Recenzja artykułu Marty Kasperskiej i Iwony Bodys -Cupak pt. „Funkcjonowanie psychospołeczne niewidomych i słabo widzących w opinii osób z dysfunkcją wzroku oraz osób pełnosprawnych” – „Niepełnosprawność i rehabilitacja – człowiek w zdrowiu i w chorobie” X-XII 2012

Niepełnosprawność to zagadnienie nie tylko nauk medycznych, ale także społecznych. Mogłoby się wydawać, że niepełnosprawność dotyczy tylko osoby nią dotkniętej, jej rodziny, opiekunów, jednak skala tego problemu jest większa. Następstwa fizycznych i psychicznych dysfunkcji, chorób to problem społeczny, który w coraz większej mierze dotyczy populacji wszystkich krajów. Na funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej ma wpływ wiele czynników. Wśród nich ogromne znaczenie mają czynniki społeczne wyrażane w relacjach, uregulowaniach prawnych i ogólnie stosunku do osób niepełnosprawnych. Zjawiskiem coraz częściej obserwowanym w społeczeństwie, są sytuacje, kiedy zwykły człowiek, na co dzień nie mający kontaktu ze środowiskiem osób niepełnosprawnych, wie o życiu takiej osoby bardzo niewiele, a nawet gdy już posiada jakieś informacje, to są one pełne uprzedzeń i stereotypów.

Celem autorek tego artykułu było poznanie opinii o funkcjonowaniu osób niewidomych i słabo widzących. Na ten temat wypowiedziały się zarówno osoby z dysfunkcją wzroku, jak i pełnosprawne, wypełniając ankietę.

Po przeanalizowaniu wyników badań stwierdzono, że osoby niewidome i słabo widzące pozytywnie oceniły swoje możliwości samodzielnego poruszania się i orientacji w przestrzeni oraz poziom swojej aktywności życiowej. Niestety większość osób pełnosprawnych nie podzieliło tej opinii i deklarowało, że osoby z dysfunkcją wzroku są niezadowolone ze swojego życia.

Osoby niewidome i słabo widzące deklarowały, że bardzo często napotykają na wiele trudności w staraniach o pracę. Osoby pełnosprawne zgodziły się z tą opinią. Obie grupy jednak inaczej argumentowały sytuację niskiego zatrudnienia osób niepełnosprawnych wzrokowo.

Wbrew większości opinii osób pełnosprawnych, osoby niewidome i słabo widzące aktywnie spędzają swój wolny czas. Często, mimo swej niepełnosprawności osoby te uprawiają sport, aktywnie uczestniczą w życiu kulturalnym.

Utrata, bądź ograniczenie wzroku wywołuje wśród osób niewidomych i słabo widzących najczęściej poczucie osamotnienia, a także jest przyczyną niskiej samooceny. Osoby z dysfunkcją wzroku w kontaktach z otoczeniem najczęściej spotykają się z reakcją zakłopotania oraz okazywaniem litości i współczucia. Większość osób pełnosprawnych deklarowało natomiast, że osobom niewidomym i słabo widzącym okazuje podziw i stara zachowywać się naturalnie w ich obecności.

Wśród czynników wpływających na opinię ankietowanych zbadane zostały korelacje wynikające z wieku, wykształcenia, płci, rodzaju niepełnosprawności. Opinie osób niewidomych i słabo widzących na temat związków partnerskich z osobą niepełnosprawną różniły się najbardziej wśród badanych w różnym wieku. Ankietowani powyżej 35 roku życia mniej optymistycznie oceniali możliwość stworzenia takiej relacji. W innej z badanych zależności osoby po 35 roku życia wykazały się jednak w porównaniu do młodszych badanych całkowitą akceptacją swojej niepełnosprawności. Również rodzaj i stopień niepełnosprawności wzrokowej wpływał na opinię tych osób m.in. w kwestii oceny własnej aktywności życiowej.