Jan Sebastian Bach
Jan Sebastian Bach urodził się 21 marca 1685 r. w Niemczech. Pochodził z liczącej kilkaset lat rodziny muzyków. Każdy członek tego rodu nosił imię Jan. Był ósmym i ostatnim dzieckiem Johanna Ambrosiusa Bacha oraz Marii Elisabeth Lammershirt. Matka zmarła w 1695 r., zaś ojciec rok później. Jan, który nie miał jeszcze wtedy 10 lat przeprowadził się do swojego starszego brata, mieszkającego w Ohrdruf. W jego domu Bach uczył się gry na różnych instrumentach, przepisywał też kompozycje ówczesnych mistrzów. Ponieważ nie wszystkie pozwalano mu grać z powodu młodego wieku, przepisywał nuty nocami, przy świetle księżyca. W Ohrdruf poznał budowę organów. Instrument w tutejszym kościele wymagał ciągłych napraw i często posyłano chłopca, by naprawił lub wymienił którąś z części. Praktyczna wiedza o budowie organów przydała się później w grze. Jan Sebastian był przede wszystkim organistą, grał też na klawesynie, klawikordzie oraz na skrzypcach i altówce. W czasach jego młodości fortepian nie był jeszcze w powszechnym użyciu. Po skończeniu szkoły, w wieku 18 lat, młody artysta został organistą, a niedługo po tym podjął pracę, jako nadworny organista i koncertmistrz na dworze książęcym w Weimarze. W 1707 r. Bach poślubił swoją daleką kuzynkę, Marię Barbarę i miał z nią siedmioro dzieci. Podczas pobytu Jana Sebastiana w Muhlhausen powstały m.in. ,,Toccata i Fuga d-moll” i ,,Preludium i Fuga d-dur”. W związku ze wzmożonym napięciem na dworze książęcym, Bach ponownie rozpoczął poszukiwania pracy. Książę Leopold z Köthen zatrudnił go, jako kapelmistrza, zaś sam będąc muzykiem, doceniał talent Bacha i dobrze go wynagradzał. Jednak książę był kalwinistą i nie chciał słuchać skomplikowanych dzieł kościelnych, więc w tym czasie większość dzieł Bacha jest z natury świecka. Powstały tam m.in. ,,Koncerty Branderburskie”. Tymczasem w roku 1720 zmarła żona kompozytora. Bach poznał młodą sopranistkę Annę Magdalenę Wilcke córkę trębacza i poślubił ją rok później. Mimo różnicy wieku, para miała szczęśliwe małżeństwo. Mieli wspólnie 13 dzieci. Anna wspierała Jana Sebastiana w jego zajęciach kompozytorskich, pomagała mężowi w przepisywaniu nut, a Jan Sebastian zachęcał żonę do śpiewania. W 1723 r., Bach został kantorem w kościele św. Tomasza w Lipsku. Kompozytor podjął się komponowania nowego utworu muzyki kościelnej na każdy tydzień. Ta męcząca praca stworzyła jedne z najlepszych utworów, z których większość przetrwała. W 1747 r. Bach przybył na dwór Fryderyka Wielkiego w Poczdamie. Wielki kompozytor spędził swoje ostatnie dni w Lipsku wtedy miał już na swoim koncie; Koncerty Branderburskie, koncerty solowe, fugi, suity i sonaty. Jako kantor miał wiele obowiązków; wykonywanie utworów muzycznych w obu kościołach, szkolenie chłopców, dyrygowanie chórem, dostarczanie muzyki kościelnej w każdą niedzielę i święta. Jan Sebastian Bach napisał ok 300 samych kantat, z czego ok 100 zaginęło. W okresie lipskim stworzył wiele kantat świeckich; ,,Kantata o Kawie” oraz zbiór fug ,,Kunst der fuge”. Ukoronowaniem twórczości są dwie pasje wg. św. Jana i wg. św. Mateusza, oratoria Na Boże Narodzenie i Wielkanocne oraz wielka Msza h-moll, zwaną Wielką, która obok nowych części zawierała fragmenty pochodzące z dzieł skomponowanych wcześniej. Wielka Msza h-moll, uznawana za jedno z największych arcydzieł muzyki chóralnej, nigdy nie została wykonana za życia autora. Łącznie Bach stworzył ponad 1000 znanych nam utworów. Kompozytor stracił wzrok nadużywany przez całe życie. Niewidomy i sparaliżowany zmarł w 1750 r. w wieku 65lat. Jego ciało spoczywa w podziemiach kościoła św. Tomasza, z którym związany był przez 27 lat. Później obok kościoła stanął pomnik Bacha. Po śmierci Bach został zapomniany, jego nazwisko przyćmiła kariera syna, Carla Philippa Emanuela. Odkryty został Jan Sebastian ponownie przez Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego, który w 1829 r. zaprezentował wykonanie Pasji według Św. Mateusza w Berlinie.
Jan Sebastian Bach uprawiał wszystkie ówczesne gatunki muzyczne poza operą. Był mistrzem muzyki polifonicznej. Jego styl uważano powszechnie za anarchiczny, a artysta był niedoceniany. Bach był również człowiekiem niezwykle pobożnym, czemu dawał wyraz w świadomym preferowaniu w swojej twórczości muzyki kościelnej, pisanej "ku większej chwale Bożej". Bach jest uważany za największego kompozytora baroku.
Opracowała: Angelika Grzyb