RODZAJE TECHNIK POLIGRAFICZNYCH:

1. TECHNIKI DRUKU WYPUKŁEGO:

1. Zecernia ręczna

2. Zecernia maszynowa (maszyny umożliwiające przyspieszenie składu, druku)

ZECERNIE MASZYNOWE

1. LINOTYP – maszyna do odlewania całych linii, wierszy,

2. MONOTYP – maszyna do odlewania pojedynczych czcionek

3. Stereotypia –

4. Galwanotypia

5. Chemigrafia –

2. TECHNIKI DRUKU PŁASKIEGO:

1. Litografia –

2. Offset –

3. TECHNIKI DRUKU WKLĘSŁEGO:

1. Heliograwiura –

2. Rotograwiura –

4. DRUK SITOWY

TECHNIKI GRAFICZNE PODZIAŁ:

1. DRUK WYPUKŁY - odbitka powstaje przez odbicie farby nalozonej na czesciach wypuklych matrycy: drewnianego klocka, linoleum czy plyty gipsowej (drzeworyt, linoryt, gipsoryt)

1. DRZEWORYT - W technice tej uzywana jest deska, na która nanosi sie rysunek, a nastepnie

przy pomocy specjalnych narzedzi wycina sie tlo, które na odbitce bedzie biale. Pozostawione wypukle miejsca beda drukowaly. Klocek pokrywa sie farba drukarska i odbija na papierze.

2. DRUK WKLĘSŁY - polega na tym, ze miejsca drukujace sa polozone ponizej miejsc niedrukujacych. Mazista farba drukowa pokrywa najpierw cala forme drukowa, po czym z zostaje zebrana z miejsc niedrukujacych, nastepnie farba pozostawiona w zaglebieniach jest przenoszona na podloze drukowe (wyciagana z rowków).

1. MIEDZIORYT - najstarsza technika graficzna na metalu, stosowana juz w XV wieku.

Rysunek wykonuje sie rylcem na wypolerowanej plycie miedzianej, z tym ze najpierw wycinane sa ogólne kontury, pózniej wypelniane modelunkiem. Plyte pokrywa sie farba, po czym usuwa sie jej nadmiar tak, ze farba pozostaje jedynie w wyzlobionych rowkach. Wzór z plytki odbija sie pod specjalna prasa na lekko wilgotnym papierze. Farba na odbitce tworzy lekkie wypuklosci.

STALORYT – Polega na wykonaniu ryciny rylcem na plycie stalowej.

3. DRUK PŁASKI – miejsca drukujące i niedrukujące znajdują się na tym samym poziomie

1. LITOGRAFIA – rysunek przeznaczony do powielaniua wykonuje się na kamieniu litograficznym

2. MONOTYPIA – pozwala na uzyskanie tylko 1 odbitki

FORMY ZAPISU:

- tabliczki gliniane, tabliczki kamienne, drewniane. Tabliczki malowano na biało i pokrywano woskiem. Napisany tekst metalowym rylcem można było łatwo zmazać spłaszczonym końcem rylca. Tabliczki łączono po 2-3, wiązano tasiemkami na grzbiecie. Tabliczki numerowano (kustosz-ostatni wers powtarzany na kolejnej tabliczce)

- zwój papirusowy - Papirus rósl w delcie Nilu, Ciety na szerokie, cienkie pasy,

ukladany na desce wzdluz i wpoprzek (2 warstwy), ubijany kamieniem, suszony na sloncu, klejony, Pisano trzcina - scinana ukosnie, rozszczepiana, jak stalówka. atrament - sadza, woda, guma.. czerwony dla tytulow i naglówków.

- pergamin - udoskonalono inny surowiec pismienniczy- skóre, po obróbce stworzono pergamin, nie pali sie, mniej podatny na wilgoć, fałduje i pleśnieje, ale daje sie oczyścić. Poczatkowo pisano trzcina, ale potem piórami ptasimi rozszczepionymi na koncach.

- papier – wynaleziony w Chinach. Uzywali wlókien roslinnych, szczególnie z kory drzewa morwowego. Od IV w. zaczeli uzywac szmat i starych sieci rybackich. Metoda: surowiec gotowany, scierany w kaiennych mozdziezach z woda na plynna mase, która wlewano do kadzi. Stamtad czerpano sitami arkusze i ukladano w stosy przekladane filcem, prasowano, suszono i gladzono kamieniem

TYPY OPRAW INTROLIGATORSKICH:

1. Mnisze- ze wzgledów oszczednosciowych skóra pokrywala ½ lub 1/3 oprawy, dalej gola deska

2. Tloczone- Francja, potem Aglia. Tloczenie na wilgotnej skórze goracymi stemplami

lub radelkami wzorów geometrycznych, roslinnych, zwierzecych, fantastycznych. Na slepo- bez wypelniania farbami czy zlotem.

3. Nacinane: zarysowany wzór nacinano nożem, zwilżoną skóre naciągano na deske, naciecia sie rozszerzały

4. Sakwowe: skóry okładziny u dołu księgi nie obcinano, lecz zostawiano dlugi płat, który można było przywiazac do pasa- ksiazki w malych formatach, podreczne- brewiarze, modlitewniki

5. Płaszczowe: oprócz skóry okladziny przytwierdzano dodatkowy płat, szerszy, którym można bylo owinąć ksiege podczas podrózy.

-------------------

KUSTOSZE – Numerek, znak lub litera zawsze na dole początkowej składki

REKLAMANT – znacznik na końcu składki, to pierwsze słowo występujące na następnej składce

GLOSY – objaśnienia pojedynczego słowa (interlinearne, marginalne)

3