Prawo Rzeczowe
14 marca 2012
głowa mnie boli.
a po mnie chodzą dreszcze.
nie zgapiaj kropki na końcu nie zdania.
Posiadanie - stan faktyczny chroniony przez prawo, dlaczego to się robi ? Art 342 - nie wolno naruszać samowolnie posiadania chociażby posiadacz był w złej wierze. Jest rzeczą naturalną że podlega ochronie, posiadanie jednak nie wiąrze się z prawem podmiotowym, a jednak podlega ochronie. Powody ochrony własności posiadania ;
I. ustawodawca w ten sposób chroni porządek publiczny, i w istocie nie chodzi o ochronę posiadania a o porządek publiczny, po to cały mechanizm wymiaru sprawiedliwości żeby jej samowolnie nie wymierzać. Czasami pozwala samowolnie naruszać posiadanie.
II. posiadanie pełni funkcję legitymacyjną, nie dot. nieruchomości, dot. rzeczy ruchomych bo jest jedynym dowodem własności, dowód własności jest praktycznie niemożliwy do przeprowadzenia, nie wykarzemy że stanowi naszą własność. Prawo legitymowane wyłącznie przez stan posiadania. Posiadanie najczęściej wiąrze się z prawem.
Zwykle ogranicza się ochronę posiadania krótkimi terminami zawitymi.
Mechanizmy w których możemy sobie samowolnie przywracać posiadanie :
własna :
Obrona konieczna - może zastosować obronę konieczno ażeby odeprzeć samowolne naruszenie posiadania art 343
Samopomoc - w przypadku gdy doszło już do naruszenia - art 342 posiadacz nieruchomości może niezwołocznie ( bez zbędnej zwłoki, nie znaczy to że od razu ) po naruszeniu przywrócić stan poprzedni, ale nie można mu zastosować przemocy względem osób, rzecz ruchoma - posiadacz tylko wtedy gdy grozi mu niebezpieczeństwo niepowetowanej szkody, natychmiast po naruszeniu ( od razu ) posiadania przywrócić stan poprzedni.
Pani żona ;D
Poza tymi dwoma przypadkami nie wolno naruszać posiadania samowolnie.
Ochrona sądowa : art 344 przeciwkko temu kto samowolnie naruszył posiadanie przysługuje roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i naruszenie posiadania. Skoro jednak nie mamy doczynienia z prawem podmiotowym to nie jest to roszcze nie w sensie ścisłym. Nie jest to roszczenie które mogłoby ulegać przedawnienie. Bo to nie jest roszczenie. Adrestaem roszczenia jest naruszyciel - samowolnie naruszył posiadanie, nie ma zastosowanie gdy naruszono zgodnie z prawem ( np. komornik ) naruszenie następuje na jego korzyść. Dwa rodzaje roszczeń ;
- przywrócenie stanu poprzedniego gdy utraciliśmy posiadanie ( także częściowe)
- ale może być tak że nasze posiadanie jest naruszane w inny sposób aniżeli przez pozbawienie posiadania, narusza się faktyczne władztwo nad rzeczą np. posiadacz posesji a przez nią przechodzą sąsiedzi - mogę domagać się naruszania mojego posiadania
roszczenie nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza , ani od zgodności z prawem - nie stosuje się art 5 KC - bo on dot. prawa podmiotowego.
Rozstrzygnięcie w ochronie posesoryjnej ma tymczosowy charakter do czasu rozstrzygnięcia kto jest właścicielem rzeczy ( roszczenie windykacyjne ).
Współposiadanie zależne i niezależne
art. 346 Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy wspóposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustali zakresu współdziałania. -> niejasne
skoro nie wiadomo w jakim zakresie przywrócić posiadanie, to nie można. Ale doktryna powiada że chodzi o takie sytuacje gdzie posiadanie musi polegać na zgodnym wykonywaniu władztwa. ( gospodarstwo rolne ).
Współposiadanie zależne i niezależne ( każdy z posiadaczy może władać swoją częścią dobrowolnie np. studnia, droga ) - rodzaje.
Nabycie posiadania :
pierwotny - zawłaszczenie rzeczy, obejmujemy rzecz w posiadanie, w oderwaniu od posiadania poprzednika np. złodziej ;P kradzież - podstawowy typ
pochodne - ktoś komuś przekazuje posiadanie
Przeniesienie posaidania
dyspozycja rzeczą - art 348 ;
traditio corporalis - przez wydanie rzeczy, przez wręczenie rzeczy
traditio longa manu - przeniesienie przez wydania dokumentu, lub wydanie rzeczy które dają faktyczne władztwo nad rzeczą ( to jest jednoznaczne z wydaniem samej rzeczy ) - rzeczy której się w sposób fizyczny wręczyć nie da, lub dot. nieruchomości ; jest to posiadził teoretyczny
traditio brevi manu - przeniesienie posiadania samoistnego na posiadacza zależnego albo na dzierżyciela następuje na mocy SAMEJ UMOWY między stronami - nietypowe wg. tomcia
consitutum possesorium - dotychczasowy posiadacz zachowa, jako posiadacz zależny albo dzierżyciel, a ktoś stanie się posiadaczem samoistnym
art. 350 jeżeli rzecz znajduje się w dzierżeniu przeniesienie posiadania samoistnego następuje przez umowę między stronami i przez zawiadomienie posiadacza zależnego albo dzierżyciela
Dziedziczenie posiadania
posiadanie jest dziedziczne - w masę spadkową wchodzą w skład stany faktyczne nie tylko prawne - posiadanie też wchodzi w skład wspadku.
art. 922 paragraf 1
Posiadanie służebności - nie jest to posiadanie w sensie ścisłym, nie jest to władztwo nad rzeczą, tylko odpowiada treści służebności - jest posiadaczem służebności , ustawodawca daje możliwość zasiedzenia służebności.
NABYCIE I UTRATA WŁASNOŚCI
NABYCIE
pierwotne ( nabycie w oderwniu od poprzednika ) i pochodne ( nabycie od kogoś )
translatywne ( w takim kształcie w jakim istniało wcześniej ) i konstytutywne ( nabycie w innym kształcie niż wcześniej, generalnie mniej, ale czasem wiecej )
Przeniesienie własności
zasada podwójnego skutku czynności zobowiązującej ( zobowiązująca i rozporządzająca )
czynność zobowiązująca tworzy zobowiązanie - może dot. obciążenia prawa podmiotowego np., albo nie dot. w ogóle praw podmiotowych
cz. rozporządzająca - dot. dyspozycji praw podmiotowych, może być efektem cz. zobowiązującej, albo może być zupełnie oderwane od cz. zobowiązującej
duża częśc - jedno jest następstwem drugiego
niemcy - najpierw jest zobowiązanie ( obligacja )dopiero potem rozporządzenie , trzeba 2 czynności prawnych
francja - przyjeli model - NASZ! - my za nimi ;) - odtwórczy charakter ma nasz system - umowa zobowiązaująca co do zasady prowadzi od razu do rozporządzenia - jedna czynność. np. umowa darowizy, umowa sprzedaży - można inczaej, ale jeśli nie to od razu taka umowa wywołuje skutek rozporządzający
tożsamości - TA RZECZ , gatunku - TAKA RZECZ by. tomcio ;)
Przy realizacji umowy zobowiązującej OD RAZU następuje skutek rzeczowy.
Przeniesienie własności nieruchomości - zasady szczególne
1. zasada przyczynowości
czynności przysparzające powinny być przyczynowe - w przypadku nieuchomości to wprost się wyraża. art. 156 - jeżeli najpierw zobowiązanie ( a nie 2 skutek ) wtedy ważność umowy zależy od istenienia tego zobowiązania. ( ?) - przyczynowość materialna ( testament - przeniesienie własności zależy od zobowiązania )
art. 158 - przyczynowość formalna - zobowiązanie powinno być w akcie wymienione, w sytuacji gdy przenosimy własność nieruchomości
2. warunek i termin art 157 , własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu. Jeśli tak się stanie - musimy tak zrobić, to napierw umowa zobowiązująca a potem rozporządzająca ;).
3. forma art 158 forma aktu notarialnego, dot. umowy zobowiązującej i rozporządzającej - niezaleznie czy 2 oddzielnie czy razem, WSZYSTKIE muszą być w formie aktu notarialnego. znaczenie legalizujące, i dla systemu ochrony własności.