Przewodnik: choroby autoimmunologiczne
Autoimmune Diseases
<- Od góry:
- Biała komórka krwi atakuje czerwone komórki
- Biała komórka krwi [po lewej]
- Czerwone komórki krwi [po prawej]
Czym są?
System odpornościowy zwalcza szkodliwe bakterie i inne rzeczy których nie powinno być w organizmie. Czasem coś może pójść źle i atakuje on zdrowe tkanki jakby stanowiły zagroże-nie. To może doprowadzić do stanu zapalnego i uszkodzenia stawy, nerwy, mięśnie, skórę i inne części ciała.
Skąd się biorą
Zdaniem badaczy muszą wydarzyć się dwie rzeczy żeby wywołać zaburzenia autoimmunologiczne. Pierwsza – od rodziców dostajesz geny, co czyni cię podatnym na zaburzenia. Później wpływa na nie coś w środowisku np. wirus. Ponie-waż więcej kobiet cierpi na to schorzenie niż mężczyzn, lekarze uważają iż rolę mogą tu odgrywają tu pewne hormony.
Cukrzyca typ 1
Uważało się ją za rodzaj cukrzycy "młodzieńczej", gdyż zwykle rozpoczyna się u dzieci lub nastolatków, kiedy system immunologiczny zabija komórki trzustki produkujące hormon pod nazwą insulina, której organizm wymaga żeby zamienić pokarm w energię. Jeśli masz typ 1, będziesz ją miał zawsze, ale możesz nią kierować obserwując stężenie cukru we krwi i w razie potrzeby podając sobie insulinę.
<- Po lewej: Zdrowa komórka nerwowa
Po prawej: Uszkodzona komórka nerwowa:
- Blizna mieliny
- Odsłonięte włókno nerwowe
Stwardnienie rozsiane / Multiple Sclerosis (MS)
Kiedy ma się MS, obrona organizmu wypala się i powoduje stan zapalny, który uszkadza centralny układ nerwowy. W układzie nerwowym deponuje się tkanka bliznowata, która przenosi sygnały nerwowe z mózgu do innych części ciała. To wywołuje ból, problemy z ruchem i równowagą oraz osłabienie. Leki mogą pomóc w tych objawach i mogą spowolnić chorobę.
Choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego/ disease and ulcerative colitis (UC) są rodzajem IBD. Obrona organizmu atakuje jelita i wywołuje stan zapalny, ból brzucha i krwawienie. Choroba Crohna zwykle występuje w ostatniej części jelita cienkiego i jelita grubego, zaś UC w ściankach jelita grubego. Leczenie obejmuje leki przeciwzapalne, anty-biotyki oraz leki spowalniające układ odpornościowy. Inną możliwością jest operacja chirur-giczna, często może usunąć UC, ale choroba Crohna może powrócić.
Reumatoidalne zapalenie stawów / Rheumatoid Arthritis (RA)
To zaburzenie autoimmunologiczne dotyka stawów i wywołuje ich obrzęk i ból. Z czasem stan zapalny może uszkodzić chrząstkę i kości i nie pozwala na ich ruch. Może też wywołać problemy z sercem i płucami. Leki mogą pomóc w objawach i spowolnić chorobę.* [*Wpisz w google'a 'Dna moczanowa' i kliknij 'grafika', i masz takie same obrazki – więc co to za choroba?]
Normalna krzywizna S (AS) – brak normalnej krzywizny
Ten rodzaj zapalenia stawów/artretyzm przeważnie dotyka kręgosłupa, ale może też wystę-pować w klatce piersiowej, szyi, biodrach i kolanach. Kości w końcu mogą się połączyć i bardzo utrudniać ruch. Może też wpływać na inne organy. Leczenie: specjalne rozciąganie i ćwiczenia wraz z lekami pomagają z bólem, leki przeciwreumatyczne (DMARDs) i zastrzyki sterydowe. Może też być wymóg operacji żeby zastąpić uszkodzone stawy.
Ta choroba dotyka kilka części organizmu jednocześnie. Objawy: ból stawów, wraż-liwość na światło, problemy z nerkami i zmęczenie. Może wystąpić też wysypka na policzkach i nosie. Mogą pomóc niestery-dowe leki przeciwzapalne i sterydy w po-lepszeniu samopoczucia, a DMARDs mogą zapobiec pogorszeniu sytuacji. Jeśli objawy są naprawdę złe, lekarz może za-proponować leki spowalniające system odpornościowy albo chemoterapię (kombi-nację kilku mocnych leków).
Gruczoły nadnerczy znajdują się na szczycie nerek. Kiedy układ odpornościo-wy atakuje i uszkadza je, nie są w stanie wytwarzać pewnych hormonów. Wtedy organizm może mieć trudności w przetwa-rzaniu pokarmu na paliwo i zachowaniu stałego ciśnienia krwi. Wczesne objawy AD to zmęczenie i plamy na skórze ciem-niejsze od skóry wokół. Leczenie: leki uzupełniające brakujące hormony.
Gruczoł tarczycy wytwarza hormony pomagające na różne sposoby funkcjo-nować organizmowi. Przy tej chorobie wytwarza ich nadmiar – jest to nadczyn-ność tarczycy. Objawy: drżenie, utrata wagi i wytrzeszcz oczu. Leki mogą spo-wolnić produkcję hormonów. Lekarz może też zaproponować usunięcie części albo całego gruczołu.
Kiedy tarczyca nie wytwarza wystarczają-cej ilości wymaganych hormonów, może to doprowadzić do tej choroby, inaczej nazy-wanej limfocytowym zapaleniem tarczycy. Można wtedy przybierać na wadze, odczu-wać większe zmęczenie niż zwykle, zwięk-szać wrażliwość na zimno i wypadanie włosów. Można też zauważyć obrzęk przodu gardła albo twarzy. Leki mogą uzupełnić te hormony i złagodzić objawy.
Kiedy organizm atakuje torebki włosowe, mogą się skurczyć i przestać funkcjono-wać. To może doprowadzić do łysienia w określonym miejscu albo całkowitej utraty włosów. Leki mogą uspokoić układ odpornościowy i przywrócić włosy.
Ta choroba wywołuje problemy w sygna-łach między nerwami i mięśniami, co prowadzi do osłabienia i utrudnia kontrolo-wanie pewnych ruchów. Najpierw można zauważyć problemy z oczami, i to wpływa na wyraz twarzy i sposób w jaki pacjent mówi, przełyka i żuje. Leki mogą pomóc, albo operacja usunięcia odgrywającej tu rolę grasicy.
Kiedy cierpisz na tę chorobę, organizm atakuje układ nerwowy. Objawy: słabe i mrowiące ręce i nogi, niezdolność odczu-wania ciepła lub bólu. Lekarz może zalecić procedurę pod nazwą wymiana osocza [plasma exchange]: usuwa się wtedy krew i płynną część krwi, i wprowadza ponownie komórki krwi.
Rozpoczyna się kiedy obrona organizmu wywołuje stan zapalny i wywołuje zbyt szybki przyrost komórek skóry. One podnoszą się do góry zanim w pełni się rozwiną. To wywołuje grube czerwone placki, które mogą swędzić albo boleć. Leczenie: kremy albo ultrafioletowe światło łagodzące objawy, albo leki uspokajające układ odpornościowy.