Jak zrobić czarny proch – przepis

Jako że czas strzelania się zbliża, Nowy Rok tuż, tuż, warto pomyśleć o fajerwerkach. Choć niektórzy maniacy wybuchów walczą już od miesiąca i kończą równie długo po sylwestrze, bez ustanku napawając się hukiem petard i kolorowych ogni wystrzelonych w powietrze 🙂 Chciałbym Ci przedstawić w jaki sposób domowym sposobem można zrobić podstawowy składnik sztucznych ogni czyli czarny proch. Jest on najczęściej wykorzystywany przy produkcji fajerwerków. To jego właśnie wymyślili Chińczycy, bez którego po sprowadzeniu do Europy, nie można było wyobrazić sobie działań wojennych i różnych uroczystości z pokazami pirotechnicznymi przygotowywanymi dla możnowładców.

Przygotuj

Materiały:

– siarka (nie z zapałek!), saletra potasowa, węgiel drzewny, woda destylowana

Narzędzia:

– kartonik, dwa niewielkie naczynia z tworzywa, elektroniczna waga z dokładnością do 1 grama, moździerz, łyżka, drewniany patyk, gęste sitko, młynek kulowy jeśli taki posiadasz, rękawice i odzież ochronna, okulary.

Przepis: jak zrobić czarny proch?

Proporcje

Jedną z najważniejszych rzeczy w przygotowaniu prochu są odpowiednie proporcje. Istnieją różne przepisy, w zależności od tego co chcemy uzyskać, tzn. bardziej lub mniej wybuchową mieszankę, szybciej czy wolniej spalaną, itd. Proch ma także nieco inne składniki oraz nazewnictwo. Wymaga to trochę doświadczeń i stosują to bardziej zaawansowani „adepci” pirotechniki 😉 Tutaj skupmy się na najpopularniejszej podstawowej wersji:

PROPORCJE WAGOWE

Siarka (S) – 10%

Węgiel drzewny (C) – 15%

Saletra potasowa (KNO3) – 75%

Pamiętaj, że są to proporcje WAGOWE nie objętościowe, np. dla uproszczenia: 10 g S + 15 g C + 75 g KNO3 = 100 g CzP . Wszystko zależy od tego ile chce się uzyskać czarnego prochu. Dla zobrazowania przykładowe proporcje przedstawia foto poniżej.

Składniki czarnego prochu: siarka, węgiel drzewny, saletra potasowa

Od lewej: siarka, węgiel, saletra

Instrukcja

Ugnieć ostrożnie siarkę w moździerzu i przepuść przez sitko tak, aby nie przedostały się granulki.

W innym naczyniu rozgnieć węgiel drzewny, przesypując go przez sito. Ważne żeby otrzymać sam pył.

Odmierz odpowiednią ilość saletry potasowej na wadze i następnie wsyp do przygotowanego naczynia, w którym będziesz mieszać składniki. To samo zrób z siarką.

Za pomocą drewnianego patyka wymieszaj starannie oba komponenty. Dodaj węgiel i zmieszaj dokładnie całość.

W kolejnym kroku dolej wody destylowanej na tyle, aby powstało błotko. Nie dolewaj za dużo ponieważ zbyt mokra mieszanka będzie dłużej schnąć. Woda gasi ogień zatem teraz możesz śmiało mieszać 😉

Odstaw „zaczyn” 😉 na kilkanaście godzin, aby wszystko dobrze się przegryzło, po czym ustaw w ciepłym miejscu do wyschnięcia.

Kiedy całość będzie już sucha delikatnie rozkrusz czarny proch i gotowe!

Kilka uwag

Przypominam, że przedstawiony opis jak zrobić czarny proch ma charakter poglądowy. Nie namawiam nikogo do tego rodzaju produkcji, przy której należy zachować daleko idącą ostrożność.

Zwróć uwagę na to, aby używać węgla drzewnego z drzew liściastych. Nie polecam brykietu ponieważ zawiera klej, ale ostatecznie… Na grilla można dostać obydwa rodzaje zatem sprawdź przed zakupem. Można go też zrobić samemu. Niebawem pokażę jak.

Wszystkie składniki można nabyć w sklepach ogrodniczych, hipermarketach i oczywiście w Internecie.

Należy się postarać, aby wszystkie komponenty były maksymalnie czyste i miałkie. Wszelkie zabrudzenia i granulki źle wpływają na produkcję dobrego prochu.

Zachowaj kolejność działań, gdyż ma to ogromny wpływ na dokładne połączenie składników, a więc skuteczność prochu i bezpieczeństwo pracy. Istnieje także mniejsze zagrożenie samozapłonu.

Można się spierać co do czystości zastosowanych substancji dostępnych powszechnie w handlu, zwłaszcza jeśli chodzi o saletrę potasową. Przeważnie sprzedawana jest w wersji zanieczyszczonej, szczególnie w sklepach ogrodniczych. Istnieją sposoby, aby ją oczyścić, np. poprzez krystalizację itp. Jednak do amatorskich zastosowań jest wystarczająca. Jest to temat na inny wpis.

Zamiast wody destylowanej ostatecznie można użyć zwykłej kranówy. Ale może to wpłynąć negatywnie na możliwości prochu. Niektórzy nawet proponują zamiast wody destylowanej użyć spirytusu, który miałby ulepszyć właściwości mieszanki. Moim zdaniem jest to zbędne i zbyt kosztowne. No, chyba że masz dostęp do taniego alkoholu 😉 Ale mimo to wydaje mi się to niezbyt istotne.

Pokazałem tutaj uproszczoną metodę zrobienia czarnego prochu z zastosowaniem narzędzi ogólnego użytku. Jednak można bardzo ułatwić sobie pracę i zaoszczędzić ogrom czasu, jeśli do przygotowania składników zostanie zastosowany młynek kulowy. Można go zrobić samemu i jest na to mnóstwo sposobów. Ale to też temat na osobny artykuł. Wkrótce postaram się pokazać jak zrobić taki młynek.