Techniki terapeutyczne stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych:
TERAPIA BEHAWIORALNO-POZNAWCZA w leczeniu zaburzeń lękowych polega na przedłużonym, kontrolowanym kontakcie z czynnikiem lękotwórczym, co pozwala na oswojenie się z przedmiotem fobii oraz osłabienia lęku.
W terapii pacjent uczy się rozpoznawać swoje automatyczne myśli, prowadzące często do błędnej oceny sytuacji, po czym, przy pomocy terapeuty, doprowadza do ich zmiany za pomocą tzw. restrukturyzacji poznawczej.
W terapii behawioralno-poznawczej stosuje się takie techniki behawioralne jak:
-systematyczna desensytyzacja i technika implozywna
-modelownie
Systematyczna desensytyzacja jest stosowana najczęściej wobec pacjentów dotkniętych objawami fobii. Stosowana w celu zmiany niepożądanych reakcji pacjenta na specyficzne obiekty bądź sytuacje. Prowadzi do zaniku reakcji unikania wobec obiektów lub sytuacji, które wywołały irracjonalny lęk. Polega na tym, że u pacjenta pozostającego w stanie głębokiej relaksacji wywołuje się kolejno wyobrażenia szeregu bodźców i sytuacji wzbudzających u niego lęk.
Wchodzenie w stan relaksacji-stopniowe. Pacjent razem z terapeuta opracowuje listę wyobrażonych scen budzących coraz większy lęk. sesje terapeutyczne trwają dopóki wszystkie punkty z listy będą mogły zostać wyobrażone nie budząc niepokoju.
3 etapy systematycznej desensytyzacji:
-wyćwiczenie relaksacji mięśni;
-zestawienie hierarchii bodźców i sytuacji lękotwórczych;
-właściwa desensytyzacja; łączenie wyobrażenia sytuacji wywołujących lęk z relaksacją;
Desensytyzacja ,,in vivo”- stopniowe przyzwyczajenie się do nieprzyjemnych bodźców, występujących bezpośrednio w naturalnych warunkach, nie tylko w wyobraźni.
Technika implozywna- polega na modyfikacji zachować przez pozbawienie wzmocnień za zachowania niepożądane. Polega na wyobrażeniu sobie sytuacji wzbudzających lęk o przebywania w niej przez dłuższy czas bez podejmowania prób ucieczki. Stosując tę technikę doprowadza się do wygaszenia niepożądanej reakcji na skutek braku jej wzmocnienia.
Modelowanie –polega na uczeniu się pożądanych zachowań za pomocą doświadczeń zastępczych, obserwację i naśladownictwo. Dzięki niej można też zahamować zachowania dezadaptacyjne. Stosując te technikę należy pamiętać, że oprócz określenia zachowań jakie mają być poddane modelowaniu, model powinien być także dostosowany względem płci, wieku i statusu społecznego itp. do właściwości pacjenta.
terapia racjonalno-emotywna
Próbuje zmienić zaburzony proces myślowy pacjenta od którego zależą zaburzone reakcje emocjonalne i zachowania. Ellis twierdzi , że myśli powinny poprzedzać zachowania. Jednostka zaburzona przejawia zachowania autodestrukcyjne, nie potrafi funkcjonować społecznie , poznawczo i emocjonalnie.
Patogenne myślenie występuje przez wydarzenia mające charakter przeszkody w dążeniu do celu.
Celem terapii jest zmiana systemu przekonań jednostki, sposobu oceniania siebie,budowania poczucia własnej wartości.