Gdańsk 22.03.2012
Marcin Jankiewicz
Fundamenty specjalne
Tytuł referatu: Współczesne pale wiercone
Obecnie w budownictwie stosowane są powszechnie posadowienia głębokie. Najczęściej stosowanym rodzaje pali w Polsce są pale wiercone. Stosowanie pali wierconych niesie, ze sobą szereg problemów. Małe wykorzystanie nośności granicznej pala. Konieczność utylizacji urobku w krajach, których przepisy tego wymagają. Brak ciągłości pali, czy inne błędy wynikające z niewystarczających badań gruntowych lub niewłaściwego projektowania.
Opór na pobocznicy wzrasta szybko i osiąga pełną wartość już przy osiadaniach rzędu 3-10mm, natomiast opór podstawy maksymalną wartość osiąga przy osiadaniach ponad 10% średnicy podstawy. To z kolei powoduje nie pełne wykorzystanie nośności granicznej pali. Podstawowym zabiegiem wzmacniającym jest wstępne naprężenie podłoża, co powoduje, że krzywa osiadania pala jest bardziej płaska niż zwykłego pala wierconego. Pozwala to dopuszczać większe ich obciążenia niż typowych pali. Pojawiają się nowe rodzaje pali wierconych, pozwalające na ich bezurobkowe wykonanie, a także lepszą współpracę z gruntem co wiąże się z ich nośnością. W niektórych systemach podczas betonowania świder jest wykręcany, dzięki czemu pal formowany jest ze spiralnym pogrubieniem. Większości nowych rodzajów pali nie obejmują niestety normy europejskie a tym bardziej norma palowa PN-B-02482:1983. W przypadku głęboko posadowionych płyt fundamentowych celowe jest włączenie ich do współdziałania z palami. W fundamentach zespolonych pale redukują i wyrównują osiadania fundamentu, którego nośność zapewnia płyta. Projektowanie FPP oparte jest na analizie osiadać oraz sztywności i sił w palach, a nie na sprawdzeniu nośności poszczególnych pali. Nowością w kraju są tzw. pale energetyczne wykorzystywane jako wymienniki ciepłą z instalacją służącą do przepływu cieczy w celu gromadzenia w gruncie nadmiaru ciepła, a następnie odbierania go w momencie zapotrzebowania. Jedną z przyczyn powstawania wad fundamentów palowych są niedostatki rozpoznania podłoża: brak badań podłoża, oszczędności, zbyt mała głębokość badania, brak badań in situ, zbyt optymistyczne lub zbyt asekuracyjne parametry zawyżające koszty budowy.
Pale wiercone dają dużo możliwości w fundamentowaniu głębokim. Należy jednak pamiętać o dokładnym zbadaniu gruntu przed przystąpieniem do projektowania, racjonalnym projektowaniu, wykorzystaniu nowych technologii w celu zwiększenia bezpieczeństwa, a niejednokrotnie także zmniejszeniu kosztów budowy. Bardzo ważnym elementem jest rzetelna kontrola jakości i nadzór robót palowych oraz badania nośności pali. Duże roboty celowo jest poprzedzić badaniami pali próbnych, co pozwala racjonalnie zaprojektować pale konstrukcji.
Źródło: dr inż. Bolesław Kłosiński, Instytut Badawczy Dróg i Mostów Inżynier budownictwa 2 i 3/2010