MORFOLOGICZNE

PRZYSTOSOWANIE DO

PASOŻYTNICZEGO TRYBU ŻYCIA

Kształt ciała
Aparat czepny
Aparat ruchowy

Wykonał: Mariusz
Feliś

APARAT RUCHOWY



Pasożyty, zwłaszcza wewnętrzne, nie odznaczają się szczególną
ruchliwością, jakkolwiek wiele z nich wykazuje skłonność do
przemieszczania się w mniej lub bardziej ograniczonym zakresie.
Tasiemce, nicienie i przywry nie zajmują ciągle tego samego miejsca
w organizmie swojego żywiciela, ich funkcje lokomotoryczne spełnia
przede wszystkim układ powłokowo mięśniowy. Pasożyty
przebywające w płynach ciała żywiciela (krwi, limfie) mogą być
biernie przenoszone przez te płyny. Przywry i tasiemce wykorzystują
dodatkowo przyssawki jako narządy ruchu (podobnie jak pijawki).
Niektóre wylęgające się w wodzie larwy pokryte są urzęsionym
płaszczem, a ruch rzęsek pozwala im na unoszenie się w toni
wodnej, inne zaś larwy posiadają różnie wykształcony ogonek
wyposażony w mięśnie prążkowane, za pomocą którego poruszają
się w wodzie. Pasożyty tkanek lub komórek są pozbawione aparatu
ruchu. U wielu organizmów narządy ruchu mogą ulegać adaptacjom,
związanym z pasożytniczym trybem życia. Jednak bardziej
powszechnym zjawiskiem jest uwstecznienie narządów ruchu.

TASIEMIEC



Tasiemce są płazińcami, czyli robakami płaskimi, maja ciało składające

się z członów- proglotydów (długość ciała dorosłego pasożyta może

wynosić

2

do

7m

, ale najczęściej dochodzi do 4m) przypominającymi

wyglądem

tasiemkę

; są wysokiej klasy specjalistami przystosowanymi

do pasożytniczego trybu życia. Ogólnie "tasiemka" podzielona jest na

główkę(scolex), szyjkę i stobilę. W zależności od gatunku tasiemca na

główce znajdują się różne narządy czepne: przyssawki, haczyki, bruzdy,

dzięki którym tasiemiec jest w stanie utrzymać się w świetle jelita, w

którym pasożytuje.

Główka

szerokości około

1-1,5

mm, długość ciała 2-

3m, wyposażona jest w

4 przyssawki i wieniec haczyków

(22-32 sztuk).

Zanik narządów ruchu i innych narządów wewnętrznych np. przewodu

pokarmowego.

GLISTA LUDZKA



Samice osiągają przeciętnie około 30 cm długości, samiec jest o 1/3 krótszy. Ciało
walcowate o barwie bladoróżowej . Przód ciała glisty jest zaokrąglony, tył stożkowaty,
u samicy prosty, u samca zaś zagięty na stronę brzuszną. Samicę charakteryzuje
pierścieniowate przewężenie wora powłokowo – mięśniowego znajdujące się w 1/3
długości od przodu ciała. Na stronie brzusznej tego przewężenia znajduje się otwór
płciowy. Powierzchnia fałdowana, okryta oskórkiem chroniącym pasożyta przed
strawieniem. Wzdłuż ciała biegną cztery podłużne linie. Linia grzbietowa i brzuszna są
cienkie i białe, a linie boczne brunatne i grubsze. Otwór gębowy otoczony jest trzema
wargami: wargą grzbietową i dwiema wargami przybrzusznymi. Wargi służą za narząd
czepny i wyposażone są w brodawki wargowe, które spełniają rolę narządów dotyku.
Poruszanie ruchem robaczkowym, dzięki mięśniom podłużnym i poprzecznym.

OWSIK LUDZKI



Jest robakiem pasożytniczym należącym do typu nicieni barwy białawej.
Nazwa pochodzi od kształtu ciała samicy przypominającego ziarnko
owsa. Wielkość samicy wynosi około 1 cm, samiec jest o 1/3 krótszy.
Przednia część ciała jest nieco zgrubiała. Tylny koniec ciała samca jest
spiralnie zakręcony, natomiast samica ma ogon wydłużony i ostro
zakończony. Otwór płciowy samicy znajduje się mniej więcej w 1/3
długości jej ciała. Otwór ustny otoczony trzema wyciągalnymi wargami
znajduje się na przedzie wydłużonego ciała, odbyt uchodzi blisko tylnego
końca. Poruszanie ruchem robaczkowym, dzięki mięśniom podłużnym i
poprzecznym (pełzają po skórze).

WŁOSOGŁÓWKA LUDZKA



Długość ciała wynosi 30-50 mm. Przednia część ciała pasożyta jest na
znacznej długości bardzo cienka,  nitkowata i nią właśnie przymocowuje
się pasożyt do błony śluzowej, a nawet, jak opisują niektórzy, drąży aż
do warstwy podśluzowej i mięśniowej jelita. Przednim końcem pasożyt
wwierca się w ścianę jelita. Otwór gębowy jest pozbawiony warg. Żywi
się krwią. U samca część tylna rozszerzona zawierająca narządy
płciowe skręca się spiralnie, u samicy natomiast zagina się tylko lekko.

PEŁZAK CZERWONKI



Kształt ciała zmienny, średnica 10-60 µm, wytwarza wypustki
cytoplazmatyczne, dzięki czemu porusza się (pełzając). Posiada
wodniczki pokarmowe, tętniące, jedno jądro i materiały zapasowe.
Pożera krwinki czerwone i enterocyty. Występuje w dwóch formach:
minuta (drobna 10-20 µm) i magna (wielka 30-60 µm). Forma mała ma
zdolność tworzenia cyst, podczas gdy forma magna nie ma tej
zdolności. Minuta odżywia się w świetle jelita grzybami i bakteriami.
Magna jest pasożytem i fagocytuje komórki jelita

MOTYLICA

WĄTROBOWA



Barwa ciała jest żółtawoszara, czasami z lekkim różowym odcieniem. Kształt
ciała jest listkowaty, spłaszczony i najszerszy w przedniej części. Przód ciała
zwężony jest w krótki stożek, na którego szczycie mieści się otwór gębowy. Ciało
motylicy posiada 2 nieuzbrojone (bez haczyków) narządy czepne - przyssawki -
gębową i brzuszną, przy czym ta druga jest większa. Między przyssawkami,
bliżej brzusznej znajduje się otwór płciowy. Ciało pokryte jest oskórkiem,
opatrzonym małymi brodawkami, pod którym znajduje się system mięsny w
postaci włókien przebiegających okrężnie i podłużnie – porusza się pełzając.

WESZ LUDZKA



Do wszy należą owady niewielkich rozmiarów, od 0,35 do 6 mm
długości, silnie spłaszczone, pozbawione skrzydeł, okryte skórzastym,
chitynowym pancerzem o ściśle zrośniętych segmentach. Mają
zredukowane oczy, krótkie czułki, kłująco-ssące narządy gębowe,
odnóża przednie i środkowe wyspecjalizowane w poruszaniu się wzdłuż
włosa, odnóża środkowe i tylne wyposażone są w pazurki czepne,
dzięki którym wesz może utrzymać ciężar 2000 razy przewyższający
ciężar jej ciała.

PLUSKWA DOMOWA



Jest niewielka, około 4-6 mm długości, i około 3 mm szerokości.
Posiada czerwonobrunatne, silnie spłaszczone, owalne ciało
zwężające się ku przodowi. Każda stopa wyposażona jest w dwa
małe haczyki. Dzięki nim pluskwa może utrzymywać się i wspinać
po nierównych powierzchniach. posiada narządy gębowe typu
kłująco-ssącego, podobny do igły aparat gębowy jest chroniony
twardą okrywą. Kiedy owad nie je, chowa ssawkę pod ciałem.

KLESZCZE (pajęczaki)



Ciało kleszcza jest jednolite, owalne, spłaszczone w kierunku grzbietowo
- brzusznym. Podział na segmenty i odcinki zanikł. Szczękoczułki i
nogogłaszczki łączą się w ryjek służący do przyczepiania się do żywiciela
oraz ssania jego krwi. Cztery pary odnóży połączone są spłaszczonymi
biodrami ze stroną brzuszną przedniej połowy ciała.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

MARIUSZ FELIŚ