpracuj ącej zapewniający w
przybliżeniu równoważne wyniki przy obliczaniu wymiar ów lub sprawdzaniu bezpiecze ństwa wg rys. 5.

Rys. 5. Schemat płyt współpracujących

Do obliczeń statycznych należy przyjmować przekrój brutto.
Przy określaniu wymi arów przekrojów, ustalaniu zbrojenia, wyznaczaniu naprężeń porównywalnych z
wytrzymałościam i obliczeniowymi zgodnie z zasadami wg 6.4 w przekrojach układów belkowo-płytowych należy
przyjmować szerokość współpracującą płyty po jednej lub obydwu stronach żebra.
Szerokość współpracującą płyty z jednej strony żebra należy wyznaczać korzystając ze współcz ynnika

λ

oznaczającego stosunek tej szerokości do połowy rozpiętości płyty w świetle lub do wysięgu wspornika płyty wg wzorów

(37)

w których:
b

1

- całkowity wysięg wspornika,

b

2

- połowa rozpiętości w świetle płyty pola skrajnego,

b

3

- połowa rozpiętości w świetl e płyty pola wewnętrznego,

b

m1

- szerokość współpracująca płyty na wsporniku,

b

m2

- szerokość współpracująca płyty z jednej strony że bra w polu skrajnym ,

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 3

b

m3

- szerokość współpracująca płyty z jednej strony żebra w polu pośrednim.

Wartości

λ

podane w tabl. 10 oblic zono w zależności od:

t/h, b

0

/l oraz b

1

/l przy określaniu b

m1

/b

1

t/h, b

0

/l oraz b

2

/l przy określaniu b

m2

/b

2

t/h, b

0

/l oraz b

3

/l przy określaniu b

m3

/b

3

gdzie:
b

0

- szerokość żebra,

t - grubość płyty,
h - całkowita wyso kość żebra łącznie z płytą,
l - rozpiętość podporowa l

t

przęsła swobodnie podpartego,

- odległość miejsc zerowych mom entów zginających w układach ciągłych, którą w przybliżeniu można przyjąć:
dla przęsła skrajnego l = 0,8l

t

dla przęseł wewnętrznych l = 0,6l

t

.

Dla wsporników o wysięgu b

1

miarodajną do wyznaczenia sze rokości współpracującej wartość l należy przyjąć równą

1,5b

1

.

Nad podporami żeber (dźwigarów) współczynnik

λ

zmniejsza się do wielkości

λ

s

= 0,6

λ

, a szerokość współpracującą

płyty do wielkości 0,6

λ

b

mi

.

Na długości przypodporowej c

≤

0,25l

t

wartości

λ

oraz b

mi

należy obliczać wg interpolacji liniowej (rys. 6).

Szerokości współpracujące płyt ściskanych należy uwzględniać przy wymiarowaniu dźwigarów teowych, dwuteowych,
skrzynkowych na działanie mom entów zginających i sił poprzecznych, jeśli nie wykonuje się dokładnych obliczeń
rozkładu naprężeń w przekroju poprzecznym. W odniesieniu do płyt rozciąganych m ożna wykorzystywać szerokości
współpracujące przy założeniu, że maksymal ne naprężenie rozciągające w betonie nie przekroczy wartości
wytrzymałości obl iczeniowej na rozciąganie.
Gdy jednostronny wysięg płyty b

1

≤

0,3h, należy przyjmować

λ

= 1.

Tablica 10. Wartości współczynnika

λ

do wyznaczania szerokości współpracującej płyty

b

1

/l lub b

2

/l lub b

3

/l

1,0

0,9

0,8

0,7

0,6

0,5

0,4

0,3

0,2

0,1

0,10

0,10

0,18

0,20

0,22

0,26

0,31

0,38

0,48

0,62

0,82

1,00

0,05

0,18

0,20

0,22

0,26

0,31

0,38

0,48

0,62

0,82

1,00

0,02

0,19

0,22

0,25

0,28

0,33

0,39

0,48

0,62

0,82

1,00

0,15

0,10

0,19

0,21

0,24

0,28

0,32

0,39

0,49

0,63

0,82

1,00

0,05

0,20

0,22

0,25

0,28

0,33

0,40

0,50

0,64

0,83

1,00

0,02

0,23

0,26

0,28

0,32

0,37

0,44

0,53

0,67

0,84

1,00

0,20

0,10

0,21

0,23

0,26

0,30

0,35

0,42

0,52

0,66

0,84

1,00

0,05

0,23

0,26

0,30

0,34

0,38

0,45

0,55

0,68

0,85

1,00

0,02

0,30

0,33

0,36

0,41

0,47

0,54

0,63

0,75

0,88

1,00

0,30

0,10

0,28

0,31

0,35

0,39

0,44

0,50

0,58

0,70

0,86

1,00

0,05

0,32

0,36

0,40

0,44

0,50

0,56

0,63

0,74

0,87

1,00

0,02

0,42

0,46

0,50

0,55

0,62

0,69

0,78

0,85

0,91

1,00

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 4

Rys. 6. Schemat rozkładu

λ

wzdłuż długości przęseł

Poza szerokością współpracującą płyta również podlega działaniu sił wewnętrznych i naprężeń o wartości wynikającej
z obliczeń. Jeśli nie wykonuje się dokładnych oblic zeń można założyć rozkład napręż eń według rys. 7. Przyjęto w nim
założenie, że na szerokości żebra naprężenia odpowiadają poziom owi wyznaczonemu przy założeniu szerokości
współpracującej, na odległości b

mi

wynoszą połowę tej wartości, zaś w odległości 2 b

mi

wynoszą zero. Siły wewnętrzne

wywołane lokalnymi naciskam i kół poza szerokością współpracującą m ogą się nakładać z siłami wewnę trznymi
stanowiącymi normową podstawę wymiarowania żebra z płytą współpracującą.

Rys. 7. Upr oszczony rozkład naprężeń rze czywistych

6.5.3.3. Szerokość współpracująca płyty w przenoszeniu sił sprężających. Szerokość współpracującej płyty w
przenoszeniu siły podłużne j zaczepionej w przekroju końcowym zmi enia się liniowo w zależności od odległości x. W
miejscu przyłożenia, przy x = 0 odpowiada szerokości żebra, czyli b = b

0

. W odległości x szerokość ta wynosi

b = b

0

+ x, co wynika z zależności b = b

0

+ 2×tg

α

. Kąt rozkładu siły z miejsca obciążenia przyjęto

α

= 26,5° (rys. 8).

6.5.3.4. Szerokość współpracująca pasm płytowych przy obciążeniu skoncentrowanym. Obciążenie
skoncentrowane na pasmie płytowym rozumianym zgodnie z 6.6.3 może być traktowane jako przenoszone przez
wycinek pasma o szerokości b

m

w sposób równomierny. Szerokość b

m

zależy od położenia obciążenia, szerokości

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 5

pasma i jego grubości oraz sposobu podparcia pasma. W t abl. 11 przytoczono wartości b

m

dla czterech wariantów

podparcia przy wyznaczaniu zastępcz ych wartości m omentów zginających m w przekroju podporowym utwi erdzenia
oraz w przęśle i sił poprzecznych q w przekrojach podporowych.

Rys. 8. Szerokość współpracująca b

m

płyty obciążonej siłą podłużną na końcu żebra

6.6. Rodzaje elementów ze względu na modele mechaniczne

6.6.1. Dobór modelu. Do określania sił przekrojowych należy dobrać odpowiedni model mechaniczny elementu.
W budownictwie mostowym m ogą to być:

- elementy prętowe (belki o różnych prze krojach - w tym skrzynkowych, słupy, łuki, pale).
- płyty, dźwigary belkowo-płytowe,
- tarcze, układy tarczowe,
- powłoki, sklepienia,
- bryły.

Tablica 11. Szerokości zastępcze pasm płytowych obciążonych na polu prostokąta

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 6

Schemat

Wielkość

b

m

m

L

V

A

m

L

m

A

V

A

V

B

m

L

m

A

V

A

m

L

V

A

b

m

= t

y

+ 1,5x

b

m

= t

y

+ 0,3x

M - maksymalny moment,
V - maksymal na siła poprzeczna na podporz e z indeksem A (l ub B),
x - współrzędna osi obciążenia.

6.6.2. Elementy prętowe. Jaku pręty należy traktować elementy o dowolnym pr zekroju poprzecznym, w których jeden
wymiar jest co najm niej czterokrotnie większy od każde go z pozostałych. Elementy zginane, w których odległość
sąsiednich miejsc zerowych wartości mom entów zginających równa się co najmniej dwukrotnej wysokości całkowitej
przekroju można obliczać korzystając z modelu mechaniki pr ętów lub układów prętowych.
Obciążenie przyłożone do powierz chni elementu należy sprowadzić do osi ś rodków ciężkości w przekrojach
poprzecznych rozkładając je pod kątem 45° przez warstwy niekonstrukcyjne (np. nawierzchnię i warstwy nadbetonu)
oraz samą b elkę. Taki rozkład obciążenia należy przewidzieć od strony podparć i łożysk. Obciążenie rozłożone wzdł uż
osi m usi być równoważne obciążeniu przyłożone mu do elementu.
Warunkiem, aby elementy o przekrojach cienkościennych, otwartych lub zamkniętych mogły być traktowane jako pręty
jest warunek nieodkształcalności przekroju poprzecznego.
W odniesieniu do prętów obowiązują wytrzym ałościowe kryteria bezpiecze ństwa wg 6.4 oraz warunki bezpieczeństwa
ze względu na groźbę utraty stateczności.
Łuki są to pr ęty krzywoliniowe obciążone w płaszczyźnie od strony wypukłej. Metoda obliczania łuku zależy od
wyniosłości łuku f/l oraz jego szerokości b, gdzie: f - strzałka łuku, l - rozpiętość teoretyczna łuku.
Dla łuków bezprzegubowych l należy przyjmować jako odległość między środkami przekrojów zamocowania, dla łuków
przegubowych jako odległość między środkami pr zegubów.
Łuki z betonu niezbrojonego powinny być oblic zane ze względu na warunek nie wystąpienia rozciągań, przy stałych
obciążeniach według metody lini i ciśnień. Jeśli f/l

≥

1

/

3

można nie uwzględniać w obli czeniach części poniżej wez głowi.

Obliczenia za pomocą metody linii ciśni eń mogą być zastosowane, je śli; b/l

≥

1

/

4

, f/l

≥

1

/

3

, 1

≤

20 m dla mostów

drogowych i l

≤

10 m dla m ostów kolejowych, zaś odległości między górnym poziomem zwornika i nawierzchni 0,50 m

dla mostów drogowych oraz 1,50 m dla mostów kolejowych.
Do bardziej płaskich łuków należy stosować beton zbrojony i uwzględniać wpływ części budowli poni żej wezgłowi, a
szczególnie fundamentów na działanie sił rozporowych wywoł anych obciążeniami i wpływem temperatury.

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 7

Długość wyboczeniową L

w

dla łuków bezprzegubowych należy obliczać wg wzoru

w którym współczynnik µ

w

w zależności od wyniosłości łuku f/l należy przyjmować wg tabl. 12.

Tablica 12. Współczynnik µ

w

do obliczania długości wyboczeniowej L

w

mostów łukowych

f/l

0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50

µ

w

0,36 0,37 0,38 0,40 0,42 0,45 0,48 0,51 0,54

Dla łuków dwuprzegubowych należy przyjąć współczynniki µ

w1

= 1,55 µ

w

, dla łuków trójpr zegubowych µ

w2

1,60 µ

w

.

6.6.3. Płyty. Jako płytę należy traktować płaski element obciążony prostopadl e do płaszczyzny środkowej, w której
wymiar grubości płyty t jest co najm niej czterokrotnie mniejszy od mni ejszego z pozostałych lub od odległości między
punktami zerowymi krzywizny w układach ciągłych.
Obciążenie skoncentrowane, działające na płytę należy sprowadzić do płaszczyzny środkowej płyty zakładając jego
rozkład pod kątem 45° przez warstwy niekonstrukcyjne i połowę grubości płyty w kierunkach prostopadłych względem
obwodu zarysu obciążenia. Dla obciążenia na polu prostokąta a×b przy grubości warstw niekonstrukcyjnych s oraz
grubości płyty t pole rozkładu obciążenia wyniesie

Płaszczyzną środkową płyty jest płaszczyzna przechodząca przez środek grubości płyty, ni ezależnie od występującego
w niej zbrojenia.
Minimalną grubość płyt żelbetowych pomostu m ostów drogowych i kolejowych należy projektować zgodnie z rozdz. 12,
nawet gdyby obliczenie statyczne wykaz ywało możliwość zastosowania płyty o m niejszej grubości.
Płyty o kącie naroża w planie różniącym się od kąta prostego nie więcej niż 15° można obliczać jak prostokątne.
Płyty o skosach większych należy obliczać jako płyty ukośne.
Pasmem płytowym nazywa się płytę prostokątną, której naprzemianl egłe boki są znacznie dłuższe od pozostałych.
Pasmem płytowym jest płyta oparta na dwóch równoległych podporach lub utwierdzona jednostronnie i swobodnie
nadwieszona na pozostałych lub przynajmniej na przeciwległym boku.

6.6.4. Tarcze. Płaski element, którego długość jest m niejsza od czterokrotnej wysokości, obciążony w płaszczyźnie
środkowej, należy traktować jako tarczę i obliczać według zasad mechaniki budowli.
Efekt tarczy należy uwzględniać w strefie przekrojów podporowych jako lokalny wpływ obciążenia skupionego w strefie
podparcia or az w strefie zakotwień, jeśli nie stosuje się przestrzennego modelu. Efekt tarczowy występuje w węzłach
rusztów, np. w połączeniu elementów poprzecznych z podłużnymi.
Elementy tarczowe mogą podlegać jednoczesnemu zginaniu. W tedy należy stosować nakładanie się wyników obliczeń
elementu jako tarczy i jako płyty zgodnie z wymaganiami m echaniki dźwigarów powierzchniowych.
Przyczółki są kombinacjami elementów tarczowych i płytowych. Studnie o prz ekroju prostokątnym, dźwigary
skrzynkowe i inne są również kombinacj ami elementów tarczowych i innych.

6.6.5. Powłoki. Element przestrzenny o krzywoliniowej powierzchni środkowej i grubości nie większej niż

1

/

4

najmniejszego wymiaru poprzecznego, należ y traktować jak o powłokę i obliczać według z asad mechaniki budowli.
Sklepienia są to powłoki o zm iennej w jednej płaszczyźnie krzywiźnie projektowane i wymiarowane na zasadzie linii
ciśnień jako powłoki m inim alnie zbrojone, nawet zbrojone wyłącznie tylko ze względu na skurcz.
W projektowaniu ich obowiązują zasady i warunki jak przy łukach. Ich cechą jest stała grubość w przekroju
poprzecznym.
Rurociągi i przepusty o przekroju kołowym lub innym są również powłokami o przekroju zamkniętym o stałej lub
zmiennej krzywiźnie w płasz czyźnie prostopadłej do osi. To samo m ożna odnieść do studni o przekroju kołowym.

6.6.6. Bryły. Elementy zwarte o wymiarach nie odpowiadających warunkowi pręta, płyty lub tarczy należy traktować
jako bryły i oblic zać według specjalnych zasad mechaniki budowl i lub stosować m etody uproszczone.
Jako bryły sztywne należy traktować fundam enty przy obliczaniu nacisków na grunt i na grupy pali, m asywne
przyczółki i ściany oporowe niezbrojone lub minimal nie zbrojone przy sprawdzan iu ich na stateczność. Jako bryły

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 8

należy traktować wszystkie elementy prefabrykowane w czasie transportu i montażu przy sprawdzaniu ich stateczności
w czasie montażu.

6.7. Rozkład obciążeń z miejsc ich przyłożenia

6.7.1. Obciążenie płyty pomostu. Obciążenie prostopadłe do płyt pomostów i innych elementów poddanych zginaniu
należy przyjmować jak o siły rozkładające się z miejsca przyłożenia obciążenia pod kątem 45° aż do płaszczyzny
środkowej płyty oraz 30° przez warstwy gruntowe lub 15° przez tłuczeń, jeśli nie ma innych udo kumentowanych
danych.
Jeśli przy rozkładzie nacisków kilku kół w szeregu poprze z warstwy nawierzchni i płytę pomostu wys tępują odcinki
nakładania się nacisków należy przyjąć długość łączącą skrajne punkty nacisków skrajnych kół jako odcinek
równomi ernego rozłożenia sumy nacisków.

6.7.2. Obciążenie pod zakotwieniami wywołane siłami sprężania dźwigarów kablobetonowych elementów płaskich
można przyjm ować w obliczeniach jako rozkładające się względe m osi kabli pod kątem 30° w płaszczyźnie elementu.
Założenie takie należy przyjąć przy określaniu zasięgu sprężania w strefie przylegającej do zakotwienia przy braku
bardziej dokładnych podstaw.

6.8. Wpływ różnic i zmian sztywności

6.8.1. Różnice sztywności w układach ciągłych i ramowych. Przy obliczaniu belek ciągłych i ram należy uwzględnić
różnice sztywności, jeśli stosunek największego momentu bezwładności do najmni ejszego przekracza wartość 2,00 i
jeśli ta różnica dotyczy długości nie mni ejszej niż 10% długości przęsła lub elementu ramy.
Sztywność elementów B przy obliczaniu konstrukcji statycznie niewyznaczalnych należ y przyjmować dl a przekrojów
brutto i ni ezarysowanych wg wzoru

(38)

w którym:
E

b

- współczynnik sprężystości wg rozdz. 3,

I

b

- sprowadzony mom ent bezwładności.

6.8.2. Wpływ sztywności połączenia słupów z płytą na dobór schematu. W układach słupowo-płytowych ze
słupami zamocowanym i w płycie, w których spełniony jest warunek

(39)

w którym:
E

sł

I

sł

- sztywność giętna wszystkich słupów podpory równa sumi e sztywności pojedynczych,

h - wysokość podpory od spodu przęsła do wierzchu fundamentu, dla podpór palowych wysokość od s podu przęsła do
rzeczywistego utwierdzenia w fundamencie lub umownego utwierdzenia w gruncie,
E

pł

I

pł

- sztywność giętna c ałego przęsła,

l - rozpiętość króts zego przęsła sąsiadując ego z podporą,
płytę przęsła lub przęseł należy traktować w przybliżonych oblic zeniach jako swobodnie podpartą na słupach, zaś obrót
słupów w utwierdzeniu w płycie przyjmować równy obr otowi płyty w przekroju podparcia.
Jeśli spełniona jest nierówność

(40)

układ ten należy traktować jako ramowy lub płytowo-prętowy.

6.8.3. Wpływ zmian sztywności w czasie i na skutek uszkodzeń. W określonych przypadkach wpływy reologiczne
powodują w konsekwencji obniżenie sztywności na skutek wzrostu odkształceń betonu w wyniku pełzania. Wpływ ten
należy uwzględniać w elementach z betonu sprężonego i czę ściowo sprężonych. Należy uwzględnić zmia ny sztywności
przy wyznaczaniu sił wewnętrznych oraz w rozkładzie naprężeń w przekrojach.
Wpływ redukcji sił w elementach z betonu zbrojonego na skutek wpływów re ologicznych z ewentualnym zarysowaniem
należy uwzględniać w ustrojach ramowych pr zy rozpiętości przęseł powyżej 30 m jako wpływ na rozpór skrajnej
podpory od obc iążenia działającego długotrwal e zgodnie ze wzorem

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 9

(41)

w którym:
H - wartość rozporu bez uwzględniania redukcji,
H

1

- wartość rozporu po uwzględnieniu redukcji,

- współczynnik pełzania zgodnie z rozdz. 3,

e - liczba Eulera.

Następna strona

Powrót do spisu treści

PN-91/S-10042 Obiekty mostowe Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone Projektowanie

Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone.

INTEGRAM BUDOWNICTWO

Część 7 Strona 10