Autorstwa: Mateusza Jakubczaka

Autorstwa: Mateusza Jakubczaka

Karola

Karola

Rutkowskiego

Rutkowskiego

Jan Sebastian Bach

Jan Sebastian Bach

Spis Treści:

1.1-1.2.Życie Twórcy

.

2.1-2.7.Dzieła Twórcy

.

3.1-3.5.Twórczość

.

4.Fotografie

.

1.1.Życie Twórcy

1.1.Życie Twórcy

Dzieciństwo:

Jan Sebastian Bach urodził się 21 marca 1685 r. w Eisenach, małym mieście w Turyngii,
w środkowych Niemczech. Był ósmym, ostatnim dzieckiem Johanna Ambrosiusa Bacha, muzyka

miejskiego i Marii Elisabeth Lammershirt, córki kuśnierza z Erfurtu. Prawie nic nie wiadomo o
dzieciństwie Bacha oprócz tego, że około 1692 r., w wieku lat siedmiu zaczął chodzić do lokalnej
szkoły łacińskiej. Zaczął także śpiewać w miejscowym kościele, gdzie jego „niezwykle czysto
brzmiący dyszkant" przyciągał uwagę. Jest prawdopodobne, że ojciec udzielał mu pierwszych lekcji
muzyki.

Młode Lata:

Bach był raczej dobrym niż wybijającym się uczniem, a częste nieobecności spowodowane były

chorobą, a potem śmiercią matki, która nastąpiła 1 maja 1694 r. i oznaczała jednocześnie koniec dla
rodziny. W listopadzie ojciec ponownie się ożenił, ale niedługo potem, bo 20 lutego 1695 r. umarł
zostawiając wdowę bez grosza, rodzina rozpadła się. Bach w wieku dziesięciu lat został wysłany do
pobliskiego miasta Ohrdruf, gdzie zamieszkał u starszego brata, Christopha, organisty miejskiego.
Wysłano go do postępowej szkoły, Ohrdruf Lyceum. Ważniejsze jednak musiały być dla Bacha jego
lekcje gry na organach z Christophem, który nauczył go podstaw rzemiosła. Jednak bracia nie
zawsze żyli ze sobą dobrze. Kiedyś Christoph zabronił młodszemu bratu zgłębiać pewien rękopis,
lecz ten zabrał po kryjomu księgę i przepisywał go starannie co noc w łóżku, przy świetle księżyca,
gdy się o tym dowiedział zarekwirował mu ją. Starał się chronić słaby wzrok Jana.W marcu 1700 r.
15-letni Bach opuścił Ohrdruf, bowiem u powiększającej się rodziny Christopha nie było już dla niego
miejsca i przeprowadził się do Luneburga, 300 km na północ. Znalazł sobie miejsce w szkole przy
klasztorze św. Michała, którą opłacał śpiewaniem w chórze aż do szesnastego roku życia, kiedy jego
głos zaczął przechodzić mutację — w tamtych czasach mutacja w wieku szesnastu lat nie była
niczym niezwykłym. W Luneburgu przysłuchiwał się grze organisty, Georga Bohma, który dawał mu
być może lekcje. Kilka razy odbył 50-kilometrową podróż do Hamburga, aby posłuchać J. A.
Reinkena — jednego z najsławniejszych organistów w tamtych czasach — grającego na ogromnych
organach z 40-stopowymi piszczałkami. Bach musiał już o sobie myśleć jako o organiście. Innego
rodzaju wpływ wywarł na niego kontakt ze znajdującym się na południu małym dworem Celle, gdzie
miejscowy książę sprowadzał z Francji najnowsze mody muzyczne.

1.2.Życie Twórcy

1.2.Życie Twórcy

• Jan Sebastian Bach należał do największej z muzycznych

dynastii, do której zaliczyć można 75 muzyków tworzących

na przestrzeni trzech stuleci. Był częścią linii, która

zaczynała się w XVI wieku od Veita Bacha, grającego na

cytrze piekarza a kończyła na Wilhelmie Friedrichu Ernście

Bachu, pośledniejszym muzyku, zmarłym w 1845 r.

Jednakże sława Jana przyćmiła resztę jego rodziny. Chociaż

nigdy nie opuścił Niemiec, był bezsprzecznie

najświetniejszym kompozytorem swoich czasów tzn.

pierwszej połowy XVIII wieku — a jego synowie dorównali

mu popularnością jeszcze przed jego śmiercią. Za życia

twórczość Bacha była mało znana poza granicami Niemiec.

Skromnej miary popularność nadeszła po długich latach

ciężkiej pracy i wielu rozczarowaniach, co mogło być

powodem jego drażliwości i uporu. Jednakże promieniejąca

radosną siłą i spokojem muzyka przyniosła mu światową,

trwającą do tej pory sławę.

2.1.Dzieła Twórcy

2.1.Dzieła Twórcy

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncerty BRANDERBURSKIE

Zatrudniony w latach 1714-1717 u księcia Leopolda w Arnholt-Kothen Bach cieszył się, jako

kapelmistrz, należnym prestiżem, ale jego wynagrodzenie pozostawiało wiele do życzenia. Nie
należy zatem dziwić się, że postanowił wykorzystać spotkanie z margrabią Christianem
Ludwigiem von Brandenburg-Anspachem, wielkim miłośnikiem muzyki, aby dorobić do
dworskiej pensyjki. W wyniku tego spotkania powstało sześć Koncertów brandenburskich, które
Bach zaprezentował margrabiemu wraz z dedykacją. Po śmierci margrabiego w 1734 r. rękopisy
koncertów - do dziś uważanych za najlepsze świeckie kompozycje Bacha - zostały odnalezione i
jako dzieła "artysty nieznanego„ wystawione na sprzedaż. Koncerty brandenburskie należą do
najsławniejszych dzieł Bacha. W sumie napisał ich sześć.

Koncert 1 F- dur

Koncert 1 F- dur

Część pierwsza, Allegro utrzymana jest w radosnym i beztroskim nastroju. Rozpoczyna ją cała

orkiestra, następnie instrumenty tworzące concertino — dwa rogi, trzy oboje i fagot — przy
bardzo regularnym, miarowym akompaniamencie smyczków prowadzą dialogi zarówno między
sobą, jak i towarzyszącą im orkiestrą. W następnej części, Adagio nastrój zmienia się całkowicie.
Znikają gdzieś radosne rytmy i żywe tempo, a na ich miejsce pojawia się powolna, piękna, z
serca płynąca melodia wznosząca się ponad resztę muzyki. Najpierw oznajmiają ją oboje, a
potem skrzypce. Następnie melodię słychać w tonach basowych, po których obój i skrzypce
grają wspólnie. Do dialogu dołączają się fagot i kontrabas, a towarzyszy im reszta zespołu, aż
do momentu, gdy obój zabrzmi solo żałobnym płaczem. Orkiestra wznawia grę lecz wkrótce
przystaje wyczekująco na durowym akordzie, zanim część trzecia, Allegro rozpocznie się
żywym, tryskającym energią tematem, podejmowanym przez różne grupy orkiestry z
pojawiającymi się od czasu do czasu solowymi wtrąceniami rozmaitych instrumentów. Potem
nadchodzi powolna i majestatyczna część IV, mająca następującą budowę: Menuet I - Trio I -
Menuet II - Polonez - Menuet III - Trio II - Menuet IV.

2.2.Dzieła Twórcy

2.2.Dzieła Twórcy

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncert 2 F- dur

Koncert 2 F- dur

Koncert ten jest zupełnym przeciwieństwem poprzedniego. Część pierwsza, Allegro, posiada

mniej zwartą konstrukcję niż odpowiadająca jej część Koncertu F- dur nr 1. Jej charakter jest
niezwykle radosny, pełen werwy i wigoru. Concertino składa się tu z trąbki, fletu, oboju i
skrzypiec. XIX-wieczny niemiecki badacz muzyki i biograf Bacha, Philip Spitta, został tak
zauroczony tą częścią, że przyrównał ją do parady młodych, dziarskich książąt w błyszczących
zbrojach i z proporcami, Piękna część druga, Andante, charakteryzuje się łagodnością i prostotą.
Dźwięki skrzypiec, oboju i fletu przeplatają się zgodnie z regułami konstrukcyjnymi kanonu,
Całość rozgrywa się ponad jednostajnym, miarowym, ósemkowym akompaniamentem
klawesynu i wiolonczel. W końcowym akordzie, przed rozpoczynającą się z wigorem częścią
trzecią, Allegro assai, następuje zmiana tonacji z d-moll na D-dur. Jest ona mistrzowską fugą,
w której temat grają kolejno trąbka, obój, skrzypce i flet. Czysty i jasny dźwięk trąbki nadaje tej
części niezwykle radosny charakter. Warto zaznaczyć, iż partia ta stawia trębaczowi bardzo
wysokie wymagania techniczne i jest wspaniałym sprawdzianem jego możliwości.

Koncert 3 G- dur

Koncert 3 G- dur

Koncert nr 3 został zaaranżowany na orkiestrę smyczkową podzieloną na dwa zespoły z

towarzyszeniem klawesynowego basso continuo tak typowego dla barokowej muzyki
instrumentalnej. Silna, miarowa melodia nadaje tempo oraz nastrój początkowemu Allegro
Moderato. Stopniowo wyłania się z niej drugi motyw, prowadzący do punktu kulminacyjnego tej
części. Adagio można praktycznie określić jako kadencję zbudowaną z dwóch akordów,
stanowiącą zapowiedź jasnej, wirującej melodii w końcowym Allegro - melodii wprost
wymarzonej dla zespołu smyczkowego.

2.3.Dzieła Twórcy

2.3.Dzieła Twórcy

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncert 4 G- dur

Koncert 4 G- dur

Koncert ten zasługuje na uwagę ze względu na wyraziste skontrastowanie instrumentów

smyczkowych orkiestry z dwoma fletami solowymi. Część pierwsza, Allegro, to delikatna,
miarowa melodia, która szybko rozwija się w formę dialogu pomiędzy skrzypcami solo i dwoma
fletami. Pogodny nastrój burzy część środkowa, Andante, w całości utrzymana w ponurej tonacji
minorowej. Kadencja prowadzi do finałowego Presto. Jest ono silnie polifoniczne, zbudowane z
wielu przeplatających się głosów i melodii. Smyczki i flety wspólnie tkają przebogaty kobierzec
dźwięków, w części środkowej przystrojony kwiecistym i ekscytującym pasażem na skrzypce
solo.

Koncert 5 D- dur

Koncert 5 D- dur

Piąty Koncert brandenburski stanowi godny odnotowania postęp na planie concerto grosso.
Instrumentalna grupa koncertująca złożona z solowych skrzypiec, fletu i klawesynu odznacza
się wyraźnie na tle zmasowanych smyczków. W długim Allegro słyszymy na przykład bardzo
szybkie i rozbudowane gamy i figuracje (ciągłe, miarowe upiększenia) na klawesyn solo. I jak z
Toccaty i fugi d-moll możemy wnioskować o mistrzostwie Bacha w improwizacji organowej, tak
piąty Koncert brandenburski stanowi popis jego umiejętności improwizacyjnych na klawesyn.
Środkowe Affetuoso na trzy wymienione wyżej instrumenty solo jest dla odmiany bardziej
melancholijne w nastroju. Finałowe Allegro z kolei rozbrzmiewa żywo i pogodnie, wykorzystując
zaskakujące kontrasty pomiędzy solistami o pełną orkiestrą smyczkową.

2.4.Dzieła Twórcy

2.4.Dzieła Twórcy

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncerty BRANDERBURSKIE

Koncert 6 B- dur

Koncert 6 B- dur

Składający się z I i II części koncert. W I części odznacza się on niezwykłą instrumentacją,

mającą nawet już w czasach Bacha nieco archaiczny charakter. Nie wystę-pują w nim w ogóle
instrumenty dęte ani skrzypce, co nadaje całości ciemne, charakterystyczne brzmienie.
Instrumentarium składa się z dwóch altówek (w oryginale były to viole da braccio), dwóch viol
da gamba, wiolonczeli, kontrabasu oraz klawesynu. Temat pierwszej części Allegro
wprowadzony jest przez altówki. Przewija się on przez cały czas trwania pierwszej części na tle
spokojnego, regular-nego akompaniamentu towarzyszącej orkiestry.
Część druga, Adagio ma non troppo jest łagodna i pełna emocji. Jej charakter stopniowo staje
się coraz smutniejszy, aż do momentu raptownego zatrzymania na radośnie brzmiącym
akordzie durowym, zapowiadającym część trzecią, Allegro. Utrzymana jest ona w radosnym i
tanecznym cha-rakterze. Wyeksponowana jest tu partia altówek, wymagająca od wykonawców
ogromnej biegłości. Ciekawym efektem jest też przeciwstawienie fragmentów w rytmie
ósemkowym fragmentom w rytmie szesnastkowym, co sprawia wrażenie gwałtownego
przyspieszenia tempa.

2.5.Dzieła Twórcy

2.5.Dzieła Twórcy

TOCCATA  I  FUGA  d-moll

To jedno z najbardziej ascynujących i podziwianych dzieł Bacha, skomponowane na organach.

Wydaje się zatem paradoksem, że geneza tej kompozycji wiąże się z niezbyt chlubnym
epizodem z życia muzyka. W listopadzie 1706 r. młody kompozytor - wówczas organista
kościelny w Arnstadt - otrzymał zgodę przełożonych na wyjazd do Lubeki, goszczącej raz do
roku, w piątą niedzielę przed świętami Bożego Narodzenia, uczestników koncertów muzyki
religijnej zwanej Abendmusiken pod kierunkiem renomowanego duńskiego organisty Dietricha
Buxtehudego. Toccata i fuga d-moll stanowiły spontaniczny wyraz zachwytu nad występem
wielkiego Buxtehudego. Bach powrócił do Arnstadt w lutym 1707 r. co oznaczało, że
samowolnie przedłużył swój czterotygodniowy urlop o blisko dwa miesiące, zaniedbując przy
tym lokalne uroczystości świąteczne i noworoczne.. Toccata i fuga d-moll to jedna z najbardziej
znanych kompozycji organowych Bacha. Toccata rozpoczyna dramatyczna fraza, po której
następuje cała seria przejść wymagających od grającego znakomitej techniki manualnej i
pedałowej. Fuga stanowi przykład jednej z najpiękniejszych form muzycznych baroku,
polegającej na rozwijaniu całego utworu z pojedynczego tematu. Całość - zarówno Toccata jak i
Fuga - przypomina spontaniczne improwizacje, jakim Bach oddawał się często podczas
nabożeństw lub przy innych oficjalnych okazjach.

3.1.Twórczość

3.1.Twórczość

Orkiestrowe

Orkiestrowe

Największe dzieła Bacha:

• Koncerty brandenburskie nr 1-6
• Suita C-dur nr 1
• Suita h- moll nr 2
• Suita D-dur nr 3
• Suita D-dur nr 4
• Koncerty Skrzypcowe

3.2.Twórczość

3.2.Twórczość

Chóralne

Chóralne

Największe dzieła Bacha:

-Magnificat D-dur
-Pasja według św. Mateusza

-Pasja według św. Jana
-Oratorium na Boże Narodzenie

3.3.Twórczość

3.3.Twórczość

Na instrumenty klawiszowe

Na instrumenty klawiszowe

Największe dzieła Bacha:

-

Zbiór 48 preludiów i fug "Das

wohltemperierte
-Klavier"
-Fantazja i fuga a-moll
-Koncert włoski F-dur
-Wariacje Goldbergowskie

3.4.Twórczość

3.4.Twórczość

Organowe

Organowe

Największe dzieła Bacha:

-Fantazje i fugi c-moll

-Preludium i fuga a-moll
-Toccata i fuga d-moll
-Toccata i fuga E-dur

3.5.Twórczość

3.5.Twórczość

Kameralne

Kameralne

Największe dzieła Bacha:

• 6 Sonat na skrzypce, flet i fortepian
• Kunst der Fuge
• Musikalisches Opfer

Chorałowe

Chorałowe

Największe dzieła Bacha:

• Orgelbuchlein

4.Fotografie

4.Fotografie

Christian Ludwig,
margrabia Brandenburgii,
adresat sześciu
"Koncertów
brandenburskich"

Bach jako dziecko, śpiewający razem z rodziną. Jego
muzyczna kariera rozpoczęła się w wieku siedmiu lat
od śpiewania w lokalnym kościele.

Przykościelna szkoła św. Tomasza w Lipsku. W
latach 1721-1726 Bach piastował tu posadę
kantora. W ówczesnych Niemczech było to jedno z
najwyższych stanowisk muzycznych, ustępujące
pod względem prestiżu jedynie posadzie kantora
w Hamburgu.

Bach w towarzystwie trzech synów:
kompozytorów Wilhelma Friedemanna
(pierwszy z prawej) i Carla Philippa
Emanuela (drugi z prawej) z pierwszego
małżeństwa oraz Gottfrieda Heinricha (drugi
z lewej) z drugiego małżeństwa.

Źródła:

•

http://www.sciaga.pl/tekst/25167-26-
jan_sebastian_bach

•

http://www.bryk.pl/teksty/liceum/po
zostałe/muzyka/11281-jan_sebastian_
bach.html

•

http://pl.wikipedia.org/wiki/Johann_S
ebastian_Bach

Dziękuję za obejrzenie

prezentacji

:P