Kształt twojego ciała może dużo powiedzieć o twoim zdrowiu, ale należy pamiętać, że to tylko jeden czynnik. Osoby wszystkich kształtów i wymiarów mogą być zdrowe – albo mieć ryzyko problemów takich jak choroba serca czy cukrzyca. Powinno się regularnie sprawdzać ciśnienie krwi, cholesterol i inne czynniki zdrowia.
Jeden system rozróżnia kształty ciała na "somatotypy". Typ ektomorficzny ma węższą ramę, cieńsze kości i mniejsze stawy, i może być bardziej płaski w klatce piersiowej i tyłku. Pomyśl o typowej budowie biegacza, modelki lub tancerki. Choć możesz wyglądać na chudego i trudno jest ci przybrać na wadze, możesz mieć więcej tkanki tłuszczowej niż myślisz, zwłaszcza gdy się starzejesz. Jest tak dlatego, że twoje ciało często przetwarza żywność szybko, co utrudnia budowanie mięśni.
Ten typ his somatotypu zwykle ma tłuszcz i mięśnie, węższe barki, krótsze kończyny i grubsze kości. Pomyśl o piłkarzach czy bardziej kształtnych kobietach. Możesz łatwiej przybierać na wadze, szczególnie w części brzucha i bioder, i trudniej ci chudnąć. To może być po części dlatego, że twój organizm bardziej prawdopodobnie odkładać "węglowodany" jako tłuszcz zamiast je spalać.
Ten somatotyp cechuje atletyczna, silna budowa z szerokimi barkami, wąską talią i małą ilością tłuszczu. Pomyśl o typowo zbudowanych sprinterach czy piłkarzach. Ponieważ jesteś naturalnie silny i możesz łatwo przybierać na wadze, twój typ ciała bardzo odpowiada zajęciom budującym mięśnie, np. kulturystyce.
Kształt gruszki
Łączy szczuplejsze "ektomorficzną" górną część ciała z "endomorficzną" dolną. Osoby mające ten kształt mają ekstra tłuszcz w biodrach i udach. Jest bardziej powszechny u kobiet i może być częścią powodu, że one często żyją dłużej niż mężczyźni. Może być tak dlatego, że tłuszcz brzuszny, bardziej powszechny u mężczyzn, wiąże się z większą ilością problemów zdrowotnych niż mniejsza ilość tłuszczu w dolnej części ciała. Badanie wykazało, że w niektórych przypadkach tłuszcz w biodrach i udach wiązał się z niższym ryzykiem niektórych chorób.
Kształt jabłka
Nazywany też "brzuchem piwnym", oznacza, że masz więcej tłuszczu w okolicy brzucha, a dolna część ciała jest szczupła. Bardziej powszechny u mężczyzn, i jest gorszy dla zdrowia niż kształt gruszki. Jest tak dlatego, że tłuszcz brzuszny często jest objawem tego, że masz więcej tłuszczu wewnątrz, wokół organów wewnętrznych, w przeciwieństwie do tego tuż pod skórą. Ten rodzaj jest bliżej wiązany z chorobą serca, rakiem, cukrzycą 2 i wysokim poziomem cholesterolu.
Indeks masy ciała / BMI
Lekarze nie polegają tylko na kształcie ciała by wiedzieć jaki jest stan twojego zdrowia. Używają kilku narzędzi by zmierzyć ile jest tłuszczu w organizmie, i jednym z nich jest BMI. Jest to wynik wyliczony z twojego wzrostu i wagi. Wynik 25 lub więcej sugeruje nadwagę, 30 lub więcej otyłość. Ale to nie mierzy tłuszczu bezpośrednio czy nie mówi gdzie on się znajduje.
Rozmiar talii
Jest to prosty sposób pomiaru tłuszczu wokół brzucha, i może powiedzieć o szansach problemów zdrowotnych jak np. choroba serca i cukrzyca 2. Żeby to sprawdzić, zmierz się centymetrem na wysokości pępka nie wciągając brzucha. U kobiet 88.9 cm / 35 cali lub więcej jest oznaką nadmiaru tłuszczu brzusznego, u mężczyzn jest to 101 cm / 40 cali. Te liczby mogą się lekko różnić jeśli masz bardzo duży rozmiar ciała.
To inny sposób pomiaru tłuszczu w części środkowej ciała. Zmierz talię tuż nad pępkiem i podziel przez pomiar obwodu bioder w najszerszym punkcie. Więcej niż 0.85 dla kobiet lub 0.9 dla mężczyzn to strefa zagrożenia dla problemów zdrowotnych. Czy jest to lepszy pomiar niż tylko talii? Nauka nie mówi jasno, ale wiele badań sugeruje, że oba pomiary pomogą przewidzieć ryzyko dla zdrowia.
Naukowcy zbadali około 3.000 dorosłych przez ponad 12 lat i odkryli, że ci których uda mierzyły mniej niż 62.5 cm / 24.5 cala mieli większą szansę choroby serca i innych problemów zdrowotnych. Problem pogorszył się kiedy uda były cieńsze, ale badanie nie śledziło czy uda były grubsze z powodu tłuszczu, mięśni, czy obu, więc trudno jest powiedzieć dlaczego było to korzystniejsze.
Kiedy lekarze śledzili 4.000 mężczyzn w wieku 60-79 lat żeby poznać strukturę organizmu, odkryli, że wraz z cieńszą talią, szersze barki wydawały się przepowiadać dłuższe życie i lepsze zdrowie. Ci który mieli potężniejsze ramiona żyli dłużej. Może być tak dlatego, że muskularne ramiona pokazują zdrowszy styl życia, ale mięśnie też mogą pomóc.
Często kształt ciała jest czymś z czym się rodzisz. Ale niezależnie od tego jak wyglądasz, jest wiele rzeczy do zrobienia by być zdrowym. Ćwiczenia mogą pomóc pozbyć się głębszego tłuszczu i budować mięśnie, nawet jeśli waga pozostanie taka sama. A jeśli tracisz na wadze, regularne ćwiczenia mogą pomóc ci ją zachować. Próbuj co najmniej 30 min dziennie na umiarkowane ćwiczenia przez większość dni tygodnia. Budowanie mięśni ciężarkami lub joga też może pomóc.
Jedz dla lepszego kształtu ciała
Tłuszcze trans i słodzona żywność i napoje wydają się wzmacniać tłuszcz brzuszny. Stosuj dietę bogatą w owoce, warzywa i całe ziarna, szukaj chudych białek jak np. kurczak bez skóry, ryby, jaja, fasola i niskotłuszczowe produkty mleczne.