Żółw błotny (Emys Orbicularis (Linnaeus))

Żółw błony należy do reliktowych i wymierających gadów naszych zie, zasługających na ochronę. Ciało jego otaczne jest owalnym,a w młodości prawie okrągławym pancerzu. Pancerz grzbietowy (karapaks) jest i okazów dorosłych zupełnie gładki i bez żadnych kantów czy krawędzi, niezbyt silnie, lecz widocznie sklepiony. Pancerz brzuszny (plasteron) jest szeroki, dosyć luźno za pomocą ścięgien i chrząsto zrostu łączony z tarczą grzbietową (cecha ta jest charakterystyczna dla nielicznych żółwi słodkowodnych). Obie części pancerza pokryte są dużymi, foremnymi tarczkami rogowymi, ściśle przylegającymi do siebie. Tarczki te spoczywają na płytkach kostnych złącznych szwami ze sobą i połączonych z częściami szkieletu – żebrami i kręgami grzbietowymi. Głowa jest masywna, oczy niezbyt duże, szczęki pokryte listwą rogową. Mocne nogi zakończone są ostrymi pazurami i połączone krótką błoną pławną. Głowa wraz z nogami i dosyć długim ogonem mogą być całkowicie chowane pod pancerz. Koniczyny pokryte są skórą , pozbawioną łusek, czy tarczek rogowych, która u starych okazów nabiera wyraźnej chropowatości. Długośc pancerza dorosłych okazów przekracza 22 cm. Ubarwienie pancerza i ciała jest u naszego żółwia dosyć zienne, zwykle ciemne, brunatne lub czerniawe, rzadziej oliwkowe, upatrzone charakterystycznymi żółtawymi plamkami i cętkami. Znane są wreszcie czarne okazy melanistyczne. Sace różnią się od samic dłuższy ogonem oraz wklęśnieciem tarczy brzusznej, widocznym tylko u okazów starszych, są też od nich przeważnie mniejsze. Ze snu zimowego budzi się żółw na początku kwietnia, tylko wyjątkowo – już w marcu. Żyje nad dzikimi, niewielkimi zbiornikami wodnymi wśród bagien itorfowisk lub nad wolno pynącymi rzeczkami i strugami, a większych rzek i jezior wyraźnie unika. Pora godowa żółwia zaczyna się według ostatnich danych już w maju. Jaja składa samica w połowie czerwca, w ilości do 20 sztuk, zakopując je starannie w piasku lub lekkiej ziemi. Niestety, w naszych warunkach klimatycznych bardzo rzadko wylegają się z nich młode. Niektóre zimuja w skorupce i opuszczają ją dopiero na wiosnę następnego roku. Żółw błotny jest wytrzyały na długotrwały post, w okresach aktywnoci jest jednak bardzo żarłoczny. Żywi się płazami i ich larwami, ślimakami wodnymi, żadziej rybami. Żółw nasz odbywa dalekie wędrówki w poszukiwaniu nowych terenów łownych, suchych, piaszczystych iejsc, zwykle na wydach, w celu złożenia jaj. Żyje bardzo długo, zapewne ponad sto lat. Sen zimowy zółwia błotnego jest sabo poznany. Niektóre osobniki zimują na lądzie, inne w szlamie dennym, podobnie jak żaby. Rozsiedlanie geografiiczne żółwia błotnego obejmuje prawie całą Europę środkową i południową, a w czasach prehistorycznych żył on nawet w południowej Angli i Szwecji. Poza tym wystepuje w północnej Afryce oraz w Azji Mniejszej. Nie opisano dotychczas ras geograficznych tego gatunku. Z Polski znany jest z nielicznych stanowisk, w których jest jednak nadzwyczaj rzadki. Jak się wydaje, w chwili obecnej najliczniej wystepują zółwie na Zamojszczyźnie i Chełmszczyźnie oraz w okolicach Poznania. Jednak na ogół liczba ich w jednym stanowisku nie przekracza 20 osobników. Uzyskaliśmy nawet wiadomości o dużych stosunkowo koloniach około Zwolenia (około 30 km od Radomia) oraz na tzw. Polesiu Lubelskim. Od Zwoleniem z incjatywy Konserwtora Przyrody inż. A.Kowalczewskiego zespół pracowników naukowych Zakładu Ochrony Przyrody PAN z Krakowa przystapił do systematycznych badań nad biologią Żółwia w projektowanym rezerwacie. Podobne badania prowadzą też w Chełmskiem koledzy z Wrocławskiego Koła Sekcji Herpetologicznej PTZool. Badania te powinny doprowadzić do znacznie lepszego poznania życia i obyczajów tego ginącego gatunku. Stanowiska zółwi ulegają mianowice zniszczeniu w związku z melioracją. Czynnik, ten choć bezpośrednio godzący w tereny bytowania, nie jest jednak tak groźny jak wyraźne zmiany z klimatem wybitnie kontynentalnym, potrzebuje ddo rozwoju swych jaj znacznego ciapła w miesącach lipcu i sierpniu. Niestety właśnie w tym okresie padają zwykłe deszcze, a temperatura spada znacznie ponizej średniej, około + 18oC, przyjmowanej jako temperatura rozwoju dla zarodków tego gatunku. Szanse rozmnażania się żółwi w Polsce są wprawdzie niezbyt pomyślne ale, być może, nastapi tu przystosowanie się do niekorzystnych warunków klimatycznych. Wbrew pesymistycznym prognozom wyrażonym tutaj mam nadzieje, że uda się żółwia jednak uratować.

Waga : do 1kg

długość pancerza: ok 20 cm

Te gady nie mieszkają tylko w Afryce i Azji, ale także w zimnej części Europy, ale bardzo trudno je poznać. Dawno temu na pewno było ich więcej, ale wtedy też było więcej mokradeł. Gdy je osuszono, żółwie nie miały się gdzie podziać.

Zółw błotny jest czarny, ma żółte albo pomarańczowe oczka, zółte plamki na głowie i pancerzu. Czasami plamek jest bardzo mało i są bardzo słabo widoczne. Te plamki są niemal tym samym czym u ludzi linie papilarne, i naukowce mogą dzieki nim rozpoznawać konkrętne zółwie. Ale wy, zamiast przyglądać się plamkom, spójrzcie na ogon. U mało którego zółwia jest tak długi. Wygląda niczym ogon jaszczurki. Gdy zobaczycie żółwia z takim ogonem, możecie mieć pewność,że to żółw błotny.

Ten ciekawy gad znakomicie pływa i jest drapieżnikiem. Poluje na ślimaki, owady wodne, ryby i płazy. A kiedy nie poluje, to się wygrzewa, bo jak każdy gad lubi słoneczne kąpiele. Zresztą nie całe życie żółwie spędzają w wodzie. Na przełomie maja i czerwca samice wędrują w poszukiwaniu nałoniecznonych, suchych miejsc. Tam przez kilka godzin kopią jamym do których składają około 15 białych jaj. Następnie skrzetnie tylnymi łapami maskują wejścia do jam i wracają do wody. Jesienią z jaj wykluwają się maleńkie żółwiki. Jeżeli jest ciepło, żółwiki opuszczają jamy i idą do najbliższej wody. Jeżeli jet zimno, aluchy pozostają w jamie aż do wiosny. Dorosłe żółwie zimują zagrzebane w mule na dnie zbiorników wodnych

Żółw błotny może ważyć nawet około 1 kg. Jego pancerz może mieć ok. 20cm. U samców dolna część pancerza – plastron – jest wlęsła lub płaska, u samic wypukła. Dokładnie nie wiadomo ile żyją żółwie w naszym kraju, na pewno jednak nie mniej niż kilkadziesiąt lat.

Hodowla: