Techniki poligraficzne

DRZEWORYT

technika graficzna należąca do druku wypukłego. Drzeworytem nazywa się również odbitkę uzyskaną tą techniką.

W technice tej używana jest deska, na którą nanosi się rysunek, a następnie przy pomocy specjalnych narzędzi wycina się tło, które na odbitce będzie białe. Pozostawione wypukłe miejsca będą drukowały. Klocek pokrywa się farbą drukarską i odbija na papierze.

Drzeworyt, w zależności od przygotowanego klocka i sposobu jego wycinania, dzieli się na:

drzeworyt wzdłużny (langowy) — używana jest deska cięta wzdłuż pnia, w efekcie czego słoje i włókna biegną równolegle do krawędzi deski; tło wycinane jest dłutami i nożami w miękkim drewnie (lipa, jabłoń, świerk),

drzeworyt poprzeczny (sztorcowy) — używana jest deska cięta w poprzek pnia, składająca się z posklejanych małych klocków. Całość klocka cięta jest rylcem w twardym drewnie (bukszpan, dzika grusza).

Inne rodzaje drzeworytu:

drzeworyt groszkowy (śrutowy) — powstał w XV wieku, stosowany na terenie Niemiec i Niderlandów; formę uzyskuje się przy pomocy puncy dającej efekt tekstury;

drzeworyt tonowy (białoryt) — powstaje na zasadzie negatywu - druk odbywa się białą farbą na czarnym tle, stosowany np. przez Altdorfera;

drzeworyt faksymilowy — używany do tworzenia szczegółowych reprodukcji, szczególnie rysunków, gdyż dawał efekt swobodnych linii;

chiaroscuro (drzeworyt światłocieniowy) — pojawił się w XVI w. we Włoszech i Niemczech; uzyskuje się go z dwóch matryc (czarny kontur linearny to jedna płyta, druga to obszary światła — druk szrafirunkowy jasną farbą) oraz barwionego papieru (który jest trzecim walorem — półcieniem).

GIPSORYT

technika graficzna druku wypukłego, w której matryca wykonana jest z gipsu; także odbitka wykonana tą techniką. Gipsoryty wykonywane są od XIX wieku. Technika została opisana przez francuskiego grafika Maxime Lalanne (1827-1886). Na nowo odkryta i rozwijana była w latach 30. XX wieku w paryskim studiu graficznym Atelier 17.

Płytę gipsową odlewa się na szklanej płycie, przy dużych formatach wzmacnia paskami płótna lub gazy. Niektórzy graficy wyschnięty gips pokrywają spirytusowym roztworem szelaku, aby go utwardzić i zmniejszyć chłonność. Ze względu na miękkość materiału opracowanie matrycy jest dosyć łatwe. Rysunek wycinany jest rylcem, dłutem, nożem, chwiejakiem i innymi narzędziami stosowanymi w grafice. Ze względu na znaczną kruchość płyty gipsowej odbitki wykonuje się bez użycia prasy.

Odmianą tej techniki jest gipsoryt pozytywowy. Polega na przygotowaniu rysunku w materiale stanowiącym formę odlewniczą (negatyw), z którego odlewa się następnie formę drukową (pozytyw). Do tej metody stosowany jest np. wosk lub parafina - na ogrzaną płytę wylewa się stopiony wosk, a po jego zastygnięciu wycina rysunek. Po odlaniu płyty gipsowej możliwe jest dokonanie retuszy.

LINORTYT

Linoryt to technika graficzna należąca do technik druku wypukłego, również odbitka uzyskana tą techniką.

Linoryt podobny jest do drzeworytu wzdłużnego (langowego) z tą różnicą, że rysunek zamiast w drewnie żłobi się w linoleum. Do opracowania matrycy używa się dłut, noży i innych narzędzi umożliwiających cięcie materiału. Odbitki wykonuje się na prasie ręcznej lub za pomocą kostki introligatorskiej.

FLEKSOGRAFIA

Fleksografia (fleksodruk) - (flekso /gr/ giętki) technika druku wypukłego elastycznymi formami drukowymi i ciekłymi farbami szybko schnącymi.

Charakterystyczną cechą fleksografii jest występowanie elastycznej, wypukłej formy drukowej wykonanej zazwyczaj z polimeru, rzadziej z gumy. Dzięki temu technika ta stosowana może być w przypadkach, kiedy podłoże nie jest idealnie równe. Technika ta jest najbardziej uniwersalną techniką druku, jeśli chodzi o możliwości zadruku różnych podłoży drukowych.

CYNKOTYPIA

Cynkografia, cynkotypia,

1) Technika graficzna druku płaskiego, w której podłożem jest płyta cynkowa. Przygotowanie płyty i wykonywanie odbitek jest podobne do litografii. W 2. poł. XIX w. cynkografia znalazła zastosowanie w drukarstwie, stopniowo wypierając litografię.

2) Technika wykonywania klisz do druku wypukłego, w której odbitki uzyskuje się z trawionej metalowej płyty (z reguły cynkowej), na której rysunek został wykonany ręcznie (np. kredką czy płynnym asfaltem) bezpośrednio na płycie lub przeniesiony za pomocą negatywu na światłoczułą warstwę nałożoną na płytę. Po zabezpieczeniu przed kwasem rysunku lub naświetlonych fragmentów i odsłonięciu powierzchni metalu w zbędnych miejscach (które mają nie przyjmować farby), płytę trawi się kwasem w celu wydobycia wypukłych partii drukujących.

3) chemigrafia.

MIEDZIORYT

Miedzioryt (dawne nazwy sztych, kopersztych, łac. cuprum - miedź, niem. Kupferstich) to technika graficzna wklęsła, najstarsza technika graficzna na metalu, stosowana już w 1. połowie XV wieku. Wywodzi się prawdopodobnie z próbnych odbitek otrzymywanych przy stosowaniu złotniczej techniki niella. Tradycyjnie przypisuje się ten wynalazek florenckiemu złotnikowi Tommasowi Finiguerra.[1]

Grafiki wykonane w technice miedziorytu oznaczane są symbolem C2.

Rysunek wykonuje się rylcem na wypolerowanej płycie miedzianej, z tym że najpierw wycinane są ogólne kontury, później wypełniane modelunkiem. Płytę pokrywa się farbą, po czym usuwa się jej nadmiar tak, że farba pozostaje jedynie w wyżłobionych rowkach. Następnie rycinę odbija się na prasie. Odbitka z takiej matrycy charakteryzuje się cienką ostro zakończoną kreską i nazywana jest również miedziorytem. W XVI-XVIII w. ryciny miedziorytnicze pełniły funkcję ilustracji książkowej oraz planszy kartograficznej. Specjalnym rodzajem miedziorytu jest miedzioryt punktowany, który powstaje przez zastosowanie zamiast rylca, punc o jednym lub kilku ostrych końcach.

STALORYT

Staloryt — technika graficzna należąca do druku wklęsłego — również nazwa ryciny wykonanej tej techniką. Polega na wykonaniu ryciny rylcem na płycie stalowej. Wymaga dużej precyzji od rytownika ponieważ retusze i poprawki są prawie niemożliwe ze względu na twardość materiału. Po zakończeniu rytowania płyta zostaje dodatkowo hartowana.

Technikę stalorytu wynaleźli Amerykanie Jacob Perkins oraz Gideon Fairman z myślą o wielonakładowym druku banknotów. Anglik Charles Heath wykorzystał tę technikę do druku ilustracji i w 1820 roku ją opatentował[1]. W XIX wieku była wykorzystywana do tworzenia ilustracji książkowych, współcześnie stosowana głównie do wykonywania niektórych elementów zabezpieczających banknoty, rzadziej do drukowania znaczków pocztowych, które w znacznej większości są produkowane techniką offsetową.

SUCHORYT

Sucha igła (suchoryt, fr. pointe sèche) — technika graficzna druku wklęsłego, w której formę drukową tworzy się za pomocą stalowej igły na wypolerowanej płycie miedzianej, cynkowej lub mosiężnej. Igła, zagłębiając się w powierzchnię płyty, pozostawia rowek oraz wystający wiórek metalowy, zatrzymujące farbę. Tak powstały rysunek daje efekt tzw. dymka obok głównej kreski. Na odbitce daje to efekt szkicu ołówkowego.

Otrzymaną formę drukową powleka się farbą drukową i czyści jak w miedziorycie, a następnie odbija na zwilżonym papierze, stosując minimalny nacisk prasy. Matryca ulega szybkiemu zniszczeniu ze względu na ścieranie i rozgniatanie wiórków zatrzymujących farbę, więc liczba dobrych odbitek jest niewielka. Próby zwiększenia trwałości matrycy m.in. przez galwaniczne niklowanie (zwł. w Niemczech w XIX w.) prowadziły do zatracenia swobodnego, rysunkowego charakteru odbitek i zostały zarzucone.

Sucha igła jest bardzo zbliżona (jeśli chodzi o sposób otrzymywania obrazu) do mezzotinty; obie te techniki doskonale się uzupełniają, co było wykorzystywane zwłaszcza w angielskiej grafice XVIII wieku; na jednej płycie/matrycy partie walorowe (światłocień) były wykonywane w technice mezzotinty, a szczegóły dopracowywane za pomocą suchej igły; w efekcie powstawały prace graficzne o wyjątkowych (i niemożliwych do naśladowania w innych technikach graficznych) walorach estetycznych. Sucha igła jest techniką często uzupełniającą inne techniki graficzne jak akwaforta, akwatinta czy miękki werniks. Rysunek igłą na blasze miedzianej jest również etapem wstępnym powstawania miedziorytu.

MEZZOTINTA

Mezzotinta (sztuka czarna, fr. maniere noire, wł. mezzotinto - półton) to technika druku wklęsłego należąca do technik suchych, czyli nie wymagających trawienia.

Rysunek wykonuje się gładzikiem na chropowatej powierzchni płyty miedzianej, uprzednio równomiernie posiekanej specjalnymi narzędziami - chwiejakiem lub ruletką. Przez wygładzenie określonych partii płyty skrobakiem lub gładzikiem uzyskuje się właściwą formę ryciny. Im bardziej wypolerowane zostaną odpowiednie fragmenty, tym dadzą jaśniejszy ton na odbitce, gdyż przyjmą mniej farby drukarskiej. Odbitki posiadają subtelne przejścia od czerni do bieli i niezwykle miękkie półtony. Jest to najbardziej malarska ze wszystkich technik graficznych. Była często używana do portretów i reprodukcji malarstwa[1].

AKWAFORTA

Akwaforta, kwasoryt (wł. acquaforte - mocna woda czyli kwas azotowy) - technika graficzna wklęsła, także odbitka otrzymana tą techniką.

Polega na wykonaniu metalowej formy drukowej z rysunkiem uzyskanym za pomocą trawienia. Płytę miedzianą lub cynkową pokrywa się nierozpuszczalnym w kwasie werniksem akwafortowym i następnie wykonuje się rysunek stalową igłą odsłaniając powierzchnię metalu. Przez zanurzenie płyty w kwasie następuje wytrawienie wgłębnego rysunku na płycie. W celu pogłębienia kresek w partiach ciemnych rysunku proces ten powtarza się kilkakrotnie. Po ostatnim trawieniu i usunięciu werniksu w płytę wciera się farbę drukową, która zatrzymuje się tylko w wytrawionych zagłębieniach. Wciśnięta w wytrawione zagłębienia płyty farba przeniesiona zostaje pod naciskiem w prasie wklęsłodrukowej na papier.

Technika ta jest podobna do technik rytowniczych (np. miedzioryt, staloryt), umożliwia jednak wykonywanie delikatniejszych rysunków i o bardziej skomplikowanych kształtach, gdyż grafik potrzebuje znacznie mniej siły do naniesienia obrazu. Delikatniejszy obraz akwaforty spowodowany jest również rozmyciem krawędzi, czego nie da się uzyskać metodą rytowania.

Akwafortą posługiwali się: Albrecht Dürer, Rembrandt, Jacques Callot, Francisco Goya, Giovanni Battista Piranesi, James Abbott McNeill Whistler, Marc Chagall, Pablo Picasso, Taras Szewczenko, Daniel Chodowiecki, Jan Piotr Norblin, Michał Płoński, Leon Wyczółkowski, Józef Mehoffer, Józef Pankiewicz, Wojciech Weiss, Zbigniew Rabsztyn, Józef Pieniążek, Magdalena Gintowt-Juchniewicz, Tadeusz Michał Siara, Beata Nehring.

Pierwsza datowana akwaforta pochodzi z XVI w. W wyniku rozwoju tej techniki w XVIII w. wynaleziono akwatintę poszerzającą możliwości oddawania półtonów.

SPOSÓB KREDKOWY

technika graficzna należąca do druku wklęsłego, zbliżona do akwaforty. Rysunek wykonany kredką na papierze gruboziarnistym odciska się (przez pocieranie) na płycie miedzianej pokrytej werniksem; w miejscach, gdzie kredka się odbiła, zdziera się werniks; płytę poddaje się trawieniu; w miejscach, gdzie zdarto werniks, kwas wyżera rowki o kształcie identycznym jak na rysunku kredką. Technika wynaleziona 1740 przez J.Ch. François, popularna w 2. poł. XVIII w., b. pracochłonna, dziś rzadko stosowana.

AKWATINTA

Akwatinta — odmiana techniki druku wklęsłego zbliżona do akwaforty, niegdyś stosowana jako jedna z metod odtwarzania obrazów i rysunków, dzisiaj wykorzystywana już tylko jako technika artystyczna, a więc zaliczana do grafiki warsztatowej.

Wykonanie formy drukowej w tej metodzie polega na pokryciu płyty metalowej sproszkowaną kalafonią lub pyłem asfaltowym, które podgrzane topią się i przylegają do niej, naniesieniu obrazu poprzez zasłonięcie wybranych fragmentów powierzchni metalu werniksem, a następnie trawieniu odsłoniętego metalu kwasem azotowym. Akwatinta różni się od akwaforty przede wszystkim tym, że trawione są nie linie, lecz płaszczyzny. W wyniku powielania czynności w coraz mniejszych obszarach obrazu uzyskuje się zróżnicowanie głębokości wytrawionych miejsc, a przez to możliwość waloryzowania koloru farby drukowej, czyli możliwość uzyskiwania półtonów.

Wygląd odbitki wykonanej metodą akwatinty przypomina: akwarelę, lub rysunek wykonany tuszem lub sepią, lub też rysunek wzbogacony techniką lawowania (podmalowywania go rozwodnionym tuszem lub farbą akwarelową).

Wynalezienie techniki akwatinty w latach 60. XVIII wieku było konsekwencją dążenia sztycharzy do poszerzenia możliwości kolorystycznych przy reprodukowaniu grafiki, gdyż do tej pory namiastką stosowania półtonów w druku była jedynie technika szrafowania. Pionierami tej techniki byli Johann Adam Schweickart i Andrea Scacciati we Florencji, oraz Per Gustaf Floding i Jean-Baptiste Le Prince w Paryżu, zaś pierwszym wielkim artystą uprawiającym tę technikę był, niedługo po nich, Francisco Goya.

Akwatintą nazywane są również same odbitki wykonane techniką akwatinty.

ODPRYSK

Odprysk - rodzaj druku wklęsłego, który polega na tworzeniu matrycy na wypolerowanej płycie metalowej za pomocą trawienia.

Na wypolerowaną i odtłuszczoną płytkę metalową nanosi się pędzelkiem obraz specjalnym roztworem składającym się z atramentu, gumy arabskiej i cukru (aby roztwór ten lepiej "trzymał się" płytki można przyprószyć ją uprzednio talkiem), następnie blachę pokrywa się werniksem. kiedy werniks wyschnie blachę zmywa się ciepłą wodą, cukier zawarty w atramencie rozpuszcza się i atrament odpryskuje (stąd nazwa), odsłaniając metal. Potem prószy się matrycę kalafonią (jak w akwatincie) i trawi się ją w kwasie.

Wynalazcą tej techniki był Francuz Felix Bracquemond, w połowie XIX w. Chociaż niektórzy przypisują ten wynalazek holendrowi Herculesowi Seghersowi już w XVII w.

LITOGRAFIA

Litografia (zob. lit) — technika graficzna zaliczana do druku płaskiego, gdzie rysunek przeznaczony do powielania wykonuje się na kamieniu litograficznym, także odbitki wykonane tą techniką.

W klasycznej litografii rysunek nanosi się zatłuszczającą kredką lub tuszem litograficznym na kamień — gładko wypolerowany lub przetarty ostrym piaskiem, co daje efekt gruboziarnistej faktury na odbitce. Po wykonaniu rysunku powierzchnia kamienia jest zakwaszana słabym roztworem kwasu azotowego i gumy arabskiej. Dzięki temu niezarysowane partie zostają uodpornione na zatłuszczenie farbą — stają się oleofobowe, a zarazem pozostają hydrofilne, czyli przyjmujące wodę. Wtedy właśnie rysunek zwilża się wodą, po czym nanosi się na niego farbę drukarską, którą przyjmują tylko oleofilowe — niewytrawione, zatłuszczone wcześniej kredką lub tuszem — fragmenty. Odbitki wykonuje się przykładając zwilżony papier do kamienia stanowiącego matrycę i odbijając na prasie litograficznej, która ze względu na kruchość kamienia skonstruowana jest inaczej niż prasa używana w technikach metalowych.

W grafice artystycznej popularna jest technika zwana ossa sepia polegająca na wykonywaniu rysunku negatywowego na kamieniu.

Niektóre odmiany tej techniki, takie jak kamienioryt czy kwasoryt na kamieniu należą do druku wklęsłego. Techniką litograficzną wykonuje się też matryce na płytach aluminiowych — algrafia i na płytach cynkowych — cynkografia.

OFFSET

Offset, druk offsetowy - przemysłowa odmiana druku płaskiego, w której obraz przenoszony jest z płaskiej formy drukowej na podłoże drukowe (np. papier) za pośrednictwem cylindra obciągniętego gumą, (tzw. obciągu). Offset jest obecnie jedną z najpopularniejszych technik druku.

Druk offsetowy można podzielić na:

druk offsetowy arkuszowy - podłoże drukowe w postaci arkuszy, farby offsetowej o dużej lepkości utrwalane przez wsiąkanie i polimeryzację, a w przypadku farb UV i hybrydowych przez polimeryzację zainicjowaną promieniami UV

druk offsetowy zwojowy (rolowy) - podłoże drukowe w postaci zwoju, farby lejne

coldset - offset "na zimno" (farba utrwalana przez wsiąkanie w papier)

heatset - offset "na gorąco" (farba utrwalana przez wsiąkanie w papier i odparowanie w wysokich temperaturach; zadrukowana wstęga papieru przed sfalcowaniem przechodzi przez nagrzany do wysokiej temperatury tunel suszący).

ŚWIATŁODRUK

Światłodruk (fototypia, collotypia, albertotypia) — technika druku płaskiego nie wykorzystująca rastra. Forma światłodrukowa wykonana jest z żelatyny. Żelatynę uczuloną dwuchromianem potasu wylewano na taflę szkła lustrzanego lub płytę metalową. Tak przygotowaną formę drukową naświetlano przez negatyw lampami łukowymi lub światłem słonecznym. Była ona bardzo delikatna i nietrwała. Jako jedyna z technik, światłodruk nie posiada rastra, dlatego wydruk jest bardzo realistyczny.

Światłodruk w 1865 roku wynalazł Francuz Alphonse Louis Poitevin. Jednak poważne ulepszenie wprowadził w 1868 roku Niemiec Joseph Albert. Niegdyś technikę światłodruku stosowano w poligrafii. Obecnie jest to technika wykorzystywana rzadko, najczęściej do celów artystycznych. Można ją również stosować przy reprodukcji wszelkiego rodzaju grafik, malarstwa, starodruków, dzieł sztuki itp.

KSEROGRAFIA

kserografia (gr. kserós `suchy' + gr. gráphein `pisać') technol. metoda suchego wykonywania kopii oryginałów tekstowych lub rysunkowych, w której naładowany elektrycznie czarny proszek pod wpływem naświetlenia osadza się i trwale przytwierdza do tych części powierzchni papieru, które podlegają działaniu zjawiskafotoprzewodnictwa; kserograficzny związany z kserografią, wykonany tą metodą lub wykorzystywany w niej.

SITODRUK

Sitodruk (serigrafia) - technika druku sitowego.

Technika ta wywodzi się z tzw. malowania szablonowego, znanego już w czasach starożytnych w Chinach i Japonii. Za twórców sitodruku uznaje się Japończyków - Yuzensai Miyasaki, który w XVII w. wykorzystał tę metodę do ozdabiania kimon i Zisukeo Hirose, który w XIX w. wynalazł szablon zwany "katagami". Wycięty z papieru motyw wzoru nanoszony był na napiętą na drewnianej ramie siatkę z włosów ludzkich lub zwierzęcych. Szablon ten wraz siatką stał się pierwowzorem obecnie stosowanych form sitodrukowych. Dzisiejszą formę drukową stanowi prostokątna rama, zwykle aluminiowa z napiętą na niej siatką (kiedyś z nici jedwabnych, obecnie z nylonu, poliestru lub metalu) z szablonem.

Szablon tworzy utwardzona warstwa światłoczuła, nie przepuszczająca farby, stanowiąca negatywowy obraz drukowanego wzoru. Elementem drukującym formy drukowej są nie zakryte oczka siatki sitodrukowej, przepuszczające farbę. Forma drukowa powstaje w ten sposób, że siatkę powleka się emulsją światłoczuła, którą po wyschnięciu naświetla się stykowo w kopioramie. Po wywołaniu (wypłukaniu nienaświetlonej emulsji) i wysuszeniu siatka z szablonem jest gotowa do druku. W druku grafiki najczęściej stosowne siatki zawierają od 100 do 150 włókien na centymetr (oczko siatki ma wtedy średnicę od 40 do 34 mikrometrów). Podczas drukowania w maszynie płaskiej, maziasta farba drukowa jest rozprowadzana na całej powierzchni siatki i przesuwającym się po niej raklem jest przeciskana przez wolne oczka siatki bezpośrednio na podłoże drukowe. W przypadku nadruku na przedmiocie okrągłym, podczas procesu druku rakla stoi w miejscu natomiast przesuwa się sito oraz obraca przedmiot drukowany. Aby uzyskać dokładne przeniesienie obrazu z sita na przedmiot prędkość przesuwu sita oraz prędkość liniowa obracanego przedmiotu muszą być identyczne. W urządzeniach starszej generacji oraz tańszych rozwiązaniach realizowane jest to za pomocą zębatki i koła zębatego natomiast nowocześniejsze urządzenia buduje się z wykorzystaniem serwonapędów, które umożliwiają bardzo dokładną synchronizację prędkości sita i przedmiotu, a do tego zmiana średnicy drukowanego przedmiotu nie pociąga za sobą żadnych zmian mechanicznych.

Sitodruk jest wykorzystywany do drukowania jedno- i wielobarwnego, również wielkoformatowego, na papierze, tekturze, foliach i płytach z tworzyw sztucznych, metalach (np. plakatów, etykiet, opakowań, kalkomanii, reklam) oraz na przedmiotach uformowanych, tzw. kształtkach z różnych materiałów, m.in. na butelkach szklanych i z tworzyw sztucznych, pojemnikach na butelki, płytach kompaktowych, płytach czołowych urządzeń i przyrządów kontrolnych, itp. Bywa też używany do wyrobu obwodów drukowanych i klawiatur membranowych, wykonywania nadruków na koszulkach. Sitodruk stosowany do druku na wyrobach włókienniczych jest zwany filmodrukiem zaś stosowany w grafice artystycznej i użytkowej - serigrafią.

Sitodruk wykorzystuje się również w mikroelektronice do wytwarzania układów scalonych. Jest to jedyna metoda umożliwiająca zadruk wielu rodzajów podłoży, o różnej fakturze i kształcie. W Polsce sitodruk, zwłaszcza przemysłowy, zaczął się szybko rozwijać na początku lat 90. XX wieku. Powstało wiele zakładów i pracowni sitodrukowych, które w odpowiedzi na wymogi wolnego rynku zaczęły drukować materiały opakowaniowe, reklamy, plakaty, materiały biurowe i upominki. Także rozwój niektórych gałęzi przemysłu, np. samochodowego czy płyt kompaktowych otworzył nowe możliwości wykorzystania techniki sitodruku. To pociągnęło za sobą zapotrzebowanie na maszyny drukarskie i materiały. Na rynku polskim, oprócz dealerów używanych maszyn z zagranicy, pojawili się producenci krajowi. Powstały również przedstawicielstwa wielu producentów farb, chemikaliów, folii i papierów oraz innych materiałów.

Zapotrzebowanie na wykwalifikowanych sitodrukarzy przyczyniło się do utworzenia w niektórych liceach plastycznych i technikach poligraficznych klas o takiej specjalności. Również wyższe szkoły plastyczne prowadzą zajęcia w pracowniach sitodruku. W celu popularyzacji wiedzy o sitodruku i przekazywania nowości w tej dziedzinie powstało Stowarzyszenie Sitodrukarzy Polskich, obecnie Polskie Stowarzyszenie Sitodruku i Druku Cyfrowego z siedzibą w Krakowie, będące członkiem międzynarodowej organizacji FESPA.

Niezależnie od komercyjnych drukarni w Polsce istnieją małe pracownie sitodruku umożliwiające członkom lokalnych społeczności własnoręczny druk plakatów i koszulek najczęściej w celach niekomercyjnych.

DRUK CYFROWY

Druk cyfrowy charakteryzuje się następującymi cechami:

Materiały przeznaczone do druku są dostarczane do urządzenia drukującego w postaci danych komputerowych.

Komputerowy zapis cyfrowy pozwala na druk bezpośredni lub poprzez nośnik pośredni.

W przypadku występowania nośnika pośredniego obraz znajdujący się na nim jest kasowany i zapisywany na nowo po każdym cyklu drukowania.

Istnieje możliwość zmian dowolnych elementów graficznych lub tekstowych dla każdej kolejnej odbitki (personalizacja).

Brak w urządzeniu formy drukowej (swoistą formą drukową jest sam zapis cyfrowy).

Obraz drukowy tworzony jest w cyfrowej maszynie drukarskiej i to bezpośrednio w miejscu, z którego rozpoczyna się druk.

1

2

---